Morgunblaðið - 10.08.1985, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. ÁGÚST 1985
13
minnileg lexía og stórkostlegt að
fá að koma fram á þessum helgu
stöðum; raunar hljóp ég til eig-
inmanns míns til að segja honum
tíðindin eftir að Ingólfur hafði
tjáð mér að við kæmum fram í
Markúsarkirkjunni í Feneyjum,
Santa Croce í Flórens, kirkju heil-
ags Franz í Assisi og kirkju Ign-
aziusar í Róm. Slíkt hlotnast ekki
öllum,“ sagði Jacqueline.
„Þetta var
sannur Bach“
Peter-Christoph Runge, hinn
þýzki einsöngvari, sem einnig var
fenginn til liðs við kórinn, lýsti
einnig mikilli ánægju. „Flutningur
H-moll messu Bachs verður mér
eftirminnilegur. Það er hversdags-
legur viðburður að flytja Bach í
Þýzkalandi - við Þjóðverjar flytj-
um hann með heilanum, ef svo má
að orði komast, án tilfinningar en
Pólýfón undir stjórn Ingólfs með
hjartanu; af innlifun sem því mið-
ur hefur gleymst svo mörgum.
Þetta var sannur Bach. Það hefur
verið stórkostlegt að vera þátttak-
andi í þessu,“ sagði Runge.
Jón Þorsteinsson, sem starfar
við hollensku óperuna, var fenginn
til að syngja tenórinn. „Tónlist
Bachs er trúarleg upplifun og
flutningur verksins verður að
koma frá hjartanu. Þetta kenndi
Ingólfur Guðbrandsson mér, raun-
ar ekki bara mér heldur öllum sem
hafa starfað í Pólýfónkórnum og
unnið með honum. Ingólfur upplif-
ir Bach mjög sterkt og þessi inn-
lifun í flutningi verksins hreif og
heiliaði hina einsöngvarana.
Runge sagðist einmitt aldrei hafa
tekið þátt í flutningi á verki Bachs
með þessari innlifun, né orðið
fyrir sterkari áhrifum," sagði Jón
Þorsteinsson í stuttu spjalli.
„Ég held að í ferðinni hafi flutn-
ingur verksins risið hæst í Mark-
úsarkirkjunni — kórinn var alveg
stórkostlegur að ég tali nú ekki
um kammersveitina, en raunar
hefur ferðin — flutningur H-moll
messunnar í Róm, Assisi og Flór-
ens verið stórkostleg og viðtökurn-
ar frábærar," sagði Jón.
„Samfellt ævintýri“
Ingólfur Guðbrandsson, stjórn-
andi Pólýfónkórsins, var ánægður
með hvernig til hafði tekist. „Ég
held að öllum sem þátt hafa tekið
í þessari söngferð um Ítalíu finn-
ist hún hápunktur ævi sinnar.
Þetta hefur verið samfellt ævin-
týri. Við sungum í páfagarði og
fengum persónulega blessun hans
heilagleika. Komum fram í mestu
helgidómum veraldar; í Róm, Ass-
isi, Flórens og Feneyjum og flutt-
um tónlist, sem ristir dýpra en
flest annað sem mannshugurinn
hefur skapað. Þetta verður öllum
ógleymanlegt," sagði Ingólfur.
„Það hefur verið ánægjulegt að
heyra viðurkenningu tónlistar-
fólks á heimsmælikvarða; fólks
eins og til að mynda Giuseppe Ju-
har, einsöngvaranna í ferðinni og
heyra jafn reyndan og þekktan
söngvara og Runge lýsa því yfir í
áheyrn allra að hann hafi ekki
heyrt jafn hreinan og ekta Bach-
stíl áður. Hefur Runge þó verið
þátttakandi í flutningi á mörgum
Bach-verkum, sem gefin hafa ver-
ið út á hljómplötum. Það hefur
vakið athygli og undrun útlend-
inga, að tónlist skuli geta náð
slíkri hæð á íslandi, þar sem tón-
listarhefð hefur vart verið sköpuð
enn.
Það fer vart á milli mála eftir
þær móttökur og viðurkenningu,
sem kórinn hefur hlotið fyrir
flutning H-moll messunnar, að
honum munu bjóðast mörg stór
tækifæri í framtíðinni og raunar
er Giuseppe Juhar, sá kunni
hljómsveitarstjóri, reiðubúinn til
áframhaldandi samstarfs. En
hvort grundvöllur verður fyrir
slíku verður framtíðin að skera úr
um.
Að baki flutningi H-moll mess-
unnar liggur mikil vinna, fyrst og
fremst vinna, en einnig dálítið af
hæfileikum. Eftir tónleikaför
Pólýfónkórsins til Ítalíu árið 1977
hefur árlega verið fært í tal að
kórinn komi fram á ný í þessu
landi söngsins. Undirbúningur að
förinni nú hófst síðastliðið haust.
Kórfélagar við kringhikastarann í ráöhúsinu í Flórens.
Vinna — agi
Gífurleg vinna liggur að baki
ferðinni til Ítalíu. Að mati Hjálm-
týs Hjálmtýssonar liggur góður
árangur fyrst og fremst í vinnu og
aga. „Undirstaðan fyrir þeim góða
hljóm, sem ég held að kórinn hafi
náð og jafnast á við það besta i
heiminum, er gífurleg vinna, æf-
ingar og strangur agi. Þetta á ekki
síst við í ferðinni; hinar hörðu og
ströngu æfingar, sem við sífellt
vorum á, lögðu grunn að góðum
árangri. Til þess að skapa góðan
kór, eins og Pólýfónkórinn er, þarf
aga rétt eins og íþróttamaðurinn
þarf aga til að ná árangri,“ sagði
Hjálmtýr.
„Og nú njótum við árangursins
— að koma fram á þessum helgu
stöðum er ólýsanleg tilfinning,
maður er hálfagndofa nú að lok-
inni ferð,“ bætti Hjálmtýr við.
„Þetta hefur verið erfið ferð en
frábær — raunar tel ég ganga
kraftaverki næst hve vel gekk,“
sagði Jóhanna Gunnarsdóttir
Möller. „Hreint ótrúleg vinna ligg-
ur að baki og á tímum virtist þetta
allt svo vonlaust. Flutningurinn í
Assisi er mér minnisstæðastur —
það var yndislegt að syngja í
kirkju heilags Franz,“ sagði Jó-
hann.
í leit að bel canto
Friðrik Eiríksson hefur verið í
Pólýfónkórnum í aldarfjórðung og
er nú formaður kórsins. „Allt frá
því ég var strákur heima á Hesti í
Borgarfirði og lá á maganum fyrir
framan „His master’s Voice" og
hlustaði á Carusso, Tito Scipa og
fleiri, hefur þráin eftir „bel canto“
— fögrum söng, að túlka fagran
söng, verið mér sem ástríða.
Allir sem einn lögðu sig fram
við að gera þessa ferð um Ítalíu,
land söngsins, glæsilega. Þetta
hefur verið stórkostlegt, að koma
fram á helgustu stöðum Ítalíu, í
Rómaborg, Assisi, Flórens og Fen-
eyjum. Hvað sjálfan mig varðar,
þá var hápunkturinn í kirkju heil-
ags Franz í Assisi. Líklega hljóm-
aði söngurinn best þar. Og mót-
tökurnar hafa farið fram úr björt-
ustu vonum, hafa í einu orði sagt
verið stórkostlegar og lofsamlegir
dómar hafa og yljað. Ég held ég
hælist ekki um of þó ég segi, að
flutningur H-moll messu Bachs
hafi verið stórútflutningur á tón-
listarmenningu íslendinga," sagði
Friðrik Eiríksson.
„Ég á að baki aldarfjórðungs
starf í Pólýfónkórnum og notið til
þess dyggs stuðnings konu minn-
ar, Sigríðar Þorvaldsdóttur. Þetta
hafa verið eftirminnileg ár. Við
höfum sífellt verið að takast á við
stærri og viðameiri verkefni.
Margir eftirminnilegir tónleikar
eru að baki, margar eftirminni-
legar ferðir. Að baki liggur gífur-
leg vinna, strangar æfingar, því
menn halda ekki rödd sinni nema
æfa helst daglega og gildir jafnt
um kórfélaga sem stórsöngvara
sögunnar. Nú ætla ég að draga
mig í hlé og eftir allt erfiðið er
mér efst í huga þakklæti, þakklæti
fyrir að hafa fengið tækifæri að
vera með í leit að bel canto, fögr-
um söng — og fundið hann,“ sagði
Friðrik Eiríksson.
Við hófum að æfa verkið á vegum
Sinfóníuhljómsveitar íslands til
flutnings á 300 ára afmælisdegi
Bachs, þann 21. mars síðastliðinn.
H-moll messan eins
og hæsti tindur
H-moll messan varð fyrir valinu
vegna þess að hún gnæfir eins og
hæsti tindur upp úr öllum verkum
barokktímans. Messan er svo
kröfuhörð í flutningi að hún er
óvíða flutt, nema helst af atvinnu-
kórum heimsborganna. Tónlist
Bachs, að fráskildum Branden-
borgarkonsertinum og nokkrum
verkum fyrir einleikshljóðfæri, er
ekki mikið flutt á Italíu. Raunar
frétti ég að við verkfall hefði legið
hjá söngfólki þegar ákveðið var að
flytja H-moll messuna í Flórens á
listahátíð þar. Ástæðan er hversu
langt og krefjandi verkið er í
flutningi — á köflum næstum
ósyngjandi fyrir mannsröddina og
ekki er öllum gefin sú þolinmæði
sem þarf til flutnings messunnar.
í febrúar sl. var ákveðið að
flytja verkið á Ítalíu, en var raun-
ar ekki tímabært og byggðist á
bjartsýninni einni. Allt fram á
síðustu stundu, þar til nokkrum
dögum fyrir brottför, leit út fyrir
að hætta yrði við ferðina vegna
fjárskorts og er sá vandi ekki að
fullu leystur. Kórinn hefur steypt
sér í miklar skuldir, þrátt fyrir
rausnarleg framlög nokkurra ein-
staklinga og fyrirtækja. En það
sem reið baggamuninn er að riki
og borg ákváðu að hlaupa undir
bagga með okkur,“ sagði Ingólfur
Guðbrandsson.
Einsöngvararnir — frá vinstri Peter Christoph Runge, Jón Þorsteinsson,
Hilke Helling og Jacqueline Fugelle.
Ingóifur Guðbrandsson, stjórnandinn á flutningi H-moll messunnar ásamt
þremur dætrum sínum, sem þátt tóku í flutningi H-moll messunnar. Frá
vinstri Rut, Inga Rós og Eva Mjöll.
Lando Conti, borgarstjóri Flórens, afliendir Ingólfi Guðbrandssyni gjafir frá
borginni.
Á leiðinni til Feneyja —
félagar snæða nesti í blíðunni.