Morgunblaðið - 13.07.1986, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. JÚLÍ 1986
*
IÞINGHLÉI
eftir STEFÁN FRIÐBJARNARSON
Færeyjar:
„Ein
Oddsskarðs-
göng á ári“
Jardgangagerð fékk umfjöllun
á síðasta þingi, eins og stundum
áður, sem lausn á samgöngu-
vanda einangraðra byggðarlaga.
Tillaga var flutt um gerð lang-
tímaáætlunar um jarðganga-
gerð, raunar endurflutt, en hlaut
ekki samþykki, var vísað til ríkis-
stjórnarinnar með 34:10 atkvæð-
um. í greinargerð með tillögunni
var vitnað til næstu nágranna
okkar, Færeyinga, sem eru veru-
lega færri að tölunni til en við.
Þeir hafa heldur betur tekið á
honum stóra sínum við jarð-
gangagerð. Þeir hafa gert sem
svarar einum Oddsskarðs-
göngum á ári síðastliðin tuttugu
ár. Samtals hafa Færeyingar
grafið 13.600 lengdarmetra af
vegum gegn um fjöll á tímabilinu
1963-1983.
Langtímaáætlun um
jarðgangagerð
Efnisatriði tillögunnar, sem
Steingrímur J. Sigfússon (Abl.-Ne.)
var fyrsti flutningsmaður að, vóru
þau, að Vegagerð ríkisins skuli í
samstarfi við aðra sérfróða aðila
gera langtímaáætlun um gerð jarð-
ganga á íslandi í samráði við
fulltrúa þingflokkanna.
Við vinnslu áætlunarinnar átti
að meta, eftir því sem kostur er:
* 1) Hagkvæmni jarðgangagerðar
borið saman við aðrar mögulegar
lausnir, þar sem samgöngur á landi
eru erfiðar vegna aðstæðna: a) með
Jarðgöngin um fjallið Stráka við Siglufjörð,
tæpur km að lengd, vóru fyrstu umtalsverðu
göngin í íslenzkri vegagerð, formlega tekin í
notkun 1968. Fram að þeim tima var Siglufjörð-
ur einangraður, hvað samgöngur á landi
áhrærir, lungann úr árinu. Fjallvegur um Siglu-
fjarðarskarð, sem fyrr var nýttur, var lokaður
vegna snjóa meiri hluta árs — og gat lokast í
hvaða mánuði sem var, jafnvel þó sumar væri.
Strákavegur, með tilheyrandi jarðgöngum, var
því mikil samgöngubót fyrir þetta fyrrum ein-
angraða byggðarlag.
tilliti til stofnkostnaðar, b) með til-
liti til notagildis, c) með tilliti til
viðhaldskostnaðar, d) með tilliti til
byggðaþróunar og félagslegra sjón-
armiða.
* 2) Hagkvæmni þess að koma á
fót sérhæfðum vinnuflokki í jarð-
gangagerð borið saman við útboð
verkanna.
* 3) Hagkvæmni þess að hafa verk-
efni við jarðgangagerð samfelld.
* 4) Hvaða tækjabúnaður til jarð-
gangagerðar henti bezt íslenzkum
aðstæðum.
* 5) Að hve miklu leyti íslendingar
geti nýtt sér reynslu nágranna-
þjóða, svo sem Færeyinga og
Norðmanna, í jarðgangagerð og
hvaða viðmiðun er þaðan að hafa
um kostnað og fleira.
Þá segir ennfremur að áætlunin
skuli þann veg upp byggð að hún
falli eðlilega að langtímaáætlun í
vegagerð og geti orðið hluti af henni
á síðari stigum.
í greinargerð er vitnað til ganga
í gegn um fy'allið Stráka við Siglu-
fjörð og Oddsskarð eystra, en
reynslan af framkvæmd og nýtingu
þessara ganga verði að teljast góð.
Salome Olafs-
dóttir — Minning
Fædd 9. september 1985
Dáin l.júlí 1986
Gömul og góð vinkona, Salóme
Olafsdóttir, hefur lokið löngum og
oft ströngum ævidegi. Hún lést á
hjúkrunarheimili aldraðra,
Sunnuhlíð í Kópavogi, fyrsta dag
þessa mánaðar. Utför hennar verð-
ur gerð frá Kópavogskirkju á
morgun mánudag 14. júlí kl. 10.30.
Salóme var fædd 9. september
1895 að Álftártungu í Borgarfírði
og var því á 91. aldursári. Foreldr-
ar hennar voru Bjöm 0. Bjömsson,
bóndi í Álftartungu og kona hans,
Jensína Bjamadóttir.
Þegar Salóme var aðeins nokk-
urra mánaða gömul fluttu foreldrar
hennar til Ameríku með eldri böm
sín en Salóme litla varð eftir á foð-
urlandi sínu og fór í fóstur til
móðursystur sinnar, Þorbjargar
Bjamadóttur í Stapadal í Amarfirði
og manns hennar, Ólafs Jónssonar
fræðimanns. Tvö systkin Salóme
urðu einnig eftir hér heima þegar
foreldramir fluttu vestur til
Blömastofa
fíiðfinns
Suðurlandsbraut 10
108 Reykjavík. Sími 31099
Opið öii kvöid
til ki. 22,- einnig um helgar.
Skreytingar við öll tilefni.
Gjafavörur.

Ameríku. Það voru þau Sigríður,
móðir Rögnvaldar Siguijónssonar
píanóleikara og þeirra systkina og
Bjöm Bjömsson gamanleikari og
vísnasöngvari, alþekktur skemmti-
kraftur á sinni tíð.
Salóme var í Stapadal til fullorð-
insára. Þar átti hún gott heimili hjá
frænku sinni og Ólafí manni hennar
enda leit hún alla tíð á þau sem
sína kæru foreldra og þess vegna
kenndi hún sig ætíð við fóstra sinn.
Þannig þekktu hana allir einungis
sem Salóme Ólafsdóttur. Eitt er þó
víst að aldrei heyrðist það á Salóme
að hún notaði fóstranafnið af því
að hún bæri einhvem kala til föður-
ins eða foreidranna heldur einungis
af því að hún unni fóstra sínum og
frænku af heilum huga.
Þegar Salóme er 18 ára hleypir
hún heimdraganum, fer til
Reykjavíkur og sest í Verslunar-
skólann. Að námi Ioknu hverfur hún
aftur vestur í Stapadal og vinnur
þar hjá fósturforeldmnum um sinn.
En 1981 fer hún „snögga" ferð til
ísafjarðar. Sú Snögga ferð tók
reyndar 27 ár. Ekki þó svo að skilja
að hún færi ekki vestur í Stapadal
að kveðja. En þar dvaldi hún ekki
langdvölum eftir þessa ferð til ísa-
íjarðar. En svo var mál með vexti
að á Isafírði kynntist hún ungum
manni, Karli Kristinssyni, og gengu
þau í hjónaband árið eftir.
Maður hennar stundaði mikið
smásíldarveiði í ísafjarðardjúpi. Sú
veiði gat stundum gefíð nokkuð í
aðra hönd. En sfldin hefur oftast
reynst kenjóttust allra físka og
stundum mun einungis hafa verið
gert út á vonina og sú von þá
reynst létt í maga á heimilinu þrátt
fyrir dugnað beggja foreldranna.
Á þessum fyrstu búskaparárum
eignast þau 5 böm. Þau em:
Kristín, búsett í Reykjavík. Hennar
maður, sem nú er látinn, var Jó-
hannes Gunnarsson, vélsmiður.
Næstur er einkasonurinn, Kristinn
Ólafur, netagerðarmeistari, búsett-
ur í Hafnarfírði og kvæntur Ástu
Kristinsdóttur. Þriðja bam þeirra
er Ólafía. Hennar fyrri maður var
Guðmundur Bjömsson, sem nú er
látinn, og bjuggu þau nokkur ár
uppi í Kjós. Seinni maður hennar
er Pálmi Ingólfsson loftskeytamað-
ur. Eitt bam misstu þau Salóme
og Karl nýfætt, en yngsta dóttirin
hét Sigríður, sem fórst af slysförum
12 ára gömul.
Hér í upphafí var látið að því
liggja að Salóme hefði ekki alltaf
dansað á rósum. Fyrsta alvarlega
áfallið í lífi hennar var í nóvember-
mánuði 1931. Þá fórst maður
hennar einn á báti í Sundunum á
ísafírði í miklu misvindaveðri sem
þar kallast Básaveður. Og þá stóð
Salóme uppi með 4 ung böm og
kreppan í algleymingi. En Salóme
var eins og eikin sem „brotnar ekki
en bognar í bylnum stóra seinast".
Henni var gefínn óvenjulegur kjark-
ur og dugnaður. Til marks um það
skal þess getið, að hún braust í
því, ekkja með 4 böm á kreppu-
ámm, að reisa sér lítið timburhús
á sjávarbakkanum skammt fyrir
innan Ísafjarðarkaupstað og nefndi
hún það Sólgerði. Þetta hús og á
þessum stað hafði verið draumur
ATHYGLI skal vakin á því, að
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með
góðum fyrirvara. Þannig verð-
ur grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síð-
asta lagi fyrir hádegi á mánu-
dag og hliðstætt með greinar
aðra daga. í minningargrein-
um skal hinn látni ekki ávarp-
aður. Þess skal einnig getið,
af marggefnu tilefni, að frum-
ort ljóð um hinn látna eru
ekki birt á minningarorðasíð-
um Morgunblaðsins. Handrit
þurfa að vera vélrituð og með
góðu linubili. Meginregla er
að minningargreinar birtist
undir fullu höfundarnafni.
þeirra hjónanna. Þama mun Salóme
hafa sætt sig bærilega við lífíð með
bömum sínum þar til annað reiðar-
slagið dynur yfir heimilið. Og það
var í marsmánuði 1941. Þá fellur
snjóflóð á húsið sem sópar því fram
í flæðarmál. í þessu snjóflóði fórst
yngsta dóttirin, Sigríður og frænka
hennar á sama aldri, Ema Guð-
brandsdóttir, sem þar var gestkom-
andi. Þó að enginn nema Salóme
sjálf hafí vitað hversu þetta áfall
var þungbært þá er það víst að hún
lét ekki hugfallst. Fljótlega hóf hún
að byggja annað hús með Kristni,
syni sínum, á öðmm stað og örugg-
ari. Reyndar má segja að Kristinn
hafi þá borið veg og vanda af þeirri
byggingu. Hann reyndist líka móð-
ur sinni stoð og stytta allt frá
bamsaldri og meðan hún þurfti
hans mest með.
Þegar við hjónin fluttum til ísa-
fjarðar fengum við íbúð í þessu
nýja húsi hjá Salóme og Kristni.
Undir þeirra þaki var gott að búa.
Þar ríkit glaðværð og góður andi.
Og þó að biturri lífsreynslu brygði
fyrir í tungutaki hennar þá var
Salóme fyrst og fremst glaðvær
kona, gamansöm og hressileg í
máli og umfram allt vinur vina
sinna. Við hjónin eigum því margar
og góðar minningar um samveru-
stundimar á Vinaminni en svo hét
nýja húsið þeirra mæðginanna.
Ferð Salóme til ísafjarðar 1918
lauk svo 1945 þegar hún flutti með
Kristni til Hafnarfjarðar. En þar
sem það var alla tíð ríkur þáttur í
fari hennar að standa á eigin fótum
þá flytur húri í Kópavog 1954 og
sest að í suamrbústað við Álfhóls-
veg 69, og byggir síðan við hann.
Þar bjó hún síðan ein þar til fyrir
þremur árum að hún vistaðist á
hjúkrunarheimilinu í Kópavogi þar
sem hún naut góðrar umhyggju. í
Kópavogi stundaði hún vinnu langt
fram á áttræðisaldur, fyrstu árin í
fískvinnu í Smárahvammi og síðan
hjá Málningu hf. í Kópavogi.
Salóme Olafsdóttir var höfðingi
og hetja sem alltaf bar höfuðið hátt
í þeim ólgusjó sem hún mátti sigla,
einstæð móðir með 4 böm á erfíðum
tímum þegar félagsleg aðstoð þótti
ekki sjálfsögð. Og þó að svipmót
hennar og fas bæri hörkunni og
dugnaðinum órækt vitni þá var
hjarta hennar samt alltaf á réttum
stað.
Blessuð sé minning hennar.
Jón H. Guðmundsson
LE< MC Hamarsh GSTEIN 4R .F. 681960
DSAIK H öfða 4 — Sími

Legsteinar Framleiðum allar stærðir og gerðir af legsteinum. Veitum fúslega uppiýsingar og ráðgjöf um gerð og val legsteina.
1 jfi S.HELGASON HF | STEINSfnHUA m SK£>/MtfVEGl 48 SÍMI 766 77 - 2S £