Bókasafnið - 01.04.1992, Page 27

LIBRARY OF CONGRESS
NON-EMPLOYEE ACCESS PASS
The individual iisted below is authorized access to the indicated
areas during the dates and times specified.
EXPIRATION DATE: 5-31-

Name Gudrun Karlsdottir
LC Intern
Areas of Access (division, office, etc.)
-LM6.5 4 /Clrm.C-Librarywide.
Periods of Access (hours and dates)
8:00a.m.-5:30p.in.
Appjjoued (Associate Ljbra^ian
or Management)
Date
Signature of Pass Holder ./

2-16 (rev 7/78)
Starfsmenn og fastagestir þurfa að framvísa sérstökum skilríkjum
hvenær sem óskað er.
vinna að ýmsu sem við höfðum ekki haft tíma
fyrir áður, svo sem frágangi árvissrar IP-skýrslu
sem allir taka þátt í að semja. Þá tókum við
þremenningarnir frá Islandi, Japan og Svasilandi
saman lista um þau atriði sem helst vissu að
„hinum alþjóðlegu", eins og við vorum stund-
um nefnd, og bentum umbeðin á ýmislegt sem
okkur þótti betur mega fara. Einnig sömdum
við stutt ávarp sem eitt okkar flutti við útskrift í
maí. Auk þessara „frjálsu" stunda fengum við
einnig nokkra staka daga inn á milli og nýttum
þá með ýmsu móti. Okkur gafst m.a. kostur á að
fylgja æðstu yfirmönnum safnsins eftir daglangt
og taka þátt í því sem fyrir lá hjá hverjum og
einum þann daginn. Notfærðum við okkur
þetta flest eða öll. Sátum við þá m.a. fundi þar
sem ýmsar stefnumótandi ákvarðanir voru
teknar.
Síðustu þrjá mánuðina, mars til maí, unnum
við sem fyrr segir mestmegnis að sjálfstæðum stærri verk-
efnum í þágu safnsins.Verkefnin voru sum hver lögð fram
af deildunum og okkur gefinn kostur á að velja úr þeim,
öðrum höfðum við sjálf stungið upp á. Þarna var aðallega
um einstaklingsverkefni að ræða en önnur voru svo viða-
mikil eða þannig vaxin að hentugra var að fleiri hefðu með
sér samvinnu um þau. Við útlendingarnir völdum okkur
öll að hluta til verkefni þar sem bakgrunnur okkar nýttist,
þ.e. málakunnátta og þekking á útgáfu og annarri sérstöðu
landanna eða heimshlutanna sem við komum frá. Þannig
reyndum við að greiða upp í þá skuld sem okkur fannst
við standa í við safnið. Að öðru leyti höguðum við verk-
efnavali okkar í samræmi við áhugasvið hvers og höfðum
þá í huga að verða að gagni samtímis því sem við kynnt-
umst einhverju sem væri nýtt fyrir okkur.
Nokkrum sinnum sátum við hádegisverðarfundi með
dr. Billington. Við höfðum mikinn áhuga á að heyra álit
hans á ýmsu sem umdeilt var eða hafði óljósa stefnumótun
í safnrekstrinum og sóttist hann að sama skapi eftir að fá
okkur tii að tjá okkur hreinskilnislega um flest sem við
höfðum skoðun á. Hann taldi sig lesa vissa gagnrýni út úr
verkefnavali sumra okkar og lét sér vel líka.
Sérstaða Library of Congress — starfsemi og
deildir
Library of Congress er um margt ólíkt öllum öðrum
söfnum í heiminum. Er það einkum tvennt sem skapar
stofnuninni þessa sérstöðu; stærð safnsins og alþjóðlegt
snið þess, m.a. hvað varðar aðfangastefnu og bakgrunn
starfsmanna. Vegna erlendra keyptra rita hefur safnið
komið sér upp svokölluðu „blanket order“ kerfi, þ.e. gert
samning við ýmsa bóksala í öðrum löndum um útvegun
efnis án þess að sérpantanir þurfi að kom til fyrir hvert rit.
Fjárhæðin sem kaupa má fyrir er þá fyrirfram ákveðin,
sömuleiðis fær bóksalinn ítarlegar, staðlaðar leiðbeining-
ar um hvers konar efni beri að sækjast eftir og hvað eigi
ekki að kaupa. A nokkrum þróunarsvæðum hafa verið
settar á stofn „Overseas Offices" (OS) og gegna þær
víðtækara hlutverki en bóksalasamningarnir. Þessar utan-
landsstöðvar eru misstórar og að hluta til mannaðar af
innfæddum en að hluta til af bandarískum starfsmönnum
LC. Sumar stöðvanna sjá m.a. um skráningu efnis og
senda heim færslur í tölvutæku formi. Menntun starfs-
manna LC er ákaflega fjölbreytileg og stór hluti þeirra er
af erlendu bergi brotinn. í skráningardeild er um þriðj-
ungur starfsmanna fæddur erlendis.
Annað sem er einstætt við LC er uppbygging þess, þ.e.
hve víðfeðm og margbrotin stjórnunareind safnið er. Þótt
ávallt sé talað um LC sem eitt safn þá spannar það í reynd
margar tegundir safna og fer einnig langt út fyrir hefð-
bundið bókasafnshlutverk með ýmis konar annarri starf-
semi. Mér finnst því að ég hafi ekki kynnst einu safni
heldur mörgum af mismunandi tegundum og reknum á
mismunandi vegu, ýmist eftir innri gerð sinni eða hefðum
sem skapast hafa í áranna rás. Auk kjarnahlutverka sinna
er safnið einnig að hluta til þjóðháttasafn, þýðingamið-
stöð og útgáfufyrirtæki og er þetta þó ekki nema brot af
myndinni.
I safninu er að finna hefðbundnar deildir, þ.e. þær sem
eru algengastar í söfnum og endurspegla verkþætti og
niðurskiptingu starfsliðs eftir þeim. Eg sleppi því að lýsa
þeim nokkuð nánar hér en þær eru brotnar niður í ýmsar
einingar sem ekki er þörf á í venjulegum, meðalstórum
söfnum. Stigveldisskipan er mikil innan LC. Þá má nefna
deildir þar sem fyrst og fremst er starfað að sérhæfðri
þjónustu og rannsóknum, svo sem Federal Research Divi-
sion (FRD) en þar er bæði unnið að þýðingum, samningu
og útgáfu rita á sviði stjórnmála, alþjóðamála og einnig
urn einstök lönd.
Þá má ekki gleyma sjálfri þingdeild safnsins en hún
skiptist í tvennt, rannsóknadeild og upplýsingadeild
(Congressional Research Division, CRD, og Congress-
ional Research Service, CRS). Eg var nokkra daga í síðar-
nefndu deildinni, um það leyti sem Persaflóastríðið skall
á, og það verð ég að segja að hvergi annars staðar í stofn-
uninni sá ég eins hröð og markviss vinnubrögð. Eg var
líka undrandi á hvað ég, útlendingurinn, fékk að komast í
upplýsingar sem telja mátti hálfgildings trúnaðarmál á
þessum viðkvæma tíma. Eg vann þessa daga aðallega með
Lynn Carter, sem er sérfræðingur í utanríkismálum, og
þingmennirnir máttu svo sannarlega vera ánægðir með
þjónustuna. Náin samvinna er milli CRD og CRS. CRD
reynir að sjá fyrir upplýsingabeiðnir sem berast og hópur
sérfræðinga vinnur við textasamningu og útdráttagerð og
er þetta efni gefið út fjölfaldað í takmörkuðu upplagi og
endurskoðað reglulega meðan þörf er á. CRS getur svo
gengið að því hvenær sem fyrirspurn berst. Utgáfa af
27