Morgunblaðið - 03.03.1988, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. MARZ 1988
BÆTIÐ HEILSUNA MEÐ
INNHVERFRIÍHUGUN
Rannsókn, sem nýlega birtist f hinu virta lækna-
tfmariti „Psychosomatic Medicine", sýndi að þeir,
sem iðkuðu fhugunartækni Maharishi, Innhverfa
fhugun (Transcendental Meditation), leituðu 44%
sjaldnar til læknis en aðrir og voru 53% sjaldnar lagð-
ir inn á sjúkrahús. Munurinn var enn meiri hjá þeim
sem voru eldri en 40 ára. Þeir leituðu 74% sjaldnar
til læknis og lögðust 69% sjaldnar inn á sjúkrahús.
Nýtt námskeið hefst með kynningu í kvöld,
fimmtudag í Garðastræti 17 (3. hæð) kl. 20.30.
íslenska íhugunarfélagið,
sími 16662.
Árshátíð
Átthagasamtaka Héraðsmanna verð-
ur haldin í Domus Medica iaugardaginn 5. mars. Húsið
opnaö kl. 19.00. Miðar seldir i anddyri hússins kl. 17-19
fimmtudag og föstudag og við innganginn.
Skemmtinefnd.
Prufu-hitamælar
- 50 til + 1000 C
í einu tæki með elektrón-
ísku verki og Digital sýn-
ingu.
StaiillsKLcgjtuiir <J](§xrss©(S)ini
VESTURGOTU 16 — SIMAR 14630 - 21480
Niðurhengd loft.
T-prófílar og
loftaplötur.
Mismunandi stærðir
og gerðir.
Uppsett sýnishorn í
sýningasal okkar.
ISLEMZKA
VERZLUMARFELAGIÐ HF
UMBOÐS- & HEILDVERZLUN
Bíldshöfða 16,
sími 687550.
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir CHRISTINA HIPPISLEY
Hárgreióslusveinn
óskast í hluta eða fullt starf.
Upplýsingar í síma 13010
kvöldsími 71669
HÁRGREIÐSUJSTDFAN
KIAPPARSTÍG
Miðstjóm Kommúnistaflokks Portúgals heilsar stuðningsmönntun flokksins í íþróttahöllinni í Lissa-
bon: (f.v) Jose Magro, Carlos Costas, Alvaro Cunhal og Antonio Casanova.
Portúgalskir kommúnistar
og nýja hugmyndafræðin
Kommunistaflokkurinn i Portúgal (PCP) hefur lengi verið rót-
tækasti flokkur marx-leninista i Vestur-Evrópu, og hann hefur
í einu og öUu fylgt dyggilega þeirri stefnu sem mörkuð hefur
verið í Moskvu. Hefur flokkurinn staðfastlega hafnað þeim tíl-
slökunum sem aðrir flokkar kommúnista í Evrópu hafa séð sér
hag í að gera til að auka póUtísk áhrif sín.
Alvaro Cunhal er 74 ára og
hefur verið formaður flokks-
ins frá árinu 1961. Um skeið, ári
eftir byltingu hersins í apríl 1974,
fékk hann að sjá drauma sína um
hreinan sósíalisma rætast þegar
yfirvöld ákváðu fyrirvaralaust að
þjóðnýta alla banka, tryggingafé-
lög og iðnfyrirtæki og gera upp-
tækar víðáttumiklar jarðeignir í
eigu einstaklinga og fjölskyldna
og skipta jörðunum milli starfs-
manna þeirra.
í dag nýtur PCP öruggs stuðn-
ings í landbúnaðarhéruðum
Portúgals, hjá fjölskyldunum sem
eignuðust jarðimar árið 1975, en
þessi stuðningur nægir ekki til
að tryggja flokknum sterka stöðu
á þingi. I síðustu þingkosningum,
í júlí í fyrra, missti flokkurinn
mikið fylgi, hlaut aðeins 12% at-
kvæða og 31 af alls 250 þingsæt-
um. Síðan hafa vindar „perestij-
oku" blásið frá Moskvu, og horfur
em á að ný samsteypustjóm mið-
og hægriflokkanna afturkalli að-
gerðimar frá 1975 (eitt helzta
stefnumál stjómarinnar er að
koma ríkisfyrirtækjum á ný í
einkarekstur). Hefur þetta hvort
tveggja valdið miklum ágreiningi
innan flokksins.
Krefjast umbóta
Ungir og harðsnúnir flokks-
menn PCP, sem enn em í sámm
eftir úrslit síðustu kosninga, horfa
upp á æ víðtækari umbætur í
Sovétríkjunum og kreijast þess
nú að „perestijoka “ nái einnig
til þeirra eigin flokks.
Um síðustu mánaðamót birti
vinstrisinnaða vikuritið O Jornal
áskomn frá sex óánægðum
flokksmönnum PCP sem hvetja
til aukinnar hreinskilni og fijáls-
ræðis innan flokksins. Segir þar
að á komandi flokksþingi PCP
ætti að fara fram „opinská úttekt
á stöðu flokksins og hlutverki
Alvaro Cunhal
hans í Portúgal samtíðarinnar, og
sérstaklega bæri flokksþinginu að
ræða nauðsynlegar aðgerðir til
að blása nýju lífí í flokkinn til að
vinna bug á aðsteðjandi erfiðleik-
um.“ Þá er lögð áherzla á að
tryggja beri lýðræði í flokknum.
Allt felur þetta í sér óbeinar
ásakanir á Alvaro Cunhal sjálfan,
sem vegna sterkra persónuáhrifa
hefur um árabil ráðið lögum og
lofum í flokknum í þeirri trú að
sá dagur komi að hreinn sósíalismi
fái að rílg'a í Portúgal. Sjálfur
neitar hann því með öllu að erfíð-
leikar steðji að flokknum. Hann
gerir lítið úr ágreiningnum og
ekkert bendir til þess að hann
ætli að láta af formannsembætt-
inu. Þó er talið að nýafstaðin
heimsókn til Moskvu, þar sem
hann hlaut innilegar móttökur hjá
Mikhail Gorbatsjov, geti markað
upphaf smávægilegrar stefnu-
breytingar og viðurkenningar á
því sem koma skal. í löngu við-
tali við portúgölsku fréttastofuna
Lusa fordæmdi Alvaro Cunhal í
fyrsta sinni „glæpi Stalíns“ og
sagði að ástæðan fyrir því að PCP
hefði ekki látið til sln heyra fyir
um þau mál væri þekkingarleysi
á staðreyndum.
„Víðtækar afleiðingar“
„Perestijoka mun hafa víðtæk-
ar afleiðingar innan PCP,“ viður-
kenndi hann, „en það má koma á
félagshagfræðilegum lagfæring-
um og nýsköpun án grundvallar-
breytinga á kerfinu. Perestijoka
getur verið mikil lyftistöng fyrir
kommúnisma, sem leiðir til þróun-
ar og fullkomnunar sósíalismans."
Leiðir þetta til þess að mildari
stefna verði tekin upp hjá PCP?
Alvaro Cunhal hefur heitið því að
engar breytingar verði gerðar á
byltingarkenningum flokksins,
svo ekki er líklegt að mildari
stefna verði tekin upp meðan hann
er í forustu. Gamaldags harðlínu-
stefna PCP er einfaldlega utan-
gátta á stjómmálasviðinu í Port-
úgal í dag þar sem stjómarflokkur
jafnaðarmanna og stjómarand-
staða sósíalista deila sviðsljósinu.
Félagar þeirra flokka eru dæmi-
gerðir ungir tæknikratar sem eru
að hasla sér völl í vaxandi kerfi
„kapítalisma" í landinu. Þeir em
hlynntir framtaki og hagsæld, og
sölu ríkisfyrirtækja til einkaaðila.
Það er forgangsmál hjá ríkisstjóm
jafnaðarmanna að endurskoða
stjómarskrá laridsíns írá 'árinu
1976 í þeim tilgangi að felia úr
henni alla hugmyndafræði komm-
únista sem í henni leynast.
Meðan þessir nýju vindar leika
um stjómmálasviðið er eftir að
sjá hvort Alvaro Cunhal tekst að
standa af sér storminn sem í að-
sigi er, eða, sem er öllu líklegra,
hvort honum verður þokað til hlið-
ar á komandi flokksþingi og hann
látinn víkja úr sæti fyrir yngri
mönnum.
Höfundur er blaðamaður hjá
brezka blaðinu The Obser-
ver.
Inniflísar
LVWf
UCSoM«“**