Morgunblaðið - 03.04.1990, Blaðsíða 17
Endurvakning
Á þessari öld var farið að gefa
óperum Handels gaum á nýjan leik,
fyrst í Þýskalandi, en síðustu 20
árin um allan heim og eru þær nú
færðar upp regiulega í helstu
óperuhúsum heims. Hin kyrrláta
fegurð tón.listar Hándels, hið reglu-
bundna hljóðfall og göfuga form
tónlistarinnar ræður vísast miklu
um að hinn streitufulli nútímamað-
ur laðast að þessum óperum. Efnið
á einnig erindi við okkar tíma, þótt
það sé e.t.v. sett fram á nokkuð
gamaldags hátt. En það er nú svo
með óperur eins og margt annað
listform, að til þess að geta notið
þeirra til fullnustu þarf að setja sig
í vissar „stellingar“, gera andann
reiðubúinn til að meðtaka kræsing-
amar, en ætlast ekki til þess að
allt renni inn fyrirvaralaust. Það
er svo alveg víst, að sá sem ekki
lætur hið hátíðlega og nokkuð upp-
hafna form opera seria trufla sig,
hann mun eiga góða stund við að
hlýða á óperur Hándels.
Júlíus Cesar
Óperuna Júlíus Cesar samdi
Hándel árið 1724 og er hún talin
með dramatískustu óperum hans.
Óperan var frumflutt í Konunglegu
tónlistarakademíunni í London, en
Hándel starfaði við óperuhús henn-
ar. Óperan ijallar um komu Cesars
til Egyptalands og fund hans við
Kleópötru og Ptolomeus bróður
hennar. Þau systkinin háðu
grimmilega valdabaráttu um krún-
una um þær mundir, en Cesar sjálf-
ur var að eltast við Pompejus, róm-
verska hershöfðingjann, sem var
keppinautur Cesars og á flótta
undan honum. Persónur verksins
eru margar og mjög ólíkar og tekst
Hándel á meistaralegan hátt að
draga fram persónu hvers og eins
í tónlistinni. Einkum er lögð sérstök
rækt við persónu Kleópötru, er
syngur alls átta aríur, sem endur-
spegla tilfinningar og gleðibrigði
hennar.
Frá English National Opera
Myndband það, sem sýnt verður
í Óperunni er frá sýningu English
National Opera á árinu 1979, en
hún vakti mikla athygli og urðu
vinsældir sýningarinnar til þess að
ýta enn frekar undir áhuga manna
á óperum Hándels. í titilhlutverk-
inu er hin rómaða enska mezzo-
sópran Janet Baker, sem hlaut
mikið lof fyrir frammistöðu sína.
Upphaflega var hlutverkið skrifað
fyrir frægasta castratosöngvara
síns tíma, en hann var ítalskur og
kallaði sig „Senesino". Castrati
sungu einnig í tveimur öðrum aðal-
hlutverkum óperunnar, en í þeim
hlutverkum hér eru kontratenórar.
Kontratenórar syngja oft hlut-
verk Cesars til jafns við kontralt
söngkonur og barítóna, en engin
þessara radda getur þó alveg fyllt
skarð castrato söngvaranna. Þeir
þóttu hafa einstaklega hljómfagrar
raddir og frábæra raddbeitingu
fyrir utan hina miklu hæð raddar-
innar. Castrati komu síðast fram í
óperum um 1820, en sungu í kaþ-
ólskum kirkjum (m.a. Vatíkaninu)
fram á þessa öld. Sá síðasti þeirra
hét Alessandro Moreschi, en hann
söng m.a. inn á hljómplötur í byij-
un aldarinnar.
I hlutverki Kleópötru er Valerie
Masterson, sem varð þekkt fyrir
túlkun sína á hlutverkinu og hefur
hún sungið það víða um lönd und-
anfarin ár. Meðal annarra söngvara
sem þátt taka í sýningunni má
nefna Sarah Walker, Della Jones
og John Tomlinsson, en stjórnandi
er Sir Charles Mackerras.
Eins og fyrr segir hefst sýning
óperunnar klukkan 20.30 í kvöld
og verður myndbandið sýnt á stór-
um skermi á svölum íslensku óper-
unnar. Aðgangur er ókeypis og
öllum heimill.
BANDALAG ISLENSKRA SKATA, LANDSSAMBAND HJALPARSVEITA
SKÁTA OG HJÁLPARSTOFNUN KIRKJUNNAR
Söfnunardagur
Allar einnota öl- og gosdrykkjaumbúðir
Skátar veröa viö dósakúlurnar og taka viö
dósum og flöskum
Notaöu dósakúlurnar, þannig styrkir þú okkur.
L.H.S
LANDSSAMBAND
HJÁLPARSVEITA
SKÁTA
BANDALAG ISLENSKRA SKATA
HJALPARSTOFNUN
KIRKJUNNAR
Hötundur er styrktarfélagi
íslensku óperunnar.
Galdurinn við góðan dag er að
byo'a hann með hollum og góð-
um mat. Skólajógurt er kjðrin fyrir
þó, sem vilja nó órangri í leik og
starfi. Fóðu þér skólajógurt alltaf
þegar þig langar f eitthvað gott.
Skólajógurf er ekki bara bragð-
góð heldur líka nœrandi og
styrkjandi.
Pú getur valið um skólajógurt
með súkkulaði- og jarðarberja-
bragði eða ferskjum, allt efflr því
hvað heimilisfólkið þitt vill.
Settu skólajógurt efst ó innkaupa-
listann. ^
Namm
h
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. APRIL 1990
17