Morgunblaðið - 28.04.1988, Blaðsíða 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. APRÍL 1988
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. APRÍL 1988
29
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
ÁgústlngiJónsson.
BaldvinJónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 700 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 60 kr. eintakið.
Landsframleiðsla,
útflutningstekjur
og sparnaður
Fjögurra ára uppsveiflu í þjóð-
arbúskapnum er lokið. Lands-
framleiðsla á þessu tímabili jókst
að ársmeðaltali um 4,9% og þjóð-
artekjur um 5,5%. Á þessu ári er
hinsvegar útlit fyrir samdrátt
bæði landsframleiðslu og útflutn-
ingstekna.
„Sú aðlögun, sem nú er hafin
að breyttum ytri skilyrðum, verð-
ur bæði erfíðari og langvinnari
vegna þeirrar ofþenslueftirspum-
ar, sem átti sér stað á síðasta ári
vaxtarskeiðsins, en þá fór bæði
viðskiptahalli og verðbólga vax-
andi,“ sagði Jóhannes Nordal,
seðlabankastjóri, á ársfundi bank-
ans í fyrradag.
Samtímis því sem dró úr fram-
leiðsluaukningu í undirstöðugrein-
um — o g afkoma þeirra fór versn-
andi — hækkuðu þjóðarútgjöld
verulega, eða um 13,4% í heild,
samanborið við 3,9% aukningu
árið á undan. Þjóðarútgjöld jukust
5% umfram aukningu þjóðar-
tekna. Viðskiptajöfnuðurinn við
útlönd rýmaði að sama skapi og
var neikvæður um 3,5% af lands-
framleiðslu. Útlit er fyrir enn
meiri viðskiptahalla 1988.
Viðskiptahallinn mælir eyðslu
okkar út á við, umfram tekjur.
Honum er mætt með erlendum
lántökum og öðrum fjármagns-
hreyfíngum. Að óbreyttu og að
hluta til er því lífskjörum í landinu
haldið uppi með erlendum lántök-
um.
„Að langstærstum hluta stafaði
þessi aukning þjóðarútgjalda af
aukinni einkaneyzlu," sagði seðla-
bankastjóri á ársfundi bankans.
Hann sagði jafnframt að áætlað
væri „að kaupmáttur ráðstöfunar-
tekna hafí aukizt um meira en
18% á síðasta ári“. Það er meiri
kaupmáttaraukning á einu ári hér
á landi en nokkru sinni fyrr og
síðar.
Greiðslubyrði erlendra skulda
hefur að vísu minnkað úr 47,2%
landsframleiðslu 1986 í 40,8%
1987, meðal annars vegna lækk-
unar Bandarílg'adals og mikils
samdráttar í skuldaaukningu op-
inberra aðila. Engu að síður rýrir
greiðslubyrði erlendra skulda ráð-
stöfunartekjur þjóðarinnar og
lífskjör í landinu meir en góðu
hófí gegnir. Það kann því ekki
góðri lukku að stýra ef þjóðarút-
gjöld vaxa á sama tíma og lands-
framleiðsla minnkar og söluverð
útflutningsframleiðslu rýmar.
Við ríkjandi aðstæður er mjög
mikilvægt að halda fast við boðuð
meginmarkmið í efnahagsmálum.
í fýrsta lagi að ná jöfnuði í ríkis-
búskapnum og draga á þann veg
úr þenslu í efnahagslífínu. í annan
stað að ná verðbólgu niður á hlið-
stætt stig og í helztu viðskipta-
og samkeppnisríkjum, til að
styrkja samkeppnisstöðu atvinnu-
vega okkar og skapa þeim skil-
yrði til vaxtar og tækniþróunar.
I þriðja lagi verður að greiða götu
innlends peningaspamaðar til að
mæta innlendri lánsfjárþörf.
Enginn vafí er á því að jákvæð-
ir raunvextir hafa ýtt undir pen-
ingaspamað í landinu, sem hrundi
á ámm verðbólgu og neikvæðra
vaxta. Það kom fram í ræðu seðla-
bankastjóra að fjármagnsmyndun
á vegum lánakerfísins í heild hafí
verið um 44% á síðasta ári, sem
er 18% umfram verðbólgu.
Seðlabankastjóri sagði að
bankastjómin hefí ekki séð
ástæðu til að hafa bein áhrif á
vaxtastigið „þar sem slíkt myndi
auka á jafnvægisleysi og kalla á
skömmtun láns^ár". Raunhæf
vaxtalækkun verði ekki nema að
betra jafnvægi náist á öðmm svið-
um efnahagsmála. Hann nefndi
sérstaklega nauðsyn þess að eyða
óvissu á vinnumarkaði, bæta af-
komu ríkissjóðs, minnka lánsfjár-
þörf opinberra aðila og endur-
skoða húsnæðislánakerfið.
Seðlabankastjóri taldi nauðsyn-
legt að setja fjármögnunarleigum
og verðbréfasjóðum starfsreglur,
en sagði jafnframt, að „frjáls
ákvörðun vaxta í samræmi við
framboð og eftirspum, jöfnun
lánskjara og heilbrigð ávöxtun
lánsfjár væm mikilvæg skilyrði
aukins innlends spamaðar annars
vegar og betri nýtingar Qármagns
hinsvegar".
Viðskiptahalli liðins árs stafaði
að stærstum hluta af innlendri
eftirspumarþenslu, sem meðal
annars átti rætur í halla í ríkis-
fjármálum, erlendum lántökum og
útlánastreymi bankanna. Nauð-
synlegt er að beita áframhaldandi
aðhaldi á þessum vettvangi. Slíkt
aðhald vinnur jafnframt gegn
verðbólgu. Gengislækkun þjónar
því aðeins sama tilgangi að hún
leiði ekki til víxlhækkana launa
og verðlags. Jafnframt verður að
treysta rekstrarstöðu höfuðat-
vinnuvega og hlú að þeim sprotum
innlends peningaspamaðar, sem
em að festa rætur í samfélaginu.
Hvers vegna
þj óðminj asafn
eftírSverri
Kristínsson
Það liggur í augum uppi að söfn
em ríkur þáttur í menningu okkar.
Menning samtímans hlýtur að
byggjast að miklu leyti á þeim
munum og minjum, handritum,
blöðum og bókum sem söfnin varð-
veita. Við eigum mörg merk söfn
og stofnanir. Um þessar mundir er
unnið að byggingu Þjóðarbókhlöðu.
Er óskandi að því verki ljúki sem
fyrst og vonandi tefur fjárskortur
hvorki framkvæmdir né uppbygg-
ingu.
Gott bókasafn er lykill þeirrar
þekkingar sem er ein af forsendum
efnahagsframfara í landinu. Stofn-
un Áma Magnússonar var reist til
að varðveita íslenzku handritin.
Fjárveitingar til stofnunarinnar
mættu þó vera meiri. Listasafn ís-
lands er loksins flutt í eigið hús.
Kostnaður við byggingu safnsins
nam um einum fímmta hluta af
þeirri íjárhæð sem olíumálverk eftir
Van Gogh var nýlega selt á; slíkt
þykir jafnvel ofrausn. Nýlega var
keypt bygging fyrir Þjóðskjalasafn
íslands.
Hins vegar vantar enn stórfé til
þess að hægt sé að ljúka innrétting-
um. Fyrir fáeinum vikum fékk svo
Þjóðminjasafn íslands að nýta eigin
byggingu að fullu, en um þessar
mundir er liðin tæp hálf öld frá því
að Alþingi íslendinga samþykkti að
reisa saftiinu eigið hús (16. júní
1944). Þó vantar fé til allra við-
gerða, endurbóta og uppbyggingar
safnsins. Og nú vaknar sú spuming
hvort ekki sé komið að þeim tíma-
mótum að markaður verði öflugur
tekjustofn til að mynda sjóð sem
dugar fyrir myndarlegri endurreisn
og rekstri þessara safna og stofn-
ana. Þegar hafa komið fram hug-
myndir um slíkt á Alþingi, en hvað
sem því líður verður að tryggja
þessum menningarstofnunum við-
unandi stofn- og rekstrarfé með
árvissum og öruggum hætti.
Á Þjóðminjasafni má í munum
og minjum lesa menningarsögu
þjóðarinnar frá upphafí Islands-
byggðar til okkar tíma. Þessi saga
er fjölþætt og marg slungin og fyall-
ar til að mynda um vopn, klæða-
burð, iðnað, sjávarútveg, land-
búnað, trúarbrögð, bókmenningu,
listir og sjálfstæðisbaráttu; raunar
um flesta þætti íslensks þjóðlífs frá
upphafí byggðar til okkar daga.
Þegar komið er inn í fremsta
sýningarsal safnsíns blasa við
sverð, spjótsoddar og önnur vopn,
sem nauðsynleg voru talin í upp-
hafí íslandsbyggðar; vopn til að
vinna sigra og frægð og vopn til
vamar. Mokkmm öldum og sýning-
arsölum síðar komum við í herbergi
þar sem ljóst verður að það var
penninn, söguleg þekking, hugvit,
sem sigruðu að lokum; skrifborð
Jóns Sigurðssonar forseta og ýmsir
munir úr búi hans og Ingibjargar
piýða þennan sal. Það hlýtur að
vera sérhveijum íslendingi ljúft og
skylt að koma í safnið þó ekki
væri nema til þess eins að skoða
„hýbýli" Jóns forseta.
Heimsókn þangað staðfestir að
nauðsynlegt er að hlúa að, rækta
og rækja sögu og sögulegar menn-
ingarminjar. Það er í raun kjölfesta
þess sem nefna má „sjálfstæðis-
baráttu“, allra tíma, ekki síst um-
brotatíma eins og við lifum.
Ótal hugtök, orðatiltæki og máls-
hættir eiga uppmna sinn að rekja
til muna, minja, verkfæra eða veið-
arfæra sem em í vörslu íjóðminja-
Vopn úr kumli frá Silastödum, Kræklingahlíð, m.a. sverð.
Sverrir Kristinsson
„Þeir eldhugar sem í
upphafi unnu að stofn-
unoguppbyggingu
Þjóðminjasafns Islands
skiluðu merku braut-
ryðjendastarfi. Nú er
leitað til áhugamanna
að sýna lit, stofna félag,
veita safninu liðsinni en
þiggja í staðinn ánægju
ogfræðslu.“
brenglist, afbakist, verði misskilin,
skiljist alls ekki eða jafnvel hverfí
úr tungunni. Þannig verður málið
fátækra.
Á Þjóðminjasafni má því ekki
einungis rekja söguna í aldir aftur
heldur ogtunguna. Ekki má gleyma
því að ýmis gömul heiti geta og
hentað sem góður efniviður við
smíði nýyrða. „Landslag yrði lítils-
virði ef það héti ekki neitt" yrkir
Tómas Guðmundsson, skáld. Allir
„heita“ þessir munir og minjar í
safninu eitthvað og geta þvi annað
hvort aukið á gildi söguslóða sem
þeir eiga ættir að rekja til; og á
þann hátt eða annan gert íslands-
söguna aðgengilegri og enn áhuga-
verðari.
Einn merkasti fomleifafundur í
sögu okkar varð í Skálholti árið
er menningarfjársjóður og hver
gripur á sér sína sögu og sú saga
er hluti af sögu þjóðarinnar. Sér-
hver getur gengið í þennan sjóð og
notið hans. Og því oftar sem farið
er í sjóðinn til þess að skoða sögu-
lega, fagra og fágæta og merka
gripi þeim mun verðmætari verður
hann okkur.
Munir og minjar á safninu eru
frá öllum tímum og frá öllum lands-
hlutum. Fomleifar þarf að vemda
og rannsaka um land allt; félagið
er því samtök sem hljóta að höfða
tl fólks í öllum landshomum og eiga
tvímælalaust hlutverki að gegna um
allt land.
Einnig er vert að minna á að
fjöldi erlendra férðamanna heim-
sækir Þjóðminjasafn íslands árlega.
Safnið er eitt þeirra stofnana og
staða sem flestum erlendum gestum
er sýnt er og því eins konar menn-
ingarlegt sendiráð staðsett í eigin
landi. Það hlýtur einnig að vera
metnaður okkar að sýna útlending-
um að við búum vel að þjóðmenn-
ingarsafni okkar.
Það má aldrei verða að „sögu-
þjóðin" rofni úr tengslum við sögu
sína og minjar.
Þeir eldhugar sem í upphafí unnu
að stofnun og uppbyggingu Þjóð-
minjasafns íslands skiluðu merku
brautryðjendastarfi. Nú er leitáð til
áhugamanna að sýna lit, stofna
félag, veita safninu liðsinni en
þiggja í staðinn ánægju og fræðslu.
Öskað er eftir tillögum um nafn
á félagið og þurfa þær að berast
við fyrstu hentugleikatil Þjóðminja-
safns íslands.
Höfundur er í bráðabirgðasljóm
Félags ábugafólks um þjóðmirya-
safn.
Hagleiksverk og listmunir á Þjóðminjasafni Islands.
Snorri Sturluson var alinn upp
hjá Jóni Loftssyni föður Páls bisk-
ups; væntanlega hafa þeir Páll bisk-
up og Snorri Sturluson þekkst vel.
Sjálfur Sæmundur fróði var langafí
Páls og Þorlákur helgi, dýrlingur
kaþólsku kirkjunnar, var móður-
bróðir Páls. Pornleifafundir sem
þessir kynda óhjákvæmilega undir
eftirvæntingu um fleiri markverða
fundi í framtíð.
fyrir atbeina fornleifafræðinnar.
Slíkt er í verkahring Þjóðminjasafns
en hópur áhugamanna getur lið-
sinnt safninu með ýmsum hætti.
Bráðlega verður haldinn stofnfund-
ur félags um varðveislu og rann-
sóknir menningarminja. Þeir sem
standa að félagsstofnuninni hvetja
unga og aldna til þess að heim-
sælqa Þjóðminjasafn íslands og
eiga þar ánægjulega stund. Safnið
safns. Með tilkomu nýrra atvinnu-
hátta og nútíma tækni er dijúgur
hluti þess sem áður voru hvers-
dagslegir munir, notaðir til daglegr-
ar iðju, klæðnaðar eða heimilis-
prýði, horfnir úr þjóðlífí okkar.
Heimsóknir á Þjóðminjasafn getur
því einnig skýrt tungu okkar og
góð þekking á því sem þar er að
finna gæti bókstaflega blásið lífi í
íslenska tungu. Rofni þessi tengsl
við gamla hluti mun það verða æ
algengara að orð og orðatiltæki
1954 og eru ýmsir munir þaðan nú
í vörslu Þjóðminjasafns. Dr. Krist-
ján Eldjám sem stjómaði Skálholts-
rannsóknum rannsóknunum ritar
þannig um fund steinþróar Páls
biskups:
„En ógleymanleg verður sú
stund, þegar hinu þunga loki var
lyft af þrónni, og sjaldan mun
hafa sézt áhrifameira tákn
íslenzkrar sögu en þetta virðu-
lega hvílurúm hins glæsilega
Oddaveija frá gullöld fslands.“
Uppgröftur á Bessastöðum
síðastliðið ár vakti verðskuldaða
athygli og áhuga fólks. Fomleifa-
rannsóknir sem um þessari mundir
er unnið að í Viðey gefa fyrirheit
um að jörðin geymi enn ýmsa merka
sögulega muni og minjar. Vaxtöfl-
umar sm þar fundust á síðastliðnu
ári þykja til dæmis einstakur fund-
ur. Því hlýtur það að vera áhuga-
efni okkar að varpað verði moldum
af sögunni eftir bestu föngum og
hún rakin og skýrð af þekkingu og
voru við sveitastörf.
Panama:
AF ERLENDUM VETTVANGI
Eftir ÁSGEIR SVERRISSON
Andstæðingar Noriega leysa
tæpast vanda landsmanna
PÓLITÍSKUR og efnahagslegur þrýstingur Bandaríkjastjórnar
hefur énn ekki megnað að koma hinum alræmda herstjóra Pan-
ama, Manuel Antonio Noriega, frá völdum. Svo sem alkunna er
hefur Noriega verið ákærður fyrir skipulega dreifingu eitur-
lyfja í Bandaríkjunum og er eftirlýstur af þeim sökum. Þótt
Noriega gangi tæpast heill til skógar á andlega sviðinu eru þeir
sem til þekkja í Panama flestir sammála um að brottför hans
frá landinu, sem virðist óhjákvæmileg, komi ekki til með að
breyta miklu um það ömurlega ástand sem þar ríkir. Bandaríkja-
menn hafa gífurlegra hagsmuna að gæta í Panama. Þar reka
þeir 14 herstöðvar og eru það einu eiginlegu herstöðvar þeirra
í Mið-Ameríku. Nú er svo komið að brýnt er að semja um framtíð
herstöðvanna en það er bersýnilega öldungis ómögulegt á meðan
Noriega er við völd. Bandaríkjamenn gætu vísast komið Noriega
frá með einum eða öðrum hætti. Vandi Bandaríkjamanna felst
hins vegar í því að ógerlegt er að segja til um hvaða öfl kæmust
til valda í landinu. Stjómarandstaðan er sundruð, embættis-
mannakerfið gjörspillt og efnahagurinn í rúst.
Stjórnarandstaðan
máttlaus
Stjómarandstaðan þykir ekki
líkleg til afreka takist með einum
eða öðrum hætti að koma her-
stjóranum frá. Þrátt fyrir ástand-
ið í landinu hafa verkföll og ann-
ars konar andófsaðgerðir gegn
stjóm Noriega ekki haft tilætluð
áhrif. Virðast þar mestu valda
bamalegir flokkadrættir stjómar-
andstæðinga, sem virðast ekki
geta sameinast um neitt nema það
að leggja hatur á Noriega. Banda-
ríkjamenn hafa fram til þessa
einkum bundið vonir við Eric Art-
uro Delvalle, fyirum forseta, sem
Fregnir herma að þolinmæði
bandarískra embættismanna
sé á þrotum og munu nokkrir
háttsettir starfsmenn utanríkis-
ráðuneytisins hafa hvatt til þess
að öllum brögðum verði beitt til
að binda enda á valdaskeið Nori-
ega. Hins vegar þykir sýnt að
brotthvarf hans kynni að skapa
fleiri vandamál en það leysti sem
aftur myndi verða til þess að
skapa grundvöll fyrir áframhald-
andi einræðisstjórn í Panama. Af
þessum sökum hefur enn ekki
verið gripið til örþrifaráða. Evr-
ópumaður einn í Panamaborg lýsti
ástandinu á æði hnitmiðaðan hátt
í viðtali við fréttaritara The Wall
Street Joumal nú nýverið: „Nori-
ega hershöfðingja hefur tekist hið
ómögulega. Hann hefur sameinað
Panamabúa, þeir hata hann allir.
Samstaðan verður hins vegar að
engu þegar hann fer úr landi. Þá
færist ástandið aftur í sama horf
nema hvað þá verður landið orðið
algjörlega gjaldþrota."
Alræði hersins
Þótt Noriega, sem ríkt hefur í
Panama í fímm ár, hverfí frá völd-
um er björninn ekki unninn. Her-
inn stjómar öllu og er, að fráta-
ldri katólsku kirkjunni, eina raun-
verulega stofnun landsins. Her-
lögreglumenn halda uppi hvers
konar gæslu í landinu, herinn
stjómar öllum dómstólum og
frambjóðendur hans em í meiri-
hluta á þingi, sem virðist starf-
rækt til málamynda. Ef boðað
yrði til kosninga þykir jafnvel
líklegt að herstjóminni tækist að
halda meirihluta sínum.
Ljóst þykir að erfítt myndi
reynast að fá aðstoðarmenn Nori-
ega dæmda fyrir að hafa tekið
þátt í eiturlyfjadreifingu herstjór-
ans. Menn komast ekki til hárra
embætta í Panama án þess að
hafa sannað tryggð sín við Nori-
ega. Þannig hefur hann komið
sínum mönnum að jafnt í hæsta-
rétti landsins sem og á hinum
lægri dómsstigum. Þá er þess að
geta að allt frá því andófíð gegn
Noriega blossaði upp í landinu í
kjölfar eiturlyfjáákærunnar hefur
hann freistað þess að treysta tök
sín á hemum og tekist bærilega
upp að sögn kunnugra. Þannig
munu um 100 sauðtryggir fylgis-
menn hans hafa verið hækkaðir
í tign að undanfömu. Herlið Pa-
nama mun telja um 15.000 menn
en þar af eru aðeins um 2.000
taldir frambærilegir hermenn.
Afgangurinn samanstendur af
mönnum sem hafa enga menntun
hlotið og hafa að engu að hverfa
verði herinn leystur upp. Noriega
hefur ævinlega látið gera vel við
Herlögreglumenn freista þess
að brjóta á bak aftur mótmæli
andstæðinga Manuels Noriega
herstjóra í Panamaborg. Inn-
fellda myndin sýnir herstjó-
rann alræmda.
hermenn sína og þykir öruggt að
þeir myndu trauðla reynast reiðu-
búnir til að snúa aftur til fátækra-
hverfa Panamaborgar.
Gróðrarstía glæpamanna
Spilling gegnsýrir einnig efna-
hagskerfi landsins. Bandaríkja-
menn hættu efnahags- og hemað-
araðstoð við stjóm Noriega í júní
á síðasta ári. í febrúarmánuði
greip stjóm Reagans forseta til
beinna efnahagsþvingana gegn
Panama og tókst á þann hátt að
lama allt- bankakerfí landsins.
Fram að þessu var efnahagur
landsins einn sá traustasti í Mið-
Ameríku. Eiturlyfjasalar og
glæpamenn af öllum fáanlegum
sortum ávöxtuðu ágóða sinn í
bönkum landsins í skjóli nafn-
leyndar og nutu vemdar hins
áhrifamikla starfsbróður síns.
Bandarískir sérfræðingar telja að
um 16 milljarðar Bandaríkjadala
hafi verið teknir út úr bönkum í
Panama á undanfömum tíu mán-
uðum og vegna ástandsins í
landinu bvkir víst að illþýðið muni
í framtíðinni ávaxta fé sitt annars
staðar. Stjómarandstæðingar í
Panama hafa margir hveijir látið
í ljós þá von að Bandaríkjamenn
bæti skaðann að nokkru leyti að
minnsta kosti er Noriega hefur
verið komið frá. Þeir sem telja
má sérfróða um bandarísk stjóm-
mál telja á hinn bóginn öruggt
að erfitt muni reynast að fá
bandaríska þingmenn til að sam-
þykkja fjárveitingar til að endur-
reisa efnahag landsins.
fyrstur manna reyndi að losa
landsmenn við Noriega eftir að
eiturlyfjaákæran var gefin út á
hendur honum. Hins vegar geta
fjölmargir stjómarandstæðingar
ekki gleymt því að Delvalle gegndi
embætti forseta landsins í tvö ár
áður en hann reyndi að koma
Noriega frá í febrúarmánuði og
sýndi honum tryggð í hvívetna
fram að þeim tíma. Er því talið
ólíklegt að andstæðingar herstjór-
ans geti sameinast um Delvalle
og ömggt má heita að stjóm und-
ir forystu hans yrði tæpast langlíf.
Hagsmunir
Bandaríkjamanna
Ástandið í Panama er alvarleg
ógnun við öryggishagsmuni
Bandaríkjamanna í þessum
heimshluta. Stjóm Jimmys Cart-
ers, fyrrum forseta Banda-
ríkjanna, þótti reka sérkennilega
stefnu í utanríkismálum og eitt
hennar helsta afrek var að sam-
þykkja árið 1977 að herafli
Bandarikjamanna í Panama hefði
sig á brott árið 1999. í samningn-
um er raunar kveðið á um að
Bandaríkjamenn megi halda hluta
heraflans I landinu eftir árið 2000
veiti Panamastjóm leyfí sitt. Árið
1985 hvöttu embættismenn í
vamarmálaráðuneytinu banda-
ríska til þess að hafnar yrðu
samningaviðræður við stjóm
Noriega um framtíð bandarískra
herstöðva í Panama. Þótti þetta
að flestu leyti eðlileg beiðni þar
sem samskipti ríkjanna vom góð
á þessum tíma. Nú hefur ástandið
gjörbreyst og við blasir að slíkar
viðræður fara ekki fram á meðan
Noriega heldur um stjómartau-
mana.