Morgunblaðið - 03.11.1999, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 3. NÓVEMBER 1999 25
ERLENT
Stjórn Kína stafar mest
hætta af Falun Gong-
Reuter
Áróður kínverskra sljórnvalda gegn Falun Gong
tekur á sig ýmsar myndir
Meðlimir safnaðarins stunda hugleiðslu á götu í
Hong Kong
Kommúnistastj órninni
í Kína stafar nú mest
hætta af fjöldahreyf-
ingunni Falun Gong
þar sem hún hefur
burði til að fylla upp í
andlega tómarúmið,
sem orðið hefur í
kínverska þjóðfélags-
umrótinu.
MAÓ Zedong bauð Kínverjum bylt>
ingu og Deng Xiaoping bauð þeim
hagsæld. Leiðtogar Kína nútímans
hafa hins vegar enga skýra hugsýn,
sem hrífur kínverskan almenning, og
afleiðingin er andlegt tómarúm sem
fjöldahi-eyfíngin Falun Gong leitast
við að fylla og ógnar þar með alræðis-
valdi kínverska kommúnistaflokksins.
Sérfræðingar í kínverskum stjórn-
málum segja að þetta sé meginá-
stæða þess að kínversk stjórnvöld
hafa haldið uppi harðneskjulegri
herferð gegn þessari andlegu hreyf-
ingu, sem hefur iaðað að sér milljón-
ir Kínverja.
Innantómur
boðskapur Jiangs
Þegar sérfræðingarnir reyna að
útskýra vinsældir Falun Gong benda
margir þeirra á óljósa hugsýn Jiangs
Zemins, forseta Kína, sem hann kall-
ar „áhersluatriðin þrjú“. Jiang brýn-
ir fyrir landslýð að „leggja áherslu á
fræðilega rannsókn, pólitíska vitund
og heilbrigða íramvindu“ á sama
tíma og margir Kínverjar eru ráð-
villtir vegna mikilla þjóðfélagsbreyt-
inga, hafa áhyggjur af því hvort þeir
haldi atvinnu sinni og hafí efni á að
leita lækninga eða sjá börnum sínum
fyrir menntun.
Sérfræðingarnir segja að þessi
innantómi boðskapur leiðtoga
kommúnistaflokksins sé meginá-
stæða skyndilegs uppgangs Falun
Gong og helsta skýi'ingin á harkaleg-
um viðbrögðum stjórnarinnar.
Þeir benda einkum á Jiang, sem er
ekki gæddur persónutöfrum Maós
og Dengs, merkustu ieiðtoga og
kenningasmiða kínverskra kommún-
ista á öidinni. „Jafnvel embættis-
menn flokksins og ríkisins hafa ekki
tíma fyrir pólitísku skilaboðin í
„áhersluatriðunum þremur“,“ sagði
vestrænn stjórnarerindreki. „Eg tel
ekki að þeir líti á Falun Gong sem al-
varlega hugmyndafræðileg ógn við
sig, að fóik snúi unnvörpum frá
kommúnisma tii Falun Gong. Sið-
ferðilegi grundvöllurinn fyrir flokks-
ræðinu er þó í raun mjög veikur."
Harkaieg viðbrögð kommúnista-
flokksins við uppgangi Falun Gong
eru taiin til marks um að hann óttist
þann skyndilega glundroða sem get-
ur orðið þegar hriktii' í siðferðilegum
stoðum valdhafanna og „guðlegu
umboði" þeirra er ógnað.
Ástandið í Kína er nú að mörgu
leyti iíkt umrótinu sem var þar fyrir
Taiping-uppreisnina á árunum
1850-65 þegar síðasta kínverska
keisaraættin, Qing, var við völd.
Undirrót uppreisnarinnar var spiil-
ing og óstjórn en hún var einnig af
trúarlegum toga og helsti leiðtogi
hennar taldi sig vera yngri bróður
Krists. Uppreisnarmennirnir nutu
stuðnings fátæki-a bænda og verka-
manna og þeim tókst að ná öllu Suð-
ur-Kína á sitt vald áður en uppreisn-
in var barin niður með aðstoð Evr-
ópuríkja.
Talið er að fleiri hafi beðið bana í
Taiping-uppreisninni en í nokkru
stríði sem háð var fyrir heimsstyrj-
öldina fyrri. „Taiping-uppreisnin
spratt af sömu vandamálum, fátækt,
firringu, spillingu og hrani í stoðum
valdakerfisins," sagði annar vest-
rænn stjórnarerindreki í Peking.
„Ástandið er ekki eins slæmt núna
og á sjötta áratug síðustu aldar en
undirrót Taiping-uppreisnarinnar er
samt merkilega lík því umróti sem
Falun Gong þrífst í nú.“
Fyrstu leiðtogar kommúnista-
flokksins höfðu mikið dálæti á bænd-
unum og verkamönnunum sem risu
upp gegn keisarastjórninni en flokk-
urinn er nú sjálfur í þeirri stöðu að
þurfa að koma í veg fyrir slíka upp-
reisn.
Falun Gong er blanda af búdda-
trú, taóisma, dulspeki og fornum
kínverskum samfélagskenningum
og fylgismenn hennar iðka íhugun
og öndunaræfingar, sem eru sagðir
bæta heilsuna og jafnvel geta fært
mönnum yfirnáttúralegan mátt.
Kínverjinn Li Hongzhi, sem býr í
Bandaríkjunum, stofnaði hreyfing-
una til að bjarga mannkyninu frá
siðspillingu og úrkynjun sem hann
rekur til dýrkunar á vísindum og
tækni.
Tugir forystumanna Falun Gong
hafa þegar verið handteknir og búist
er við að þeir verði brátt sóttir tii saka
fyrir að grafa undan ríkisvaldinu.
Dregur úr flokksræði og aga
Efnahagsumbæturnar í Kína síð-
ustu tvo áratugina hafa grafið undan
flokksræðinu og þeim ströngu siða-
reglum sem einkenndu valdatíð Ma-
ós. Tugmilljónir Kínverja lifa í fá-
tækt. Spilling er útbreidd. Lífskjara-
munurinn eykst óðfluga. Störf, sem
áður vora örugg, geta nú horfið
hvenær sem er. Kínverjar þurfa nú
að greiða fyrir skólagöngu og heilsu-
gæslu sem var áður endurgjaldslaus.
Margir fylgismenn Falun Gong
segjast hafa gengið í hreyfinguna
vegna þess að hún færi þeim nýja
siðferðilega lífssýn, auk þess sem æf-
ingarnar bæti heilsuna.
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem kín-
verskir kommúnistar kosta kapps
um að uppræta hreyfingu sem hún
lítur á sem keppinaut í baráttunni
um hollustu fólksins. Skömmu eftir
byltinguna 1949 gripu kínverskir
kommúnistar til harkalegra aðgerða
gegn leynilegum samtökum, trúar-
reglum og glæpahópum sem kepptu
við þá um stuðning almennings. Þeir
bönnuðu Yiguan Dao, vinsæla trúar-
reglu, tóku tugi presta hennar af lífi
og sökuðu þá um að hafa hjálpað inn-
rásarher Japana og þjóðemissinnum
sem flúðu í útlegð á Taívan eftir að
hafa beðið ósigur fyiir Rauða hemum.
Talin meiri ógn en
Lýðræðisflokkurinn
Kommúnistaflokknum stendur nú
jafnvel meiri stuggur af Falun Gong
en Lýðræðisflokki Kína, sem hefur
einnig verið bannaður. „Hvort sem
það era verkalýðsfélög eða Lýðræð-
isflokkur Kína eru allir hópar sem
geta skipulagt fjöldamótmæli álitnir
hugsanleg ógn við yfirvöldin,“ sagði
vestræni stjórnarerindrekinn.
Kommúnistar hafa ekki jafnmikl-
ar áhyggjur af Lýðræðisflokknum
vegna þess að hann þykir hafa óskýr
markmið. Hann berst einkum fyrir
því að lýðræðissinnar, sem voru
handteknir þegar herinn kvað niður
mótmæli undir stjórn námsmanna á
Torgi hins himneska friðar í Peking
1989, fái uppreisn æra.
Ekki er vitað til þess að Lýðræðis-
flokkurinn hafí skipulagt fjöldamót-
mæli. Falun Gong hefur hins vegar
staðið fyrir rúmlega 300 fjölmennum
mótmælaaðgerðum frá því í aprfl.
EG Skrifstofubúnaður ehf.
Ármúla 20 sími 533 5900 fax 533 5901
Jíáríd ámérbyrjaði að
þynnast um ttntugt“
Sérfræðingurinn, Jiirn Petersen,
verður til viðtals dagana 4.-7. nóvember nk.
Persónuleg þjónusta í fullum trúnaði.
Apollo Hárstúdío
Hringbraut 119 • 107 Reykjavík.
Sími: 552 2099 • Fax: 562 2037
Reykvíkingar
Munið borgarstjórnarfundinn
á morgun kl. 17.00.
Fundurinn er öllum opinn.
Á dagskrá er m.a. fyrri umræða
um fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar
fyrir árið 1999.
Útvarpað verður á
l\lær
Reykjavlkuiljor^
Sknfstofa borgarstjóra
Léttar í snori
OL- OG VINEFNI
Kynningarafsláttur á efnum frá
UNICAN, CWEog HEIGAR
Lagið ykkar eigið öl og vín
Verð á ölflösku frá kr. 20
Verð á vínflösku frá kr. 60
þ.e. innihaldið af heimalöguðu
Tilboð á byrjendasettum
Ármúla 40
Símar 553 5320,
568 8860
Seljum einnig áhöld, ílát og efni
I terslunin
7H4RI
D