Morgunblaðið - 03.11.1999, Blaðsíða 40

?0 MIÐVIKUDAGUR 3. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
HESTAR
,Skiptar skoðanir um
útflutning á sæði
■ FÉLAG tamningamanna
hyggst standa fyrir fundum um allt
land á næstunni fyrir alla hesta-
menn þar sem fjallað verður um
kynbótadóma og ræktunarmál auk
málefna félagsins. Eysteinn Leifs-
son einn stjórnarmanna vakti at-
hygli á að þessir fundir væru opnir
öllum.
■ ÁGÚST Sigurðsson hrossa-
ræktarráðunautur og Haraldur
Haraldsson formaður stjórnar
Landsmóts 2000 verða gestir á
fyrstu fundunum sem haldnir verða
9. nóvember á höfuðborgarsvæð-
inu. Annar fundur verður 10. nóv-
ember í Venus við Borgarnes og
daginn eftir á Ingólfshvoli í Olfusi.
■ KRISTINN Guðnason formað-
■ SÖRLI hefur skilað Skíð-
bakkabændum góðum söluhross-
um, fljóttömdum og ganghreinum
hrossum og mun vera við góða
heilsu og fyljað hi-yssur í sumar.
■ SVEINI Guðmundssyni frá
Sauðárkróki og félögum hans í
Léttfeta líkaði ekki vistin til borðs
með Hornfirðingum á ársþinginu.
Fengu þeir sig flutta til sveitunga
sinna í Stíganda í Skagafirði.
■ JENS Einarsson ritstjóri Eið-
faxa var annar tveggja fulltrúa
Hornfirðings en hann hafði ritað
grein í blaðið sem Sauðkræking-
um féll ekki innihaldið og töldu
fara best á því að þeir sætu í öðr-
um félagsskap meðan á þinginu
stæði.
Laugavegi 4, sími 551 4473
Umræðan um
útflutning sæðis úr
stóðhestum tók mikinn
kipp á ársþingi hesta-
manna í Borgarnesi
r~-------------------------
um helgina. Kynbóta-
nefnd þingsins sem
fjallaði um sæðisút-
flutninginn hafði raun-
ar engin málefni að
fjalla um þar sem engri
tillögu var vísað til
nefndarinnar en
Valdimar Kristinsson
fylgdist eigi að síður
^með störfum nefndar-
innar af miklum áhuga.
Eigi að síður var nefndin
lengst allra að störfum enda
háalvarleg mál til umfjöllun-
ar. En framan af einkenndist um-
ræða um útflutninginn mjög af
skorti á heildaryfírsýn um málið og
brugðust margir þingfulltrúa önd-
verðir við hugmyndum um að leyfa
útflutning en eftir því sem málin
■ákýrðust virtust menn opnari fyrir
að skoða málin.
Niðurstaðan varð hinsvegar sú að
þingið hvatti til umræðu um útflutn-
ing á sæði úr íslenskum stóðhest-
um. Segir í samþykktinni að skoð-
anir séu skiptar og þörf ítarlegrar
umfjöllunar áður en ákvörðun verði
tekin um útflutning.
En umræðan var fjörleg og einn
fulltrúa lýsti þeirri skoðun sinni að
LH-þing hefði ekkert með þessi mál
að gera og ætti ekki að eyða tíma
sínum í þessa umræðu. A móti var
sagt að hér væri um félagsskap
neytenda í hestamennskunni að
ræða og því fullkomlega eðlilegt að
samtökin létu sig þessi mál ein-
rilverju skipta. Sumir beittu
„grænni“ hestamennsku fyrir sig og
kváðust alfarið á móti því að sæði
væri tekið úr hestum og hryssur
sæddar, þetta ætti að vera náttúru-
legt. Helsti ótti manna við útflutn-
ing á sæði virðist vera sá að útfiutn-
ingur á hrossum dragist saman og
megi líkja þessu við að verið væri að
flytja út óunna vöru. Þeir sem eru
fylgjandi útflutningi töldu þessa
umræðu nokkuð hliðstæða þeirri
umræðu sem átti sér stað þegar
hvað hæst var deilt um hvort leyfa
ætti eða banna útflutning kynbóta-
hrossa. Að banna útflutning á sæði
nú væri álíka gáfulegt og ef bannað-
ur hefði verið útflutningur kynbóta-
'’firossa á sínum tíma.
Það sem helst hleypir þessari um-
ræðu af stað nú er að menn eru að
vakna upp við þá staðreynd að ef
leyfa á útflutning frá sæðingastöð-
(ð
Fegurðin
kemur
innan frá
Morgunblaðið/Valdimar Kristinsson
Sæðismálin tóku mestan tíma hjá kynbótanefnd en að endingu voru
menn sammála um að skoða þyrfti alla þætti málsins í víðu samhengi
og fara varlega í sakirnar. Hornfirðingarnir Jens Einarsson og Ómar
Antonsson, sem var kjörinn í varastjórn LH, hlýða ábúðarfullir á mál-
flutning Agústs Sigurðssonar hrossaræktarráðunautar.
Yfirleitt er talað um að menn sitji þing eða á þingi. Sjaldgæft er
hinsvegar að menn standi þing en það varð hlutskipti Sigurbjörns
Bárðarsonar sem vegna meiðsla sem hann hlaut í haust má bara
standa eða liggja. Þótti það illskárri kostur fyrir hann að standa
þingið frekar en að liggja það. Hér stjórnar hann störfum æskulýðs-
nefndar, standandi að sjálfsögðu.
inni í Gunnarsholti þarf ýtarlega
dýralæknisskoðun á hverjum grip
sem þar kemur inn og þar með væri
brostinn grundvöllur fyrir rekstri
tamningastöðvar í Gunnarsholti. í
framhaldinu spyrja menn hvað verði
um vorsýningu stóðhestastöðvarinn-
ar í Gunnarsholti. Virðast margir
eiga erfitt með að kyngja því að eng-
in sýning verði þar í vor og hún flutt
á annan stað eins og Kristinn Guðna-
son formaður Félags hrossabænda
stakk upp á í viðtali við tímaritið
Eiðfaxa nýlega. Fram kom í umræð-
unni að lagalega stæði ekkert í vegi
fyrir útflutningi á sæði úr hrossum
en hinsvegar væri um flókið ferli að
ræða og ljóst að ekki verður farið út
í útflutning með stuttum fyrirvara.
Guðmundur Jónsson fyrrverandi
formaður samtakanna tók virkan
þátt í þessari umræðu og benti hann
á að sæðiskammtar úr hverjum
hesti myndu aldrei skipta hundruð-
um á ári svo vafasamt væri að út-
flutningur leiddi til verðfalls á við-
komandi hesti, hinsvegar myndi
markaðssvæði einstakra hesta
stækka. Guðmundur benti ennfemur
á að sala á sæði úr landi gæti þýtt
verulegan tekjuauka fyrir eigendur
stóðhesta og vel þekkt væri í hinum
stóra heimi að erfðaefni gengi kaup-
um og sölum fyiir háar fjárhæðir og
ef vel væri staðið að markaðssetn-
ingu íslenskra hrossa og erfðaefnis
úr þeim gæti það orðið mikil búbót
fyrir íslenska hrossarækt.
Helstu samþykktir
• Mörgum þingfulltrúa brá í
brún þegar fram kom frávís-
unartillaga um tillögu um að
teknar verði upp fótabúnað-
arreglur Bændasamtakanna í
allri keppni á vegum aðildar-
félaga LH. Tillögunni hafði
áður verið vísað frá í nefnd
og kom önnur frávísunartil-
laga fram þegar hún var end-
urflutt í þingheimi og hún
felld. Jón Albert Sigurbjörns-
son formaður lýsti áhyggjum
sínum af því ef þessi tillaga
fengi brautargengi og benti á
að menn yrðu að gera sér
grein fyrir hvaða afleiðingar
samþykkt hennar gæti haft.
Ekki væri allt sem sýndist
fljótt á litið því þessi breyting
gæti haft mjög skaðlegar af-
Ieiðingar á sölu hrossa og
samanburði við keppnishross
í öðrum aðildarlöndum FEIF.
Endirinn varð sá að tillögunni
var vísað til meðferðar hjá
sljórn LH og létti mörgum
við þá niðurstöðu.
• Nýjar kappreiðareglur
voru samþykktar og eru það
sömu reglur og notaðar voru
í sumar en þeim var Iítillega
breytt í meðförum þingsins.
Mikið var um það deilt hvort
skilyrt yrði að hlaupagæslu-
menn og kappreiðadóma-
nefnd væru með dómararétt-
indi til að met fáist staðfest.
Tókust þar aðallega á Fáks-
menn og dreifbýlisfélögin og
varð niðurstaðan sú að ekki
þarf að hafa réttindafólk í
þessum stöðum.
• Þingið lýsti yfir ánægju
sinni með störf vinnuhóps á
vegum Yfírdýralæknisemb-
ættisins að gerð smitsjúk-
dómavarna og því jafnframt
beint til sljórnar LH að hún
ynni að því að viðbragðaáætl-
un liggi sem fyrst fyrir og
verði kynnt félagsmönnum.
• Samþykkt var að breyta
fyrirkomulagi á úrslitakeppni
á landsmótinu á næsta ári í
tilraunaskyni á þann veg að
ekki verði riðinn það sem
kallað hefur verið sérstök
forkeppni og milliriðill heldur
verði fullnaðardómur með
einum keppanda á velli í
senn. Úrslit verði með þeim
hætti að hestar í 8. til 15. sæti
keppi í B-úrslitum en hestar í
1.-7. sæti verði í A-úrslitum
ásamt þeim er hæstan hlut
ber í B-úrslitum. Nokkur um-
ræða var um hvort ekki ætti
að fella niður upplestur allra
einkunna í úrslitum sem þyk-
ir býsna fyrirferðarmikill og
ruglingslegur fyrir áhorfend-
ur en ekki náðist eining um
það að þessu sinni.
• Stjórn samtakanna lagði til
að fresta um eitt ár áður sam-
þykktri viljayfírlýsingu um að
þing skuli haldin annað hvert
ár. Þykir stjórninni mikilvægt
að málefni landsmóta verði
komin í tryggan farveg áður
en þingum verði fækkað.
Fram að þessu hefur það ver-
ið keppikefli allra stjórna
undanfarinna ára að fækka
þingum. Tillaga stjórnarinnar
var samþykkt samhljóða.
• Þingið lýsti yfir fullum
stuðningi við hugmyndir um
breytingar á ræktunartak-
marki í íslenskri hrossarækt
þar sem vægi minna rök-
studdra eða hreinna fagur-
fræðilegra sköpulagsþátta er
fært yfir í fegurð í reið.
Sömuleiðis styður þingið hug-
myndir um að einkunnir fyrir
vilja og geðslag verði sam-
ræmdar í eina einkunn.
• Nýjar reglur fyrir aga-
nefnd, keppnisnefnd og
mannvirkjanefnd LH voru
samþykktar samhljóða en í
þeim er kveðið skýrt á um
hvert sé starfsvið nefndanna.
• Illa gengur að ákveða hvar
halda skuli Islands- og lands-
mót. Enginn hefur boðist til
að taka að sér Islandsmót árið
2000 og sama gildir um mótið
árið 2001 og verður ekki bet-
ur séð en áhugi fyrir þessum
mótum af hálfu mótshaldara
fari dvínandi. Ennfremur var
stjórn LH heimilað að fresta
ákvörðun um hvar Iandsmótið
2004 skuli haldið en þó tekið
fram í samþykktinni að það
skuli liggja fyrir í síðasta lagi
á næsta ársþingi.
• Þá fól þingið stjórn að
vinna að því að rekstur lands-
móta eða móta hestamanna á
landsvisu eins og það er orð-
að í samþykktinni skuli vera í
höndum eins og sama aðila.
Skal stjórnin skipa 5 manna
nefnd til að vinna að þessu
máli sem skili áliti á for-
mannafundi sem haldinn
verði eigi síðar en 1. maí.
• Þingið skoraði á stjórn og
æskulýðsnefnd að efla æsku-
lýðsstarf með því meðal ann-
ars að auka fjárframlög til
málefnisins og leita til ann-
arra aðila um fjárstyrk, að
láta útbúa handbók fyrir leið-
beinendur í æskulýðsstarfi og
gæta þess við gerð dagskrár á
hestamótum að jafnræði ríki
með öllum keppnisflokkum.
• Nokkrar samþykktir voru
gerðar varðandi reiðvegamál
og má þar nefna að hvatt er
til áframhaldandi kortlagn-
ingar gamalla reiðleiða og að
tryggt verði að þeim verði
ekki lokað. Unnið verði að
merkingu reiðleiða og þeim
komið inn á aðalskipulag.
Ennfremur að safnað verði
upplýsingum um GPS-stað-
setningar og þær gefnar út í
aðgengilegu formi. Þá var
samþykkt að stjórn LH beiti
sér fyrir að viðræðum verði
komið á við Samband ís-
Ienskra sveitarfélaga um að
samræmt verði skipulagt reið-
vegakerfi fyrir landið í heild
og að sótt verði um reiðvega-
fé í hveiju sveitarfélagi fyrir
sig. Samsvarandi tillaga var
samþykkt um sveitarfélög á
höfuðborgarsvæðinu.
Hestar/fólk
ur Félags hrossabænda verður
gestur á tveimur fundum sem
haldnir verða 17. nóvember í
Varmahlíð og 22. nóvember á
Egilsstöðum . Allir fundirnir hefj-
ast klukkan 20.
■ STEINUNN Gunnarsdóttir
formaður framkvæmdanefndar Is-
landsmótsins sem haldið var á
Gaddstaðaflötum í sumar flutti
þau góðu tíðindi fyrir þá sem hugð-
ust keppa í hindrunarstökki, 150 og
250 metra skeiði að skráningar-
gjöld í þessum greinum yrðu end-
urgreidd en keppni í þeim var felld
niður sem kunnugt er vegna lé-
legra vallarskilyrða af völdum
vatnsveðurs.
■ STEINUNN segir að móts-
stjórnin sé með þessu þó ekki að
viðurkenna greiðsluskyldu sína.
Greiðslum verði beint í gegnum
hestamannafélögin sem sjái um að
koma þeim til félagsmanna sinna.
■ SORLI frá Stykkishólmi er
eftir því sem næst verður komist
elsti stóðhestur landsins, 27 vetra.
Hann var lengi vel í eigu Hrossa-
ræktarsambands Suðurlands en
var seldur að Skíðbakka í Austur-
Landeyjum þar sem ekki fékkst
notkun á hann hjá sambandinu.