Morgunblaðið - 27.02.2000, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 27. FEBRÚAR 2000 31
Græn ferða-
mennska
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ingiveig og Sigurður: Ákvörðunarstaðir eru sérvaldir með tilliti til nátt-
úrufars og sérstakra náttúruundra. Leitast við að fara ótroðnar slóðir.
Starfsemi Landnámu miðast við
kenningar grænnar fcrðamennsku
og lýsir sér á eftirfarandi hátt:
► Fyrirtækið er í 100 ára gömlu
húsi í miðbæ Reykjavíkur þar sem
boðið er upp á persónulega og
hlýlega þjónustu við viðskiptavini.
► Hugað er að umhverfisvænum
rekstri á skrifstofunni, svo sem
endurvinnslu pappírs, umhverfis-
vænum ræstivörum, notkun á
klórfríum og endurunnum pappír í
öll gögn.
► Fyrirtækið beinir viðskiptum til
þjónustu- og afþreyingafyrirtækja
sem láta sér annt um náttúru- og
umhverfisvernd.
► Fyrirtækið veitir ráðgjöf til fyr-
irtækja varðandi umhverfisvænan
rekstur.
► Fjöldi farþega í ferðum er ein-
skorðaður við ákveðið hámark.
Fjöldaferðamennska er andstæð
grænni ferðamennsku og fyrirtæk-
ið mun því aldrei taka þátt í fram-
boði leiguflugferða.
► Brottfarardagar eru miðaðir við
að dreifa ferðamönnum um landið
og forðast er að fara í fótspor
ákváðum að sýna fólkinu þann hluta
Reykjaness sem fáir koma til að sjá
svo sem Hvalsnes og Sandgerði. Við
nutum aðstoðar heimamanna og í
roki og rigningu varð til mjög
skemmtileg, fróðleg og eftirminnileg
ferð sem var byggð á sögu, menn-
ingu, náttúru og mannlífi svæðisins.
Við sýndum fram á að hægt væri að
nýta svæði sem ekki er hefðbundinn
ferðamannastaður. Ferðin mæltist
mjög vel fyrir og eftir hana hvöttu
Flugleiðamenn mig óspart til að
stofna ferðaskrifstofu."
í tjaldi og trukk
í níu mánuði
Fljótlega eftir þetta leituðu þær til
Atvinnuráðgjafar Reykjavíkurborg-
ar til að fá ráðgjöf varðandi fyrir-
tækjarekstur. Par starfaði þá Sig-
urður Helgason. Ingiveig segist hafa
nefnt við Sigurð að það sem þetta
fyrirtæki vantaði væri einhver með
viðskiptafræðimenntun. Hún hafi
svo spurt hann hvort honum litist
ekki vel á að vera sjálfur með. „Við
hreinlega stálum honum,“ segir hún.
„Mér fannst þetta mjög spenn-
andi,“ segir Sigurður. „Eg er nefni-
lega þannig að ég vil ekki átta mig á
því á efri ái-urn að ég hafi ekki gert
það sem mig langaði tll. Ég vil ekki
sitja uppi með það að hugsa sífellt
um hvað ég hefði átt að gera en gerði
ekki. Mér finnst betra að stökkva og
er alveg óhræddur þótt ekki gangi
allt upp.“
Sigurður er víðförull maður sjálf-
ur og segir að honum hafi fundist
hugmyndafræði Ingiveigar mjög
spennandi. „Svo vildi til að ég hafði
einmitt skrifað ritgerð um vistvæna
ferðamennsku í landafræðiáfanga
þegar ég var í námi. Ég skildi hana
því vel og var sammála henni. Auð-
vitað fannst mér þetta líka mjög
spennandi atvinnugrein svo ég
ákvað að stökkva og byggja þetta
upp með þeim.“
Ingiveig segir það líka hafa skipt
miklu máli að Sigurður hafði ferðast
mjög mikið miðað við aldur og þá til
framandi landa.
„Ég fór til dæmis í níu mánaða saf-
ari-ferð í gegnum Afríku, um Mið-
Austurlönd, Iran og endaði í Nepal,“
segir hann. „Ferðin vai' farin á veg-
um breskrar ferðaskrifstofu og við
ferðuðumst um í trukk, sváfum í
tjöldum eða úti undir beru lofti og
sáum sjálf um að kaupa í matinn af
innfæddum og elda. Þetta var ákaf-
lega dýrmæt reynsla þar sem ég
lærði mikið inn á sjálfan mig og
fannst ég verða sjálfstæðari fyrir
vikið. Fólk sem fer í slíka ferð er
ekki að hugsa um þægindi. Það bað-
ar sig í köldu vatni og verður að þola
að verða svolítið skítugt. Þetta var
einstakur tími sem ég bý að alla ævi.
Ég hugsaði um það á sínum tíma að
ferðast um heiminn í nokkur ár. Mér
fannst spennandi tilhugsun að ferð-
ast, vinna síðan hluta úr ári og halda
áætlunarferða annarra ferðaskrif-
stofa.
► Sú regla er viðhöfð að skipta
sem mest við heimamenn á því
svæði sem ferðast er til.
► Reynt er að stuðla að snertingu
og nálgun við náttúru, mannlíf
menningu og sögu með metnaðar-
fullum ferðalýsingum og þátttöku
heimamanna.
► Öllum ferðamönnum á vegum
fyrirtækisins eru afhent ferða-
gögn með ítarlegum upplýsingum
um náttúrufar og áherslur í um-
hverfismálum viðkomandi lands og
brýnt fyrir ferðamönnum að huga
sérstaklega að góðri umgengni við
náttúruna og láta sitt af hendi
rakna til stuðnings heimamönnum.
► Leiðsögumenn og starfsmenn
fyrirtækisins eru virkir í upp-
byggingu ferða- og gæðaþjónustu
og kröfur gerðar um sérþekkingu
þeirra á sviði náttúru- og umhverf-
ismála.
► Ákvarðanastaðir eru sérvaldir
með tilliti til náttúrufars og sér-
stakra náttúruundra og leitast er
við að fara ótroðnar slóðir.
svo áfram að ferðast. Hinn mögu-
leikinn var að binda sig, fara í skóla
og svo framvegis. Ég valdi þann
kostinn enda hafði ég kynnst kon-
unni minni í þessari ferð. Hún er
kanadísk og ég elti hana til Kanada
þar sem ég stundaði svo nám. Þar
komst ég að því að kanadísk náttúra
er sennilega sú alfallegasta í heimi.
Við gerðum mikið af því að ferðast
þar. Einnig fórum við til Costa Rica
og fleiri staða á eigin vegum. Við er-
um bæði með þessa ferðabakteríu en
auðvitað ferðumst við minna eftir að
börnin komu. Ég viðurkenni líka að
eftir því sem árin færast yfir vill
maður aðeins meiri þægindi í ferðun-
um og tekur ekki eins mikla
áhættu."
Fjárfest í þekkingu
og víðsýni
Óhætt er að segja að þau Ingiveig
og Sigurður hafi nánast ferðast um
allan heiminn ef þau leggja saman.
Sigurður segist þó sennilega hafa
ferðast minnst um Evrópu og þótt
undarlegt megi virðast hefur Ingi-
veig ekki enn komið til Noregs og Ir-
lands. En reynslu sína af því að ferð-
ast um framandi lönd segja þau
auðvelda sér að velja spennandi
ferðastaði erlendis fyrir íslenska við-
skiptavini Landnámu.
Þau eru sammála um að margt
fólk sé farið að leita að öðruvísi ferð-
um en lengst af hefur verið boðið upp
á. Þetta endurspeglast í verulegri
aukningu á framboði sérferða hjá
hinum ferðaskrifstofunum. Ferðir
Landnámu hafa þó ákveðna sér-
stöðu, sem felst m.a. í vali á áfanga-
stöðum, stærð hópa og því að ferð-
irnar eru byggðar upp í anda
vistvænnar ferðamennsku. Litið er á
slík ferðalög sem eins konar fjárfest-
ingu í þekkingu og víðsýni. Margir
vilja nú orðið frekar nota peningana
sína til að kynnast framandi menn-
ingu, náttúru og dýralífi, en að liggja
á baðströnd og sleikja sólina.
Tilbúnir ferðamannastaðir hafa
alltaf verið til staðar þar sem heilu
ferðamannaþorpin hafa risið utan
um raunveruleg þorp þar sem flest-
allir heimamenn hafa hrökklast af
svæðinu vegna ágangs ferðamanna.
Ingiveig nefnir að slíkt hafi til dæmis
gerst á Penang-eyju í Malasíu. Með-
fram endilangri ströndinni voru
heillandi fiskimannaþorp þar sem
fólkið undi glatt við sitt. Smám sam-
an hrökklaðist það í burtu undan
ferðamannastraumnum. Þarna
stangast ferðamennskan á við líf
heimamanna og þessi saga er alls
ekki einsdæmi.
Hún segir hugarfarið vera að
breytast. Fólk vilji frekar koma inn í
þorp þar sem þrífst eðlilegt mannlíf
og heimamenn geta haldið sínu striki
en að sjá ekkert annað en aðra ferða-
menn á tilbúnum ferðamannastað.
Auðvitað verði alltaf til sú tegund
ferðamennsku. Það sé óskaplega
notalegt að slaka á á baðströnd og
láta sig engu varða hvað er að gerast
í nánasta umhverfi enda sé óþægi-
legt að horfast í augu við þá fátækt
og eymd sem ríkir á mörgum fjöl-
förnustu ferðamannastöðum í heimi.
Bjartsýni
á tímamótum
„Við fengum strax frábærar und-
irtektir frá erlendu ferðamálafólki
og Islendingum sem vinna að ferða-
málum erlendis. Þeim fannst fyrsti
bæklingurinn okkar frábærlega
unninn og á tungumáli sem þeim
fannst með því betra sem þau höfðu
séð í íslenskum ferðabæklingi. Það
hvatti okkur áfram,“ segir Ingiveig.
Sigurður bætir því við, að Flugleiðir
í Bandaríkjunum hafi tekið þeim
mjög vel strax í byrjun, enda henti
sérhæfð ferðamennska af þessu tagi
stórum hópi Bandaríkjamanna. Hin
virtu bandarísku umhverfissamtök,
Sierra Club, eru nú meðal viðskipta-
vina Landnámu og koma fyrstu hóp-
arnir frá þeim til Islands á þessu ári.
„Nú, eftir þriggja ára starf, höfum
við upplifað að fá smáhrós frá ís-
lenskum starfsbræðrum okkar,“
segir Ingiveig. „Gagnrýnisraddirnar
komu reyndar fyrst og fremst frá
þeim sem ekki vissu út á hvað ferð-
irnar okkar gengu. Nú hefur meira
verið skrifað um þessa hlið ferða-
þjónustunnar og sjálf hef ég haldið
ótal fyrirlestra um vistvæna ferða-
mennsku og þekking fólks á málinu
er að aukast mikið.“
Þau Sigurður og Ingiveig eru
sammála um að Landnáma hafi verið
ákaflega heppin með samstarfsfólk.
Leiðsögumennirnir séu bæði áhuga-
samir og fróðir og nái vel til fólks.
Þau eru bjartsýn á framtíðina og
segja að nú standi Landnáma á
ákveðnum tímamótum. Starfsemin
hafi aukist það mikið að nú þurfi að
fjölga starfsfólki og stækka húsnæð-
ið. Mikil vinna sé nú að skila sér og
fyrirtækið að öðlast almennari viður-
kenningu. Þau segja að ætlunin hafi
aldrei verið að Landnáma yrði hefð-
bundin ferðaskrifstofa sem byði
fjöldaferðir eða ódýrt leiguflug til
vinsælla ferðamannastaða. Mark-
miðið sé að bjóða upp á vandaðar
sérferðir til áfangastaða sem Islend-
ingum hefur ekki áður gefist kostur
á að heimsækja. Stefnt sé að því að
bjóða upp á a.m.k. einn nýjan
áfangastað á hverju ári.
Mikið er lagt í skipulag og undir-
búning ferðanna, meðal annars með
því að afhenda farþegum vandað
upplýsingaefni. Áhersla er lögð á að
allt sé innifalið í heildarverði ferð-
anna; flugferðir, gisting, skoðunar-
ferðir og flestar máltíðir. Þeim Ingi-
veigu og Sigurði finnst greinilegt,
miðað við undirtektir, að margir séu
tilbúnir til að greiða hátt verð fyrir
góða þjónustu, aukna þekkingu og
víðsýni og síðast en ekki síst fyrir að
upplifa óvenjuleg náttúrufyrirbrigði.
Sífellt fleira fólk virðist því tilbúið
að fara eftir einkunnarorðunum sem
prentuð eru aftan á bæklingi Land-
námu um ferðir á Islandi: Skiljið
ekkert eftir nema fótspor ykkar.
Takið ekkert nema myndir og
ógleymanlegar minningar!
Búnaðarbanki íslands hf
Aðalfundur
2000
Súlnasal Hótel Sögu 11. mars kl. 14:00
1. Skýrsla bankaráðs um starfsemi bankans sl. starfsár.
2. Ársreikningur fyrir liðið starfsár ásamt skýrslu
endurskoðanda lagðurfram.
3. Ákvörðun um greiðslu arðs og meðferð hagnaðar
á síðastliðnu reikningsári.
4. Tillögurtil breytinga á samþykktum, ef borist hafa.
5. Kosning bankaráðs.
6. Kosning endurskoðanda.
7. Ákvörðun um þóknun til bankaráðsmanna.
8. Tillaga um framlag í menningar- og styrktarsjóð.
9. Önnur mál.
(§) BÚNAÐARBANKIÍSLANDS HF