Morgunblaðið - 28.04.1988, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. APRÍL 1988
Yfirburðir upprunaleikans
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Franski málarinn Pierre Soulages
er með nafnkenndustu fulltrúum hins
óhlutlæga málverks Parísarskólans
eftir heimsstyijöldina síðari.
Hann telst og í þeim hópi málara,
sem voru einhveijir mestu áhrifavald-
ar um þróun heimslistarinnar á sjötta
áratugnum, er frægðarsól þeirra reis
hæst.
Þeir áttu það allir sameiginlegt að
vera hámenntaðir rökfræðingar, þótt
þeir teldust margir að mestu sjálf-
lærðir og höfnuðu akademískri
menntun þeirra ára í listaháskólum
meginlandsins, sem einkenndist af
vanabundinni stöðnun.
Það var svo mikil geijun í listinni
á þeim árum, að þessi afstaða var
meira en skiljanleg og þá einkum ef
menn höfðu möguleika á að afla sér
þekkingar og hagnýtrar menntunar
utan opinberra skólastofnana. Og
slíkt er mögulegt í heimsborgum, sem
bjóða upp á ótal tækifæri til menntun-
ar, gnægð listasafna svo og sýningar-
sala, sem kynna einnig hið fram-
sæknasta í list dagsins.
Svo traust var undirstaða listar
þessara manna, að draumur margra
virtustu listaháskóla heims var seinna
að fá þá sem lærimeistara og er raun-
ar enn um einstaklinga, sem á líkan
hátt mennta sig í listinni af ástríðu
og innri þörf frekar en langri skóla-
setu.
Pierre Soulages er mjög skýrt
dæmi um vinnubrögð franskra mál-
ara sem framar öðru dýrka ferskleik-
ann í því, sem þeir hafa á milli hand-
anna hveiju sinni. Finni þeir hinn
minnsta vott um þreytu og leiða fyr-
ir framan málverkið, taka þeir til
höndunum í annarri tækni, og er hér
graflkin nærtækust, en einnig eru
mörg dæmi þess, að þeir vinni í leir-
eða frjálsri mótunarlist. Fijó hugsun
þeirra og áleitin forvitni hefur og
ósjaldan orðið til að umbylta við-
teknum hugmyndum á þessum svið-
um, enda hafa þeir ómótstæðilega
þörf fyrir að reyna eitthvað nýtt —
gjörkanna möguieika þess, sem þeir
á annað borð fikta við.
Hið upprunalega og jarðbundna
var það, sem þeir dýrkuðu framar
öllu og að því levti voru þeir nær
kviku náttúrunnar en þeir, sem létu
sér nægja að gera uppdrætti af
henni. Hið óhlutbundna sækir í ræ-
tumar, efnið og hijúfan börkinn frek-
ar en tijákrónumar eða útlínur trés-
ins. Slíkt krefur einmitt ómældrar
tilfinningar og þekkingar á lífrænum
hliðum myndefnisins og eðlislægrar
efniskenndar.
Þetta kemur einmitt mjög vel fram
í koparþiykkmyndum Pierre Soulag-
es, sem til sýnis eru á Listasafni Is-
lands, og listamaðurinn hugsar ekki
einungis í koparplötunum heldur
einnig í handunnum pappímum,
þannig að allt yzt sem innst er háþró-
að handverk.
Það kemur ekki á óvart að þessi
maður er sagður hata gerviefni svo
sem plast og alla vélræna tilburði.
Og eins og svo margir meistarar
franskrar málaralistar vinnur hann á
verkstæði innan um hálærða fag-
menn í þrykktækninni, sem veita
Pierre Soulages
honum faglega ráðgjöf og þrykkja
myndir hans — en listamaðurinn hef-
ur það fram yfir fagmanninn, að
hann býr yfir listrænum metnaði og
hugarflugi — innsæi og ófreskigáf-
um, sem em atriði sem ekki er hægt
að kenna.
Soulages hefur alla tíð haldið sig
við jarðlitina og töfrar fram rammann
og dulmagnaðan seið með einfaldri
en um leið margslunginni notkun
þeirra. Hér þróaði hann í hæsta máta
persónulegan stíl, sem einkenndist
einnig af mjög óvenjulegri notkun
verkfæranna, sem hann hagnýtti sér
hveiju sinni. Breiðum penslum svo
og margvíslegum sköfum, sem hann
í sumum tilvikum bjó til sjálfur, enda
hafði hann þörf fyrir að laga verk-
færin að ásköpuðum vinnubrögðum
sínum. Allt í því augnamiði að ná
fram þeim kröftugu sveiflum og
lífrænu áferð, sem eru höfuðeinkenni
mynda hans og sveija sig í ætt við
hina austurlenzku kalligrafíu.
Og hvemig sem hann nú vinnur,
skipta áhrif hinnar samþjöppuðu
heildar mestu máli — frumkraftur-
inn og ferskleikinn.
Soulages getur að vísu ekki beitt
penslinum og sköfunum á sama
hátt á koparplötumar og dúkinn,
en hann heldur þó merkilega miklu
af persónuleika sínum við notkun
stórra og einfaldra forma og með
því að töfra fram eins mikið af safa-
ríkri jarðneskri áferð og hin sér-
staka tækni gerir honum kleift.
Hann skrapar og rífur í koparinn
með hinum sjálftilbúnu verkfærum
ásamt mörgum styrkleikagráðum
af sýrum — og því dýpra sem sýran
vinnur í plötuna því dekkri verður
myndflöturinn en um leið og sýran
hefur brennt sig í gegnum plötuna
hefur ferlið snúizt við og ljósið brýzt
í gegn af fullum krafti.
Tíminn virðist standa kyrr í þess-
um myndum, en þó búa þær yfir
duldum grómögnum og vaxtar-
mætti líkt og öll blóðrík list.
Hér er einnig komið dæmi um
sannan listamann, sem vinnur í
grafík vegna hinna mörgu og heill-
andi vinnsluaðferða, en ekki ein-
ungis vegna fjölföldunarmöguleik-
anna. Útfærsla myndanna og yfir-
bragð er órækasta sönnun þess.
Það er og býsna vænleg byijun,
að fyrsta einkasýning í nýbyggingu
Listasafns íslands skuli vera á verk-
um jafn ágæts myndlistarmanns og
Pierre Soulages.
Talaðu við
okfeur um
þvottavélar
SUNDABORG1 S. 688588-688589
LUXEMBORG
17xíviku
FLUGLEIÐIR
-fyrírþig-
OfTlROn
AFGREIÐSL UKASSAR
28444
OKKUR BRÁÐVANTAR EIGNIR
Á SKRÁ. SKOÐUM OG
VERÐMETUM SAMDÆGURS.
2ja herb.
FROSTAFOLD. Tilb. u. tróv.
LAUGARÁSVEGUR. Ca 75 fm.
GRETTISGATA. Ca. 70 fm. Sórþvh.
KEILUGRANDI. Ca 60 fm. Bflskýli.
BARMAHLÍÐ. Ca 70 fm. Kj.
ASPARFELL Ca 65 fm góð íb.
RÁNARGATA. Ca 65 fm. 2. hæö.
SKÚLAGATA. Ca 47 fm. Kj.
TRYGGVAGATA. Einstaklingsib.
3ja herb.
FROSTAFOLD. Tilb. u. trév.
ÞÓRSGATA. Ca 110 fm. Toppfb.
ÞINGHOLTSBRAUT. Ca 85 fm.
SUNDLAUGAVEGUR. Ca 85 fm. Ris.
ÁLFHEIMAR 110 fm. Sérþvottah.
SÖRLASKJÓL. Ca 80 fm. Góð fb.
AUSTURSTRÖND. Ca 85 fm. Bilsk.
ENGJASEL. Ca 95 fm. Bílskýli.
HRAFNHÓLAR. Ca 95 fm. Glæsil.
NÝLENDUGATA. Tvær fb. Lausar.
ÞINGHOLTSSTRÆTI. 65 fm. Sérinng.
SÓLVALLAGATA. Ca 85 fm. 3. hæð.
BERGSTAÐASTRÆTI. Einbhús.
4ra-5 herb.
FLÚÐASEL 5 herb. m/bílskýli.
NJÁLSGATA. Ca 110 fm. Allt nýtt.
REYNIMELUR. Ca 100 fm. Endaib.
KLEPPSVEGUR. Ca 110 fm m/aukah.
SKÓLAVÖRÐUSTÍGUR. Ca 110 fm.
SÓLVALLAGATA. Ca 126 fm. 3. hæð.
TJARNARSTÍGUR. 130 fm m/bílsk.
Raðhús
ÁSBÚÐ GB. Ca 200 fm. Tvöf. bílsk.
TUNGUVEGUR. Ca 135 fm. Gott.
STAÐARB AKKI. Ca 180 fm. Glæsieign.
HOFSLUNDUR. Ca 140 fm og bílsk.
Einbýli
SMÁRAFLÖT. Ca 200 fm. Toppeign.
HRINGBRAUT. Ca 280 fm. Tvöf. bílsk.
LÆKJARFIT. Ca 170 fm. Bílskúr.
BOLLAGARÐAR. Ca 200 fm í smíöum.
Aöeins í skiptum fyrir 100 fm góöa íb.
á Seltjarnarnesi.
HðSEIGNIR
VELTUSUNDI 1 Q
SIMI 28444 WL vIUIb
Daníel Ámason, lögg. fast., [MB
Heigi Steingrímsson, sölustjóri.
Marmarafíísar
[7R FASTEIGNA
LllJ hölun
MIOBÆR HAALEITISBRAUT58-60
35300-35522-35301
Fífusel - einstaklíb.
Mjög góö ósamþ. íb. á jaröh.
Spóahólar - 2ja
Mjög glæsil. íb. á 2. hæö. Ný teppi og
flísar á gólfum. Óvenju vönduö íb.

Góð íb. á 2. hæö. Suðursv. Laus 1.
maí nk.
Fornhagi - 3ja
Mjög góö íb. á 1. hæö. Tvöf.
nýtt gler. Flísalagt baö. Suðursv.
Lítiö áhv. Ákv. bein sala.
Stelkshólar - 3ja
Vorum aö fá í sölu mjög fallega íb. á
3. hæö viö Stelkshóla.
Hrafnhólar - 3ja
Glæsil. ib. á 5. hæö. Mjög góö sam-
eign. Gullfallegt útsýni. Laus 1. ág. nk.
Fífusel - 4ra
Glæsil. íb. á 3. hæö. Sérþvottaherb. í
íb. Mikiö skáparými. Stórt aukaherb. í
kj. Bílskýli. Frábær sameign. LítiÖ áhv.
Hrauntunga - raðhús
Glæsil. endaraöhús viö Hrauntungu í
Kóp. ásamt innb. bílsk. Mjög stórar
suöursv. Glæsil. útsýni. Ekkert áhv.
Ákv. bein sala.
Selbrekka - raðhús
Mjög gott raöhús á tveimur hæöum
ásamt innb. rúmg. bílsk. í Kóp. Parket
á gólfum. Suöurgaröur. Glæsil. útsýni.
Ákv. bein sala.
Arnartangi - einb.
Til sölu mjög fallegt einnar hæöar einb-
hús á góöum staö í Mosfellsbæ. Tvöf.
bílsk. Skipti á minna húsi mögul. eöa
bein sala. Mikiö áhv.
Hafnarfjörður - einb.
Til sölu mjög gott einbhús viö Álfaskeiö
í HafnarfirÖi. Skilast fokh. innan, fullb.
utan í sumar.
Grafarvogur - einb.
Stórglæsil. ca 180 fm einb. á einni hæö
auk rúmgóös bílsk. Skilast fullb. aö utan
fokh. innan. Til afh. mjög fljótl.
Stórglæsil. teikn.
Grafarvogur - sérhæð
Mjög góö ca 160 fm sórh. i tvíb. auk
bílsk. Skilast fokh. innan fullb. aö utan.
Til afh. nú þegar.
Suðurhlíðar - Kóp.
Vorum aö fá í sölu glæsil. sórh. á falleg-
um útsstaö. Eignirnar skilast fullfrág.
utan, m. gleri, útihuröum, frág. bílskýli
og lóö, tilb. u. trév. innan í ágúst. Teikn.
á skrifst.
Höfóar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!
Arðbært fyrirtæki
Vorum aö fá í sölu gott fyrirtæki
í fullum rekstri, staösett í miö-
borg Rvíkur. Um er aö ræða mjög
þægilegan og snyrtil. rekstur.
Frábærir tekjumögul. Veröhug-
mynd 9-10 millj. Góö grkjör.
Uppl. veittar á skrifst.
Iðnaðarhúsn. óskast
Úskum eftir góðu iðnhúsn. á jarðh. ca
500-700 fm í Rvík eða Kóp.
Benedikt Bjömsson, lögg. fast.
Agnar Agnarsson, viðskfr.,
Agnar Ólafsson,
I
FASTEIGNAMIDLUN
SÍMI 25722_
(4línur) ff
FYRIRTÆKI
BLÓMA- OQ GJAFAVÖRUVERSLUN í glæsil. eigin hús-
næöií Austurborginni. Þekkt verslun. Vel staösett.
BLÓMA- OG GJAFAVÖRUVERSLUN í verslunarmiöstöö.
Ýmis skipti mögul. Góö kjör. '•
BLÓMA- OG GJAFAVÖRUVERSLUN í nýju verslunarhús-
næöl í Breiöholtshverfi. ^
SÓLBAÐSSTOFA f glæsil. húsnæöi. Allt ný tæki. Góö greiöslukjör.
TÍSKU- OG SNYRTIVÖRUVERSLUN í miðborginni. Smásala.
Heildsala. '•
SNYRTIVÖRUVERSLUN í verslunarmiðstöð I Vesturbæ.
SPORTVÖRUVERSLUN i verslmiöstöö. Rótgróiö fyrirtæki.
BARNAFATAVERSLUN í miöborginni. Góö kjör. Ákv. sala.
TÍSKUVÖRUVERSLUN á Laugavegi. Nýtt húsnæöi.
DAGSÖLUTU RN i Austurborginni i nýju húsn. Gott verð.
SÖLUTURNAR víðsvegar um borgina. Mjög hagstæð greiðslukjör.
GRILLSTAÐUR Vel staðsettur. Jöfn velta. Góö kjör.
EFNAVÖRUFYRIRTÆKI í matvælaiönaöi.
BÓKA- OG RITFANGAVERSLUN í verslunarmiöstöö i Austur-
borginni.
MATVÖRUVERSLUN i Vesturborginni. Velta 5 millj. á mánuði.
PULSUVAGN við skemmtistað. Gðð velta.
MATSÖLUVAGN vel staösettur. Góð kjör.
SKEMMTISTAÐUR vel þekktur. I góðu húsnæði. Ýmis eignaskipti
koma til greina. Góð kjör. Frébært tækifæri. '
Ó8kar Mlkael88on löggiltur fasteignasalL_
PÓSTH ÚSSTRÆTI 17