Morgunblaðið - 28.02.1987, Side 45

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. FEBRÚAR 1987
45
Stjörnu-
Umsjón: Gunnlaugur
Guðmundsson
NámskeiÖ í
stjörnuspeki
í dag verður sjötti þáttur í
námskeiði um stjömuspeki.
Enn um sinn mun athygli
okkar beinast að sögu
stjömuspekinnar. í síðasta
þætti vomm við stödd á
fyrstu öld fyrir Krist.
Rómarveldi
Rómveijar tóku stjömuspeki
fljótlega upp á arma sína.
Spásagnir margs konar höfðu
lengi verið hluti af menning-
ararfi þeirra, m.a. lásu þeir
úr innyflum dýra.
Kristalkúlur
Stjömuspekin höfðaði til
fjöldans sem spádómstæki.
Það er líkast til í Róm sem
stjömuspá verður vinsæl á
mörkuðum, og fær fyrst á sig
þá ímynd að spákerling sitji
í tjaldi með kristalkúlu og
skyggnist í framtíðina.
Trúarbrögð
Stjömuspeki höfðaði til
presta sem góð viðbót við
dýrkun á plánetuguðum og
hún féll vel að heimspeki
hugsuða, sem þegar höfðu
orðið fyrir áhrifum af örlaga-
hyggju stóista, sem trúðu á
endurtekningu lífs og atburða
í gegnum hringrásir.
Brottrekstur
Þó Rómveijar tækju stjömu-
speki opnum örmum og felldu
hana inn f trúarbrögð sín var
hún oft litin homauga af yfir-
völdum. Áhrif stjömuspek-
inga á fjöldann voru slfk að
nokkmm sinnum sáu yfirvöld
sig tilneydd til að reka þá frá
Róm, í fyrsta skipti 139 f.Kr.
Kaldear
Elsti textinn sem varðveist
hefur frá Róm, er eftir Ennius
(239—169 f.Kr.). Hann er
neikvæður og gagnrýninn á
stjömuspeki. Cato, ræðumað-
ur og vemdari dyggða lýð-
veldisins, varar fólk við að
ráðfæra sig við Kaldea, eins
og stjömuspekingar vom
kallaðir í Róm. Cicero, ræðu-
snillingurinn, var aftur á
móti meðal nemda Posidonus-
ar sem við nefndum f síðasta
þætti.
Manilius
Fyrsta mikilvæga stjömu-
spekiritið sem gefið var út í
Róm var Astronomic eftir
Manilius (48 f.Kr.-20 e.Kr.),
Ijóðabálkur einn mikill um
stjömuspeki. Það var gefið
út í enskri þýðingu, af Har-
vard og einnig Heinemann
árið 1977.
Keisarar
Margir af frammámönnum
Rómar vom fljótir að sjá
möguleika stjömuspekinnar.
Pompey, Antony og Oktavfus
notuðu allir stjömuspekina í
borgarastríðinu sem leiddi til
endaloka Rómverska lýðveld-
isins í kringum 30 f.Kr. Við
krýningu Agústfnusar keis-
ara var t.d. sleginn peningur
sem hafði Tunglmerki hans,
Steingeitina, á bakhliðinni.
Einokun
Þó Ágústfnus styddi stjömu-
speki vildi hann hafa stjöm-
umar sfn megin og stjóma
stjömuspekingum. Þeir gátu
t.a.m. verið hættulegir, ef
þeir höfðu áhrif á skoðanir
almúgans honum í óhag. Svo
varð með marga síðari keis-
ara. Þeir notuðu stjömuspeki,
en fyrst og fremst í eigin
þágu, til að ná sér niðri á
andstæðingum sínum eða til
að hafa áhrif á fjöldann.
Stjömuspekingana sjálfa
varð hins vegar að tjóðra nið-
ur.

GARPUR
HARÐJaxl hefur sent raundóri Kön -
LOKAÁKVÖftEXJN ■' ,^j
OLL OKKAR VDPN
í Þínar henpuk
INNAN HÁLrflAtA ?
Þao ER EKKI FR4M-
KVftTHANLEST/ .
HARPJAXL KýFUR SA/MSANOH? OG
APEINS HEyRIST SUP l' HÁTALAKANOAt..
HÁLFTlA/ll! Xi£.?"/■■■'’v:VÍ; . '
6AKPUR ER , ..4* 5; •
OKKAK EINA
VON !
rh
d..trthUt-d b, McNwtfil Snrf. ^Tll n I ..Wz. ■'ni-ism

(&/1ULSW&,
IUIHJII ■ra^Mua
TOMMI OQ JEIMIMI
/VIEK FINNST \
EINS öö EINHVÆR
V BÍTI Á/
UOSKA
FERDINAND
SMAFOLK
IM 60NNA TRV OUT
FOR THE GIRL'S
BASKETBALL TEAM
YC
IVE ALREAPV LEARNEP
50METHING...
VOU PON'T PUT THE
KNEEPAPS ON
OVER YOUR HEAP..
Ég ætla að reyna að kom-
ast í körfuboltalið stúlkna.
Þú átt margt ólært
Ég er nú þegar búin að Maður setur hnéhlífamar
læra eitt ... ekki á hausinn ...
BRIDS
Umsjón: Guðm. Páll
Amarson
„Það þarf góða vöm til að
hnekkja fjórum spöðum," sagði
einn keppanda í aðaltvímenn-
ingskeppni BR, og hrærði á
kaffimálinu. Þetta var milli um-
ferða og spilið sem til umræðu
var leit þannig út:
Norður gefur; NS á hættu.
Norður
♦ 32
¥G4
♦ 10643
♦ ÁD1054
Vestur Austur
♦ 75 +Á84
VÁ1098 li V63
♦ AG8 ♦ KD975
♦ G973 ♦ 862
Suður
♦ KDG1096
♦ KD752
♦ 2
♦ K
Eftir tvö pöss opnuðu flestir
suðurspilaramir á einum spaða
og stukku svo í fjögur hjörtu við
grandsvari makkers.
En hlustum nú betur á okkar
mann: „í fyrsta lagi þarf vömin
að taka tfgulslaginn í upphafi
og svo verður vestur að skipta
yfir í hjarta. Þannig þvingar
hann sagnhafa til að nota inn-
komuna á hjartagosann áður en
hann hefur haft færi á að taka
laufkónginn. Vömin fær þvf tvo
slagi á hjarta, eða hjarta-
stungu.“
Allt rétt. En segjum nú, eins
og gerðist á einu borðinu, að
vestur taki fyrst tfgulásinn og
skipti svo yfir í tromp. Austur
drepi á spaðaásinn og spili nú
hjarta. Svipuð vöm og áður,
nema nú er hjartastungan ekki
lengur inni f myndinni. Við þessu
á sagnhafi glæsilegt svar. Hann
tekur öll trompin nema eitt. Þá
á hann eftir einn spaða, KDxx
í hjarta og laufkónginn. Sex
spil. Og f blindum eru laufin
fimm og eitt hjarta.
Hveiju á vestur að halda eft-
ir? Hann verður að halda eftir
þremur laufum, því ella fást
fimm slagir þar með því að yfir-
taka kónginn. Hin þrjú spilin
geta verið Á109 í hjarta, eða
Á10 f hjarta og einn tfgull.
Velji vestur fyrri kostinn tek-
ur sagnhafi síðasta trompið og
þvingar vestur til að láta af
hendi valdið á öðmm.
SKAK
Umsjón Margeir
Pétursson
Á alþjóðlegu skákmóti í Jur-
mala í Sovétrfkjunum í fyrravetur
kom þessi staða upp f skák enska
meistarans Daniel King og
sovézka stórmeistarans Vladim-
irs Tukmakov, sem hafði svart
og átti leik.
Svartur fann nú skemmtilega
leið til að vinna mann í stöðunni:
34. - Hd6!, 35. Dxc2 - Bxe3+
og King felldi kónginn, því eftir
36. Kfl — Dxc2 verður hann a.m
k. heilum manni undir.