Morgunblaðið - 16.09.2005, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. SEPTEMBER 2005 53
MENNING
LEIKRIT eins og Rita gengur
menntaveginn, sem byggjast á
raunsæislegri skoðun á menningu
og viðhorfum á ritunarstað sínum
og -tíma, þurfa að vera skrambi
góð til að hafa þýðingu fyrir annað
fólk á öðrum tíma. Það þarf að vera
einhver kjarni í því sem höfundur-
inn vill segja sem á erindi við fólk
þó það búi við aðstæður gerólíkar
þeim sem lýst er. Sem betur fer er
þetta verk Willy Russell þesskonar
verk. Þroskasaga Ritu sem veit
hvað hún vill og Franks sem finnst
það sem hún telur sig þurfa ekki
þess virði er falleg, sorgleg og
fyndin. Góð saga sögð á látlausan
hátt af manni sem gerþekkir heim-
inn sem hann lýsir og tekst því að
upphefja sig yfir stað og stund.
Auðvitað þvælist sú grunn-
forsenda verksins sem stéttarskipt-
ing bresks samfélags er dálítið fyr-
ir leikendum og áhorfendum á
Íslandi í dag. Og annað hefur gerst
síðan það var skrifað sem afhjúpar
aldur þess: skilin milli há- og lág-
menningar eru mikið til horfin úr
viðfangsefnum háskólamanna. Í
dag þætti frekar sniðugt að varpa
ljósi á Howard’s End með tilvís-
unum í Danielle Steele, eða Ísfólkið
ef því væri að skipta. Ef Rita væri
að byrja í kvöldskólanum í dag er
eins víst að hún yrði látin skrifa
ritgerðir um Pulp Fiction og
Friends í stað Péturs Gauts og
Makbeðs. Kannski er það hið besta
mál, en sennilega yrði hún svekkt.
Margrét Sverrisdóttir fer af
miklu öryggi með hlutverk Ritu.
Hún er ljómandi sannfærandi sem
lágstéttarstúlkan sem talar stund-
um áður en hún hugsar og sýnir
sérlega vel þá breytingu sem verð-
ur á persónunni eftir því sem sög-
unni vindur fram. Þetta er bita-
stæðasta hlutverk sem ég hef séð
Margréti glíma við og jafnframt
besta frammistaða sem ég hef séð
til hennar.
Sigurður Illugason er þaulvanur
leikari og gerir Frank að sauðs-
legum og dálítið sambandslausum
prófessor eins og við á. Skemmti-
lega teiknuð persóna og gott ef ég
hafði ekki einn nákvæmlega svona
kennara í Háskólanum á sínum
tíma þó rétt sé að nefna engin
nöfn. Það hefði mátt vinna betur
með afstöðu Franks til Ritu og
þróun hennar, þessi Frank er dálít-
ið úr tengslum við hana. Það má
vera að það sé fær leið til að sýna
persónu hans, en gerir samspilið
óljósara.
Uppfærsla Odds Bjarna er lipur
og látlaus í skemmtilegri sviðs-
mynd Jóhannesar Dagssonar sem
nýtir rýmið á litlu sviði Samkomu-
hússins á snjallan hátt sem ég hef
ekki séð áður þar.
Leikhópurinn Kláus er skemmti-
leg viðbót við leiklistarlífið norðan
heiða og sýning hópsins á Rita
gengur menntaveginn prýðilegt
verk, fagmannlega sviðsett og
ljómandi vel leikið og mun klárlega
skemmta þeim gestum sem leggja
leið sína í Samkomuhúsið á Húsa-
vík næstu vikurnar.
Lipur og látlaus
LEIKLIST
Leikhópurinn Kláus
Höfundur: Willy Russell, þýðandi: Karl
Ágúst Úlfsson, leikstjóri: Oddur Bjarni
Þorkelsson, leikmynd: Jóhannes
Dagsson, leikendur: Margrét Sverr-
isdóttir og Sigurður Illugason.
Samkomuhúsinu á Húsavík 9.
september 2005.
Rita gengur menntaveginn
Þorgeir Tryggvason
FAGNAÐ var í Bókinni við Klappar-
stíg á miðvikudag í tilefni þess að
Bragi Kristjónsson fornbókasali tók
við árlegri viðurkenningu Félags ís-
lenskra bóksala, Lóði á vogarskálar
íslenskra bókmennta, en hún var
veitt í fimmta sinn.
Lóðið er veitt hverju sinni þeim
sem þykir hafa unnið gott og þarft
starf í þágu bóka á einhvern hátt, og
berast tilnefningar frá bóksölum alls
staðar að af landinu.
Bragi Kristjónsson hefur í nokkra
áratugi starfrækt verslun með not-
aðar bækur, Bókavörðuna eða Bók-
ina ehf., sem var áður á Vesturgötu
en er nú á Klapparstíg og má segja
að með verslun sinni tryggi hann öll-
um bókum framhaldslíf.
Í samtali við Morgunblaðið sagð-
ist hann hljóta að vera ánægður með
viðurkenninguna. „Þetta er bara
sætt af þeim krökkunum. Annars
veit ég andskotann ekkert um
þetta,“ sagði hann. „En mér finnst
tímabært að þessi grein bóksölunnar
sé talin með, enda er hún miklu
skemmtilegri heldur en þessi rit-
fangasala sem er í dag í bókabúðum.
Hér er fyrst og fremst verið að selja
bækur en ekki einungis það sem
stendur á metsölulistum Times og
Spiegel. Og við seljum hvorki glans-
pappír né lyktareyði.“
Utan þess að reka sjálfa búðina
við Klapparstíg starfrækja þeir
Bragi og Ari sonur hans verslun á
netinu og eiga þeir því viðskiptavini
um allan heim. „Já já, það er alltaf
þónokkuð líf í þessu gamla dóti,“
segir Bragi um aukin umsvif sín.
Gegnum tíðina hlýtur Bragi að
hafa handfjatlað ófáa bókina, enda
hefur verslun hans verið starfrækt
um árabil. En hvað skyldi hann
halda mest upp á af bókum í eigin
eigu? „Ja, ég hef haft gaman af að
safna handritum eftir núlifandi og
látin skáld, bæði handritum og ýms-
um frumsmíðum frá því að þeir voru
ungir menn. Þar má nefna bæði Kilj-
an og Þórberg og ýmsa fleiri sem
safnast hafa saman gegnum tíðina,“
segir nýbakaður handhafi Lóðsins
að lokum.
Rithöfundarnir Guðrún Helga-
dóttir, Þórarinn Eldjárn, Guðmund-
ur Páll Ólafsson og Þorsteinn frá
Hamri eru handhafar Lóðsins síð-
ustu ár.
Bækur | Bragi Kristjónsson bóksali hlýtur Lóðið
„Seljum hvorki glans-
pappír né lyktareyði“
Eftir Ingu Maríu Leifsdóttur
ingamaria@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Bragi Kristjónsson tekur við Lóðinu, viðurkenningu bóksala.
Vegna fjölda áskorana verða örfáar sýningar
í Borgarleikhúsinu í september. Alveg brilljant
skilnaður var ein fimm sýninga sem hlutu
flest atkvæði sem sýning ársins í netkosningu
fyrir Grímuna sl. vor.
Sýningin gekk fyrir fullu húsi í 60 skipti í vor.
alveg
BRILLJA
NT
A Ð E I N S Í S E P T E M B E R !
Ekki missa af þessu – Tryggðu þér miða!
Miðasala Borgarleikhússins 5688000 og á netinu www.borgarleikhus.is
Einleikur
Eddu Björgvinsdóttur
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
L
BI
2
94
61

09
/2
00
5

20% afsláttur
fyrir Vörðufélaga!