Morgunblaðið - 27.09.1997, Blaðsíða 8

8 LAUGARDAGUR 27. SEPTEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hvanneyrar
skál
Dalaskarb
____
Efri garðurinn, 200 m,
á að beina frá flóðum
úr Jörundarskál
Jörundar
skál
Neðri garðurinn, 700 m, á að taka
við flóðum úr Ytra-Strengsgili

Mynd: Landmælingaf Islands, tektn 7
Frummatsskýrsla á umhverfisáhrifum
snjóflóðavarna á Siglufirði lögð fram
Stærri vamargarður-
inn 700 metra langur
HAFIN er frumathugun á umhverf-
isáhrifum fyrirhugaðra snjóflóða-
varna á Siglufirði hjá Skipulagi rík-
isins, sem lagt hefur fram til kynn-
ingar frummatsskýrslu vegna
byggingar tveggja leiðigarða í
brekkum neðan Hafnarfjalls til
varnar snjóflóðum úr Ytra-
Strengsgili, Jörundarskál og ná-
grenni.
Svokallaður Strengsgilsgarður
verður um 700 metrar að lengd og
um 14 metra hár. Mun hann liggja
sem framhald af norðurbarmi Ytra-
Strengsgils og leiða hugsanleg snjó-
flóð suður fyrir byggðina. Annar
leiðigarður á norðurbarmi Jörund-
arskálar verður um 200 metra lang-
ur og um 11 metrar að hæð. Saman-
lagt rúmmál leiðigarðanna er áætl-
að um 360 þúsund rúmmetrar og
heildarefnistaka vegna fram-
kvæmdanna 380 þús. rúmmetrar.
Kostnaður áætlaður 306
milljónir
Ráðgert er að framkvæmdir hefj-
ist við garðana næsta vor og að
jarðvegsframkvæmdum ljúki haust-
ið 1999. Áætlað er að uppgræðslu
verði lokið sumarið 2000. Áætlaður
kostnaður vegna framkvæmdanna
er um 306 milljónir kr.
Samkvæmt frummatsskýrslu
Skipulags ríkisins lúta helstu um-
hverfisáhrif framkvæmdanna að
breytingum á nánasta umhverfi og
útsýni í suðurbæ Siglufjarðar en
með framkvæmdunum tekur fyrir
útsýni til vesturs og suðvesturs og
mun víða einungis sjást í fjalls-
toppa. Þá gætu leiðigarðarnir einn-
ig haft staðbundin áhrif á snjósöfn-
un og veðurfar í nágrenni þeirra.
Jarðvatnsstraumar munu breytast
við framkvæmdimar og nýr lækur
myndast suðvestan við Strengsgils-
garð. Þá verður gróðurrask vegna
snjóflóðagarðanna umtalsvert, jarð-
vegur fjarlægður og votlendi getur
raskast, að mati stofnunarinnar.
Leiðigarðar og
snjóflóðafarvegir græddir upp
Skv. skýrslunni verða leiðigarðarnir
og snjóflóðafarvegir græddir upp
og mótaðir svo þeir geti nýst sem
útivistarsvæði og verður m.a. lagð-
ur stígur upp á garðana og útbúinn
útsýnispallur.
Frummatsskýrslan mun liggja
frammi til kynningar á bæjarskrif-
stofu Siglufjarðar, bókasafni Siglu-
fjarðar, í Þjóðarbókhlöðu og hjá
Skipulagi rikisins til 29. október.
Gefst almenningi kostur á að kynna
sér framkvæmdina og leggja fram
athugasemdir eigi siðar en 29. októ-
ber.
Morgunblaðið/Birgir Jónsson
GERÐ 220 metra langra aðkomuganga í Sultartangavirkjun er langt komin.
Sultartangavirkjun
Gerð aðkomuganga miðar vel
ÞEGAR er lokið við að grafa út 120
metra í aðkomugöngunum við Sult-
artangavirkjun en alls verða göngin
220 metra löng. Framkvæmdir hóf-
ust þar 20. ágúst síðastliðinn. Stefnt
er að því að gangagerðinni Ijúki í
lok þessa mánaðar.
Birgir Jónsson jarðverkfræðingur
segir að þegar gerð aðkomugang-
anna ljúki taki við gerð aðrennslis-
ganga virkjunarinnar sem eru um
3,5 km löng, 10 m breið og 15 m
há, eða eins og fimm hæða fjölbýlis-
hús, 3,5 km á lengd.
Birgir segir að harðsnúið lið bor-
manna í Sultartanga hyggist ljúka
við aðkomugöngin áður en félagar
þeirra í Hvalfírði ná saman undir
miðjum fírðinum í byijun október.
Verktaki er sá sami í Sultartanga-
göngunum og í göngunum undir
Hvalfjörð, þ.e. Fossvirki, sem er
samsteypa Istaks, Pihl & Son frá
Danmörku og Skanska frá Svíþjóð.
VST hefur hannað Sultartangavirkj-
un en eftirlitsaðili er VSÓ.
Alþjóðlegur baráttudagur heyrnarlausra
Vilja táknmál
sem móðurmál
SUNNUDAGURINN
28. september er al-
þjóðlegur baráttu-
dagur heyrnarlausra. Þann
dag hefst sex vikna menn-
ingarhátíð í Reykjavík þar
sem menning og táknmál
heyrnarlausra verða í
brennidepli.
Berglind Stefánsdóttir,
formaður Félags heyrnar-
lausra, segir að þetta sé í
tíunda skipti sem dagurinn
er haldinn. „Heymarlausir
hafa reynt að nota þessa
daga til að vekja athygli á
ýmsum baráttumálum
tengdum heyrnarlausum."
- Hver eru aðalbaráttu-
málin núna?
„Við höfum verið að
beijast fyrir því að fá við-
urkenningu á táknmáli
sem okkar móðurmáli. Við þurf-
um að auka túlkunarþjónustu og
okkur er umhugað að rannsókn-
ir á táknmáli séu gerðar." Þá
segir Berglind að heyrnarlausir
þurfí aðgengi að samfélaginu.
- Eru táknmálsupplýsingar
takmarkaðar miðað við á hinum
Norðurlöndun um ?
„Já og sérstaklega þegar sjón-
varp er annarsvegar. Núna ætl-
um við að einbeita okkur og
vekja athygli á aðgengi heyrnar-
lausra að ríkissjónvarpinu. Það
er enginn texti á íslensku efni
sem er í sjónvarpi og allt og
sumt sem við fáum er tíu mín-
útna fréttaþáttur hjá ríkissjón-
varpinu. í textavarpi norska rík-
issjónvarpsins er hægt að nálg-
ast allt norskt sjónvarpsefni
textað og heyrnarlausir geta
valið að fá efni textað með því
að slá inn ákveðið númer. Á ís-
landi er tæknin notuð í einn eða
tvo daga á ári, á aðfangadag og
gamlársdag. í ljósi þess að tækn-
in er fyrir hendi og tækjabúnað-
ur til þá finnst okkur þetta óvið-
unandi. Við fáum ýmsar útskýr-
ingar, það vantar fjármuni,
tæknin er ekki nógu góð og
hvergi er í lögum skjalfestur
þessi réttur okkar að fá efni
þýtt. Ég held að þetta sé samt
fyrst og fremst spurning um for-
gangsröðun."
- Þið hafið verið að beijast
fyrir því að íslenskt táknmál sé
viðurkennt sem ykkar móður-
mál._ Hvers vegna?
„Á meðan það er ekki viður-
kennt á opinberum vettvangi
fáum við ekki heldur þá þjónustu
sem við teljum okkur eiga rétt
á. Með viðurkenningu fengum
við betri túlkaþjónustu og að-
gengi að upplýsingum úr samfé-
laginu."
Berglind bendir á að í haust
útskrifist fyrstu táknmálstúlk-
arnir og það sé stórt framfara-
spor fyrir heyrnarlausa. „Að vísu
hafa verið starfandi táknmáls-
túlkar fram til þessa en þeir
hafa þá kynnst tákn-
máli með því að um-
gangast heyrnarlausa.
Nú er þetta þriggja og
hálfs árs háskóianám."
- Menningarvikur
heyrnarlausra eru
framundan. Hvað verður
uppá?
„Við byijum á sunnudaginn
með útimessu á Ingólfstorgi en
séra Miakó Þórðarson messar.
Síðan verða næstu sex vikur til-
einkaðar menningu og táknmáli
heyrnarlausra. Við verðum með
stuttmyndahátíð, túlkað bama-
leikrit og síðan fáum við heim-
Berglind Stefánsdóttir
►Berglind Stefánsdóttir
fæddist í Reykjavík árið 1960.
Hún lauk námi frá Heyrnleys-
ingjaskólanum og síðar frá
Handíða- og myndlistarskól-
anum sem myndmenntakenn-
ari. Berglind starfaði sem
myndmenntakennari um
skeið og lauk síðan prófi í
táknmálsmálfræði frá háskól-
anum í Stokkhólmi. Berglind
tók þátt í stofnun og uppbygg-
ingu samskiptamiðstöðvar
heyrnarlausra og starfaði þar
auk þess sem hún var stjórn-
arformaður. Berglind situr í
Norðurlandaráði heyrnar-
lausra. Hún er skólastjóri
Vesturhlíðaskóla. Berglind er
formaður Félags heyrnar-
lausra.
Berglind er gift Brynjólfi
Gunnarssyni og á tvo syni,
Ómar og Jóel.
Menningarvik
ur heyrnar-
lausra eru
framundan
boðið
sókn sænsks atvinnuleikhóps.
Þá bjóðum við upp á ljóðakvöld
í Þjóðleikhúsinu og síðan kemur
eitthvað nýtt í hverri viku. Dag-
skráin verður auglýst víða og við
vonumst til að sem flestir sjái
sér fært að mæta og skoða að
sem heyrnarlausir eru að gera
og bjóða uppá.
- Þú ert að fara á Evrópuráð-
stefnu heyrnarlausra. Einhver
sérstök málefni þar sem ber
hæst á góma?
„Já það er sérstök könnun sem
verið er að gera á stöðu heyrnar-
lausra í Evrópu. Nefndir hafa
verið settar á laggirnar í hverju
landi til að skoða stöðu heyrnar-
lausra. Unnið verður með þessar
upplýsingar en staða heyrnar-
lausra er mjög misjöfn í Evrópu-
löndum. Markmiðið er að reyna
að styrkja þær þjóðir sem eru
komnar skammt á veg með rétt-
indamál heyrnarlausra."
- Hvernig er staðan á ís-
landi?
„Við á íslandi og á hinum
Norðurlöndunum stöndum vel að
vígi miðað við önnur
Evróuplönd. Það er þó
dálítið misjafnt eftir
sviðum. ísland er til
dæmis með sérstaka
_________ samskiptamiðstöð
sem rannsakar tákn-
mál og hefur túlkaþjónustu á
sínum snærum. Slíkt er ekki til
í mörgum öðrum Evrópulöndum.
Við þurfum á hinn bóginn að
breyta mörgu hjá okkur og þá
er efst á lista að viðurkenna ís-
lenskt táknmál sem móðurmál.
Hvert land á sitt táknmál og það
er ekkert til sem heitir alþjóðlegt
táknmál."