Morgunblaðið - 27.02.2000, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 27. FEBRÚAR 2000 27
Þjónar í Sjálfstæðishúsinu grípa í spil á meðan sýning á kabarettinum
Bláu stjörnunni stendur yfir.
Grétar B. Kristjánsson, varasljórnarformaður Flugleiða, Sigurður
Helgason, forstjóri Flugleiða og Einar í veislu sem haldin var Einari til
heiðurs er hann lét af störfum hjá flugfélaginu síðastliðið haust.
_________I___ .." __1i______
Einar, Konráð Guðmundsson og Janus Hall-
dórsson, þjónar á Gullfossi, sennilega 1956.
Hver landshluti hefur á
einhveiju að luma
Einar kunni vel við sig á hótelum
Flugleiða en Hótel Esju og Hótel
Loftleiðum átti hann eftir að stýra
sitt á hvað og saman það sem eftir var
starfsævinnar. „Hjá Flugleiðum
starfar öðlingsfólk, bæði erlendis og
innanlands. Og ekki síst hjá Flug-
leiðahótelum. En ég var ekki hrifinn
af því þegar fyrirtækið fór að kaupa
og reka hótel á landsbyggðinni. Það
þarf ekki að vera röng ákvörðun. Ég
var bara ekki sammála henni,“ segir
hann. „Upp úr þvi dvínaði áhugi minn
á þessum rekstri. Ég sá að hótelin
myndu skila mjög góðum arði um
áramótin og lét þar við standa. Hætta
ber leik þá hæst stendur.“
Einar segist hlynntur því að heima-
menn sjái um ferðamál og hótelrekst-
ur sjálfir frekar en að fyrirtæki úr
höfuðborginni séu að gera út á þessi
mið. „Ferðaþjónustan er mannfrek
grein,“ segir hann og vísar til þess að
þar séu mörg atvinnutækifæri. „Svíar
fundu það út að þeir þyrftu ekki að fá
nema fimm ferðamenn til landsins til
að afla sama gjaldeyris og að selja
eina Volvó-bifreið. Hver landshluti
hefur á einhverju að luma. Heima-
menn eiga að sjá um þetta sjálfir en
auðvitað geta þeir leitað til höfuð-
borgarinnar eftir sérþekkingu á borð
við markaðssetningu og fagþjálfun.“
Þótt Einar hafi alla tíð verið störf-
um hlaðinn gaf hann sér tíma til að
taka virkan þátt í starfsemi Sam-
bands veitinga- og gistihúsa. „SVG
var eiginlega eina virka fagfélagið í
þessum einkageira í fimmtíu ár. Mörg
félög voru auðvitað stofnuð á þessu
tímabili en þau lögðust flest af. Ég vil
meina að SVG hafi haft mikil áhrif á
þá þróun sem varð í ferðamálum á Is-
landi þó að ekkert fyrirtæki hafi átt
stærri þátt i að markaðssetja Island
erlendis en Flugleiðir og forverar
þess félags.
Hvaða óæti er þetta?
Á tímabili var ég í nefnd sem sá um
að veita og hafa eftirlit með vínveit-
ingaleyfum og hreinlæti. Við fórum
um allt iand og fundum að því sem
betur mátti fara. Þessi nefnd vann
gott starf en nú sjá sveitarfélögin um
þetta sjálf. Fólkinu úti á landi fannst
gott að fá okkur til að taka af skarið ef
þannig stóð á. Það hafði kannski
reynt að fá fram endurbætur en ekki
tekist eins og gengur þegar nálægð
manna er mikil. En við gerðum þær
kröfur að vandamálin yrðu lagfærð
strax og eftir því var farið.“
Margt hefur breyst á þeim tíma
sem liðinn er fi’á því að Einar var
þjónsnemi í Sjálfstæðishúsinu. „Þá
voru engar tölvur. Allt var gert í
höndunum. Menn lærðu að verða
matsveinar og framleiðslufólk og þeir
héldu sig við það.
Maturinn hefur líka breyst mikið.
Þegar ég var að byija í Sjálfstæðis-
húsinu fór fólk ekki nema í eina veislu
á ári. Maturinn var þyngri, meira
smjör var notað og meiri rjómi. Þá
var súpa borin fram fyrst, apas- eða
sveppasúpa, síðan lambahryggm- eða
lambalæri og gjaman ís á eftir. Þetta
breyttist töluvert þegar fyrsti skóla-
stjóri Hótel- og veitingaskólans,
Tryggvi Þorfinnsson, kom til landsins
frá Svíþjóð og fór að vinna í Sjálf-
stæðishúsinu. Þá fór maður að sjá
hamborgarhrygg, triffli og alls konar
forrétti. Þessar breytingar komu líka
með tilkomu Gullfoss. Þar var frægt
kalt borð með rækjum, humri, reykt-
um ál, krabba og öðru því sem fólk
leggur sér yfirleitt ekki til munns. Og
fólk átti ekíd orð. Nú er annar matur
vinsæll, aðallega austurlenskur eins
og t.d. sushi. Það hafa orðið óskapleg-
ar breytingar á matarvenjum Islend-
inga.“
Á þessum árum var haldið upp á
gamlárskvöld. „Það breyttist þegar
áróður jókst um að foreldrar ættu að
vera með bömum sínum þetta kvöld.
Það hefur verið í kringum 1970. Þá
kom veitingamönnum til hugar að
halda „galadinner“ á nýárskvöld.
Glæsilegastar þóttu veislumar á
Sögu. Matseðillinn var alltaf leyndar-
mál. Einu sinni vorum við með
hreindýrakjöt, waldorfsalat, perur,
brúnaðar kartöflur og tilheyrandi. Þá
voru menn ekki vanir hreindýrasteik
og það ætlaði allt um koll að keyra.
Fólk spurði hvaða óæti þetta væri
eiginlega. Um svipað leyti fórum við á
Sögu að fá franska kokka til okkar.
Þeir byrjuðu á að elda öðuskeljar á
þurri pönnu og þegar skelin opnaðist
skvettu þeir pemot inn í hana. Þeir
komu líka með pottréttina, þar sem
kjöti og skelfiski var jafnvel blandað
saman. Síðan breytast matarvenjur
mikið með fargjaldalækkunum sem
orðið hafa til útlanda."
hyggjuviti
og stundvísi
Einar segir að þegar hann var
nefndarformaður Hótel- og veitinga-
skóla íslands hafi hann lagt til að
stofnaður yrði hótelskóli að Laugar-
vatni þar sem húsmæðraskólinn var
áður tíl húsa. Hann hafi séð fyrir sér
að hótel yrði starfrækt þar árið um
kring og að nemendur lærðu þar um
allt sem viðkæmi hótelrekstri, allt frá
því að sjá um þrif á herbergjum til
hótelstjómunar. Sú hugmynd fékk
ekki hljómgrunn en þess í stað var
tekin pólitísk ákvörðun um að sam-
eina Hótel- og veitingaskólann
Menntaskólanum í Kópa-
vogi.
„Ég er viss um að hótel-
skóli að Laugarvatni hefði
staðið undir sér og meira
en það. Þama var hús-
næðið með stóra eldhúsi
og heimavist. Þarna var
aðstaða til að kenna því
fólki sem hugðist vinna við
þjónustustörfin. Mér
skilst að aldrei hafi jafnfá-
ir matreiðslu- og fram-
reiðslumenn útskrifast og
núna. Verst er að fæstir
vilja koma inn í fagið. Þeir
fara heldur framhjá þjón-
ustustörfunum og velja
sér fög í háskóla. Menn
vilja ekki standa við pönn-
umar eða með handstykki
á hendi. En við verðum að
fá fólk í verkin ef við ætl-
um að byggja upp ferða-
þjónustu. Það er ekki nóg
að hafa stjómendur á bak
við, það er fólkið sem kem-
ur fram og veitir þjónust-
una sem skiptir máli,“
segir Einar.
Hann segir einnig að nú sé frekar
spurt um prófgráður en eiginleika á
borð við hyggjuvit, stundvísi og áreið-
anleika. „Það má ekki tala um þessi
gömlu gildi. Þau era „tabú“,“ segir
hann og hefur af því nokkrar áhyggj-
ur.
Slappað af á meðan
búslóðin er í geymslu
En hvaða áhrif skyldi öll þessi
vinna hafa haft á heilsuna?
„Hún hafði ekki góð áhrif á hana.
Ég fékk kransæðastíflu og þurfti að
fara til Ameríku í aðgerð. Það var áð-
ur en farið var að gera hjartaaðgerðir
hér á landi. Ég var ákaflega heppin
og var hjá góðum lækni, Guðmundi
Oddssyni hjartayfirlækni,“ svarar
hann.
Síðan hefur Einar verið hraustur.
Hann segist enda kunna að aðlagast
aðstæðum hverju sinni og þessa dag-
ana gerir hann nóg því að slappa af.
Hann og Emilía era. nýbúin að selja
dóttur sinni húsið sitt, sem þau
byggðu í Kópavoginum fyrir 40 árum,
og eru búin að koma búslóðinni fyrir í
geymslu. Síðan njóta þau daganna í
sumarbústaðnum sem þau eiga fyrir
austan fjall. „Ég var einn af þeim
fyrstu sem keypti lófastórt sumar-
bústaðaland þama fyrir austan. Ég
ætlaði aldrei að byggja neitt á því en
svo kemur að því að mann langar að
fara út í náttúrana. Við byggðum
heilsársbústað og þar búum við núna
þar til nýja íbúðin, sem við keyptum
okkur í Reykjavík, verður tilbúin.“
Aðalfundur 2000
Aöalfundur Opinna kerfa hf., veröur haldinn flmmtudaglnn
9. mars 2000.
Fundurinn veröur haldinn í Hvamml á Grand Hótel kl. 16:15.
Dagskrá:
» Heföbundin aðalfundarstörf skv. samþykktum félagsins
» Heimild til útgáfu jöfnunarhlutabréfa
• Heimild til kaupa á eigin hlutum í félaginu
• Heimild til útgáfu nýrra hluta
• Önnur mál, löglega borin upp
Fundargögn veröa afhent á fundarstað.
Hluthafar sem ekki geta sótt fundinn, en hyggjast gefa
umboö, verða aö veita slíkt skriflega.
Viku fyrir aöalfund mun dagskrá, endanlegar tillögur svo og
ársreikningur liggja frammi á skrifstofu félagsins.
Stjórn Oplnna kerfa hf.
OPIN KERFIHF
Höföabakki 9 • 110 ReykjaVfk • Sími 570 1000 • www.hp.is
AUGLYSING
Yfir 400 manns til
Cape Town, S.-Afiíku
Auglýst ferð Heimsklúbbs Ingólfs
fyrir gull- og farkorthafa Visa er upp-
seld með rúmlega 400 manns. Sú
breyting hefúr orðið á tilhögun ferð-
ar, að skipt hefúr verið um þotu
Atlanta og valin í staðinn nýrri gerð,
Boeing 747 - 300, sem býður meiri
þægindi, t.d. viðskiptafarrrými, sem
farþegar í ferðina geta nú valið í stað
almenns farrýmis með 26 þúsund
króna milligreiðslu.
Þess má geta, að í almennu flugi
kostar farseðill til Cape Town á
viðskiptafarrými um kr. 400 þús-
und, en öll ferðin hjá Heimsklúbbn-
um og Visa með flugi, sköttum,
gistingu, morgunmat og fararstjórn
kr. 124.800 á viðskiptafarrými.
Aðeins er um fá sæti að ræða, og
sitja þeir fyrir, sem fyrstir staðfesta
breytinguna úr almennu farrými í
viðskiptafariými (Business class).
Boðið er upp á kynnisferðir á fræga
staði, s.s. Borðflallið, einn frægasta
trjá- og blómagarð heimsins,
Kirstenbosch, ferð á Góðrarvonar-
höfða, út í Robbeneyju, þar sem
Nelson Mandela sat 27 ár í fangelsi,
um nýja borgarhverfið Waterfront,
sem frægt er fyrir fjölþjóða veitinga-
staði, eina af stærstu verslanamið-
stöðvum Suður Afríku og skemmti-
staði með flölbrejútri tónlist. 10
manna starfslið Heimsklúbbsins og
fararstjórar verða farþegum til að-
stoðar. Gist verður í Cape Town í
viku með vali um 3 hótel og farið í
ferðir þaðan. Með breyttum farkosti
verður nú flogið beint frá Islandi til
Cape Town á aðeins 13 klukku-
stundum, og Arngrímur Jóhannsson,
forstjóri og aðaleigandi Atlanta
verður sjálfúr við stjórnvölinn.
Umsjónarmaður ferðarinnar er
Ingólfúr Guðbrandsson, forstjóri
Heimsklúbbsins.