Morgunblaðið - 13.07.1986, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. JÚLÍ 1986
Albert Guðmundsson í samtali við Morgrmblaðið:
Vinslitin ákvörðun Guð-
mundar og ég virði hana
Öfl innan Alþýðubandalagsins bera ábyrgð á þessu upphlaupi
„ÞAÐ ER nú litið hægt að segja um orð Guðmund-
ar í Morgunblaðinu í dag, hvað varðar fjárstuðning
þann sem honum var veittur, fyrir milligöngu
mína,“ sagði Albert Guðmundsson iðnaðarráðherra
í samtali við Morgunbiaðið, þegar hann var inntur
álits á orðum Guðmundar J. Guðmundssonar, þar
sem hann segir að fullyrðingar Alberts í bréfi til
hans, þess efnis að Guðmundi hafi verið fullkunn-
ugt um að Björgólfur Guðmundsson myndi hafa
milligöngu um fjársöfnun Guðmundi til handa væru
rangar. Þetta og önnur atriði ræddi Albert við
blaðamann Morgunblaðsins í viðtali í gær.
„Þessi fjárstuðningur var
veittur af ástæðum sem Guð-
mundur gaf upp sjálfur, eins
og fram hefur komið í við-
tölum. Ég harma það að hann
skuli kalla þann greiða og þá
aðstoð sem ég og aðrir vildum
veita honum og hann vildi
þiggja, bjamargreiða, nú þegar
erfíðleikar steðja að.“
— Nú segir þú Albert, í
bréfínu sem þú ritaðir Guð-
mundi í gær, að honum hafí
verið kunnugt um það frá upp-
hafí, að þú hafír beðið Björgólf
Guðmundsson, sameiginlegan
vin ykkar beggja, að standa
fyrir þessari fjársöfnun til
styrktar Guðmundi. Hefur þú
greint frá þessu áður?
„Nei, ég hef ekki talað við
neinn um þetta mál áður. Ég
talaði í upphafí þessa máls við
blaðamann Þjóðviljans, til þess
að staðfesta það að Guðmund-
ur vissi ekki hveijir lögðu
peninga í þessa söfnun. Fólk
verður að gera greinarmun á
því, að Guðmundur vissi að ég
bað Björgólf að standa fyrir
söfnun hjá vinum og kunningj-
um, og hinu að Guðmundur
vissi ekki hveijir höfðu lagt féð
til. Það vissi ég reyndar ekki
heldur fyrr en viku eða tíu
dögum eftir að ég hafði afhent
Guðmundi féð, en af skiljanleg-
um ástæðum, þá sagði ég
Guðmundi ekki frá þeirri vitn-
eskju minni."
— Greindir þú frá þessu,
þegar þú varst í yfírheyrslu hjá
Rannsóknarlögreglu ríkisins?
„Ég staðfesti það við yfír-
heyrslur að Guðmundur vissi
ekki hveijir lögðu fram fjár-
munina, en ég var, að mig
minnir ekki spurður um það,
hvort Guðmundur vissi um að
Björgólfur sá um söfnunina."
„Guðmundur vill
ekki að vinátta
okkar lifi lengur“
— Guðmundur segir í Morg-
unblaðinu að þessi bréfaskipti
ykkar þýði vinslit í hans huga,
lítur þú þessi bréfasamskipti
ykkar sömu augum?
„Vinabönd verða að vera
gagnkvæm. Guðmundur hefur
gefíð sínar yfirlýsingar, sem
eru náttúrlega skilaboð til mín,
þess efnis að hann vilji ekki
að þessi vinskapur, sem ég
held að hafí verið báðum til
mikillar ánægju, lifí lengur.
Það er hans ákvörðun og ég
verð að virða hana. Hitt er
annað mál, að ég fæ ekki botn
í það hvers vegna hann var að
skrifa mér svona opinberlega.
Ég fékk fyrst fregnir af þessu
bréfí hans í útvarpsfréttum kl.
4 í gær. Hann er upphafsmað-
urinn að þessu og ég hef setið
út þetta mál, án þess að svara
eða án þess að tala við fjöl-
miðla og aðra. Ég hef viljað
láta þetta mál ganga sína eðli-
legu leið og bíða þar til
rannsókn lýkur. Annars hef ég
aldrei Iitið á það sem vanda-
mál, að Guðmundur fékk
aðstoð til þess að fara í
hvíldarfrí, eins og hann segir
sjálfur, til þess að ekki færi
illa fyrir honum. Ég harma
bara hvemig þessi vinargreiði
nú er talinn bjamargreiði.
Hann var ekki talinn bjamar-
greiði, þegar Guðmundur
þurfti á því að halda.“
Vildiað
rannsóknaraðilar
fengju frið til að
ljúka rannsókn
— Ef við hinkmm aðeins við
Albert, og ræðum það hvers
vegna þú hefur þagað allan
þennan tíma. Má líta á þögn
þína sem vinargreiða við Guð-
mund J. Guðmundsson?
„Nei, ekki vil ég segja það.
Ég held að það sé frekar þann-
ig, að það er erfítt úr stöðu
ráðherra að tala mikið, sérstak-
lega þegar hvert orð og hver
setning verður tilefni til heilla
blaðagreina í blöðum eins og
Helgarpóstinum í margar vikur
á eftir. Málið var og er í rann-
sókn og ég held að rannsóknar-
aðilar eigi að fá frið til þess
að vinna sín verk, sem þeir
hafa sýnt að þeir vinna sam-
viskusamlega.“
„Skil að Haf-
skipsmálið á að
afgreiða í heild“
— Nú er málið komið á nýj-
an leik til til RLR, hvað varðar
hugsanlega aðild þína að Haf-
skipsmálinu. Ertu sáttur við
þessa ákvörðun ríkissaksókn-
ara?
Albert Guðmundsson
„Ríkissaksóknari nú, hann
afgreiðir málið eiginlega á
sama hátt og ríkissaksóknari
gerði í vetur, þegar ég fór fram
á það að hann rannsakaði minn
þátt í Hafskipsmálinu. Hann
sér ekki ástæðu til þess að
ákæra, þar sem hann virðist
ekki fínna neitt saknæmt, enda
er ekki neitt saknæmt í sam-
skiptum mínum við Hafskip.
Eg skil það út af fyrir sig,
að Hafskipsmálið í heild á að
afgreiðast í einum pakka, en
eftir því sem mér hefur skilist,
þá hefur ekki komið nein at-
hugasemd fram við það tímabil
sem ég var formaður Hafskips,
nema síður sé. Þegar ég skil-
aði af mér á aðalfundi Hafskips
1983, þá stóð Hafskip betur
en það hefur nokkum tíma
gert í sinni sögu. Á sama tíma
stóð Útvegsbankinn mjög vel.
Áður en ég kom til til Hafskips
þá var fyrirtækið í upplausnar-
ástandi, þannig að í þessari 25
ára samskiptasögu Hafskips
og Útvegsbankans, þá hefíir
fyrirtækið aldrei staðið betur,
en þegar ég var þar stjórnar-
formaður. Síðan skellur
ógæfan á, en það er tveimur
til þremur árum eftir að ég er
hættur hjá Hafskip og hef eng-
in afskipti af fyrirtækinu. Eg
er dreginn inn í þetta mál á
þeim forsendum að ég var áður
stjómarformaður hjá Hafskip.
Þar fyrir utan eru þessi atriði
sem saksóknari vildi rannsaka
betur: afskipti mín í Útvegs-
bankanum sem stjómarfor-
maður þar. Fyrrverandi
bankastjórar hafa allir staðfest
að ég hafði engin afskipti af
viðskiptum bankans við Haf-
skip. I öðru lagi er talað um
viðskiptaafslátt til Heildversl-
unar Alberts Guðmundssonar,
sem um var samið löngu áður
en ég varð þingmaður, við Eim-
skipafélag íslands. Þegar ég
varð stjómarformaður Haf-
skips flutti ég þessi viðskipti
frá Eimskip til Hafskips. Það
em flest ef ekki öll fyrirtæki
sem skipta við skipafélögin,
sem gera sína sjálfstæðu samn-
inga um afsláttargreiðslur
vegna viðskipta. Þetta em því
ekki samningar sem em gerðir
nýlega, heldur vom þeir gerðir
áður en ég varð þingmaður.
Sonur minn tók við heildversl-
uninni rúmu ári eftir að ég
varð þingmaður, eða árið 1975.
„Ekkert rann-
sóknaratriða
talið saknæmt“
„Þriðja atriðið sem til rann-
sóknar var, var afmælisgjöf
sem ég fékk frá fyrirtækinu,
þegar ég varð sextugur, og
hafði til fijálsrar ráðstöfunar.
Ég ráðstafaði þeirri gjöf fijáls-
lega, eins og hver og einn gerir
við afmælisgjafír sínar. Ekkert
af þessum rannsóknaratriðum
held ég að sé talið saknæmt
og þetta em þeir punktar sem
Þórður Bjömsson, þáverandi
ríkissaksóknari taldi að kanna
þyrfti betur. Þeir hafa verið
kannaðir og niðurstaðan virðist
vera sú að ekki sé ástæða til
þess að ákæra, og ekkert sé
saknæmt við þetta. Enda hefur
Þórir Oddsson rannsóknarlög-
reglustjóri lýst því yfir nú í
dag, að hann telji þessa þætti
fullkannaða, þó þeir hafí verið
endursendir embætti hans.“
Albert sagðist telja það skilj-
anlegt að núverandi ríkissak-
sóknari vildi að Hafskipsmálið
væri afgreitt í heild sinni, þó
að sú afstaða skapaði honum
og hans fjölskyldu vissulega
erfíðleika.
„Fjórða atriðið til rannsókn-
ar, var mál Guðmundar J.
Guðmundssonar, sem ég satt
að segja spyr sjálfan mig mörg-
um sinnum á dag, hvemig hafí
getað þróast á þennan hörmu-
lega veg. Hvernig gat þetta
orðið svona mikið vandamál á
milli þessara góðu vina sem við
vomm?“ spurði Albert, og
bætti við: „það em einhver öfl
þama á bak við sem æsa þetta
mál upp, og ætla sér að nota
það í einhveijum ákveðnum til-
gangi.“
„Öfl tengd Al-
þýðubandalaginu
standa að baki
þessu upphlaupi“
— Hvaða öfl telur þú að
gætu staðið að baki þessu?
„Ég hef engin nöfn, því að
þessi rógur er þannig, eins og
ég sagði í upphafí, að þú veist
ekkert hvaðan hann er, eða
hvert hann fer — hann er eins
og vindurinn. Ef þú ætlar að
hafa hendi á honum, þá er
ekkert í lófanum, þegar þú
opnar lófann. En ég hef óstað-
festar upplýsingar frá þeim
sem hafa talið sig vita betur
en ég, að það séu öfl tengd
Alþýðubandalaginu sem standi
að baki þessu upphlaupi. Mér
er sagt að Guðmundur J. vinur
minn, hafí skrifað þetta bréf
að undirlagi lögfræðinga í Al-
þýðubandalaginu, og þá hefur
Ingi R. Helgason verið sérstak-
lega nafngreindur. Mér fínnst
eiginlega allt staðfesta það að
ákveðin öfl innan Alþýðu-
bandalagsins, eða því nátengd
beri ábyrgð á þessu upphlaupi.
Nú svo em aðrar afætur sem
reyna að bíta í hælana, eins
og Guðmundur Einarsson og
fleiri."
— Ef við að lokum ræðum
örlítið um rannsókn Hafskips-
málsins og Hafskipsmálið í
heild, hvað viltu þá segja?
„Hafskipsmálið
hefur aldrei komið
mér við“
„Hvað varðar rannsókn Haf-
skipsmálsins vil ég segja það
að hún hefur verið mjög ítar-
leg. Fyrir mér hefur það verið
sláandi hvað hún hefur verið
miklu ítarlegri og aðgangs-
harðari heldur en í öðmm
hliðstæðum málum. Það er
umhugsunarefni, þegar litið er
til þess, hversu mörg fyrirtæki
em illa stÖdd í mörgum at-
vinnugreinum. í sumum tilvik-
um er talað um að hið opinbera
hjálpi fyrirtækjum sem ramba
á barmi gjaldþrots, eða em
gjaldþrota, og önnur fyrirtæki
em tekin fyrir svona, lið fyrir
lið mörg ár aftur í tímann.
Þannig að það vekur náttúr-
lega furðu að þessari gríðar-
legu aðgangshörku sé beitt við
rannsókn þessa máls.
Hvað varðar Hafskipsmálið
í heild, þá er það út af fyrir
sig mál sem kemur mér ekkert
við og hefur ekki komið mér
við, vegna þess að ég skilaði
af mér árið 1983, fyrir árið
1982 og þá stóð Hafskip mjög
vel. Ég fékk þá mikið þakklæti
aðalfundar fyrir vel unnin
störf. Síðan er ég dreginn inn
í þetta mál tveimur ámm
seinna, þegar hallar undan
fæti hjá fyrirtækinu, að mér
fínnst á óskiljanlegan hátt.
Þama em ágætir vinir mínir
sem lenda í vanda og mér dett-
ur ekki í hug að hlaupa á bak
við einhvem ímyndaðan skjöld
til þess að fírra mig ábyrgð,
ef einhver ábyrgð skyldi vera
á mínum herðum í málinu. Hún
hefur bara ekki komið fram.“
A.B.