Morgunblaðið - 28.04.1988, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. APRÍL 1988
Stuðningur við launa-
baráttu verslunarfólks
eftir ÓlafRagnar
Grimsson
Á undanfomum mánuðum hefur
launafólk rejmt að knýja fram
samninga sem tryggðu að lág-
markslaun yrðu ekki undir
42.000—45.000 krónum á mánuði.
Þessi krafa hefur átt sterkan hljóm-
grunn. Það stríðir gegn réttlætis-
kennd almennings að lágmarkslaun
eiga áfram að vera undir skattleys-
ismörkum.
Samtök verslunarmanna hafa í
tvígang fellt samninga vegna þess
að hin eðlilega krafa um 42.000
kr. lágmarkslaun náðist ekki fram.
Síðan hefur verið boðað til víðtæks
verkfalls til að fylgja kröfunni eft-
ir. Það er mikilvægt að verslunar-
fólk fínni að það nýtur víðtæks
stuðnings í þessari baráttu.
Stuðningsyfirlýsing AI-
þýðubandalagsins
Á undanfömum vikum hefur Al-
þýðubandalagið sett fram afdrátt-
arlausa stefíiu í launamálum. Kjami
hennar felst í skýrum tillögum um
hvemig tryggja eigi lágmarkslaun
og minnka launabilið.
Launastefna Alþýðubandalags-
ins felur í sér að lágmarkslaun verði
ákveðin á bilinu 45.000—55.000
Blaðbemr
Símar 35408 og 83033
ÚTHVERFI AUSTURBÆR
Síðumúli o.fl. Stigahlíð 49-97
Sæviðarsund, hærri tölur Barónsstígur
VESTURBÆR 1 SELTJARNARNES
Framnesvegur1-35 Hofgarðar Barðaströnd
krónur og hljóti þau fulla verð-
tryggingu. Takist ekki í kjarasamn-
ingum að ná fram þessu markmiði
verði sett lög um slík lágmarks-
laun. Launastefna Alþýðubanda-
lagsins felur einnig í sér að í fram-
tíðinni verði munur hæstu og
lægstu launa ekki meiri en tvöfald-
ur. Fyrstu skrefin að því markmiði
verði stigin nú þegar með víðtæku
samkomulagi um að strax verði
bilið minnkað úr fímmtánföldum
mun sem nú ríkir í þjóðfélaginu
niður í tjórfaldan mun.
Það var í samræmi við kjamann
í þessari launastefnu að aðalfundur
verkalýðsmálaráðs Alþýðubanda-
lagsins, sem haldinn var fyrir rúmri
viku, skoraði á launafólk um allt
Iand að sýna í verki samstöðu með
baráttu Verslunarmannafélags
Reykjavíkur og annarra félaga
verslunarfólks. í ályktuninni ervak-
in athygli á því að iaunabarátta
verslunarfólks er í raun háð fyrir
hönd alls láglaunafólks f landinu.
Ef krafan um 42.000 króna lág-
markslaun næst fram þá hefur
verslunarfólk tekið foiystuna í bar-
áttunni fyrir réttlæti og mannrétt-
indum í okkar þjóðfélagi. Þess
vegna er brýnt að ailt launafólk
sýni í verki samstöðu með verkfalli
verslunarfólks.
í ályktun verkalýðsmálaráðs Al-
þýðubandalagsins er þessi áskorun
um stuðnng við verslunarfólk einnig
áréttuð með eftirfarandi orðum:
„Þegar einstök félög eru í farar-
broddi baráttunnar er nauðsynlegt
að önnur félög sýni stuðning sinn
í verki. Það var fagnaðarefni að
fjölmörg launamannfélög sendu
fjárstuðning í verkfallssjóð Snótar
í Vestmannaeyjum. Þeirri baráttu
er ekki lokið og samtök verslunar-
manna hafa nú einnig skipað sér í
fremstu víglínu baráttunnar fyrir
hækkun lágmarkslauna.“
Verkalýðsmálaráðið minnti á
mikilvægi þess að Alþýðubandalag-
ið vinni að framgangi launastefnu
flokksins á öllum vettvöngum þjóð-
félagsins og leiti eftir stuðningi
annarra félagssamtaka. Það er því
sérstakt fagnaðarefni að Verslunar-
mannafélagið á Húsavfk hefur lýst
yfír stuðningi við meginatriðin í til-
lögum Alþýðubandalagsins um
minnkun launabilsins i landinu.
Tillaga Kristínar
og Siguijóns
Borgarfulltrúar Alþýðubanda-
lagsins, þau Siguijón Pétursson og
Kristín A. Ólafsdóttir, hafa síðan
fylgt eftir þessari launastefnu með
því að beita sér fyrir því að flutt
yrði tillaga í borgarráði og í borgar-
stjóm um að gera kröfur verslunar-
fólks um lágmarkslaun að stefíiu
Reylqavíkurborgar.
Kristín og Siguijón hafa kjmnt
þessa tillögu í blaðagreinum og við-
tölum við ijölmiðla og náð samstöðu
annarra borgarfulltrúa minnihluta-
flokkanna um málið. Sú samstaða
■
'
$S13I HiJj.IiiÍ
Ólafur Ragnar Grímsson
„Miðað við þær aðstæð-
ur sem nú eru í þjóð-
félaginu geta Alþýðu-
bandalagið og Kvenna-
listinn ekki sætt sig við
að tillögur flokkanna
um lágmarkslaun verði
stöðvaðar í nefndum
Alþingis. Þær eiga að
koma til afgreiðslu með
formlegri atkvæða-
greiðslu svo að alþjóð
sjái hverjir eru í reynd
reiðubúnir að styðja
réttlætiskröfuna um
lágmarkslaunin og
hverjir eru á móti
henni.“
er mikilvæg því í þeim hópi eru
fulltrúar tveggja af þremur ríkis-
stjómarflokkum, Framsóknar-
flokksins og Alþýðuflokksins.
Síðan er það alkunna að forseti
borgarstjómar, Magnús L. Sveins-
son, er einnig formaður VR og hef-
ur eftir tvífellda kjarasamninga
skipað sér í fararbrodd þeirra sem
telja 42.000 kr. iágmarkslaun sjálf-
sagða réttlætiskröfu. Birti Magnús
grein hér í Morgunblaðinu sl. þriðju-
dag til að rökstyðja hve eðlilegt og
óhjákvæmilegt væri að lágmarks-
launin væru ekki undir skattleysis-
mörkum. Var það hin ágætasta
grein.
Borgarfulltrúar Alþýðubanda-
lagsins hafa því talið eðlilegt að
hafa forgöngu um það að
Reykjavíkurborg gæfíst tækifæri til
að staðfesta með samþykkt þessa
skoðun forsetans og formanns VR.
Slík samþykkt borgarstjómar væri
mikill stuðningur við baráttu versl-
unarfólks.
Tillögur á Alþingi frá Al-
þýðubandalagi og Kvenna-
lista
Á Alþingi hafa einnig verið lagð-
ar fram tillögur um lágmarkslaun
sem væru yfír skattleysismörkum.
Alþýðubandalagið hefíir lagt fram
ítarlega tillögu um lögbindingu lág-
markslauna sem ákveðin yrðu á
bilinu 45.000—55.000 krónur og
einnig að dregið yrði úr hinum mikla
launamun sem er í landinu. Kvenna-
listinn hefur svo endurflutt fyrri
tillögu sína um lögbindingu lág-
markslauna.
Með hliðsjón að yfírlýstum stuðn-
ingi innan borgarstjómar
Reykjavíkur við lágmarkslauna
kröfur verslunarfólks er mikilvægt
að fylgja eftir þessum tillögum á
Alþingi. Alþýðubandalagið og
Kvennalistinn ættu því að beita sér
fyrir þvi að knúin verði fram á Al-
þingi atkvæðagreiðsla um stefnuna
í launamálum með því að þessar
tillögur fíokkanna væm teknar til
formiegrar afgreiðslu. Þegar borg-
arstjóm Reykjavíkur er orðin vett-
vangur fyrir stuðningsaðgerðir bar-
áttunnar fyrir hækkun lágmarks-
launa þá verður að beita líka því
afli sem er á Aiþingi.
Miðað við þær aðstæður sem nú
eru í þjóðfélaginu geta Alþýðu-
bandalagið og Kvennalistinn ekki
sætt sig við að tillögur flokkanna
um lágmarkslaun verði stöðvaðar í
nefndum Alþingis. Þær eiga að
koma til afgreiðslu með formlegri
atkvæðagreiðslu svo að alþjóð sjái
hveijir era í reynd reiðubúnir að
styðja réttlætiskröfuna um lág-
markslaunin og hveijir era á móti
henni. Á þann hátt gæti Alþingi
einnig orðið vettvangur fyrir virkan
stuðning við launabaráttu verslun-
arfólks og annarra láglaunahópa.
Lýðræðisleg bylting
Kjarabarátta undanfarið hefur á
margan hátt verið mikill umbrota-
tími fyrir samtök launafólks. í
ályktun aðalfundar verkalýðsmála-
ráðs Alþýðubandalagsins var bent
á „nauðsyn þess að hreinskilin og
opin umræða fari fram á næstu
mánuðum í öllum samtökum launa-
fólks um lærdómana af kjarabar-
áttu undanfarinna missera".
í ályktuninni segir síðan: „Það
þarf að fara fram rækileg endur-
skoðun á vinnubrögðum, starfs-
háttum og skipulagi. Vandi verka-
lýðshreyfíngarinnar er orðinn slíkur
að það dugir ekkert minna en
víðtæk lýðræðisleg bylting ef sam-
tök launafólks eiga að öðlast þann
baráttukraft sem nauðsynlegur er
til að tryggja jöfnuð og réttlæti í
málefnum launafólks. Það þarf að
efla þátttöku almennra félaga,
tryggja umræður á vinnustöðum
og koma í veg fyrir að foiystan
einangrist frá fólkinu."
Þessi lýðræðislega bylting er
höfuðnauðsyn. Hafí einhveijir áður
dregið þörf hennar í efa hefur at-
burðarásin í samtökum verslunar-
fólks falið í sér ótvíræða sönnun
um réttmæti fyrrgreindrar ályktun-
ar. Forystan einangraðist frá fólk-
inu. Þess vegna vora samningamir
felldir tvívegis. Síðan tók fólkið
völdin og hóf hina hörðu baráttu.
Nú er þörf á víðtækum stuðningi
við launabaráttu verslunarfólks.
Höfundur er formaður Alþýðu-
bandalagsins.
Forráðamenn Granda hf.
setja á stofn vinnumiðlun
FORRÁÐAMENN Granda hf. og
stjómar starf smannaf élags
Granda hafa komið á fót vinnu-
miðlun fyrir um 50 starfsmenn
fyrirtækisins, sem sagt hefur
verið upp störfum með þriggja
mánaða fyrirvara.
Fólkinu var sem kunnugt er sagt
upp störfum vegna versnandi af-
komu fískvinnslu landsmanna og
breytinga á vinnslukerfí og starfs-
tilhögun í frystihúsi Granda í Norð-
urgarði.
Vinnumiðlunin er sett á stofn í
samráði við Verkakvennafélagið
Framsókn og unnið verður skipu-
lega að því að útvega starfsfólkinu
vinnu á höfuðborgarsvæðinu, segir
í frétt frá Granda.
Vinnumiðlun Granda hf. skipa
Biynjólfur Bjamason, fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins, Ragna
Bergmann, formaður Verka-
kvennafélagsins Framsóknar,
Kristján Guðmundsson, formaður
Starfsmannafélagsin8 og Pjetur
Amason, varaformaður þess. Allir
þeir aðilar sem leita að starfsfólki
era beðnir að setja sig í samband
við Einar Svein Ámason hjá Granda
hf. Þegar hafa þijú fyrirtæki og
stofnanir leitað eftir fólki hjá fyrir-
tækinu.
Á sunnudag var haldinn fundur
í Granda hf. með starfsmönnum
sem sagt var upp störfum og sátu
rúmlega 30 manns fundinn. Þar var
rædd staða mála og uppsagnimar,
og greint frá vinnumiðluninni.