Morgunblaðið - 03.04.1990, Blaðsíða 56

Fyrstu tvær stuðlabergssúlurnar af átján, sem munu mynda landslags-
listaverk bandaríska myndhöggvarans Richards Serra, hafa verið reist-
ar í Viðey. Serra fylgdist sjálfur með uppsetningu fyrstu tvennunnar,
Súlurrísa í Viðey
Morgunblaoio/Arni Sæberg
en súlurnar munu standa tvær og tvær saman og mynda „hlið að sjón-
deildarhringnum" eins og Serra orðar það. Hann kemur aftur til iands-
ins innan skamms að reka smiðshöggið á verkið.
Lóan erkomin
Vestmannaeyjum.
FYRSTU lóurnar á þessu vori
sáust í Vestmannaeyjum sunnu-
daginn 1. apríl. Arngrímur
Magnússon, vélstjóri, sem var í
göngutúr sá þijár lóur hoppa á
milli grastoppa sem stóðu upp
úr snjónum suður á Breiða-
bakka.
Ekki var vorlegt um að litast
í Eyjum. Alhvít jörð og einhveij-
ir hafa trúlega haldið að Arn-
grímur væri að segja þessa ótrú-
legu sögu í tilefni dagsins. Svo
var þó ekki og sagði Arngrímur
í samtali við. Morgunblaðið að
það hefði verið virkilega vinalegt
að sjá lóuna vappa um á alhvítri
jörð.
Grímur
Byggð fyrir
7-8.000 manns
í Geldinganesi
^GERT er ráð fyrir sjö til átta þús-
und manna byggð í Geldinganesi,
framtíðarbyggingarsvæði Reyk-
víkinga. Að sögn Vilhjálms Þ. Vil-
hjálmssonar, formanns skipulags-
nefiidar Reykjavíkur, gætu fyrstu
húsin farið að rísa i Geldinganesi
eftir fímm ár. í aðalskipulagi er
ekki gert ráð fyrir að svæðið bygg-
ist fyrr en eftir árið 2004, en íbú-
um höfuðborgarinnar hefur fjölg-
að um 14.000 siðastliðinn áratug
og teygir borgin sig hratt til norð-
urs.
í gær voru tilkynnt úrslit í hug-
myndasamkeppni um skipulag í
Geldinganesi. Verðlaunatillaga fjög-
urra arkitekta gerir ráð fyrir að á
nesinu verði 7-8.000 manna íbúðar-
byggð, en að íbúar geti í auknum
mæli sótt atvinnu innan hverfisins.
Þannig verði tegundum byggðar
blandað saman í meira mæli en nú
er gert í Reykjavík. Gert er ráð fyr-
ir að þjónusta og verzlun skipi stóran
sess í hverfinu, og að syðst á nesinu
verði höfn og athafnasvæði henni
tengt.
Sjá grein og myndir á miðopnu.
Betri samkomulagshorfiir í álversdeilunni;
Buðu upp á fækkun starfsmanna
gegn föstum framleiðnigreiðslum
um afkomu- og framleiðnitengda
greiðslu til frambúðar. Slíkt verði
að ráðast af afkömu fyrirtækisins
og framleiðni hveiju sinni.
Bent hefur verið á það, bæði af
stjórnmálamönnum og fleirum, að
út í hött sé að láta koma til lokunar
vegna þessa atriðis, sem ekki muni
reyna á á nýjan leik fyrr en í næstu
kjarasamningum haustið 1991.
Framleiðsla fyrra árs næst ekki án skjótra samninga
til þess að framleiðslumarkmið
síðasta árs um 87.200 tonn náist í
ár, en greiðslan til starfsmanna á
síðasta ári, sem um er deilt var að
hluta til tengd þeirri framleiðslu.
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins hefði sú hagræðing sem
um er rætt engar uppsagnir í för
með sér, heldur yrði um tilfærslur
innan fyrirtækisins að ræða, jafn-
framt því sem ekki yrði ráðið í
ákveðnar stöður, þegar þær losna.
Hér er einkum átt við störf, sem
verkamenn í verkamannafélaginu
Hlíf 'gegna.
Vinnuveitendur munu í fyrra-
kvöld hafa viljað semja gegn því að
starfsmenn féllust á eingreiðslu á
þessu ári, en eins og komið hefur
fram í Morgunblaðinu, túlkar VSÍ
framleiðnitengdu greiðsluna sem
greidd var í tvennu lagi á sl. ári sem
eingreiðslu, en starfsmenn hafa sagt
að ekkert í samningnum frá því í
september í fyrra segði til um að
um eingreiðslu væri að ræða. Starfs-
menn höfnuðu því að um ein-
greiðslu yrði að ræða, og settu fram
kröfu um að slík greiðsla yrði fest
í kjarasamningum til frambúðar, en
því höfnuðu vinnuveitendur.
Starfsmenn álversins líta þannig
á að semjist um ákveðna starfs-
mannafækkun hjá fyrirtækinu, gefi
augaleið að fyrirtækið sé betur í
stakk búið til þess að inna þær
greiðslur af hendi, sem þeir gera
kröfu um, en vinnuveitendur segja
á hinn bóginn að erfitt sé að semja
KJARADEILAN í álverinu í Straumsvík er nú á mjög viðkvæmu
stigi, en fundur hefur verið boðaður hjá ríkissáttasemjara með deiluað-
ilum klukkan 14 í dag. Nýr flötur kom upp í viðræðunum á firndi aðila
í fyrrakvöld eftir að fulltrúar starfsmanna ljáðu máls á samstarfi
um ákveðna fækkun starfsmanna gegn því að bónusgreiðsla síðustu
samninga yrði inni í kjarasamningnum til frambúðar. Það gátu for-
svarsmenn ÍSAL ekki sæst á og lauk þá fundinum.
ViðmælenduV Morgunblaðsins
eru ekki á eitt sáttir um stöðu deil-
unnar. Bundu sumir vonir við að
hægt yrði að spinna þennan þráð
áfram í viðræðunum í dag, en aðrir
voru til muna svartsýnni. Er á það
bent að samningar þurfi að takast
á næstu einum til tveimur dögum
Sífellt erfiðara að manna
afskekktari læknishéruð
„ÞAÐ fór að bera á vandræðum við mönnun læknishéraða í fyrra,
sérstaklega afskekktari héraða. í ár.hefur þessi vandi aukist og ég
sé ekki að breyting verði á því,“ sagði Ólafur Ólafsson, landlæknir,
í samtali við Morgunblaðið. Hann bætti því við, að stjórnvöld brygð-
ust skyldum sínum ef íbúar í dreiíbýli ættu ekki kost á góðri al-
mennri Iæknisþjónustu, líkt og fólk í þéttbýli. .
Ólafur sagði að þolanlega hefði
gengið að manna læknishéruð und-
anfarin ár. „Fyrir 1980 voru oft
mikil vandræði, en árin 1986-1988
gekk mjög vel. í fyrra fór hins veg-
ar að bera á vandræðum, sem hafa
aukist í ár. Ástæða þess er meðal
annars sú, að fjöldi læknanema í
Háskólanum var takmarkaður. Á
næstu árum verða 30-35 læknar
útskrifaðir árlega og því er ljóst að
skortur verður á aðstoðariæknum."
Ólafur sagði að í raun fælist
þversögn í þvi að tala um skort á
læknum, því nóg væri af sérfræð-
ingum og yrði þröng á þingi ef
íslenskir sérfræðingar erlendis
kæmu allir heim. Hann sagði að
um 30% íslenskra lækna væru er-
lendis í framhaldsnámi á hveijum
tíma. „Það vantar hins vegar lækna
til starfa í afskekktari héruðum og
einmenningshéruðum," sagði hann.
„Dreifing lækna er óhagstæð.
Þannig er einn læknir á hveija 230
íbúa í kaupstöðum með fieiri en 10
þúsund íbúa. Þar sem íbúar eru
færri en tvö þúsund er að meðal-
tali einn læknir á hveija 1300 íbúa.
Ef dreifingin væri jafnari þá væru
þessi mál í lagi.“
Ólafur sagði að mjög erfitt hefði
verið að fá lækna tii starfa víða á
Vestfjörðum. „Það er skylda heil-
brigðisyfirvalda að sjá fólki fyrir
góðri og jafnri læknisþjónustu. Fólk
í dreifbýli býr margt ekki við jafn
góðan aðgang að sérfræðiþjónustu
og í þéttbýlinu og ef við bætist að
ekki er hægt að veita jafn góða
heilsugæslu og í þéttbýli þá hafa
stjórnvöld brugðist skyldum sínum-
við íbúana," sagði landlæknir.
44 læstu
lykla inni
LÖGREGLAN í Reykjavík að-
stoðaði 44 bíleigendur sem
læst höfðu lykla inni í bílum
sínum um helgina. Að jafnaði
berast innan við 20 verkefni
af þessu tagi um hverja helgi.
Ómar Smári Ármannsson að-
stoðaryfirlögregluþjónn sagði að
í kjölfar frétta af öldu þjófnaða
úr og innbrota í bíla og varnaðar-
orða frá lögreglunni, sem Morg-
unbiaðið birti síðastliðinn mið-
vikudag, virðist sem margir hafi
einsett sér að ganga tryggilegar
en áður frá bílum sínum. Vel
hafi gengið að muna að læsa
bíldyrunum en verr að minnast
þess að taka lykilinn úr kveikju-
lásnum. „En okkur finnst þrátt
fyrir allt mun betra að aðstoða
fólkið við að opna bílana en að
koma á staðinn þegar búið er
að stela úr þeim eða skemma,“
sagði hann.