Morgunblaðið - 16.09.1987, Blaðsíða 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. SEPTEMBER 1987
Minning:
Friðrika S. Friðriks-
dóttir, Hafnarfirði
Fædd 12. september 1898
Dáin 8. september 1987
í dag, miðvikudaginn 16. septem-
ber, kl. 15.00 verður jarðsungin frá
Fríkirkjunni í Hafnarfírði Friðrika
Sigurveig Friðriksdóttir, áður til
heimilis á Hafnargötu 41 í Keflavík.
Hún Friðrika amma fæddist í
Kotvogi í Höfnum þann 12. septem-
ber 1898. Foreldrar hennar voru þau
Friðrik Gunnlaugsson útvegsbóndi
(en svo voru bændur kallaðir sem
jafnframt áttu fiskibát) og Sigurveig
Ketilsdóttir. Friðrika var elst þriggja
systra. Lára systir hennar lést ung
að aldri en Gunnfríður sem býr á
Hrafnistu í Hafnarfírði lifír systur
sínar.
Árið 1919 giftist Friðrika Janusi
Guðmundssyni vélstjóra. Hófu þau
strax búskap í litlu húsi á Hæðinni
skammt frá Hæðarenda ( Keflavík,
en þar byggði Janus lítið hús ásamt
föður sínum. Síðar byggði Janus
myndar steinhús á Hafnargötu 41 í
Keflavík. Þar undu þau hag sínum
lengst af og gerðu garðinn frægan
í orðsins fyllstu merkingu. Þau voru
rómuð fyrir snyrtimennsku auk þess
sem garðræktin heillaði þau bæði.
Þær voru ófáar stundimar á hveiju
ári sem hlúð var að blómunum og
garðurinn snyrtur. Enda var eftir
honum tekið og hlutu þau viðurkenn-
ingu fyrir frábært starf.
En það voru ekki blómin ein sem
hlutu góða umönnun. Við strákam-
ir, bæði ég og Þórður og síðan
Kristinn, fengum ekki síðri umönnun
og hlýju en blómin, hvað þá Sjöfn
Lára dóttir þeirra er hún var að
vaxa úr grasi og allar götur síðan.
Bamabamabömin fengu einnig að
njóta ástúðar þeirra beggja. Já, það
var gott að heimsækja hana ömmu
í Keflavík og fengu enn fleiri að
kynnast gestrisni hennar og hlýju
meðan hún naut sín við. Það sem
henni ömmu var þó kærast var
maðurinn sem hún elskaði og unni
alla sína ævi. Hún tók þátt í öllu
því sem hann tók sér fyrir hendur,
hvort sem það var á sjónum, í æsku-
lýðsheimilinu eða í íshúsinu. Ef hún
gat ekki fylgt honum til vinnu eða
rétt honum hjálparhönd, var hugur
hennar hjá honum. Samrýnd voru
þau í einu og öllu.
Þeim hjónum varð ekki bama
auðið, en árið 1927 tóku þau að sér
4ra mánaða stúlkubam frá Hafnar-
firði sem kjörbam. Hún hlaut nafnið
Sjöfn Lára. Lára býr nú í Hafnar-
fírði ásamt manni sínum, Guðlaugi
B. Þórðarsyni kaupmanni.
Eftir að heilsu Janusar hrakaði,
þá kominn á níræðisaldur, fluttust
þau til Hafnarfjarðar í nálægð dótt-
urinnar. Þau fengu inni á Hlíðar-
braut lOb, hjá þeim sæmdarhjónum
Rögnvaldi Jónssyni og Þuríði Sig-
urðardóttur. Betri gestgjafa var
tæpast hægt að hugsa sér að fínna.
Síðustu ár dvaldist Friðrika amma
í góðu yfírlæti á Hrafnistu ( Hafnar-
firði. ÍÞar varð hún ekki aðeins
aðnjótandi góðrar umönnunnar
starfsfólks heldur og ríkulegrar
hlýju systur sinnar, Gunnfríðar.
Já, það mætti bera lífíð hennar
ömmu saman við kertaljósið. Það
kviknaði að hausti er rökkva tók og
gaf lífinu í kringum sig birtu og yl.
Eflaust er birtan á þessu hausti svip-
uð og hún var fyrir tæpum níutíu
árum. Birtan skín nú á öðrum stað,
en ný kerti tendrast eftir að þau sem
áður lýstu upp bæinn hafa brunnið
á enda.
En hvað tekur við þegar líf
mannsins í þessum heimi flarar út?
Kahlil Gibranr svala þorsta okkar
um vitnesku dauðans í bók sinni
Spámaðurinn. Við skulum sjá hvað
hann segir, því gjaman viljum við
staldra við á slíkum stundum og
hugsa til þeirra sem kveðja okkar
heim og forvitnast um för þeirra:
„Þá mælti Almitra:
Mál er að spyija um dauðann.
Og hann sagði:
Þú leitar að leyndardómi dauðans.
En hvemig ættir þú að finna hann, ef þú
leitar hans ekki í æðaslögum lífsins?
Ugian, sem sér í myrkri, en blindast af
dagsbirtunni, ræður ekki gátu ljóssins.
Leitaðu að sál dauðans í líkama lífsins,
því að líf og dauði er eitt eins og fljótið og
særinn.
I djúpi vona þinna og iangana felst hin
þögia þekking á hinu yfirskilvitlega, og eins
og fræin, sem dreymir undir snjónum,
dreymir hjarta þitt vorið.
Trúðu á draum þinn, því að hann er hlið
eilífðarinnnar.
Óttinn við dauðann er aðeins ótti smala-
drengsins við konung, sem vill slá hann til
riddara!
Er smalinn ekki giaður í hjarta sínu þrátt
fyrir ótta sinn við að bera merki konungsins?
Og finnur hann þó ekki mest til óttans?
Því að hvað er það að deyja annað en standa
nakinn í blænum og hverfa inn í sólskinið?
Og hvað er að hætta að draga andann
annað en að fielsa hann frá friðlausum öld-
um lífsins, svo að hann geti risið upp í
mætti sínum og ófjötraður leitað á fund
guðs síns?
Aðeins sá, sem drekkur af vatni þagnar-
innar, mun þekkja hinn volduga söng.
Og þegar þú hefur náð ævitindinam, þá
fyrst munt þú hefja flallgönguna.
Og þegar jörðin krefst líkama þíns, muntu
dansa í fyrsta sinn.“
Blessuð sé minning um ástkæra
ömmu.
Janus Guðlaugsson
Pétur Þór Magn-
ússon — Kveðjuorð
Við vorum harmi slegnar þegar
við fengum upphringingu um að
kær vinur okkar og skólabróðir,
Pétur Þór Magnússon, hefði látist
af slysförum föstudaginn 11. sept-
ember, aðeins þrítugur að aldri.
Staðreymd sem erfítt er að sætta
sig við, þegar ungur maður í blóma
lífsins er hrifínn burt frá foreldrum
og ástvinum. Ósjálfrátt fer hugur-
inn að reika um liðna tíð til þeirra
tíma þegar við áttum góðar stundir
í góðum vinahópi. Pétur var góður
drengur, alltaf glaður og hress.
Við kynntumst Pétri árið 1973 í
Gagnfræðaskóla Garðabæjar. AJlt-
af var jafn gaman að hitta hann.
Hann átti stóran vinahóp og kynnt-
ist mörgum. Við þökkum fyrir að
hafa fengið að kynnast honum og
hans er nú sárt saknað.
Að leiðarlokum viljum við þakka
honum fyrir góða vináttu og minn-
ingar.
Við biðjum góðan Guð að styrkja
foreldra hans, systkini og aðra að-
standendur í þeirra miklu sorg.
Blessuð sé minning hans.
„Far þú í friði,
friður guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.“
Inga Gunndórsdóttir,
(V. Br.)
Helga Vattnes Sævarsdóttir.
Minning:
Einar Vernharðs-
son frá Hvítanesi
Kristinn Helgason,
Hafnarfirði - Minning
Það er 2, september, dagur liðinn
að kvöldi er síminn hringir. I síman-
um er Harpa, bróðurdóttir Einars
Vemharðssonar, sem tjáir mér að
Einar hafi orðið bráðkvaddur í garð-
inum heima hjá sér þá síðdegis.
Að vonum brá mér mikið. Ég gat
ekki sætt mig við þá köldu stað-
reynd, að Einar væri horfínn úr
tölu lifenda og ég sæi hann ekki
oftar. Einar var að vísu orðinn aldr-
aður maður. En hann var óvenju
vel á sig kominn miðað við aldur,
ávallt kátur og hress og fullur
starfsorku.
Ég kynntist Einari árið 1947
þegar ég giftist góðvini hans, Skúla
Ólafssyni. Auk góðrar vináttu, sem
hélst ævilangt, áttu þeir báðir sam-
eiginlegt að helga Sambandi
íslenskra samvinnufélaga starfs-
krafta sína. Eftir lát Skúla hélt
Einar áfram að koma í heimsókn
til mín og bama minna sem öllum
var sérlega hlýtt til hans og virtu
hann mikið. Einar var líka aufúsu-
gestur. Honum fylgdi jafnan fersk-
ur blær, enda glaðvær og ætíð
tilbúinn að slá á létta strengi. Oft
kom hann færandi hendi, gaí blóm
eða grænmeti sem hann sjálfur
hafði ræktað, og ljómaði af ánægju
yfír þvf að gleðja aðra. Og alltaf
var Einar boðinn og búinn að rétta
fram hjálparhönd. Ég minnist sér-
staklega hversu hjálpsamur hann
var okkur hjónunum þegar við
byggðum hús okkar í Garðabænum.
Einar gerðist ungur að árum
mikill áhugamaður um garðyrkju.
Hann ver meðlimur í Garðyrkjufé-
laginu, einnig í Dalíuklúbbnum þar
sem hann var heiðursfélagi. Á báð-
um stöðum var hann virkur og
áhugasamur félagi, enda brennandi
áhugi fyrir hendi.
Einar byggði sér einbýlishús á
Hlíðarvegi 12 í Kópavogi fyrir rúm-
um þijátíu árum og ræktaði falleg-
an garð kringum húsið. Fyrir
nokkrum árum byggði hann þar líka
gróðurhús. I garðinum var að finna
fjölda tegunda af blómum, tijám
og runnum auk alls grænmetisins
sem hann ræktaði. Það voru marg-
ir sem heimsóttu Einar í garðinn
og sóttu sér þangað fróðleik. Jafn-
vel kunnáttumenn í garðyrkjulist-
inni komu aldeilis ekki að tómum
kofanum hjá Einari, latnesk heiti
hafði hann á öllu sem hann rækt-
aði, víðlesinn um allt sem að
garðyrkju laut og stálminnugur á
allt sem hann las.
Að huga líf sitt garðyrkju, sjá
blóm og jurtir þroskast, blómstra
og deyja hlýtur að gefa mikla
lífsfyllingu. Og það er líka tákn-
rænt fyrir líf Einars að enda ævi
sína í garðinum sinum sem var
honum svo kær, inn á milli blóma
og runna sem voru að byija að folna
og taka á sig svip haustsins.
Ég bið guð að styrkja systur
Einars og aðra ættingja um leið og
ég, fyrir mína hönd og bama minna,
minnist traustrar og góðrar vináttu
og ánægjulegra samverustunda.
Honum er óskað góðrar heimkomu
til ljóssins byggða.
Aðalbjörg Jónsdóttir
í dag kveðjum við góðan vin og
granna Einar Vemharðsson frá
Hvítanesi við ísafjarðardjúp.
Kynni okkar Einars hófust vorð
1952. Tilviljun réði því að leiðimar
lágu saman. Þannig var, að nokkrir
starfsmenn SÍS höfðu tekið sig
saman og fengið úthlutað lóðum í
Kópavogi. Strax á byggingartíman-
um varð mikil samvinna á milli
okkar og Einars, er síðar þróaðist
í vináttu þriggja ættliða.
Einar var einhleypur og bam-
laus. Hann vann hjá Sambandinu í
um 30 ár og rækti starf sitt af gleði
og áhuga. Hann var ræktunarmað-
ur góður, ávallt glaður og hreinskil-
inn. Hugðarefnin vom mörg m.a.
bókband, en það er ekki ofsagt, að
hans hjartans mál hafí verið garður-
inn og allt sem honum viðkom. Þar
áttum við systkinin og böm okkar
margar góðar stundir við blóma-
skoðun, og þar var okkur kennt að
rækta og umgangast gróður með
virðingu. Alltaf var það tilhlökkun-
arefni, þegar Einar kom stoltur
færandi hendi, að leyfa okkur að
bragða á fyrstu uppskeru sumars-
ins.
Að leiðarlokum þökkum við Ein-
ari fyrir samfylgdina og alla góðvild
hans og tryggð.
Og gamaltroðna gatan mín
i_ geislaljóma nýjum skín.
Ég lýt að blómi í lágum reit
og les þar tákn og fyrirheit
þess dags, er ekkert auga leit. (Þorsteinn
Valdimarsson).
Guð blessi Einar Vemharðsson.
Anna, börn og bamabörn
á Hlíðarvegi 14.
Fæddur 21. apríl 1907
Dáinn 7. september 1987
„Mér vaið oft um hjartað heitt,
heldur meira en skyldi;
þess vegna er ég ekki neitt
af því, sem ég vildi.“
(Jón S. Bergmann)
Jæja, þá er afí gamli farinn en
hann andaðist 6. þessa mánaðar og
verður jarðsettur í dag. Kristinn
Helgason fæddist árið 1907 í Hafn-
arfírði, sonur Helga Halldórssonar,
en hann dmkknaði 1915 þegar
Fram, bátur frá Vestmannaeyjum
sökk og Kristínar Þorsteinsdóttur,
d. 1969. Hann ólst upp hjá frómum
móðurforeldrum sínum, Þorsteini
og Margréti í Kletti við Reykjavík-
urveg, og var gjama kenndur við
þann stað.
Lífíð var ekkert of þægilegt við
Kristin Helgason. Hann lifði konu
sína Sigríði Guðmundsdóttur, d.
1963, en þau giftust 1929. Hann
mátti einnig sjá á eftir báðum son-
um sínum, Grétari f. 1928, d. 1983
og Jakobi Bjamari f. 1930, d. 1935.
Eftirlifandi er dóttir hans, Guðlaug
Elísa f. 1941. Afí var lengst af
matsveinn til sjós, hóf sjómennsku
13 ára gamall á vb. íslendingi.
Hann lenti í ýmsum hrakningum,
sjávarháska og hafði það eðlilega
mótandi áhrif á lífssýn hans, sem
einkenndist öðm fremur af æðm-
leysi gagnvart eilífðarmálunum.
Hann minntist oft á þekkt strand
togarans Júní við Sauðanes á Vest-
fjörðum 1948. Mátti þar engu muna
að þar færist maður og mús í af-
takaveðri en fyrir einhveija mildi
bjargaðist skipshöfnin og afi var
dreginn á hárinu upp á yfirborðið.
Og lengi má á bæta. Þegar flogið
var með skipbrotsmenn suður vildi
svo til að flugvélinni hlekktist á og
varð að nauðlenda. Þegar staðið er
í marggang frammi fyrir dauðanum
fer ekki hjá því að menn fái innsýn
í önnur tilvemsvið, en afí trúði því
staðfastlega að þetta líf væri aðeins
hlekkur í stærri og stórfenglegri
keðju.
Afi var skarpgreindur en átti við
vanheilsu að stríða, sérstaklega á
sínum efrí ámm. Hann var óþolin-
móður öðmm þræði og ósáttur við
að vera þannig líkamlega fjötraður
og ekki í aðstöðu tii að nýta hæfi-
leika sína, sem vom margvíslegir.
Þetta gerði hann foman í skapi, en
hann var mikill húmoristi og þræl-
skemmtilegur þegar sá gállinn var
á honum. Hann var og mikill höfð-
ingi og það fór í taugamar á honum
að geta ekki sýnt það áþreifanlega
vegna skorts á veraldlegum auði.
En auðvitað er það óleysanlegt
dæmi að vera gjafmildur út í það
óendanlega, en jafnframt sterk-
efnaður.
Afí vissi að hveiju dró. Hann var
ekki kvíðafullur vegna dauðans og
studdist þar við sterka trú. Það er
einhvem veginn þannig að maður
uppgötvar ekki fyrr en um seinan
að genginn er viskubmnnur, speki
sem vissulega hefði verið hægt að
nýta betur. Með þessum fátæklegu
kveðjuorðum vona ég og veit að
gangan verður honum ekki eins
brött á næsta áfangastað.
Jakob Bjamar Grétarsson