Morgunblaðið - 08.02.1997, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
LAUGARDAGUR 8. FEBRÚAR 1997 35
Skiptir hagkvæm
fiskveiðistjórn
engn máli?
MIKIL umræða
hefur átt sér stað að
undanförnu um stjóm-
un fiskveiða. Það er
ánægjulegt að svo
skuli vera, því að það
er hagstætt fyrir sjáv-
arútveginn að margir
hafi áhuga á málefn-
um hans. Það gerir þá
kröfu til þeirra sem
starfa innan sjávarút-
vegsins að þeir skýri
sitt mál eftir því sem
tilefni er til.
Ég mun gera hér
að umtalsefni nokkur
álitamál í þessu sam-
bandi.
Framsal
aflaheimilda
þær ekki horfa til bóta,
aðeins til að ná ein-
hverri sátt. Það er
hlutverk stjórnmála-
manna á hveijum tíma
að ákveða fiskveiði-
stjórnunarkerfi og þar
hljóta mörg sjónarmið
að koma til greina.
Menn mega hins vegar
ekki gefast upp við að
hafa skynsemina að
leiðarljósi.
Óvissan
er verst
Sigurður Miklu máli skiptir
Einarsson að hafa stöðugleika
við stjómun fiskveiða. Atvinnu-
greinin veltir tæpum 100 milljörð-
um og skuldar yfir 100 milljarða.
Sjávarútvegurinn er líka und-
Það sem hefur sætt einna mestri
gagnrýni í kvótakerfinu er framsal
aflaheimilda innan ársins og sér-
staklega að það skuli geta komið
greiðsla fyrir þær. Við framsal
aflaheimilda gegn greiðslu líta
menn nær alltaf á þann sem er
að leigja frá sér. Það gleymist oft
að líta á þann sem er að leigja til
sín en hann getur haft hag af því
að leigja til sín veiðiheimildir. Þetta
eru fijáls viðskipti og það er eng-
inn neyddur til að leigja til sín
veiðiheimildir sem hann sér sér
ekki hag í að veiða með einhveijum
hætti. Umræðan er líka þannig að
þessi viðskipti séu svo umfangs-
mikil að það er eins og sjávarútveg-
urinn snúist ekki um annað. Sann-
leikurinn er annar. Leiguviðskipti
þar sem fégreiðsla kemur fyrir eru
lítil. Kvótaviðskipti eru meira
þannig að útgerðarmenn skiptast
á heimildum eða flytja til innan
sama fyrirtækis.
Með frekari takmörkunum á
framsali innan ársins tel ég að
verulega yrði dregið úr hagkvæmni
kvótakerfísins. Með framsali innan
ársins leitast menn við að hagræða
þannig í rekstrinum að þeir geri
betur út. Það dregur úr líkum á
því að menn þurfi að henda fiski
eða stöðva útgerð ef þeir geta orð-
ið sér úti um tegundir sem þá vant-
ar. Þegar úthlutað var kvóta úr
norsk-íslenska síldarstofninum var
framsal ekki leyft og það ásamt
öðru leiddi til þess að ekki tókst
að veiða úthlutaðan kvóta. Mörg-
um fínnst eðlilegt, að hægt sé að
framselja milli skipa fyrirtækis
innan ársins en þá er rétt að spurt
sé, hvers þeir eigi að gjalda sem
eiga aðeins einn bát.
Hagkvæmt
fiskveiðistj órnunar kerfi
Það hlýtur að vera markmið við
stjómun fiskveiða íslendinga að
hafa sem hagkvæmast fiskveiði-
stjórnunarkerfi. Það er staðreynd,
að heildarskuldir íslensks sjávarút-
vegs eru yfir 100 milljarðar og við
erum í harðri samkeppni við
sjávarútveg nágrannalandanna,
sem er verulega ríkisstyrktur.
Við höfum sennilega fundið
kerfí, sem er mjög hagkvæmt,
þótt ekki sé það gallalaust.
Sátt um fiskveiði-
stjórnun
Það heyrist oft hjá þeim, sem
gagnrýna núverandi kerfi um
stjómun fiskveiða, að það þurfi að
nást sátt um kerfið. í mínum huga
er óskynsamlegt að sættast á að
taka það út úr kerfinu sem er
hagkvæmt. Menn geta ekki ætlast
til þess að þeir sem eru á annarri
skoðun, sjái ástæðu til þess að
fallast á breytingar ef þeir telja
Ég fullyrði að þrátt
fyrir að ýmislegt megi
að kvótakerfinu fínna,
segir Sigurður
Einarsson, hafí það
skilað okkur fram á við.
irstöðuatvinnuvegur þjóðarinnar
og helsta gjaldeyrisuppsprettan.
Einhveijum þætti eflaust nóg að
þurfa að lifa í þeirri óvissu sem
tíðarfar, aflabrögð, markaðs-
ástand, gengismál og vaxtastig
skapa þótt ekki bætist við duttl-
ungar stjórnvalda á hveijum tíma.
Stjórnendur í sjávarútvegi geta
ekki tekið markvissar ákvarðanir
því það er aldrei að vita hvort kerf-
ið sem gildir í dag heldur velli á
morgun eður ei.
Ég tel því mjög mikilvægt að
stjómvöld eyði sem mest óvissu
og skapi þar með viðunandi skil-
yrði í greininni. Slæmt væri til
þess að hugsa að ef til vill kæmi
að því að menn yrðu tilbúnir til
þess að fóma einhveijum af kost-
um kvótakerfisins fyrir stöðugleika
og frið.
Árangur núverandi
kerfis
Mér fínnst að margir þeirra sem
gagnrýna kvótakerfið hafi ekki á
takteinum neinar nothæfar tillög-
ur. Ég tel að núverandi kerfi hafí
skilað góðum árangri. Ég fullyrði
að þrátt fyrir að ýmislegt megi að
kerfinu finna hafi það skilað okkur
fram á við. Við eram hægt og ró-
lega að rétta úr kútnum. Það get-
um við þakkað skynsamlegu fisk-
veiðistjómunarkerfi.
Höfundur er framkvæmdastjóri
ísfélags Vestmannaeyja hf.
Amerískar fléttimottur.
VIRKA
Mörkimn 3, s. 568 7477.
Skyndilausnir - guðs-
gjöf eða peningaplokk
ÞAÐ er stöðugt ver-
ið að selja fólki nýjar
skyndilausnir til að
laga línurnar. Maga-
baninn sem á að
bræða af þér bumbuna
á þrem mínútum á dag
er til í ýmsum gerðum
því þar sem fólk virð-
ist gleypa við þessu,
keppast framleiðendur
glaðir við að finna
nýjar „græjur“ til að
selja saklausum auð-
trúa neytendum.
Bumbubaninn,
hvaða nafni svo sem
hann nefnist, getur
ekki gefið þér þann englakropp
sem kvikmyndastjömurnar í sjón-
varpskynningunum lofa svo fagur-
lega.
Það er ekki hægt að fjarlægja
líkamsfitu af einu ákveðnu svæði
líkamans nema með því að leggj-
ast undir hnífinn í fitusogsaðgerð.
Ef við myndum brenna fitu af
læram þegar við gerðum læraæf-
ingar væra allir þeir sem tyggja
tyggigúmmí grannir í andliti.
Löngunin er eigi að síður fyrir
hendi hjá svo ótal mörgum að „lag-
færa“ ólöguleg fitusvæði, svo mik-
il að óteljandi galdraleiðir standa
þeim auðtrúa til boða: sérstakar
nuddbuxur, gel sem galdrar fituna
af á nóttunni, sérstakir nálast-
ungu-eyrnalokkar, fitubrennslu-
skóinnlegg, fitubrennslu-pillur,
fitubrennslu-rafstraumur ofl. ofl.
E.t.v. ein allra frumlegasta leiðin
til að hafa fé af auðtrúa fólki var
reynd í Bandaríkjunum fyrir
nokkram áram og var sú að nota
heimilisryksuguna til að soga fitu
af líkamanum. Pakki með auka-
hlutum sem átti að tengja við ryk-
suguna og í víðar buxur með bandi
í mitti og við hné. Ýmsar æfingar
átti að gera, til að „losa um“ fit-
una, og svo þegar ryksugan var
sett í gang: Bingó! Allt sogaðist á
brott. Spurningin er hvort leiðbein-
ingar fylgdu um að losa alla fituna
innan úr ryksugunni?
En það er e.t.v. bara
tímaspursmál hvenær
okkur íslendingum
standa þessi „hjálpar-
tæki“ til boða í sjón-
varpsverslununum!
Fitan fer ekki
af einum
ákveðnum stað
Að fjarlægja fitu af
einum ákveðnum stað
á líkamanum er ekki
hægt vegna þess að
fitan, hvar sem hún
er á líkamanum, til-
heyrir öllum líkaman-
um, ekki aðeins vöðv-
unum á einu svæði. Fita er hluti
af hiteiningabankanum þínum,
þar sem þú tekur út þegar þú
æfir þolþjálfun. Það er auðvelt að
Fita er hluti af
hitaeiningabankanum
þínum, segir Ágústa
Johnson, þar sem
þú tekur út þegar þú
æfír þolþjálfun.
skilja hversvegna fólk vill trúa því
að hægt sé að fjarlægja fitu af
ákveðnum stað á líkamanum,
vöðva er jú hægt að byggja upp
á vissum hlutum líkamans. En fita
er ekki þannig; fita er eins og
blóðið. Ef þú skerð þig á úlnlið,
þá kemur ekki úlnliðsblóð, það
kemur blóð. Fitan á lærunum er
ekki lærafita, bara fita. Fitan á
lærunum tilheyrir ekki lærunum.
Eins og blóðið hreyfist fitan inn
og út af svæðum svo hún sé til
staðar fyrir þolþjálfun. Þegar þú
æfir þolþjálfun, t.d. skokkar, segir
fóturinn þinn ekki „sendið mér
fótleggja-fitu“ Hann segir sendið
mér fitu, einhvers konar fitu. Fitu
er ekki hægt að nudda af. Það
er ekki hægt að bræða hana af.
Eina leiðin til að losna við fitu er
að stunda þolþjálfun.
Hvað þýðir
eróbikk?
Ef þú hefur stundað eróbikktíma
hefur þú e.t.v. einkvem tíma upp-
lifað það að oft fer mestur hluti '
tímans í að gera æfíngar fyrir
ákveðna vöðvahópa, s.s. fótalyftur
og uppsetur. Slíkur tími getur ekki
kallast eróbikk því eróbikk þýðir
loftháð og líkaminn vinnur ekki
loftháð í styrktaræfíngum. Þegar
þú liggur á gólfinu og gerir æfing-
ar ertu ekki í eróbikk, ekki að vinna
loftháð og því ekki að brenna ýkja
mikilli fitu. Ef þú aftur á móti ert
standandi og hreyfír þig, hoppar,
gengur, stígur til og frá og dansar
- hvaða nafni sem það nefnist -
ertu í eróbikk. En til þess að um
eróbikk-þjálfun sé að ræða þarf
að hita allan líkamann upp í stað
þess að ofþreyta einn ákveðinn •
vöðvahóp. Góðir eróbikk-leiðbein-
endur sjá til þess að a.m.k. 20
mínútum af tímanum sé varið í
stöðuga hreyfingu til að minnka
fitu og vinna svo á einstökum
vöðvahópum til að móta og styrkja.
Þær æfingar sem framkalla svo-
kallaðan „bruna“ byggja upp vöð-
vana á því svæði en brenna ekki
fitunni á því svæði. Þú getur þann-
ig bætt líkamslögun með því að
leggja áherslu á ákv. svæði, þann-
ig að nærliggjandi svæði virðast /
smærri. Þú getur byggt upp stað-
bundið en ekki grennt þig stað-
bundið.
Hvemig væri nú að breyta um
stefnu, hætta að eyða fé í leitinni
að hinni fullkomnu skyndilausn
sem er ekki til, og byija að stunda
reglulega þjálfun? Þjálfa þol og
styrk og huga að jákvæðum breyt-
ingum á matarvenjum. Þannig
nærðu þeim árangri sem þú vilt ná.
Höfundur er ACE-ráðgjafi i
þyngdarstjórnun.
Ágústa
Johnson
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
Domus Medica, s: 551 8519
! c^hefur haldið fótum heitum
■1 og þurrum fró 1908
Stærðir 40-48
Ath.: 3 tegundir til, einnig
nokkur pör í kvenstærðum
Fyrir alla þá sem eru
-Uti í kuldanum
-í byggingavinnunni
-í jeppanum
-Á sleðanum
-í vöruskemmunni
-í útivinnu
-Verktakar
-Uti á bílaplani
-Halda hita í allt að 40°c
-Ekta náttúrugúmmí í sóla
-Vatnsheldir
-Laus kuldaeinangrandi sokkur
-Auðvelt að komast í þá
-Kanadísk gæðavara
-Grófúr stamur sóli
-Lokuð tunga (vatnstunga)
-Hreint út sagt frábærir fyrir alia með kalda fætur
V
Opið í dag frá kl.10-14
Póstendum samdægurs