Morgunblaðið - 10.08.1985, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGaRDAGUR 10. ÁGÚST 1985
45
Minning:
Anna Þorláks-
dóttir í Króki
Fædd 31. desember 1881
Dáin 2. ágúst 1985
Hún Anna í Króki er dáin. Hvar
sem maður hittir Steinsmýrar-
krakka er þetta það fyrsta sem
sagt er þó allir geti unnt þessu
langþreytta gamalmenni, að fá
þráða hvíld, en samt bregður fyrir
trega í rómnum.
Hún Anna í Króki átti sérstæð-
an sess í huga okkar systkina og
ég held allra Steinsmýrarkrakka.
Hvergi var hægt að hlæja eins
hjartanlega eins og í gamla eld-
húsinu í Króki, þegar Anna fór á
kostum. Hvergi var betra að koma
en í eldhúsið til önnu, svangur og
kaldur og kalinn á sál. Víst var
það, að varirnar flutu ekki í gæl-
um, en ef þú horfðir á hana mætt-
ir þú augum, sem voru full af
hlýju og samúð og þú áttir víst, að
ekkert var sagt, sem særði. Sjálf-
sagt höfum við krakkarnir heyrt
minnst á einhverja galla í fari
Önnu. Við hlustuðum bara ekki á
það. Við vildum hafa hana eins og
hún var og þökkuðum bara fyrir
að hún var eins og hún var.
Anna var yngst af sjö börnum
hjónanna Þorláks Sveinssonar og
Steinunnar Þorsteinsdóttur í
Þykkvabæ í Landbroti. Faðir
hennar dó þegar hún var mjög ung
svo varla hefur æskan verið dans á
rósum. Seinna eignaðist hún hálf-
systur, Steinunni Þórarinsdóttur,
sem varð einn af frumherjum
verkalýðshreyfingarinnar í
Reykjavík og í forystusveit Sókn-
ar. Fimmtán ára fer Anna í vist og
eftir það vinnur hún alltaf hjá
öðrum.
Ung kynntist hún skáldinu og
tónlistarmanninum Ágústi Jóns-
syni og á með honum þrjár dætur,
Steinunni, Ágústu og Þórdísi, sem
allar urðu vandaðar ágætiskonur.
Hún fer vist úr vist, stundum er
hún í skjóli bræðra sinna uns hún
ílendist í Króki hjá Hávarði
Jónssyni. Að því heimili steðjuðu
miklir erfiðleikar og það var svo
sannarlega ekki á allra færi að
taka það að sér. Þarna var Anna
bústýra í áratugi og vann eins og
hún ætti heimilið sjálf. Hávarður
var henni eftirlátur og hún réð
öllu innanstokks. Alltaf var til
nógur matur í Króki og Hávarður
lét sér vel líka rausn Onnu, enda
góðgerðarsamur sjálfur.
Ég þekkti tvö systkini önnu,
þau Stefán og Agnesi í Arna-
drangi. Eitt áttu þau öll sameig-
inlegt: einlæga samúð með öllum,
sem áttu bágt, einkum umkomu-
litlum börnum. Þau hafa senni-
lega öll farið að heiman systkinin
með léttan mal, en einhverju hef-
ur fátæka ekkjan í Þykkvabæ sáð
í sálir þeirra, sem mölur og ryð
fékk aldrei grandað. öll náðu þau
Minning:
Björn Ingimar
Valdimarsson
Fæddur 11. nóvember 1907
Dáinn 2. ágúst 1985
Björn Ingimar Valdimarsson
fæddist 11. nóvember 1907, í Norð-
urgarði á Skeiðum. Foreldrar
hans voru Valdimar Jónsson og
Sigríður Guðmundsdóttir, og var
hann næstelstur af átta systkin-
um. Hinn 30. október 1943 kvænt-
ist hann Sigríði Guðmundsdóttur.
Þau bjuggu í Reykjavík til ársins
1944, en þá hófu þau búskap í
Björnskoti á Skeiðum. Síðustu ár-
in bjuggu þau á Selfossi. Þau eign-
uðust tvær dætur, Steinunni Guð-
rúnu, fædd 4. október 1944 og Þor-
gerði, fædd 23. marz 1948. Stein-
unn giftist Sigurgeiri Guðmunds-
syni, áttu þau þrjá syni og átti
hún einn dreng áður. Þau slitu
samvistir.
Ingimar var mikill og góður
heimilisfaðir og hændust barna-
börnin að honum. Hann var góður
til vina og átti gott samband við
nágranna sína. Hann var í senn
mannvinur og dýravinur. Ekkert
kynslóðabil var hjá honum, og var
hann trúrækinn og skyldurækinn.
Við Ingi ræddum mikið um
trúmál og gamla tímann og líf og
störf fyrr og nú. Þessar samveru-
stundir voru mér mikils virði, og
kem ég til með að sakna þeirra.
Bið ég algóðan Guð að styrkja
og hugga ástvini hans alla. Á efsta
degi munum við hittast — heima
hjá Guði — eins og Drottinn vor
og frelsari Jesús Kristur hefir
heitið okkur.
Það á vel við að enda þessa
stuttu kveðju á þessu hugljúfa
versi í þessum fagra sálmi séra
Friðriks Friðrikssonar:
Vor feðratrú enn tendrar ljós
í trúum hjörtum eins og fyrr,
þrátt fyrir ofsókn, bál og brand
hún bugast ei, en stendur kyrr.
Feðranna trú, á bjargi byggð,
vér bindum við þig ævitryggð.
Ólafur Þórisson
háum aldri, komust öll yfir átt-
rætt.
Anna fór til Ágústu dóttur sinn-
ar í Svínadal þrotin að kröftum og
þaðan á sjúkrahúsið á Selfossi þar
sem hún náði því að verða 104 ára.
Löngum ævidegi er lokið og ekki
get ég trúað öðru en hún Anna
mín eigi góða heimvon. Það var
einu sinni ásetningur minn, aö
fylgja henni síðasta spölinn.
Atvikin haga því þannig, að af
því getur ekki orðið.
Þessi fáu kveðjuorð eiga að
flytja þakkir frá okkur systkinun-
um. Ástvinum hennar öllum send-
um við hlýjar samúðarkveðjur.
Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir
frá Steinsmýri
Anna Þorláksdóttir fæddist í
Þykkvabæ í Landbroti, V-Skafta-
fellssýslu.
Foreldrar hennar voru Steinunn
Þorsteinsdóttir og Þorlákur
Sveinsson, þau hófu búskap á
parti af jörðinni Þykkvabæ. Eign-
uðust þau sjö börn, þau voru:
Sveinn, d. 1963, 91 árs, Agnes
eldri, d. 1963, 87 ára, Agnes yngri,
d. 1964, 87 ára, Stefán, d. 1967, 90
ára, Þorbjörg, d. 1964, 96 ára,
Þórður, d. 1968, 88 ára, og nú kveð-
ur sú yngsta, Anna, d. 1985, 103
ára. Móðir þeirra, Steinunn, and-
aöist 1. des. 1943, 97 ára.
Eftir tíu ára sambúð missti
Steinunn mann sinn frá sjö börn-
um. Hún reyndi að halda uppi búi
með börnum sínum við kröpp kjör.
Er Anna yfirgefur móður sína
fer hún í vinnumennsku á ýmsum
bæjum þar í sveit. Á árunum 1904
til 1908 eignast hún þrjár dætur
með Ágúst Jónssyni. Steinunni,
sem nú er látin, Ágústu, húsfreyju
í Svínadal í Skaftártungu, og Þór-
dísi, húsfreyju í Ytra-Hrauni í
Landbroti.
Aðalstarf sitt vann Anna Þor-
láksdóttir sem bústýra í Króki i
Meðallandi hjá Hávarði Jónssyni
bónda þar og sonum hans. Vann
hún þar um rúmlega fjörutíu ára
skeið. Meðan sveitin var fjölmenn
og margar leiðir Iágu um Meðal-
land var oft gestkvæmt í Króki.
Var komumönnum vel fagnað og
veittur hinn besti beini af húsráð-
anda, sem sýndi að bústýran var
vel verki farin og hugsaði vel um
heimilið. Þeir Króksbræður
reyndust henni sem bestu synir
enda mat hún þá mikils og kallaði
þá ætíð drengina sína.
Anna var heilsuhraust fram eft-
ir öllum aldri og eftirsótt til
vinnu. En er árin færðust yfir tók
heilsan að bila. Fluttist hún fyrst
til dóttur sinnar og manns hennar,
Eiríks Björnssonar, að Svínadal,
minntist hún með þakklæti veru
sinnar þar fyrir mjög góða að-
hlynningu. Að lokum lá leið henn-
ar á Sjúkrahús Suðurlands á Sel-
fossi, þar sem hún naut þeirrar
bestu umönnunar og hjúkrunar
sem hægt var að veita og er mér
kunnugt um að hjúkrunarfólkið
dáði þessa öldruðu konu sem var
svo þakklát fyrir alla þá hjúkrun
sem henni var veitt og var það
gagnkvæmt frá önnu og bað hún í
bænum sínum Guð að blessa
starfsfólkið svo og frænku sína,
Eyrúnu Þorláksdóttur, er oft leit
til hennar og sagði ætíð er þær
kvöddust að hún bæði að heilsa
öllum þeim sem spyrðu um hana.
Eyrún sagði að Anna hefði haft
fulla dómgreind fram til hins síð-
asta og gerði hún sér ætíð fulla
grein fyrir árstíðaskiptum, svo
sem vor- og sumarönnum og ekki
síður haust- og vetrartíma. Ekki
gleymdi hún föstunni og Passíu-
sálmum sem hún fór með og virt-
ist kunna. Eyrún sagði: Það var
göfgandi að ræða við Ónnu um líf-
ið og tilveruna en það hamlaði við-
ræðum að hún var næstum búin
að missa heyrn siðustu árin.
Ég sem þessar línur rita vil hér
með færa læknum, hjúkrunar- og
starfsfólki öllu á Sjúkrahúsi Suð-
urlands innilegar þakkir frá ætt-
ingjum önnu Þorláksdóttur fyrir
frábæra hjúkrun og vinsemd
henni sýnda í gegnum árin svo og
þakkir Króksbræðra. Þá þakka ég
Eyrúnu frænku hennar fyrir allar
heimsóknirnar.
Ólafur J. Sveinsson
Minning:
Sigurður Björns-
son í Tobbakoti
Það getur varla komið nokkrum
á óvart, þótt gamall maður, fædd-
ur aldamótaárið, kveðji þennan
heim.
En fyrir mér er þetta ekki alveg
svona einfalt, því það er afi í
Tobbakoti, sem í dag er lagður til
hinstu hvílu.
Hann andaðist á Dvalarheimil-
inu Lundi á Hellu hinn 2. ágúst.
Og þó svo hann skilji sannarlega
eftir mikið tómarúm hjá sínum
nánustu aðstandendum, get ég
samglaðst honum afa mínum að
hafa fengið hvíldina. Hann var
saddur lífdaga og þráði hvíld. Ég
sé hann fyrir mér, ganga um
græna grundu handan við móðuna
miklu, í fylgd með ömmu og Guð-
jóni ömmubróður. En þau þrjú eru
ein órofa þrenning í mínum
bernskuminningum.
Afi fæddist 28. april árið 1900
að Vestur-Búð í Þykkvabæ, og í
Þykkvabænum ól hann nær allan
sinn aldur, að undanskildum síð-
ustu mánuðunum sem hann dvaldi
á Dvalarheimilinu Lundi, og naut
þar hinnar bestu umönnunar.
Ekki gerði afi víðreist um
ævina, enda var það fátítt um
sveitadrengi f þá tið. Eina flugferð
fór hann þó i, þá kominn á niræð-
isaldur, dvaldi hann þá hjá mér og
fjölskyldu minni, á jólum, á
Þórshöfn á Langanesi. Og eitt sinn
kom hann á Kirkjubæjarklaustur
eftir að við fluttum hingað. Mun
það vera það lengsta sem afi fór í
austurátt frá heimaslóðum, enda
undi hann hag sínum hvergi betur
en í Þykkvabænum.
Afi var félagslyndur maður, og
hafði gaman af að fara á bæi og
ræða viö fólk, og fylgdist hann
grannt með högum sveitunga
sinna. Síðast f vor ræddum við um
fermingarbörnin í Þykkvabænum,
og gat hann þá sagt mér nöfnin á
þeim öllum.
Ef minnst var á að taka i spil,
lyftist á gamla manninum brúnin.
Allar góðu stundirnar sem við
áttum með honum geymi ég sem
perlur í sjóði minninganna.
Ég veit að elsku afi minn fær
góðar móttökur fyrir handan,
hann var góður og grandvar mað-
ur.
Blessuð sé minning hans.
Far þú í friði,
friður guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V.Br.)
JXS.
Tveir erlendir fyr-
iriesarar á vegum
líffræðifélagsins
TVEIR fræðimenn, sem eni
staddir hér á ráðstefnu um
beitarrannsóknir, munu halda
fyrirlestra á vegum Líffræðifé-
lags fslands annað kvöld,
mánudag, kl. 20.30 í Odda,
Hugvísindahúsi HÍ, stofu 201.
Dr. John Hodgson frá Bret-
landi nefnir fyrirlestur sinn
„Vegetation management and
land use in hill and upland
areas". Dr. Hodgson lauk dokt-
orsprófi frá University of
Leeds árið 1968 og vinnur nú
við Hill Farming Research
Organization í Edinborg.
Rannsóknir hans hafa einkum
beinst að beitarvistfræði og
landnýtingu, sérstaklega á
skosku heiðarlöndunum.
Dr. Steve Archer frá Banda-
ríkjunum nefnir fyrirlestur
sinn „Crazing in the tundra“.
Dr. Archer lauk doktorsprófi
frá Colorado State University
1984. Hann hefur unnið að
rannsóknum í Alaska, m.a. við
athuganir á áhrifum beitar á
plöntur, samkeppni plantna
o.fl. Hann er nú aðstoðarpró-
fessor við Texas AM Univers-
ity.
t
Þökkum innilega hlýhug og samúö vlö andlát og úttör eiginmanns
míns, fööur, tengdafööur og afa,
KJARTANS ÓLAFSSONAR,
Efstasundi 51.
Steinunn Jónsdóttir,
Siguröur Kjartansson, Eyrún Gunnarsdóttir,
Kjartan Ó. Sigurðarson, Nina B. Siguröardóttir,
Inga Siguröardóttir.

I Legsteinar
I granít — - marmari
Optö alla daga. j /.
wnmg xvova Unnarbraut 19, S«ltiamamasi,
og hatgar., símar 620609 og 72818.