Morgunblaðið - 10.08.1985, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. ÁGÚST 1985
VEIÐIÞATTUR
Batnandi veiði í Vopnafirði
kemur fiskifræðingum ekki á óvart
I»að hefur vart farið fram hjá
áhugamönnum um veiðiskap, að
laxveiðiárnar í Vopnafirði eru að
rétta úr kútnum á nýjan leik eftir
mörg ár og mögur. I*essi staðreynd
hefur ekki komið fiskifræðingum
Veiðimálastofnunarinnar á óvart,
síst af öllum Árna Helgasyni, sem
hefur verið með umfangsmiklar
rannsóknir á seiðastofnum í Selá
og Vesturdalsá síðustu árin. Gef-
um Árna orðið:
„Þetta byrjaði árið 1980. Þau
seiði sem þá klöktust gengu til
sjávar í fyrra. Þetta var sterkur
stofn og þegar ég lagði seiða-
gildru um og upp úr miðjum
júní, náði .ég 1.200 seiðum á
niðurleið. Það var mikil ganga út
og þó náði ég aðeins endanum á
göngunni. Þessi fiskur er að
skila sér núna sem smálax. Þessi
seiði merkti ég öll, en síðast þeg-
ar ég vissi höfðu aðeins tveir
merktir smálaxar veiðst og segir
það e.t.v. eitthvað um styrk
seiðaárgangsins. í sumar veiddi
ég svo og merkti 3.500 seiði á leið
til sjávar. Það var aftur mikil
ganga út og seiðaveiðarnar þessi
tvö sumur eru staðfesting á því
að uppsveifla er nú í seiðastofn-
unum. Næsta sumar má því bú-
ast við góðri veiði á þessum sióð-
Minkar deyja ekki
ráðalausir, o nei
Þó stangaveiðimenn verði ef til
vill lítt varir þegar vindar og veður
grugga veiðivötn þeirra, er ekki
sömu sögu að segja af keppinautn-
um, minknum. Hann bjargar sér
og fer létt með, kappveiðir og raðar
aflanum jafn vel enn fallegar á
bakkann heldur en veiðimaðurinn
sjálfur myndi gera. Einn af tíð-
< indamönnum Morgunblaðsins var
á Arnarvatnsheiði fyrir skömmu og
var ástand veiðivatna þannig, að
vindar höfðu pískað upp leir og
drullu í botni þeirra þannig að þau
voru súkkulaðibrún. Af þeim sök-
um var veiði lítil eða engin, því f
ofanálag höfðu verið kuldar.
Einn daginn fóru félagarnir
inn með Arnarvatni Litla, allt að
Arfavatnslæk, sem fellur í ann-
an enda vatnsins. Kemur lækur
þessi úr Neðra Arfavatni og er
hann bæði vatnslítill og stuttur.
í honum miðjum er lítið lón sem
st-engur rennur út í og er stund-
um veiði þar að fá og þangað var
förinni m.a. heitið. En er þangað
kom, var ástandið sýnilega ekk-
ert skárra, lækurinn var svo
skolaður að vart sá í botn á
grynningum við landsteina. Er
þeir nálguðust lónið litla sáu
þeir félagar mink skjótast og er
þeir komu að læknum, stakk sá
litli sér í lónið og kafaði. Það liðu
vart tíu sekúndur og þá sáu fé-
lagarnir litla hausinn kíkja upp
úr úti í miðju lóni. Hélt hinn
mórauði hnoðri litlum silungi f
kjaftinum og hafði gott tak á
sporðinum. Ekki í vandræðum sá
litli. Félagarnir reyndu allt
mögulegt og ómögulegt bæði f
lóninu og víðar, en ekkert gekk,
við þau skilyrði sem þarna voru,
var betra að vera minkur.
Úr því að minkar eru hér um-
talsefnið, þá látum við fylgja
með þessa sögu sem er ekki
margra daga gömul. Veiðimaður
kom að Efri Skrauta í Leirvogsá
og var degi tekið að halla. Aðeins
um tveir tímar voru eftir af
veiðitímanum og höfðu hvorki
veiðimaður þessi né félagar hans
í ánni fengið einn einasta lax.
Renndi hann maðki í hylinn og
nær samstundis hljóp fallegur 6
pundari á maðkinn og renndi
honum niður, en veiðimaður
renndi laxinum á land. Laxinn
lagði hann á grasbala fyrir miðj-
um hyl, gerði síðan klárt fyrir
næsta rennsli. Svo til strax fór
annar lax að rjála við maðkinn,
en þá varð veiðimanni litið niður
með bakkanum. Sátu þá ekki
einir fimm minkar um laxinn og
voru farnir að pára í bráðina.
Voru þetta fjórir yrðlingar og
einn fullorðinn minkur. Veiði-
maðurinn brá við hart, þaut upp
úr ánni og hóf eftirför. Barst
leikurinn um alla brekku og þó
minkarnir væru fótfráir, munaði
oft mjóu að sumir þeirra geisp-
uðu þarna golunni. Á endanum
sluppu þeir allir, en veiðimaður
hvarf aftur að hylnum blásandi
eins og hvalur, renndi maðkinum
og setti strax f hinn laxinn, 5
pundara. Þetta var orðið harla
gott, og skömmu síðar hitti hann
félaga sína. Þeir höfðu fengið
hvor sinn laxinn á lokamínútun-
um, einn 12 punda.
um ef ekkert óvænt kemur upp á,
tveggja ára lax sem gekk ti)
sjávar í fyrra og eins árs fiskur
úr sjó sem gekk út nú í sumar.
Niðurstöður þessar lofa góðu þó
best sé að fullyrða sem minnst
fyrr en sumarið er liðið.“
Áfram heldur Árni: „Ég hef
fylgst nokkuð grannt með seiða-
málum í Vopnafirði. Ég byrjaði
þarna með sleppiverkefni og
vildi vinna með samanburðar-
hópa ef þannig mætti að orði
komast, bæði eldisseiði og nátt-
úrulega klakin seiði. Það hefur
eitt og annað forvitnilegt komið
út úr athugunum á eldisseiðun-
um. í júní í fyrra sleppti ég t.d.
10.000 örmerktum gönguseiðum í
lónið sem Vesturdalsá rennur út
í. Svo leið og beið og enginn ör-
merktur lax kom í stangaraflann
sem þó hefur verið góður. Þá
hugkvæmdist mér að draga fyrir
í lóninu og þar fékk ég 30 laxa.
26 þeirra voru merktir, þeir
höfðu þá skilað sér þrátt fyrir
allt, en eftir er að sjá hvort þeir
ganga upp úr lóninu þar sem
þeim var sleppt sem seiðum f
fyrra. 1982 og ’83 voru svona
sleppingar einnig, en heimtur
engar. Þá datt mér ekki í hug að
draga á í lóninu. E.t.v. voru þar
þá merktir laxar á ferð.“
Lokaorð Helga voru á þá leið,
að stangaveiðimenn mættu vita
það, að aftur væri að koma betri
tíð með blóm í haga í vopnfirsk-
um veiðiám. „Menn geta aftur
farið að huga að því að fara í
veiðitúr í Vopnafjörð, laxastofn-
arnir eru að taka vel við sér á
ný.“
*
Ótryggt handtak
Víðast hvar í landinu hefur laxveiðin verið góð í sumar þrátt fyrir að
sums staðar hafi vatnsleysi og bjartviðri gert veiðar erfiðar viðfangs.
Meðfylgjandi mynd er frá Norðurá, nánar tiltekið Skarðshamrafljóti.
Þarna munaði mjóu að laxinn væni héldi lífi, veiðimaður hafði náð
sporðtaki á honum, en eitthvað var það ótryggt handtak, því laxinn
skynjaði það og braust um. Náði hann að komast í ána á ný, en
veiðimanninum til happs hafði flugan örugga festu og nokkru síðar lá
laxinn á bakkanum.
Rétt og röng meðferð á afla
ÞAÐ er æði algengt að sjá veið-
menn fara verr með afla sinn held-
ur en efni standa til og það kemur
þeim sjálfum auðvitað í koll, því sé
illa farið með aflann þá standa
menn uppi með verra hráefni. Lax-
ar eru látnir liggja í sól kannski
tímum saman meðan kappsfullir
veiðigarpar flengja áfram hyljina
og svo er fisknum stungið hálf-
skorpnuðum í poka. Eða að honum
er stungið í plastslönguna strax,
blóðmiklum og síðan rennur blóð-
ið í pokann. Utgáfurnar eru marg-
ar, en hér verður rakið í stuttu
máli hvernig best er að meðhöndla
nýveiddan lax eða silung.
Það er mælt með því að fiskur-
inn sé blóðgaður strax og honum
hefur verið landað. Óhætt er að
segja að það er afar fátítt að
íslenskir laxveiðimenn geri slíkt,
en fyrir kemur að maður sér sil-
ungsveiðimenn gera svo. Þetta
lýtur líklega að fagurfræðinni,
mörgum veiðimönnum er mikið i
mun að hinn nýveiddi fiskur
haldi fegurð sinni sem lengst svo
þeir geti sýnt félögum sínum og
dáðst að sjálfir.
Þegar búið er að blóðga laxinn
er mælt með því að honum sé
komið fyrir i plastslöngu. Gæta
ber að laxinum hafi blætt út áð-
ur, því það fer verr með fiskinn
ef hann liggur í blóðvatni sinu í
plastinu. Næsta skrefið er aug-
ljóst, að koma hinum nýveidda
laxfiski sem fyrst í frysti, en
kæla hann sem best þangað til
það er mögulegt. Við flest veiði-
hús eru kæligeymslur eða sér-
staklega einangraðir kassar.
Frammi við silungsvötn er þetta
oft erfiðara, sums staðar má
notast við uppsprettuvatn, ann-
ars staðar verður að gera ráð-
stafanir. Sjálfsagt er að gera
strax að silungi og salta í sárin
ef veiðitúrinn stendur yfir leng-
ur en í einn sólarhring. Silungur
skemmist ótrúlega fljótt, sér-
staklega bleikjan.
„Erum mjög hress-
ir með aðsóknina“
— segir Árni Pétursson, umsjónar
maður tjaldstæöisins í Laugardal
„ÞÚ KEMUR ekki beint á heppi-
legum tíma,“ sagði Árni Pétursson,
annar umsjónarmaður tjaldstæðis
borgarinnar í Laugardal, er blaða-
maður Morgunblaðsins bankaði upp
á sl. laugardag. „Verið er að gera við
vatnsleiðslur í Laugarnesi og höfum
við því ekkert kalt vatn á meðan, en
það stendur til bóta von bráðar.
Við erum mjög hressir með að-
sóknina það sem af er sumri. Und-
anfarin ár hefur verið hæg en
stanslaus aukning. Aðsóknin datt
niður eftir að Gullfoss var seldur,
en hefur nú aukist aftur með til-
komu Smyrils og síðar Norrænu. I
júní var aukningin 15% miðað við
sama mánuð í fyrra og í júlí sýnist
mér verða um 8% aukning frá því
í júlí í fyrra.
Erlendir ferðamenn eru u.þ.b.
95% af þeim sem hér gista og eru
þeir allt frá kornabömum upp í
Árni Pétursson, annar umsjónar-
manna tjaldstæðisins í Laugardal.
háaldraða. Þjóðverjarnir eru
flestir hér. Einnig koma stórir
hópar frá Austurríki. Síðan eru
Bretar, Frakkar, Svisslendingar
og Hollendingar einnig duglegir
við þetta. Fólkið, sem hér gistir,
kemur fyrst og fremst hingað til
að ferðast og njóta náttúrunnar.
Yfirleitt er allt dottið hér í dúna-
logn klukkan 22.00 á kvöldin og er
fólkið þá komið á ról klukkan 6.00
á morgnana. Umgengni hjá öllum
þessum fjölda er til fyrirmyndar
og mættum við íslendingar læra
af því,“ sagði Árni.
Hann sagði að aðalvandamálið
væri að ef rigndi, væri enginn
staður til að þurrka fötin af sér.
Hins vegar stendur aðstaðan til
bóta því uppi eru hugmyndir um
að byggja 150 fm húsnæði þar sem
snyrting og öll hreinlætisaðstaða
myndi koma til með að verða.
„Ég þarf ekki oft að kalla á lög-
reglu en þó hefur það komið fyrir.
T-d- í gær þurfti ég á hjálp að
halda því íslenskir unglingar utan
svæðisins vildu koma inn til að
skemmta sér.“
Árni sagði að þetta sumar væri
hið þrettánda síðan hann byrjaði
og skiptist hann á vöktum við
Kristján Sigfússon, sem einnig er
búinn að vera í þrettán ár sem
umsjónarmaður tjaldstæðisins.
„Starfið er ákaflega áhugavert.
Ferðamennirnir virðast vera mjög
ánægðir og við sjáum hér sömu
andlitin ár eftir ár. Um síðustu
helgi voru u.þ.b. 400 manns á
tjaldstæðinu í 200 tjöldum. Við er-
um auðvitað mjög kátir eftir að
hafa haft svona yndislegt veður
eins og verið hefur í sumar því
undanfarin sumur höfum við
næstum drukknað í rigningunni
hér sunnanlands," sagði Árni að
lokum.
Verið að hita vatnið f morgunkaffið. MorgunbiaöiJ/Þorkeii