Morgunblaðið - 17.04.1998, Side 1

88 SÍÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
86. TBL. 86. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 17. APRÍL 1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Kosningaherferð hafín fyrir samþykkt
friðarsamkomulags á N-Irlandi
Kosningabar-
áttan haíln
Belfast. Reuters.
FYLGJENDUR friðarsamkoniu-
lagsins á N-írlandi hófu kosninga-
herferð í gær fyrir saniþykkt þess í
þjóðaratkvæðagreiðslunni 22. maí,
degi eftir að Ian Paisley hóf herferð
gegn samþykkt þess. John Ald-
erdice, leiðtogi samstöðuflokks kaþ-
ólikka og mótmælenda (Alliance),
sem fer fyrir herferðinni, skoraði á
Paisley að mæta sér í opinberum
umræðum um samninginn.
Mo Mowlam, N-írlandsmálaráð-
herra bresku ríkisstjórnarinnar,
hvatti almenning í gær til að sam-
þykkja samkomulagið og sagði val-
kostinn vera áframhaldandi ódæðis-
verk og morð sem varla nokkur mað-
ur gæti óskað sér. „Neikvæðni til-
heyrir fortíðinni. Við þurfum ekki að
gleyma fortíðinni en við þurfum ekki
heldur að lifa i henni.“
í ummælum sínum, sem höfð voru
eftir honum í The Irísh Times, sagði
Alderdice lávarður tíma manna eins
og Paisleys vera liðinn. „Dr. Paisley
segir þennan samning það versta
sem fyrir N-írland hefur komið.
Hann hefur rangt fyi'ir sér og hann
er að reyna að afvegaleiða almenn-
ing með málflutningi sínum. Sann-
leikurinn er sá að þessi samningur er
eitt það besta sem fyrir N-Irland
hefur komið lengi.“
Skoðanakönnun, sem birtist sam-
tímis í írska dagblaðinu The Irísh
Times og breska dagblaðinu The
Guardian í gær og sýndi að 73% íbúa
N-írlands og 61% íbúa írlands
styðja samkomulagið, hefur aukið
mjög trú manna á að almenningur
samþykki samkomulagið og David
Trimble, leiðtogi Sambandsflokks
Ulster (UUP), fagnaði niðurstöðun-
um mjög í gær. Hann kvaðst sann-
færður um að flokkur sinn myndi
mæla með samþykkt þess á mikil-
vægum fundi um helgina.
Trimble kvaðst að vísu sammála
þeim sambandssinnum sem vilja að
breska ríkisstjórnin útskýri betur
hvað gert er ráð fyrir að verði um
lögreglulið N-írlands (RUC), en
samkvæmt samningnum á að endur-
skipuleggja starf þess, og hvernig
staðið verði að afvopnun öfgasinna
og lausn þeirra úr fangelsum. „En
þrátt fyrir annmarka er samkomu-
lagið eins gott og það getur orðið.“
Reuters
POL Pot á likbörunum.
Andlát Pol
Pots staðfest
Sa-Ngani í Tælandi. Reuters.
POL POT, fyrrverandi leiðtogi
Rauðu khmeranna í Kambódíu og
einn alræmdasti harðstjórí aldar-
innar, lést seint í fyrrakvöld í
stofufangelsi eigin samherja í
fjallaþorpi í norðurhluta landsins,
skammt frá landamærunum við
Tæland. Banamein hans var
hjartaslag. Eftir því sem næst
verður komizt var hann 73 ára.
Fréttamenn sem höfðu fengið að
mynda lík Pots sneru til baka úr
frumskóginum í gær og er með-
fylgjandi inynd tekin úr sjónvarps-
upptöku þeirra af vettvangi.
„Það er enginn vafí að þetta er
Pol Pot og að hann er látinn,“ sagði
Nate Thayer, annar tveggja frétta-
manna sem sáu líkið. Thayer,
blaðamaður Far Eastern
Economic Review, tók viðtal við
Pot í fyrrahaust, sem var það
fyi'sta sem hann veitti í 18 ár og
jafnframt það síðasta á ævinni.
í viðtali þessu sagðist Pot hafa
hreina samvizku en hann er talinn
bera ábyrgð á dauða allt að 1,7
milljóna landsmanna sinna á valda-
tíma Rauðu khmeranna í Kambód-
íu 1975-1979.
■ Einn mesti/39
Reuters
DAVID Trimble, leiðtogi UUP, útskýrir afstöðu flokks síns til friðar-
samkomulagsins á N-írlandi á blaðamannafundi í gær.
Rannsókn Starrs
hvergi nærri lokið
Washington. Reuters.
KENNETH Starr, sérlegur sak-
sóknari í Bandaríkjunum, sagði í
gær að umfang rannsóknar sinnar
á meintu misferli Bills Clintons,
forseta, hefði víkkað mikið og
„ekki sæi fyrir endann" á henni.
Starr tjáði fréttamönnum að
hann hefði afþakkað boð um rekt-
orsstöðu við Pepperdine-háskól-
ann í Kaliforníu. I fyrra var Starr
gagnrýndur harðlega fyrir að taka
boðinu, en Pepperdine var stofn-
aður með fjárframlögum frá Rich-
ai'd Mellon Scaife, einum svarn-
asta andstæðingi Clintons forseta.
Þess hefur verið vænst að Starr
tilkynni þinginu í lok maí um stöðu
rannsóknar sinnar á meintu mein-
særi og framhjáhaldi forsetans og
meintum fjársvikum hans í
Arkansas er hann var ríkisstjóri
þar. I gær sagði Starr ekkert um
það hvenær rannsókn sinni myndi
væntanlega verða lokið.
Eidesgaard
reiðubúinn
að styðja
dönsku
sljórnina
FÆREYSKI þingmaðurinn
Joannes Eidesgaard segist nú vera
reiðubúinn að tryggja meirihluta
dönsku stjómarinnar á þingi, telji
Færeyingar sig fá viðunandi bætur
í Færeyjabankamálinu svokallaða.
Þetta kemur fram í viðtali danska
blaðsins Aktuelt við Eidesgaard.
Hann hefur hingað til sagst munu
sitja hjá í atkvæðagreiðslum á
danska þinginu er varði ekki Fær-
eyjar með beinum hætti. Talsmað-
ur jafnaðarmanna, Jacob Buksti,
segir yfírlýsingu Eidesgaard „at-
hyglisverða".
Nú segist Eidesgaard hins vegar
reiðubúinn að tryggja að danska
stjómin „lendi ekki í vandræðum
vegna færeysku fulltrúanna
tveggja". Segir Eidesgaard að er
kosningar til færeyska lögþingsins
verði yfírstaðnar og náðst hafi
samkomulag um bætur til Færey-
inga, sé staðan breytt.
Mun áfram standa
utan fylkinga
„Náist sanngjöm niðurstaða
bankamálsins getum við líklega
einnig náð samkomulagi um að at-
kvæði Óla Breckmann [hins fær-
eyska þingmannsins], sem styður
borgaraflokkana, muni ekki ráða
úrslitum í fleiri málum.“ Sjálfur
segist Eidesgaard eftir sem áður
munu standa utan stjórnmálafylk-
inga en greiða ekki atkvæði á þann
hátt að það ráði úrslitum í tvísýn-
um málum.
Afstaða Eidesgaards hefur nú
þegar valdið stjórninni erfiðleikum
með að ná málum sínum fram og
vegna þess hafa nokkrir leiðtogar
stjórnarandstöðunnar lagt til að
gengið verði að nýju til kosninga á
næsta ári, í von um að staðan á
þinginu skýrist.
Dúman greiðir atkvæði öðru sinni um skipan Kíríjenkos
Þingið að einangrast
í andstöðu sinni
Moskvu. Reuters.
Æ FLEIRA bendir til þess að dúm-
an, neðri deild rússneska þingsins, sé
að einangrast í andstöðu sinni við
Sergej Kíríjenko sem Borís Jeltsín
Rússlandsforseti hefur tilnefnt for-
sætisráðherra landsins. I dag, fóstu-
dag, gengur dúman öðru sinni til at>
kvæðagi-eiðslu um skipan Kíríjenkos
en þingið hafnaði honum í fyrstu um-
ferð. Tæpur mánuður er nú liðinn frá
því að Jeltsín vék rikisstjórninni frá
og skipaði Kíríjenko.
Kíríjenko hefur átt fjölda funda
með leiðtogum stjórnarandstöðu-
flokkanna í dúmunni undanfarna
daga til að reyna að telja þá á að
greiða atkvæði með skipan sinni.
Sagði Oleg Morozov, leiðtogi rúss-
neska svæðahópsins í dúmunni, að
fleiri þingmenn myndu gi'eiða at-
kvæði með Kíríjenko, en í fyi'stu um-
ferðinni.
Hann kvaðst ekki telja að málinu
lyki með atkvæðagreiðslunni í dag en
Jeltsín getur borið skipan Kíríjenkos
undh- þingið í þrígang. Kommúnistar
ítrekuðu í gær andstöðu sína við
Kíríjenko. Sagði Gennadí Zjúganov,
leiðtogi þeÚTa, að fulltrúi flokksins
hefði hringt í Jeltsín og tilkynnt hon-
um að þeir myndu hafna Kíríjenko í
atkvæðagreiðslunni í dag.
Strojev í stað Kíríjenkos?
Embættismenn hafa reynt að
kveða niður sögusagnh' þess efnis að
Jeltsín muni tilnefna nýjan mann,
hafni þingið Kíríjenko. Hefur nafn
Jegors Sti-ojevs, forseta Sambands-
ráðsins, efri deildai' þingsins, verið
nefnt í því sambandi. I gær lýsti
stjómlagadómstóll landsins því enn-
fremur yfir að hann myndi taka sér
nokkra mánuði til að leggja mat á
kvörtun dúmunnar vegna fyrirkomu-
lags atkvæðagreiðslunnar og efri
deild þingsins hefur ítrekað að hún
muni ekki taka afstöðu, með eða á
móti skipan Kíríjenkos.
„Þetta lítur ekki svo illa út sem
stendur,“ sagði ónefndur embættis-
maður í gær. En þó svo virðist sem
líkur hafi aukist á því að dúman sam-
þykki skipan Kh'íjenkos, fer því
fjarri að það sé tryggt og virðast
flestir búast við því að gengið verði
til atkvæðagreiðslu þriðja sinni.