24 stundir - 05.01.2008, Blaðsíða 44
LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 200844 stundir
TRÚIN OG TILVERAN
Hermann Jónasson
framkvæmdastjóri markaðssviðs Landsbankans
fæddur 31.08.1969
Ráðgjafar tru.is svara spurningum lesenda - Spurningum má koma á framfæri á tru.is og taka fram ef beðið er um svar í 24 stundum
Bernskuguðspjall Matteusar
Vorum, erum og
ætlum áfram að
vera banki allra
landsmanna
YFIRLÝSINGIN
24stundir/Frikki
Guðbjörg spyr:
Komið þið sæl. Ég var að skoða
vefsíðu guðfræðideildar Kaup-
mannahafnarháskóla og rakst þá
þar á námskeið um eitthvert guð-
spjall sem þeir kalla „det uægte
Matheusevangeliet”. Ég hef aldrei
heyrt á það minnst áður, ekki svo
að ég muni a.m.k. Getur einhver
sagt mér eitthvað um það, hvað
það er og út á hvað það gengur, eða
veitt mér einhverjar upplýsingar
um það?
Dr. Jón Ma. Ásgeirsson svarar:
Bernskuguðspjall Matteusar (á
ensku ýmist kallað, The Infancy
Gospel of Matthew eða Gospel of
Pseudo-Matthew (sbr. á dönsku,
Det uægte Matheusevangeliet) er
eitt af fjölmörgum apókrýfum
ritum Nýja testamentisins. Bernsku-
guðspjall Matteusar var samið á
latínu á áttundu eða níundu öld og
er á meðal yngstu apókrýfu rita
Biblíunnar. Guðspjallið skiptist
í fjörutíu og einn kafla, fremur
stutta, og formálshluta einkum í
formi bréfa þar sem m.a. segir frá
því að heilagur Híerónýmus (342-
420) hafi þýtt guðspjallið úr hebr-
esku yfir á latínu og að höfundur
þess hafi verið guðspjallamaðurinn
Matteus. Þessi bréfaskipti eru talin
tilbúningur miðaldahöfundar
guðspjallsins í þeim tilgangi að láta
guðspjallið líta út fyrir að vera eldra
en það er.
Í upphafsorðum guðspjallsins
kemur fram upprunalegur titill rits-
ins, Frásögnin af fæðingu hinnar
sælu Maríu og bernsku frelsarans.
Rannsóknir sýna að höfundur guð-
spjallsins notast að minnsta kosti
við tvær þekktar heimildir, annars
vegar Bernskuguðspjall Jakobs
(best þekkt undir latneskum titli
þess, Protoevangelium Iacobi) í köfl-
unum 1-17 og hins vegar Bernsku-
guðspjall Tómasar (á ensku, The
Infancy Gospel of Thomas) í köfl-
unum 25-41, en þessi guðspjöll voru
samin á grísku á annarri öld. Ekki
er kunnugt hvort höfundur hefur
notað heimild í köflunum 18-24 eða
samið þessa kafla sjálfur. Bernsku-
guðspjall Jakobs fjallar einkum um
fæðingu Maríu meyjar, samband
hennar við Jósep og meyfæðing-
una annars vegar og hins vegar
um bernskuár Jesú. Bernskuguð-
spjall Tómasar fjallar einkum um
kraftaverk Jesú á uppvaxtarárum
hans. Miðhluti Bernskuguðspjalls
Matteusar bregður upp mynd af
Jesú sem guðlegum kraftaverka-
manni á svipaðan hátt og höfundur
Matteusarguðspjalls lýsir honum.
Bernskuguðspjall Matteusar varð
mikilvæg heimild um Maríu
mey og foreldra hennar, rétt eins
og Bernskuguðspjall Jakobs, þar
sem hefðir tengdar Maríu mey og
foreldrum hennar voru í hávegum
hafðar. Jafnframt var guðspjallið
talið mikilvæg heimild um fæðingu
og bernsku(verk) Jesú. Bernsku-
guðspjall Matteusar leggur áherslu
á meydóm Maríu og fyrirmynd
hennar í þeim efnum og sneiðir hjá
kraftaverkum í heimildum sínum
um bernsku Jesú sem þóttu vafa-
söm. Það er ekki síst í kirkjulistinni
að áhrifa Bernskuguðspjalls Matte-
usar sér merki allt til þessa dags.
Texta þessa guðspjalls má t.d.
finna í enskri útgáfu Charles F.
Horne, The Gospel of Pseudo-Matt-
hew (Kessinger Publishing, 2005);
einnig má finna textann á ensku á
vefslóðinni:
www.wesley.nnu.edu/biblical_
studies/noncanon/gospels/pseudo-
mat.htm.
Dr. Jón Ma. Ásgeirsson
Merking orðanna „Þar er ég mitt á meðal þeirra“
Tómas spyr:
Ég er með eina stutta spurningu:
Hvað merkja orð Jesú þegar hann
segir: „Hvar sem tveir eða þrír
eru samankomnir og samhuga í
mínu nafni, þar er ég mitt á meðal
þeirra”? Takk fyrir svarið, Tómas.
Sr. Irma Sjöfn Óskarsdóttir svarar:
Þessi orð úr 18. kafla Matteus-
arguðspjalls hljóma svo í nýrri
þýðingu Biblíunnar:
„Því að hvar sem tvö eða þrjú eru
saman komin í mínu nafni þar er
ég mitt á meðal þeirra.”
Í framhaldi af því er hægt að
segja að með því að eiga bræður
og systur sem við getum verið
samhuga og sammála um að biðja
Jesúm um eitthvað þá þýðir það líka
að við getum safnast saman með
þessum systkinum okkar. Um leið
og við eigum þannig samfélag með
trúsystkinum þá eigum við líka
loforð Jesú um að hann er nálægur
í þessu samfélagi með blessun sína
og nærveru. Þetta samfélag getur
myndast hvar sem er, hvenær sem
er. Með þessu versi úr Biblíunni
erum við minnt á það að það er
eitthvað eftirsóknarvert við að eign-
ast þannig systkin í Kristi sem eru
okkur samhuga og við erum hvött
til að sækjast eftir því eins og við
gerum t.d. í kirkjunni þegar við hitt-
umst þar, biðjum saman og ræðum
saman og þar mitt á meðal okkar
er Kristur sem við sjáum ekki en
er nálægur og heyrir bænir okkar,
samtalið og skynjar samhug okkar.
Kær kveðja,
Irma Sjöfn.
Spurt á trú.is
Ég er að vinna að ritgerð um
dauðarefsingar og trúarbrögð
með öðrum. Við erum að rann-
saka hvort einhver tenging sé
á milli trúarhópa og fylgni við
dauðarefsingar.
Okkur langar því til að spyrja:
hver er afstaða þjóðkirkjunnar
gagnvart dauðarefsingum?
Steinunn Arnþrúður Björnsdóttir
svarar:
Sæll vertu.
Fyrir nokkrum árum var Biskups-
stofa beðin um umsögn til Alþingis
vegna frumvarps til laga um Mann-
réttindasáttmála Evrópu, 142. mál,
13. samningsviðauka. Í honum voru
tekin af öll tvímæli um að dauðarefs-
ingar skyldu ekki leyfðar.
Í svari frá Biskupsstofu segir:
„Kristinn mannskilningur leggur
áherslu á mannhelgi og gildi hvers
og eins einstaklings sem skapaður er
af Guði, í Guðs mynd. Kristin trú sér
því lífið sem heilagt, það er gjöf frá
Guði. Fagnaðarerindið er boðskapur
um fyrirgefningu og von og viðreisn.
Þjóðskipulag okkar byggir á
þessum kristna arfi og kristin sið-
fræði hefur mótað löggjöf okkar. Það
að í nýjum Mannréttindasáttmála
Evrópu skuli tekin af öll tvímæli um
að dauðarefsing eigi aldrei rétt á sér
er því fyllilega í samræmi við okkar
kristnu hefð.
Biskupsstofa gerir því ekki athuga-
semd við frumvarp þetta en fagnar
því og hvetur til þess að Alþingi
samþykki það.“
Ég man ekki eftir öðrum
yfirlýsingum frá þjóðkirkjunni
varðandi dauðarefsingar, en hér
kemur fram að hún er ekki hlynnt
dauðarefsingum.
Vonandi svarar þetta spurningu
þinni.
Kveðja,
Steinunn Arnþrúður Björnsdóttir
Afstaða þjóðkirkjunnar til dauðarefsinga
upplysingar
Kolbrun S.510 3722
Kolla@24stundir.is Kata@24stundir.is
Katrin s.510 3727
Serblad 24 stunda
namskeid
11.januar 2008