Morgunblaðið - 14.12.1994, Blaðsíða 1

72 SIÐUR B/C/D
286. TBL. 82. ÁRG.
MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 1994 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Hart barist en sókn
Rocard
ekki fram
Rússa miðar hægt
Grosní. Eeuter.
RUSSNESKAR sveitir sóttu í gærkvöldi að
Grosní, höfuðbórg Kákasus-lýðveldisins Tsjetsníu
úr vestri, norðri og norð-vestri, með aðstoð
sprengjuþotna og árásarþyrlna. Hart var barist
í allan gærdag en úr átökunum dró um kvöidið.
Að sögn rússnesku fréttastofunnar Itar-Tass er
markmið Rússa að einangra borgina en hertaka
hana ekki strax. Andrei Kozyrev, utanríkisráð-
herra Rússlands, sagði í gær að Rússar væru
reiðubúnir að grípa til allra þeirra aðgerða, sem
nauðsynlegar væru, til að yfirbuga Tsjetsjena.
Markmið hernaðaraðgerðanna er að koma í veg
fyrir sjálfstæði lýðveldisins frá Rússlandi, en
Tsjetsjenar lýstu einhliða yfir sjálfstæði fyrir
þremur árum.
Réðust rússneskar hersveitir inn í lýðveldið á
sunnudag og eru þetta mestu hernaðaraðgerðir
Rússa frá því innrásin var gerð inn í Afganistan
árið 1979. Engar tölur um mannfall hafa enn
verið gerðar opinberar en Tass greindi frá því í
gær að níu Rússar hefðu fallið frá því á sunnudag.
Fréttamenn í iýðveldinu sögðu Rússa hafa
haldið 45 kílómetra inn í landið í gær. Sóknin
úr norðvestri hefði þó tafist verulega vegna harðra
bardaga og sóknin úr norðri vegna þess að jarð-
sprengjum hafði verið komið fyrir við brú.
Sprengjuþotur héldu í gær uppi árásum á
Grosní og nærliggjandi þorp og var sprengjum
ítrekað varpað á Khankala-herflugvöllinn í út-
jaðri borgarinnar. Tsjetsjenar svöruðu árásunum
með eldflaugaárásum.
Fjölmargir íbúar Grosní flúðu skelfingu lostnir
út úr borginni, margir með smábc'-'n í fanginu.
Viðræður Dzokhars Dúdajevs, forseta Tsjetsn-
íu, og fulltrúa Rússa héldu í gær áfram í ná-
grannahéraðinu Norður-Ossetíu. Hægt virðist
hins vegar miða í samkomulagsátt.
Dúman, neðri deild rússneska þingsins, sam-
þykkti í gær ályktun þar sem Borís Jeltsín for-
seti er hvattur til að leita allra pólitískra og
diplómatískra leiða til að ná samkomulagi við
Tsjetsjena. Eru flestir þingmenn andvígir hern-
aðaraðgerðunum. Er fiokkur þjóðernissinnans
Vladímírs Zhírínovskíjs sá eini er lýst hefur opin-
berlega yfir stuðningi við aðgerðirnar.
Vesturlönd varkár
Bandaríkjastjórn og ríkisstjórnir flestra ann-
arra vestrænna ríkja hafa lýst því yfir að um
rússneskt innanríkismál sé að ræða en deiluaðilar-
eru hvattir til að draga úr átökunum.
Míkhaíl Gorbatsjov, fyrrum Sovétforseti, sagði
í viðtali við italskt dagblað í gær að hann óttað-
ist að átökin í Tsjetsníu myndu brátt breiðast út
til nærliggjandi héraða og sagðist óttast að Rúss-
ar hefðu dregist inn í átök er þeir gætu ekki
unnið. Aðgerðir í Tsjetsníu væru ekki „göngutúr
um sólríkar strendur Haítí,“ sagði Gorbatsjov.
Hvatti hann til þess að kosið yrði í Rússlandi hið
fyrsta.
RÚSSNESKAR skriðdrekasveitir sækja að Grosní, höfuðborg Tsjetsníu.
Reuter
París. Reuter.
MICHEL Rocard, fyrrum forsætis-
ráðherra Frakklands, sagðist í gær
ekki ætla að gefa kost á sér í forseta-
kosningunum á næsta ári.
Mikil óvissa ríkir um frambjóð-
anda vinstrimanna eftir að Jacques
Delors, forseti framkvæmdastjórnar
Evrópusambandsins, ákvað að bjóða
sig ekki fram.
Samkvæmt skoðanakönnun, sem
birt var í gær, eru tveir frambjóðend-
ur hægrimanna, Jacques Chirac,
fyrrum forsætisráðherra, og Edou-
ard Balladur, fyrrum forsætisráð-
herra, líklegastir til að komast áfram
í aðra umferð forsetakosninganna.
-------------------
Pentium-
örgjörvi
stöðvaður
BANDARÍSKA tölvufyrirtækið IBM
ákvað í fyrradag að hætta afhend-
ingu tölva, sem búnar eru Pentium-
örgjörvanum frá Intel. Sögðu tals-
menn fyrirtækisins, að fundist hefðu
fleiri gallar í örgjörvanum en fram-
leiðandinn hefði áður viðurkennt.
Var skýrt frá þessu í International
Herald Tribune í gær.
Talsmenn Intels, sem er stærsti
örgjörvaframleiðandi í heimi, viður-
kenndu í síðasta mánuði, að búast
mætti við, að venjulegir notendur
gætu fengið ranga útkomu úr deil-
ingu í níu milljarðasta hvert skipti
eða einu sinni á 27.000 árum. Rann-
sóknir hjá IBM leiddu hins vegar í
ljós, að í töflureiknisforritum, sem
eru endurreiknuð á hveijum
stundarfjórðungi, mætti búast við
villu á 24 daga fresti. Hjá fyrirtæki
með 500 tölvur, til dæmis verslan-
akeðju, sem notaði þær við birgða-
hald, gæti það þýtt allt að 20 villur
á dag.
Italska stjórnin talin geta sprungið Innan skamms
Reuter
GENGI ítölsku lírunnar lækkaði verulega í gær á gjaldeyris-
mörkuðum vegna óvissu um framtíð stjórnar Berlusconis.
ESB vill meiri
fískveiðikvóta
Ósló. Morgunblaðið.
Berlusconi
hafnar
afsögn
Mílanó. Reuter.
DÓMARAR í Mílanó yfirheyrðu
Silvio Berlusconi, forsætisráðherra
Ítalíu, í sjö kíukkustundir í gær
vegna gruns um, að hann hafi ver-
ið viðriðinn spillingu í fjármálafyrir-
tæki sínu. Virðist ríkisstjórnin kom-
in að því að springa og sumir oddvit-
ar flokkanna, sem að henni standa,
spá því, að hún muni ekki lifa leng-
ur en fram yfir áramót. í yfirlýs-
ingu sem Berlusconi gaf út í gær-
kvöldi sagði hann hins vegar að
ekki hefðu verið lögð fram nein
gögn er sýndu að hann hefði brotið
neitt af sér og að hann myndi ekki
segja af sér.
Umberto Bpssi, leiðtogi Norður-
sambandsins, eins stjórnarflokk-
anna, sagði í gær, að dagar stjórn-
arinnar væru taldir um leið og íjár-
lögin hefðu verið samþykkt. Virðast
stjórnarandstöðuflokkarnir einnig
telja það víst og í gær greiddu þeir
fyrir samþykktinni og þar með
endalokum stjórnarinnar með því
að draga til baka fram komnar
breytingartillögur.
Bossi sagði einnig, að Norður-
sambandið vildi mynda nýja stjórn
með flokkum nálægt miðju stjórn-
málanna og hann kallaði Berlusconi
og Þjóðarfylkinguna síðustu leifar
gömlu spillingarinnar.
Giuseppe Tatarella, aðstoðarfor-
sætisráðherrra úr Þjóðarfylking-
unni, tók í sama streng og Bossi
þegar hann sagði, að endurskoða
yrði stjórnarsamstarfið frá grunni.
Gaf hann í skyn, að þá myndi stitna
upp úr því og ekki seinna en strax
eftir áramótin.
EFTIR áramótin hefst nýtt uppgjör
milli Noregs og Evrópusambandsins
(ESB) um aukna fiskveiðikvóta í
norskri fiskveiðilögsögu í stað lægri
tolla fyrir norskar sjávarafurðir.
Þegar Svíþjóð, Finnland og Aust-
urríki verða aðilar að Evrópusam-
bandinu eftir áramót gilda sömu
tollar þar og í öðrum ESB-ríkjum.
Aætlað er að þetta muni kosta
norskan sjávarútveg að minnsta
kosti jafnvirði 1,2 milljarða íslenskra
króna, þar af um milljarð í Svíþjóð
einni.
Norskir embættismenn hafa stað-
ið ! óformlegum viðræðum við full-
trúa framkvæmdastjórnar ESB og
óskað eftir verulegum tollalækkun-
um, en þeir búast við að því verði
svarað með hörðum gagnkröfum frá
Evrópusambandinu. Talið er að sam-
bandið krefjist þess að Norðmenn
auki innflutning sinn á landbúnaðar-
afurðum og veiti ESB meiri fisk-
veiðikvóta. Gro Harlem Brundtland
forsætisráðherra hefur sjálf sagt að
búast megi við slíkum kröfum.
Ýmsar fiskveiðiþjóðir, einkum
Spánveijar, hafa gefið til kynna að
þeim sé mjög í mun að fá meiri
kvóta í norskri fiskveiðilögsögu.
Enginn sérsamningur
Helstu rök Norðmanna eru að það
sé óeðlilegt að ESB-aðild EFTA-
landanna þriggja, Svíþjóðar, Finn-
lands og Austurríkis, skuli hafa áhrif
á viðskiptasamninga þeirra við Nor-
eg. Þessi rök notuðu Norðmenn,
Svíar og Finnar í aðildarviðræðunum
við ESB til að tryggja að innganga
þeirra í sambandið hefði ekki áhrif
á fríverslunarsamningana við Eyst-
rasaltsríkin.
Talið er að Norðmenn geti ekki
gert sér vonir um sérsamning um
sænska markaðinn. Embættismenn
í Brussel hafa sagt að fallist ESB á
tollalækkanir verði þær að gilda á
öllu Evrópska efnahagssvæðinu.