Morgunblaðið - 16.09.1987, Blaðsíða 1
208. tbl. 75. árg.
MIÐVIKUDAGUR 16. SEPTEMBER 1987 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Eftirmál norsku kosninganna:
Presthus hyggst láta af for-
mennsku Hægriflokksins
Ósló, frá Jan Erik Laure, fréttaritara Morgunbiaðsins.
ROLF Presthus, formaður Hægriflokksins, ákvað í gær að leita
ekki endurkjörs til formennsku flokksins eftir fylgistapið í sveitar-
stjórnarkosningunum á mánudag. Hægrimenn töldu úrslitin þó
ekki afleit þar sem Verkamannaflokkurinn tapaði einnig fylgi.
Ástæður kosningaúrslitanna eru
taldar tvær: Margir kjósendur vildu
hegna „gömlu flokkunum" og kusu
Framfaraflokkinn, en hins vegar rak
óttinn við aukinn innflytjendavanda
marga til fylgis við sama flokk. í
báðum tilvikum hagnaðist Fram-
faraflokkurinn mest.
Gro Harlem Brundtland, forsætis-
ráðherra, varaði fólk þó við því að
treysta á Framfaraflokkinn: „Kjós-
endur þekkja indælan mann að nafni
Carl I. Hagen, en þeir þekkja ekkert
til stefnu flokksins," sagði hún.
Vegna fylgistapsins ákvað Rolf
_ Presthus, formaður hægrimanna, að
hætta formennsku á næsta lands-
þingi flokksins. Hann sagði að
ákvörðunina hefði hann tekið án
samráðs við aðra og taldi að flokkn-
um væri það fyrir bestu að fá nýjan
leiðtoga.
Athygli vakti að á 50 kjörstöðum
af 91 í Ósló urðu kjörstjómir uppi-
skroppa með kjörseðla Framfara-
flokksins, en talið er að einhvetjir
hafi tekið með sér ónotaða lqorseðla
af kjörstað. Kosningatilhögun var
þannig að kjósendur völdu sér kjör-
seðla flokkanna, merktu við þá
fulltrúa sem vildu og settu atkvæðin
í kassana.
Sjá einnig bls. 28.
Reuter
Páfa fagnað
Skiltinu fræga í Hollywood-hæðum vestur i Bandaríkjunum
var breytt til þess að fagna komu Jóhannesar Páls páfa II
þangað í gær. Gárungar einhverjir gerðu sér það nefnilega
að leik að breiða svart klæði yfir annað „ell-ið“ í „Holly-
wood“, þannig að útkoman varð „Holywood", sem þýða má
sem „Helgiskógur“. Borgaryfirvöld í Hollywood ákváðu
hins vegar að fjarlægja duluna áður en páfi æki fram hjá
skiltinu.
V estur-Þýskaland:
Tölvukerar komast
í tölvukerfi NASA
Haniborg, Reuter.
HÓPUR vestur-þýskra tölvukera tilkyimti í gær að þeim
hefði tekist að bijóta sér leið inn í tölvukerfi það, sem teng-
ir saman geimrannsóknarstofur í Bandaríkj unum og
Evrasíu. Þeir segja að alvarlegir misbrestir séu í öryggismál-
um tölvukerfisins, en taka fram að tilgangurinn með
athæfinu hafi verið að benda á gallana — ekki að gera usla.
Flestar þeirra rannsóknastofa,
sem tengdar vora við móðurtölvu
NASA, nota samskiptaforritið
VAX, en tölvukeramir komust að
því að í því var smuga, sem vanda-
laust var að nýta sér.
Fulltrúi tölvukeranna, „Wau“
Sovéski flugherinn:
Svíum sýnd
ágengniyfir
Eystrasalti
Stokkhólmi, frá Erik Liden, fréttarit-
ara Morgunblaðains.
SOVÉSKAR orrustuþotur
hafa að undanförnu gerst
mjög nærgöngular við
sænskar flugvélar yfir
Eystrasalti og í síðustu viku
fylgdu þær t.d. sænskri eft-
irlitsflugvél aðeins I 20
metra fjarlægð. Ekki var þó
talin hætta á, að flugvélam-
ar rækjust á.
Yfirmenn sænska hersins
telja, að þessi taugaveiklunar-
kennda árvekni Sovétmanna
sé ein af afleiðingum þess, að
Vestur-Þjóðveijanum unga,
Matthíasi Rust, tókst að fljúga
óhindrað til Moskvu og lenda
þar á Rauða torginu. í kjölfar-
ið urðu ýmsir æðstu menn
hersins að taka pokann sinn
og Rust hefur nú verið dæmd-
ur í ijögurra ára fangabúða-
vist.
Holland, sagði að með því að smíða
forrit, sem þeir nefndu „Trójuhest-
inn“ hefði hópurinn átt greiðan
aðgang að lykilorðum, sem þó vora
til þess gerð að halda óviðkomandi
í skefjum. Með því að nota þessi
lykilorð fengu tölvukeramir að-
gang að ýmiskonar skýrslum, sem
til þessa hafa ekki verið opnar al-
menningi.
Talsmenn NASA staðfestu að
hópurinn hefði fengið aðgang að
kerfinu, en tóku fram að tölvuker-
amir hefðu ekki komist í nein
trúnaðarmál.
Reuter
Reagan Bandaríkjaforseti ræðir við Shevardnadze á flöt Hvita hússins, en á milli þeirra er George
Bush, varaforseti.
Afvopnunarviðræður stórveldanna:
Shevardnadze segir nýjan
leiðtogafund nauðsynlegan
Staður og stund óákveðin
Washington, Reuter.
EDVARD Shevardnadze, ut-
anríkisráðherra Sovétríkjanna,
sagði i gær að nýr leiðtogafund-
ur stórveldanna væri nauðsyn-
legur. Hann tók þó fram að í
bréfi, sem hann bar frá Mikhail
Gorbachev Sovétleiðtoga til Re-
agans Bandaríkjaforseta, hefði
ekkert verið tekið fram um það
hvenær af slikum fundi gæti orð-
ið. George Shultz, utanrikisráð-
herra Bandaríkjanna, ræddi við
Shevardnadze í þijár stundir í
gærmorgun og sagði að bréfið
hefði verið „ágætt og greinar-
gott“ og Bandaríkjastjórn
ánægjuefni. Shevardnadze tók i
sama streng, en vildi ekkert frek-
ar segja um innihaldið.
Ofangreint kom fram við mynda-
töku utan við Hvíta húsið skömmu
áður en Shevardnadze og Shultz
undirrituðu samning um stjóm-
stöðvar til að draga úr hættu á
kjamorkustríði.
Shultz sagði að viðræðumar við
kollega sinn hefðu verið „blátt
áfram, markvissar og uppbyggileg-
ar“. „Ég held að fundarbyijun lofí
góðu," sagði Shultz og bætti við
að Shevardnadze væri greinilega
vel undirbúinn fyrir viðræðumar.
Reagan minntist á hugsanlegan
leiðtogafund í stuttri ræðu fyrir
samningsundirritunina: „Ég lít
fram á veginn til þess dags sem
við Gorbachev aðalritari getum
undirritað enn sögulegri sáttmála."
Viðræður utanríkisráðherranna,
sem standa munu í þijá daga, em
til þess ætlaðar að binda endahnút-
inn á samkomulag um upprætingu
meðaldrægra kjamorkuflauga.
Gorbachev hefur lýst því yfir að
hann muni ekki fallast á þriðja leið-
togafund hans og Reagans, nema
búið sé að ganga frá því samkomu-
lagi og Reagan mun sama sinnis.
Eftir fundi Shevardnadze og
Shultz var létt yfir mönnum og
gantaðist Shevardnadze meðal ann-
ars við fréttamenn og sagði að þeir
Shultz hefðu kvatt viðræðunefnd-
imar á sinn fund og sagt þeim að
pakka saman — ráðherramir væm
búnir að gánga frá þessu.
Samkomulag um upprætingu
meðaldrægra flauga yrði fyrsti af-
vopnunarsáttmáli risaveldanna í
áratug og sá fyrsti, sem miðaði að
því að grynnka í kjamorkuvopna-
búmm þeirra.