Bókasafnið - 01.04.1992, Qupperneq 5

Bókasafn Norrxna hússins árið 1969 ...
skiptist bókakosturinn nokkurn veginn jafnt í fagurbók-
menntir og fræðibækur. Langmestur hluti er lánaður út en
einnig er talsvert af handbókum. Ritin eru á öllum Norð-
urlandamálunum, dönsku, finnsku, færeysku, græn-
lensku, norsku, samísku og sænsku en lítið er af bókum á
íslensku. Rit eru yfirleitt keypt á frummálinu en einnig
eru keyptar þýðingar finnskra, færeyskra, grænlenskra og
samískra bóka á dönsku, norsku og sænsku. Reynt er að
hafa sem fjölbreyttast úrval bóka um Island og íslensk
málefni, einkum til að þjóna erlendum gestum. Því eru
keypt ýmis rit á íslensku, og jafnvel ensku, auk flestra
þeirra rita sem út eru gefin á norrænum tungum um
ísland. íslensk skáldverk eru aðeins keypt í þýðingum á
önnur Norðurlandamál. Af fræðibókum er einkum lögð
áhersla á sögu og menningu Norðurlanda, tungumál,
bókmenntasögu, listir og þjóðfélagsmál. Það liggur í aug-
um uppi að aðeins brot af öllum þeim fjölda bóka, sem
gefnar eru út á Norðurlöndunum ár hvert, koma í bóka-
safnið. Það hefur hvorki fjármagn til að kaupa þær allar né
heldur pláss til að geyma þær. Enda er það ekki í verka-
hring safnsins. Því er ætlað að vera safn samtímabók-
mennta og geyma úrval úr bókaútgáfu norrænna þjóða
hverju sinni. Það er vandasamt verk að hafa yfirsýn yfir
allt það sem út er gefið á Norðurlöndunum og velja úr því
innan þess ramma sem þannig er settur. Bókaval er aðal-
lega í höndum bókavarða safnsins en þar hafa þeir lengst
af notið aðstoðar norrænu sendikennaranna. Það er ómet-
anlegt að geta leitað til þeirra; þeir eru hingað komnir til
að kynna tungu og menningu þjóðar sinnar, þar með
taldar nýjustu bókmenntir, og fylgjast því grannt með því
sem er að gerast í bókaútgáfu. Flestar bækur eru keyptar
beint frá bóksölum og sér einn bóksali í hverju landi um
að útvega bækurnar. Nokkuð er um bókagjafir. Flokkun,
skráning og annar frágangur fer fram í safninu. Árið 1991
var fjárveiting til bókakaupa um 1.5 milljónir króna.
í upphafi var gert ráð fyrir að fjöldi binda í safninu yrði
ekki meiri en 15.000 bindi en nú er hann nærri helmingi
meiri. Húsnæðið leyfir varla þann fjölda og er því byrjað
að grisja bókakostinn. Fyrir um þremur árum var efnt til
bóksölu um eina helgi og seldar barnabækur, skáldrit og
nokkurt magn fræðibóka, bækur sem lítið eða ekki höfðu
verið lánaðar út s.l. 5 ár, auk tvítaka. Ágóðanum var varið
til þess að kaupa handbækur um ísland. Þetta tiltæki
mæltist almennt vel fyrir og stendur til að endurtaka það
fljótlega og síðan eftir þörfum, a.m.k. meðan ekki er til
geymslusafn hér á landi. Safnið er áskrifandi að tæplega
200 norrænum tímaritum um hin margvíslegustu efni og
eru þau til útláns að undanskildu nýjasta heftinu hverju
sinni. Dagblöð frá öllum Norðurlöndunum berast dag-
lega með flugpósti og liggja frammi í kaffistofu hússins.
Mikil eftirspurn er eftir gömlum dagblöðum og má segja
að sjaldan þurfi að henda þeim. Algengt er að kennarar í
norrænum málum fái þau til notkunar í kennslu og þau
eru send til bókasafna og einstaklinga úti á landi.
Deildaskipting bókasafnsins
Þó að húsnæði safnsins bjóði ekki upp á deildaskipt-
ingu má segja að þrjár sérdeildir séu í því; tónlistardeild,
listlánadeild og deild efnis frá hinum svokölluðu jaðar-
svæðum.
Tónlistardeild
Fljótlega var byrjað að lána út hljómplötur í safninu en
á 10 ára afmæli hússins árið 1978 var keypt mikið safn bóka
um tónlist og nótna eftir norræn tónskáld. Þá var öllu
5