Morgunblaðið - 03.03.1988, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. MARZ 1988
Heilbrigðisráðherra:
WHO mælir ekki með banni á
einstökum tegundum áfengis
GUÐMUNDUR Bjarnason, heil-
brigðis- og tryggingaráðherra,
sagði i umræðum á Alþingi í gær
um bjórmálið að í gðgnum Al-
þjóða heilbrigðisstofnunarinnar
væri hvergi mælt með því að ein-
stakar tegundir áfengis væru
bannaðar til þess að draga úr
áfengisneyslu. Sagði hann aðal-
framkvæmdastjóra stofnunar-
innar hafa lýst yfir undrun sinni
á bjórbanninu þegar hann var
hér á ferð nýlega.
Guðmundur Bjamason sagði að
sjálfsagt væri allt sem komið hefði
fram í máli þingmanna um skað-
semi og hættur bjórdrykkju rétt og
við hefðum ekki ráð á því að bæta
við slíkt.
Það væri hlutverk heilbrigðisyfir-
valda að fræða fólk um skaðsemi
áfengis og reyna að draga úr
neyslu. Með þessum aðferðum hefði
til dæmis tekist að draga úr tóbaks-
neyslu án þess að verið væri að
banna einstakar tegundir. Þetta
væri svipuð stefna og Alþjóða heil-
brigðismálastofnunin mælti með. I
gögnum þeirrar stofnunar væri
hvergi talað um að æskilegt væri
að banna einstakar tegundir eða
þá bjór sérstaklega. Heilbrigðisráð-
herra sagði að þegar aðalfram-
kvæmdastjóri Alþjóða heilbrigðis-
stofnunarinnar hefði verið hér á
ferð nýlega þá hefði hann lýst undr-
un sinni á þessu banni. Fólk gæti
ekki keypt drykki með lágu áfengis-
magni heldur einungis sterka
drykki.
Morgunblaðið/Sverrir
Guðmundur Bjarnason, heil
brigðis- og tryggingaráðherra.
Stuttar þingfréttir
Bjórinn, áfengisstefnan og
vanhæfni þingnefndar
Fundir vóru í báðum þingdeildum
í gær. Efri deild samþykkti sem lög
frá Alþingi frumvarp allsheijar-
nefndar þingdeildarinnar um aðför.
Stjórnarfrumvarp um ráðstafanir í
ríkisfjármálum kom til annarrar
umræðu í efri deild. í neðri deild var
mælt fyrir stjórnarfrumvarpi um
starfsheiti sálfræðinga. Þá kom
frumvarp allsherjarnefndar deildar-
innar um heimild til að brugga, flytja
inn og selja áfengt öl til framhalds-
fyrstu umræðu. Umræðunni lauk
ekki á dagfundi. Gert var ráð fyrir
að ræða málið áfram á kvöldfundi.
Umræðu lauk ekki á dagfundi en
stefnt var að því að ljúka fyrstu
umræðu af þremur í þingdeildinni á
fundi síðdegis eða kvöldfundi. Guð-
mundur Bjamason, heilbrigðisráð-
herra, var næstur á mælendaskrá.
Málið á einnig eftir þijár umræður
í síðari þingdeild áður en það kemur
til endanlegrar atkvæðagreiðslu þar.
Frumvarp um Verðjöfnunarsjóð:
Fyrirtæki geti
ávaxtað innistæðu
sína að eigin vild
ALÞINGI hefur nú til með-
ferðar frumvarp frá Matthíasi
Bjamasyni (S/Vf) og Pálma
-'Jónssyni (S/Nv) um breytingu
á lögum um Verðjöfnunarsjóð
fiskiðnaðarins. í fmmvarpinu
er lagt til að hvert fyrirtæki
fyrir sig geti ákveðið að inni-
stæða þess I sjóðnum sé ávöxt-
uð á sérstökum bankareikningi
að eigin vild.
Markmið frumvarpsins er fyrst
og fremst að breyta .núverandi
fyrirkomulagi verðjöfnunar í fisk-
iðnaði þannig að hún miðist við
. einstök fyrirtæki, en sé ekki sam-
eiginleg fyrir heilar greinar eins
og nú er. Með frumvarpinu er
aðild hagsmunaaðila að stjóm
Verðjöfnunarsjóðs breytt og er
gert ráð fyrir því að hvert fyrir-
tæki fyrir sig geti ákveðið að inni-
stæða þess sé ávöxtuð á sérstökum
reikningi í banka eða sparisjóði
að eigin vali. Að öðru leyti er nú-
gildandi lögum lítið breytt með
frumvarpinu, m.a. yrði innheimtu-
kerfi sjóðsins með sama hætti og
verið hefur.
í greinargerðinni segir að með
þessu yrði lagfærður mikill galli á
núgildandi lögum sem verður djúp-
stæðari og augljósari þegar um
svo mikla sjóðssöfnun er að ræða
samfara miklum breytingum í
sjávarútvegi. Nýir framleiðendur
fá jafnmikinn rétt til útgreiðslu,
ef um verðlækkun er að ræða á
afurðum, og þeir sem hafa greitt
í sjóðinn árum saman. Staðreyndin
sé sú að hver og einn framleiðandi
líti á inngreiðslu í sjóðinn sem
tapað fé og útgreiðslu sem fundið.
Væri verðjöfnunin aðskilin eins og
gert er ráð fyrir í frumvarpinu
myndu þessar aðstæður breytast.
Þá gæti hvert fyrirtæki litið á inn-
greiðslur á sérreikning sem sinn
varasjóð sem ganga megi á þegar
illa árar og þeir sem greitt hafa
mest eiga þá styrkasta bakhjarl-
inn.
Ráðstafanir í ríkisfjármálum:
Utflutnings- og sam-
keppnisgreinar styrktar
Dregið úr viðskiptahalla og erlendri skuldasöfnun
„Tilgangur með frumvarpi til laga um ráðstafanir í ríkisfjármálum
1988 er annarsvegar að styrkja stöðu útflutnings- og samkeppnis-
greina og hins vegar að draga úr viðskiptahalla og erlendri skulda-
söfnun,“ segir í meirihlutaáliti fjárhags- og viðskiptanefndar efri
deildar Alþingis. Undir nefndarálitið skrifa Halldór Blöndal (S/Ne),
Eyjólfur Konráð Jónsson (S/Rvk), Eiður Guðnason (A/Vl) og Valgerð-
ur Sverrisdóttir (F/Ne).
Meðal ráðstafana, sem frum-
varpið fjallar um, og stefna eiga
að framangreindum markmiðum,
eru:
1) 6% gengislækkun.
2) Niðurfelling launaskatts frá
1. júlí nk.
3) Endurgreiðsla uppsafnaðs
söluskatts til fyrirtækja í fisk-
vinnslu og útgerða skipa, þó ekki
til sjófrystingar og útflutnings á
óunnum fiski.
„Þessar ráðstafanir kosta ríkis-
sjóð 800 m.kr., en þessum tekju-
missi er mætt með lækkun útgjalda
og með því að afla ríkissjóði nýrra
tekna. Jafnframt er gert ráð fyrir
að sveitarfélögin taki að sínum
hluta þátt í þessum aðgerðum með
því að lögfestingu frumvarps um
verkaskiptingu ríkis og sveitarfé-
laga er slegið á frest. Með því er
haldið fast við það markmið að
ríkissjóður verði rekinn án halla á
árinu. Stefnt er að því að draga
úr erlendum lántökum á árinu með
300 m.kr. lækkun á erlendum lán-
tökuheimildum og tvöföldun lán-
tökugjaldsins sem fellur niður um
næstu áramót."
Árni Johnsen:
Leggur fram fjögur frumvörp
og tvær þingsályktunartillögur
••
Oryggismálanefnd sjómanna - veiðieftirlitsskip vegna smáfiskadráps -
búgreinafélög fái fastan tekjustofn
Árni Johnsen (S/SI) lagði í gær fram á Alþingi sex ný þing-
mál: frumvarp um öryggismál sjómanna, frumvarp um lyfja-
fræðslunefnd, frumvarp um áfengisfræðslu, frumvarp um búnað-
armálasjóð, tillögu til þingsályktunar um sérstakt veiðieftirlits-
skip og tillögu til þingsályktunar um könnun á áhrifum steina-
töku á náttúru Islands.
Öryggismálanef nd
sjómanna
Markmið frumvarps til laga um
öryggismálanefnd sjómanna er að
draga úr slysum á sjó með bættu
öryggi og aðbúnaði sjómanna.
Frumvarpið gerir ráð fyrir að
samgönguráðherra skipi þijá full-
trúa í öryggismálanefnd sjómanna
til fjögurra ára í senn. Einn full-
trúi skal tilnefndur af samtökum
sjómanna, annar af samtökum
útgerðarmanna en ráðherra skip-
ar formann án tilnefningar.
Hlutverk nefndarinnar er að
beita sér fyrir auknu öryggi sjó-
manna með fræðslu og upplýsing-
um um fyrirbyggjandi aðgerðir.
Að vera stjórnvöldum og öðrum
til ráðuneytis um öryggismál sjó-
manna. Að veita aðstoð og leið-
beiningar um öryggismál sjó-
manna. Og loks að fylgjast með
og nýta reynslu og þekkingu ann-
arra þjóða á sviði öryggismála.
Tekjur nefndarinnar verði 0,8%
af vátryggingariðgjöldum
íslenzkra skipa, sem og 0,8% af
slysatryggingum sjómanna á
íslenzkum skipum. Nefndin gerir
tillögur til ráðherra um ráðstöfun
íjárins.
Lyfjafræðslunef nd
Frumvarpið, sem hefur það
að markmiði „að skipuleggja og
vinna að lyfjafræðslu til þess að
draga úr því heilsutjóni sem mis-
notkun og ofnotkun iyfja veldur",
gerir ráð fyrir að heilbrigðisráð-
herra skipi þriggja manna iyfja-
fræðslunefnd.
Hlutverk lyfjafræðslunefndar
er: 1) að gera tillögur til stjórn-
valda um ráðstafanir til að sporna
gegn mis- og ofnotkun lyfja, 2)
að veita alhliða leiðbeiningar með
útgáfu fræðslurita, 3) að dreifa
upplýsingum um skaðsemi mis-
og ofnotkunar lyfja, 4) að vinna
í nánu samstarfi við landlækni-
sembættið og Lyfjaeftirlit ríkisins.
Kostnaður skal greiddur með
1% gjaldi af cif-verði innfluttra
lyfja og 0,8% gjaldi af heildsölu-
verði ákveðins stofns innlendrar
lyfjaframleiðslu, eftir nánari
ákvörðun ráðherra.
I greinargerð segir að íslend-
ingar noti töluvert meira af sýkla-
lyfjum heldur en grannþjóðir.
Áfengisfræðsla
Samkvæmt frumvarpinu ber
heilbrigðisráðherra að skipa
þriggja manna áfengisfræðslu-
nefnd, til fjögurra ára í senn.
Nefndina skipi sérfróðir menn um
vandamál sem stafa af áfengi-
sneyzlu.
Hlutverk nefndarinnar skal
m.a. vera að gera tillögur til
stjórnvalda um ráðstafanir til að
sporna gegn misnotkun áfengis,
að veita aðstoð og leiðbeiningar
við útgáfu fræðslugagna, að
dreifa upplýsingum um skaðsemi
áfengis og vinna í samstarfi við
áfengisvamarráð.
í frumvarpinu segir: „Skylt er
Árni Johnsen
að veija tveimur af þúsundi
brúttósölu áfengis til áfengi-
svarnafræðslu".
Búgreinafélög hafi
fjárhagsgrundvöll
„Ráðherra er heimilt að ákveða
samkvæmt tillögu búgreinasam-
bands, sem nýtur viðurkenningar
samkvæmt lögum nr. 46/1985,
um framleiðslu, verðlagningu og
sölu á búvörum, eða er aðili að
Stéttasambandi bænda, að inn-
heimta allt að 1% gjald af afurðum
viðkomandi búgreinar til viðbótar
gjaldi samkvæmt 2. grein. Gjald
þetta skal renna til þess búgreina-
sambands sem í hlut á að frá-
dregnum kostnaði við innheimtu
gjaldsins."
I greinargerð segir að nýjar
búgreinar hafi hlotið viðurkenn-
ingu löggjafans. Það hái hinsveg-
ar starfi þessara búgreina að þær
hafi ekki fastan tekjustofn til
starfsemi sinnar. „Það er jút í
hött að ætla búgreinafélögum
hlutverk, en engan fjárhagsgrun-
dvöll."
Smáfiskadráp -
veiðieftirlitsskip
„Alþingi ályktar að skora á
rikisstjórnina að undirbúa nú þeg-
ar rekstur sérstaks veiðieftirlits-
skips og kaupa eða leigja togara
í því skyni eða láta Hafþór sinna
því verkefni sem er hið brýnasta
í sjávarútvegi íslendinga í dag
vegna smáfiskadráps. Hraðskreitt
fískveiðieftirlitsskip taki til starfa
á árinu 1988.“
Hertar reg-Iur
um steinatöku
„Alþingi ályktar að skora á
menntamálaráðherra að láta
Náttúrufræðistofnun íslands
kanna áhrif steinatöku á náttúru
Islands. Hert verði eftirlit til varn-
ar gegn náttúruskemmdum með
steinatínslu og tollgæzlu falið að
fylgjast með útflutningi á íslenzk-
um steinum."