Morgunblaðið - 28.02.1987, Blaðsíða 4
4
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. FEBRÚAR 1987
Lækkun bindiskyldu við Seðlabanka:
Bætir lausa-
fjárstöðuna
um 2,5 millj-
arða króna
Á morgun, 1. mars taka gildi
víðtækar breytingar varðandi
ýmsa þætti i stjórn peningamála,
samkvæmt því sem kom fram á
fundi stjórnar Seðlabanka ís-
lands með fréttamönnum í gær.
Dr. Jóhannes Nordal, seðla-
bankastjóri og formaður stjórn-
arinnar sagði að með nýrri
VEÐUR
löggjöf um Seðlabanka íslands,
sem tók gildi 1. nóvember sl.
væri stefnt að því að draga úr
notkun beinna sfjórntækja, eins
og innlánsbindinga og beinna
vaxtaákvarðana, en taka í stað
þess upp önnur stjórntæki, svo
sem millibankamarkað og
ákvæði um það hvert skuli vera
Morgunblaðið/ól. K. M.
Frá fundi stjórnar seðlabankans með fréttamönnum í gær. Frá vinstri: Bjarni Bragi Jónsson, aðstoð-
arseðlabankastjóri, Tómas Árnason, seðlabankastjóri, Dr. Jóhannes Nordal, Seðlabankastjóri, Geir
Hallgrímsson, seðlabankastjóri og Eiríkur Guðnason, hagfræðingur Seðlabankans.
lágmark lausafjár innlánsstofn-
ana. Frá og með morgundeginum
lækkar bindiskylda banka og
Heimild: Veðurstola Islands
(Byggt á veðurspá kl. 16.15 í gær)
I/EÐURHORFUR í DAG:
YFIRLIT á hádegi í g»r: Á sunnanverðu Grænlandshafi er víðáttu-
mikil 957 millibara lægð sem þokast norövestur, en yfir norður-
Grænlandi er minnkandi 1028 millibara hæð.
SPÁ: Sunnan- og suðaustanátt, víðast kaldi. Skúrir á suður og
suðvesturlandi, en rigning við austurströndina. Á norður- og vestur-
landi verður skýjað, en þurrt að kalla. Hiti á bilinu 2 til 5 stig.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
SUNNUDAGUR OG MÁNUDAGUR: Sunnan- og suðvestlæg átt
og hiti nálægt frostmarki. Snjó- eða slydduél á suöur- og vestur-
landi en bjart veöur norðaustanlands.
y, Norðan, 4 vindstig:
V Vindörin sýnir vind-
stefnu og fjaðrirnar
vindstyrk, heil fjöður
er 2 vindstig.
/ / /
/ / / / Rigning
/ / /
* / *
/ * / * Slydda
/ * /
* * *
* * * * Snjókoma
* * *
1 o Hitastig:
10 gráður á Celsius
^ Skúrir
*
V E'
— Þoka
= Þokumóða
’, ’ Súld
OO MistUr
--1- Skafrenningur
pf Þrumuveður
m r
% 1
w w .
VEÐUR VÍÐA UM HEIM
kl. 12.00 í gær að ísl. tíma
hhi veóur
Akureyri 4 alskýjað
Reykjavík 6 rigning
Bergen vantar
Helslnki vantar
Jan Mayen -3 snjókoma
Kaupmannah. -1 þokumóða
Narasarssuaq -« alskýjað
Nuuk -17 láttskýjað
Osló vantar
Stokkhólmur -2 skýjað
Þórshöfn vantar
Algarve vantar
Amsterdam 9 rignlng
Aþena vantar
Barcelona 17 skýjað
BerKn 2 slydda
Chicago 2 alskýjað
Glasgow 8 reykur
Feneyjar 4 þokumóða
Frankfurt 5 súld
Hamborg 2 súld
Las Palmas vantar
London 11 rignlng
Los Angeles 9 heiðskírt
Lúxemborg vantar
Madrfd 12 mlstur
Malaga 19 lóttskýjað
Mallorca 16 léttskýjað
Mlami 22 léttskýjað
Montreal -14 heiðskfrt
NewYork -2 skýjað
Parfs 13 alskýjað
Róm 10 rlgnlng
Vfn 1 alskýjað
Washington 1 alskýjað
Winnipeg -16 skýjað
innlánsstofnana við Seðlabank-
ann úr 18% í 13% og batnar
lausafjárstaða innlánsstofnana
við það um 2,5 milljarða króna.
Jafnframt tekur gildi það
ákvæði, að hverri innlánsstofnun
er gert að eiga að jafnaði sem
svarar 7% af ráðstöfunarfé í
lausum eignum, svo sem óbundn-
um nettóinnlánum í öðrum
bönkum og ríkisvíxlum. Ákvæðið
um lausafjárstöðuna er sett til
þess að tryggja, að sá bati
lausafjárstöðunnar, sem fæst
með þessu móti, verði varanleg-
ur, en leiði ekki til aukinna
útlána.
í frétt frá Seðlabankanum kemur
fram að af lækkun innlánsbindingar
verða 3/5 eða 1500 milljónir króna
greiddar í ríkisvíxlum, en einn millj-
arður kemur beint inn á viðskipta-
reikninga innlánsstofnana í
Seðlabankanum. Gert er ráð fyrir
að með bættri lausafjárstöðu inn-
lánsstofnana, sem batnar við þetta
að meðaitali um fimm prósentustig,
gefist þeim meira svigrúm til þess
að forðast greiðsluerfiðleika. Telur
Seðlabankinn að vænta megi þess,
að með þessu verði stuðlað að aukn-
um millibankaviðskiptum, er komi
að verulegu leyti í stað fyrirgreiðslu
af hálfu Seðlabankans. Jafnframt
verði með útgáfu ríkisvíxla stefnt
að því að hér geti þróast frjáls
ríkisvíxlamarkaður, sem geti orðið
mikilvæg uppspretta skammtíma-
fjármagns til að mæta rekstrarfjár-
þörf ríkissjóðs. Stefnir Seðlabank-
inn að því að kaup og sala ríkisvíxla
verði með tímanum eitt helsta tæki
Seðlabankans til þess að hafa áhrif
á þróun peningamagns, en yfir-
drættir innlánsstofnana hjá Seðla-
bankanum heyri sögunni til.
Þróunin hvetur
til meiri samvinnu
innlánsstofnana
Seðlabankastjórar voru spurðir
hvort þeir teldu að ákvæðið um 7%
lausafjárstöðu innlánsstofnana,
gæti orðið til þess að einhverjar
stofnanir þyrftu að endurskipu-
leggja rekstur sinn: „Ég held að sú
þróun sem á sér stað á markaðnum
nú, hvetji til mun meiri samvinnu
og að minni stofnanimar þurfi á
meiri samvinnu að halda. Ég nefni
sem dæmi samvinnu sparisjóðanna,
sem þegar að nokkru leyti koma
fram sem einn aðili gagnvart Seðla-
bankanum," sagði Jóhannes.
Geir Hallgrímsson seðlabanka-
stjóri sagði að skilyrðið um lausa-
fjárstöðu innlánsstofnana væri ekki
einungis sett til þess að hafa stjórn
á eftirspum eftir lánsfé, heldur
væri hér um ákveðna tryggingu að
ræða fyrir fyrirtæki og viðskipta-
vini innlánsstofnana. Lánastofnanir
hefðu fengið meira frelsi, og því
væri eðlilegt að auknar kröfur væm
gerðar til þeirra.
Jóhannes sagði að í samræmi við
íjárlög þessa árs væri stefnt að því
að innlánsstofnanir keyptu verðbréf
og ríkisvíxla af ríkissjóði fyrir sam-
tals 1650 milljónir króna, til þess
að fjármagna sem mest með inn-
lendu lánsfé greiðsluhalla ríkis-
sjóðs. Hefði Seðlabankinn að
undanfömu verið í samningavið-
ræðum við innlánsstofnanir vegna
þessa. „Undirtektir innlánsstofnan-
anna vom eins og við var að búast,
eða þær að ríkið yrði að draga úr
lánsfjárþörf sinni," sagði Jóhannes,
„en það lítur vel út með þá samn-
inga.“
Yfirdráttur í Seðla-
banka liðin tið
Geir Hallgrímsson var spurður
hvort þessar breytingar myndu hafa
þau áhrif að dregið yrði úr miðstýr-
ingu Seðlabankans á peningamark-
aðnum hér: „Ég held að það sé
,óhætt að segja það. Með þessum
ráðstöfunum er gert ráð fyrir að
hver banki fyrir sig hafi tök á því
að jafna sveiflur sem þeir verða
fyrir, þannig að þeir geti ávaxtað
fé sitt með mismunandi hætti.
Þannig geta þeir sjálfír séð um
sveiflurnar, ef út af því ber, með
því að leita til annarra innlánsstofn-
ana. Að því leyti til ætti að vera
minni hætta á því að lausafjár-
skorts verði vart og við ætlumst til
þess að yfirdráttur hjá Seðlabank-
anum heyri til liðinni tíð. Markmið
okkar er að koma á jafnvægi í pen-
ingamálum á milli framboðs og
eftirspumar."
Bjami Bragi Jónsson aðstoðars-
eðlabankastjóri bætti við: „í stað
þess að vera með beina íhlutun, þá
er ætlast til þess að innlánsstofnan-
ir sjái hag sínum betur borgið með
breytilegri samsetningu lausra
eigna sinna.“
Geir og Bjami Bragi sögðu að
þessar ráðstafanir myndu hafa þau
áhrif að samkeppni innlánsstofnana
um innlent lánsfé myndi aukast.
Þeir sögðu að vaxtamunurinn væri
nokkuð góður mælikvarði á sam-
keppnina og á jafnvægi milli
framboðs og eftirspumar. Bjami
Bragi benti á að vaxtamunurinn á
verðtryggðum lánum hefði aukist
upp undir eitt prósent og væri nú
um 3% en vaxtamunurinn á óverð-
tryggðu lánunum hefði lækkað,
einkum vegna þess að dregið var
úr ávöxtunarkröfunni.
Aðspurður hvort hann teldi að
bindiskyldan yrði enn lækkuð á
næstunni, sagði Geir: „Við höfum
ekki hugsað málið lengra í bili og
ekki gert því skóna, fyrr en reynsla
fæst af þessu kerfi. Við viljum reyna
þetta og sjá hvaða hnökrar koma
fram á því og leita leiða til þess
að afmá þá.“