Morgunblaðið - 27.09.1997, Blaðsíða 2

2 LAUGARDAGUR 27. SEPTEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Ásdís
Palli tuskubrúða
heimsækir Noreg
TU SKUBRÚÐ AN Palli heldur
áfram flakki sínu um heiminn
og kemur þess á milli til Islands
til að segja börnunum á leikskól-
anum Kjarrinu í Garðabæ ferða-
sögu sína.
Nú er Palli nýkominn frá Nor-
egi og í gær fræddi hann krakk-
ana um höfuðborgina Ósló og
sagði þeim frá því sem á daga
hans hafði drifið í ferðalaginu.
Hann heimsótti til dæmis norsk
EKKI hefur, á síðari hluta þessarar
aldar, mælst eins mikill hiti á Norð-
urlandi á þessum árstíma og í vik-
unni þegar hitinn komst t.d. í tæpar
22° á Akureyri, að sögn Haraldar
Ólafssonar veðurfræðings. Óvenju
hár hiti mældist einnig í 5.000 metra
hæð yfir landinu í vikunni. Haraldur
sagði erfitt að segja til um hvort
þetta væri náttúruleg veðurfars-
sveifla eða hvort um gróðurhúsa-
áhrif gæti verið að ræða.
En það er ekki eingöngu á íslandi
sem merkja má óvenjulegar sveiflur
í veðri og nægir að nefna hafstraum-
inn E1 Nino í Kyrrahafi sem ruglar
þar öll veðurkerfi á 3-7 ára fresti.
Telur Haraldur ekki ólíklegt að hann
geti haft einhver áhrif á Norður-Atl-
antshafí en segir jafnframt að ekki
hafi verið sýnt fram á hver þau
áhrif gætu verið. „Menn telja sig
vita að á E1 Nino árum verður hlýrra
en í meðalári í norðanverðri Norður-
Ameríku, í Alaska og einnig við
austurströnd Kanada," sagði hann.
„Hins vegar er óljósara hver áhrifin
gætu orðið í Evrópu og á íslandi.
Það eru engar haldbærar rannsóknir
til um það og enginn íslenskur veður-
fræðingur hefur komist til að kanna
fylgni þar á milii.“
Óvenju heitt í Evrópu
í sumar hefur verið óvenju heitt
í veðri í Evrópu og sagði Haraldur
að staðfest væri að magn gróður-
húsalofttegunda í andrúmsloftinu
ykist stöðugt með þeim afleiðingum
að geislunaijafnvægið væri ekki það
sama og áður. „En hvaða áhrif það
hefur er engan veginn fyllilega
leikskólabörn í Hamar og leit við
í tröllaverksmiðju í Tynset.
Mæður tveggja barna á leik-
uð sammála um að meðalhitinn á
jörðinni muni aukast. Á 50 árum er
verið að tala um hækkun á bilinu
1-5°. Hins vegar eru mjög stórir
óvissuþættir um hver áhrifin verða
á vindakerfi og úrkomu. Inn í það
spilar lífríkið, hvemig það muni
bregðast við eins og t.d. ef hlýnar
mikið á norðurslóðum þá mun gróð-
urfar breytast á túndrunni, sem aft-
ur gæti breytt geislunatjafnvæginu.
Inn í þetta spila líka hafstraumar
UPP úr viðræðum þroskaþjálfa og
viðsemjenda þeirra slitnaði í gær og
hefur Þroskaþjálfafélagið ákveðið
að láta greiða atkvæði um tillögu
um verkfallsboðun 3. nóvember.
Verkfallið nær til þroskaþjálfa sem
starfa hjá ríkinu og Reykjavíkur-
borg.
Samninganefnd ríkisins lagði
fram tilboð á sáttafundi í fyrradag.
Þroskaþjálfar höfnuðu því í gær, en
lögðu fram annað tilboð sem við-
semjendur þeirra höfnuðu einnig.
Sólveig Steinsson, formaður
skólanum, sem eru flugmenn hjá
Flugleiðum, áttu frumkvæðið að
þessu heimshornaflakki tusku-
sem engan veginn eru fyllilega kort-
lagðir."
Eðlilegar sveiflur?
Haraldur sagðist hafa skoðað þessa
sérstöku hitabylgju þegar hitinn fór
yfir 20° á Norðurlandi. „Það virðist
hafa verið óvenju heitt uppi í miðju
veðrahvolfi," sagði hann. „Það mæld-
ist meiri hiti í 5 þúsund metra hæð
heldur en mælst hefúr i allmörg ár
og þá er ég að tala um allt sumarið.
Spumingin er svo, er þetta eðlileg
Þroskaþjálfafélagsins, sagði að fé-
lagsmenn myndu núna snúa sér að
því að undirbúa verkfall. Samninga-
viðræður, sem staðið hafa með hlé-
um allt þetta ár, hefðu engu skilað.
Hún sagði að það væri breitt bil á
milli samningsaðila. Meginágrein-
ingsefnið væri um hækkun grunn-
launa.
Þroskaþjálfafélagið er nýtt félag,
en félagsmenn þess voru áður flestir
í Starfsmannafélagi ríkisstofnana.
Félagið hefur ekki áður gert sjálf-
stæðan kjarasamning. Byijunarlaun
brúðunnar, en með því er ætlun-
in að fræða börnin á Kjarrinu
um hinn stóra heim. Jónína Ás-
geirsdóttir leiðbeinandi segir að
markmiðið sé einnig að láta Palla
koma við á leikskólum í þeim
löndum sem hann heimsækir og
koma þannig krökkunum á
Kjarrinu í samband við leikskóla
víða um heim. Á næstu dögum
munu þau til dæmis senda börn-
unum í Hamar bréf og myndir.
sveifla í veðrinu? Það jafnvægi sem
við búum við inniheldur náttúrulegar
sveiflur en gæti þetta verið af manna-
völdum? Það er spuming sem erfitt
er að svara. En þetta ‘þýðir engan
veginn að Vesturlandabúar geti haldið
áfram óbreyttum h'fsstíl, því það verð-
ur ekki fullsannað að veðurfarsbreyt-
ingar séu af mannavöldum fyrr en
þær em orðnar svo miklar að mjög
miklar hörmungar hafa hlotist af.
Menn munu því ekki geta svarað
spumingunni fyrr en um seinan."
þroskaþjálfa em rúmlega 74 þúsund
krónur á mánuði. Eftir 18 ára starf
færir taxtinn þeim rúmlega 88 þús-
und krónur á mánuði. Þroskaþjálfa-
félagið hefur krafist þess að byijun-
arlaun verði hækkuð í 110 þúsund
krónur á mánuði.
Um 230 félagsmenn em í Þroska-
þjálfafélaginu og starfa þeir fyrst
og fremst á dagvistarstofnunum fyr-
ir fatlaða, í leikskólum og skólum.
Tillagan um boðun verkfalls nær
eingöngu til þroskaþjálfa sem starfa
hjá ríkinu og Reykjavíkurborg.
Vigdís
Finnbogadóttir
Formaður
í alþjóða-
samtökum
kvenna
FRÚ Vigdís Finnbogadóttir,
fyrrverandi forseti íslands, tók
í vikunni við formennsku í
nýstofnuðum alþjóðlegum
samtökum kvenna, þar sem
sæti á einn tugur kvenna sem
gegnt hafa störfum forseta og
forsætisráðherra. Samtökin
bera heitið „Council of Women
Leaders" og hafa aðsetur í
Harvard háskólanum í Banda-
ríkjunum.
Að sögn Vigdísar var lagt
á ráðin um stofnun þessara
samtaka á fundi kvenna í leið-
togastörfum, sem haldinn var
í Stokkhólmi í fyrra. Samtökin
munu koma saman einu sinni
á ári og að sögn Vigdísar
verða á fundum þeirra rædd
stjórnmál og staða heimsmála
og ennfremur gefið út álit
samtakanna á þeim málum.
Aðalfundur lækna
Heilbrigðis-
ráðherra
flytur ávarp
AÐALFUNDUR Læknafélags
íslands stendur nú yfir í Borg-
amesi og er þar m.a. fjallað
um skipulag læknasamtak-
anna og stefnumótun í heil-
brigðismálum. Hafa verið lögð
fram álit nefnda um málin sem
fjallað er um í starfshópum.
Ingibjörg Pálmadóttir, heil-
brigðisráðherra, ávarpar fund-
inn í dag og í framhaldi af
því verða umræður. Síðar á
fundinum verða teknar fyrir
nokkuð á þriðja tug ályktana
um fjölmörg mál auk hinna
venjulegu aðalfundarstarfa.
Fundinum lýkur síðdegis í
dag.
Starfshópur sjáv-
arútvegsráðherra
I athugun að
byggja við
Sjávarút-
vegshúsið
ÞORSTEINN Pálsson sjávar-
útvegsráðherra hefur ákveðið
að setja á fót starfshóp sem á
að kanna möguleika á að reisa
viðbyggingu við Sjávarútvegs-
húsið á Skúlagötu, þar sem
Hafrannsóknastofnun er til
húsa.
Tilgangurinn er sá, að sögn
Þorsteins, að færa kennslu í
háskólanum í matvælafræðum
saman á einum stað og tengja
hana rannsóknarstofnunum
og skapa einnig svigrúm fyrir
þann hluta af starfsemi Sjáv-
anítvegsskóla Háskóla Sam-
einuðu þjóðanna, sem starfa
mun í Reykjavík. Verður sú
kennsla á vegum Hafrann-
sóknastofnunar í samvinnu við
Háskóla íslands og Háskólann
á Akureyri. Þorsteinn kynnti
þessar hugmyndir á fundi rík-
isstjórnarinnar í gær.
Hitinn fór í tæpar 22° á Norðurlandi í vikunni
Mestí hiti að haustlagi á
seinni hluta aldarinnar
ljóst,“ sagði hann. „Menn eru nokk-
Kjaradeila þroskaþjálfa í hörðum hnút
Greiða atkvæði um
verkfall 3. nóvember