Morgunblaðið - 03.11.1999, Blaðsíða 51

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 3. NÓVEMBER 1999 51

BRÉF TIL BLAÐSINS
Frá Vigdísi Einarsdóttur:
HVERNIG fer umhverfismat fram,
hvernig er það unnið? Hvaða próf
þarf ég að hafa til þess að vera full-
gildur matsmaður?
Gæti ég safnað skoðunarmönn-
um, sem væru mér að skapi, ef ég
væri yfirmaður skipunar nefndar-
matsmanna? Hvernig tryggjum við
það eina rétta í mati? Dettur okkur
í hug að alþingimenn muni breyta
lögum um umhverfismat á Eyja-
bökkum með öðrum hætti en
flokkspólitískri línu þótt einhverjar
heiðarlegar undantekningar séu til?
Er ætlunin að virkja lungann af
öllu vatnsafli sem fyrirfinnst á Is-
landi hið bráðasta og binda orku
þess til stóriðju til framleiðslu á áli
og fleiru fyrir umheiminn til fram-
tíðar?
Hvað verður eftir fyrir
afkomendur okkar?
Ef mörg stóriðjuver verða byggð
og þeim jafnað niður allt í kring um
landið hvernig verður umhorfs þá á
íslandi?
Erum við svo algjörlega firrt allri
dómgreind hvað varðar atvinnu-
möguleika í landinu að við einblín-
um á stóriðju sem okkar einu von
og bjargvætt? Mér hefur virst að
ráðamenn okkar hafi verið upp-
teknir af stóriðjuaðdáun og önnur
úrræði ekki komist að í hug þeirra í
atvinnumálum þjóðarinnar.
Ég fagna hverju hjarta er slær í
brjósti Islendinga fyrir ættjörðina
og finnm- til þegar margir leggjast
Umhverf-
isvörn
og gildis-
mat
á eitt og biðja sáran að leyfa stór-
iðju að dreifa mengun úr sér á
svona útsker, sem Island er í hug-
um margra, ekki svo að skilja að
mengunarvamir yrðu ekki þær
fullkomnustu, ég efast ekki um það,
en það dugar skammt.
Undrandi varð ég að heyra okkur
íslendinga sækja um meiri meng-
unarkvóta fyrir ísland, það hrópar í
himininn sagði ein frænka mín þeg-
ar henni ofbauð eitthvað. Er það
rétt að stóriðja á íslandi fái raforku
á lægra verði en t.d. garðyrkju-
bændur til iðnaðar og ræktunar
grænmetis sem reynsla er komin á
sem besta vara er þekkist? Þá hef-
ur raforka verið seld dýrum dóm-
um þeim er búa úti á landi. Styrkir
það byggðaþróun?
Hefur verið kannað hve margir
íslendingar óska eftir vinnu í ál-
veri? Þurfum við ef til vill að sækja
vinnuaflið til annarra landa?
Hvernig stendur á því, að draga
þarf úr framkvæmdum í landinu
svo allt fari ekki í bál og brand í
stöðugleikanum og þenslan í þjóð-
félaginu verði ekki ógnvekjandi?
Er meiri arður í því að greiða sem
flestum eða mátulega mörgum at-
vinnuleysisbætur? A sama tíma er
eldlegur áhugi að byggja raforku-
ver og álver.
Veldur sú vinna ekki þenslu?
Erum við ekki að sækjast eftir
því, sem aðrar þjóðir vilja losna við
frá sínum landssvæðum en þarfnast
engu síður þeirra efna sem unnin
eru í þessum orkufreku iðjuverum?
Ég fæ sting í hjarta þegar ég heyri
um áform um byggingu stóriðju-
vera, mér finnst sé verið að fífla
okkur. Erum við öllum heillum
horfin? Eftir nokkur ár verða ekki
stór svæði í heiminum ósnortin eða
í sinni upprunalegu mynd. Það sem
ekki hefur verið nýtt til nota fyrir
mannkynið hafa hersveitir og hern-
aður þeirra því sem næst lagt í
auðn heilu landssvæðin sem tekur
langan tíma að græða upp aftur, ef
þá nokkurn tíma, en aldrei sem áð-
ur var.
Hvað með vindmyllumar, eru
þær ekki skárri kostur til öflunar
raforku? Þurfum við ekki raforku
fyrir framtíðarverkefni Islendinga,
annarra en stóriðju? Að lokum,
gerum ekki lítið úr rétti lífvera,
sem okkur er trúað fyrir hvort
heldur eru fuglar eða hreindýr. Ég
undanskil ekki menn, það er okkar
mannanna vegna sem þessar
spurningar vakna.
VIGDÍS EINARSDÓTTIR,
Fornastekk 11, Reykjavík.
Þú átt að þvo og ísa
fískinn, Pétur Geir
Þórði Ásgeirssyni:
PÉTUR Geir Helgason skrifar í
Morgunblaðið 27. október undir
íyrirsögninni „Fiskveiðistjórnunin
kemur óorði á veiðarnar“ og segir
þar m.a.: „Það var einmitt forveri
núverandi ráðherra og flokksbróð-
ir sem stóð fyrir því að afnema úr
reglugerð þá skyldu að slægja, þvo
og ísa allan afla af fiskiskipum frá
og með 15. maí til og með 15. sept-
ember ár hvert, þar með taldir
smábátar."
Þar sem mér segir svo hugur að
Pétur Geir sé ekki eini trillukarlinn
sem misskilur reglumar svona
hrapallega, vil ég koma því á fram-
færi að þegar slægingarskyldan á
ofangreindu tímabili var numin úr
gildi var forsenda þess sú að allan
afla skuli undantekningarlaust þvo
og ísa vel um borð. Þessi forsenda
virðist að miklu leyti brostin þar
sem Pétur Geir er alls ekki einn
um það að þvo hvorki né ísa sinn
afla og sú lýsing sem Árni
Mathiesen, sjávarútvegsráðherra,
gaf, á aðalfundi Landssambands
smábátaeigenda, á aflameðferð um
borð og við löndun er því miður
rétt hvað varðar stóran hluta smá-
báta.
Ég er sammála Pétri Geir í því
að slæging, þvottur og ísun sé for-
senda þess að hægt sé að koma
með góðan fisk að landi og vona að
slæging um borð verði aftur tekin
upp sem skylda, a.m.k. á ofan-
greindu tímabili. En, í guðanna
bænum, Pétur Geir og þið allir hin-
ir ágætu trillukarlar, þið verðið að
þvo og ísa allan fisk allan ársisn
hríng, hvort sem ykkur er skylt að
slægja hann um borð eða ekki.
ÞÓRÐUR ÁSGEIRSSON,
fiskistofustjóri.
Vallarás — góð lán
Vorum að fá í einkasölu fallega 2ja herb. íbúð á 1. hæð
(jarðhæð) í góðu fjölbýli sem er Steni-klætt að utan.
Sérhellulögð suðurverönd.
Áhv. um 6,0 millj. hagst. langtímalán með 5% vöxtum.
Laus fljótlega. Verð 6,3 millj.
Fasteignasala íslands,
Vegmúla 2 (3. hæð), _
sími 588 5060.
t.
PÉTUR PÉTURSSON
L ] Ó S M Y N D A S T 0 D ? Ú
Uogawgi 'M - iö! Rcyfcjavík
Sími 5« OS24
Fréttir á Netinu
(§) mbl.is
Þúsöld - það er orðið
Frá Kristjáni Bersa Ólafssyni:
ÞAÐ er ekki á hverjum degi sem
maður heyrir nýyrði, sem manni
finnst að hafi alltaf átt að vera til í
málinu - og fer fljótlega að halda að
hafi alltaf verið þar til, ef það nær
fótfestu. Frá fyrri hluta þessarar
aldar má finna nokkur dæmi um slík
orð; þar nægir að nefna fáein sitt úr
hverri áttinni: sími, þyrla og þota,
samúð og andúð.
Nýtt orð með hliðstæða kosti og
þessi orð var kynnt fyrir nokkru. Það
var orðið „þúsöld“; orð sem gæti kom-
ið, og ætti að mínu viti að koma, 1 stað
dönskuslettunnar „árþúsund". Þetta
orð er þjált í munni, röklega hugsað
út frá forsendum íslenskrar tungu, og
heppilegt til tenginga við önnur orð.
Þess vegna hefur mér satt að segja
komið nokkuð á óvart hversu sjaldan
ég hef heyrt það eða lesið síðustu vik-
urnar. Vissulega hef ég heyrt það
stöku sinnum í útvarpi og lesið það í
greinum einstakra manna í blöðum,
en einhvemveginn finnst mér sem úr
þeirri notkun hafi dregið aftur. Orða-
leppamir „árþúsund" eða „árþús-
undaskipti“, stöku sinnum „árþús-
undamót“, virðast vera tamari þeim
sem í útvörp tala og í blöðin skrifa
en þetta ítursnjalla nýyrði, „þúsöld“.
Ég held það væri glapræði hjá
okkur að hafna þessu orði. Það kem-
ur í staðinn fyrir annað verra og
stirðara orð, og það fellur einstak-
lega vel að íslensku máli. Og leiðin til
að koma því í kring að festa orðið í
sessi er í sjálfu sér sáraeinfold. Ef
fjölmiðlarnir; blöð, útvörp og sjón-
vörp, tækju sig saman um að koma
orðinu á framfæri, - einfaldlega með
því að nota það -, þá verður það mjög
fljótlega orðið svo rótgróið í málinu,
að fleirum en mér fer að finnast að
það hljóti alltaf að hafa verið þar til.
(Kannski er réttast að taka það
fram í lokin að með þessum línum er
ég hvorki að taka afstöðu til þess
hvaða heiti Reykvíkingar kjósa að
gefa götum sínum; né heldur til hins
hvenær næstu alda- og þúsaldamót
verða. Um það hafa staðið deilur; en
hvort heldur menn eru haldnir alda-
mótavillu (sem felst í því að kunna
ekki að telja) eða ekki, þá ættu allir
að geta sammælst um að nota þetta
ágæta orð „þúsaldamót“ um þau
aldaskil).
KRISTJÁN BERSI ÓLAFSSON,
fv. skólameistari Flensborgarskólans í
Hafnarfirði.
■ BALI BALI BALI BALI BALI BALI BALI BALI BALI BALI BALI BALI BALIB
í LÚXUSFERÐ TIL BALI OG TAILANDS |
< 28. FEBRÚAR-24. MARS £
5 16 NÆTUR Á BALI OG 8 NÆTUR í TAILANDI. g
“ GISTING Á 5 STJÖRNU HÓTELUM. 5
< HAGSTÆTT VERÐ. £
i UPPLÝSINGAR í SÍMUM 557 8600 OG 898 8690. g
m C
■ TAILAND TAILAND TAILAND TAILAND TAILAND TAILAND TAILAND ■
SIEMENS
Siemens
uppþvottavél
SE 34200
Sannkölluð hjálparhella
í eldhúsinu.
Einstaklega hljóðlát og
sparneytin. Fjögur þvottakerfi,
tvö hitastig (nauðsynlegt fyrir
viðkvæmt leirtau), fjórföld
flæðivörn með Aqua-Stop.
Þetta er uppþvottavál
og þú vilt hafa hana.
eins
v.
Á þessu fína verði núna:
49.900 kr.
J
stgr.
Búhnykkur!
Ný
þvottavél
frá
Siemens
WM 54060
Berðu saman verð,
gæði og þjónustu!
Umboðsmenn um iand allt!
Þvottavél eins og allir vilja eignast!
• Algjör nýjung:
Sérstakt krumpuvarnarkerfi
• Tekur 6 kg
• Óvenjustór lúga
• 15 þvotta- og sérkerfi
• 35 mínútna hraðkerfi
• 1000 sn./mín.
• Allar innstillingar mjög auðveldar
• Glæsileg hönnun
• Vélin er algjörlega rafeindastýrð
• Þvottavirkniflokkur A
• Orkuflokkur A
• Mjög þýðgeng og hljóðlát þvottavél
Á frábæru kynningarverði:
iFfð*i» stgr.
áéSmTH8i
^NORLAND
Nóatúni 4 • 105 Reykjavík
Sími 520 3000 • www.sminor.is