24 stundir - 05.01.2008, Blaðsíða 42
42 LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 2008 24stundir
Eftir Kolbrúnu Bergþórsdóttur
kolbrun@24stundir.is
Seint í marsmánuði gerðust
furðulegir hlutir í verbúð Sigurð-
ar Hinrikssonar í Rankakoti á
Stokkseyri. Þar dvöldu tíu menn
og kvöld eitt um ellefu ætluðu
þeir að fara að sofa eftir að hafa
hlýtt á sagnalestur. Formaður
þeirra, Sigurður Hinriksson,
hafði verið við lesturinn og
kvaddi félaga sína og hélt heim.
Verbúðarmenn lögðust til svefns.
Skyndilega tók einn þeirra, Elías
Guðmundsson, að brjótast um á
hæl og hnakka, rak upp ægileg
hljóð, blánaði allur í framan og
ætlaði naumast að ná andanum.
Félagi hans þreif í hann. Elías
vaknaði og sagði að sér liði illa.
Um leið byrjaði Ingvar, bróðir
Elíasar, að berjast um í svefnrof-
unum og tókst loks að rífa sig upp
með eigin atorku. Þá voru flestir
verbúðarmenn vaknaðir og ljós
voru kveikt.
Einn mannanna, Hafliði Sæ-
mundsson, þreif hníf sem var í
slíðri fyrir ofan rúm hans, otaði
hnífnum út í loftið og sagðist
skyldu reka hann í þann djöful
sem væri að kvelja menn þar inni.
Skyndilega var eins og Hafliða
væri þrýst niður, höfuðið fór nið-
ur fyrir hné og hnífurinn féll úr
hendi hans. Hafliði blánaði í
framan og froðufelldi. Félagar
hans komu honum til aðstoðar og
hann sagði: „Þetta var rétt búið að
gera út af við mig.“
Mennirnir voru vitanlega
skelkaðir en urðu einskis frekara
varir þá nótt.
Bardagi við draug
Nóttina eftir hófust ofsóknirn-
ar á nýjan leik. Þá var Sigurður
formaður staddur hjá mönnun-
um. Þegar hann sá hvað var að
gerast bað hann tvo af hásetunum
að fara til fundar við skyggnan
mann, Jón Vernharðsson. Jón
kom til verbúðar en þá stund sem
hann var þar brá ekki til tíðinda.
Áður en hann fór sagði hann há-
setum að þeim sem þessu ylli yrði
ekki komið burt heldur færi þegar
hans tími væri kominn.
Í hópi háseta var Ingvar Guð-
mundsson sem sagði seinna að
Jón Vernharðsson hefði talið sig
sjá í verbúðinni draug og sagt að
reynandi væri að berja hann með
hríslum. Fóru hásetar þá með
hríslur í rúm sín og börðust við
draugsa þegar hann lagðist á þá
um nóttina.
„Þarna er það, þarna er það“
Þuríður í Útgörðum, gömul kona
og talin skyggn, var fengin til að
reyna að reka út drauginn. Hún sett-
ist á rúm, starði á horn eitt og taut-
aði fyrir munni sér: „Þarna er það,
þarna er það, ójá.“ Eftir nokkra
stund sagði hún hásetum að fara út
því hún gæti ekki rekið drauginn
burt nema vera ein með honum.
Þeir fóru út en lögðust á glugga og
kíktu inn fyrir forvitnissakir. Þuríður
var með tvo hrísvendi og barði með
þeim á báða bóga meðan hún gekk
eftir gólfinu. Loks hætti hún að berja
frá sér með vöndunum og heyrðist
segja: „Það þarf þrenninguna á það“.
Verbúðarmenn skildu orð hennar svo
að hún hefði talið sig þurfa þrjá vendi.
Næstu nótt gengu menn
snemma til hvílu enda þjakaðir af
svefnleysi eftir atgang undanfar-
inna nátta. Klukkan þrjú um nótt-
ina hófust ofsóknirnar að nýju.
Kirkjuklukkur sóttar
Daginn eftir kviknaði sú hug-
mynd að fá kirkjuklukkurnar í
Stokkseyrarkirkju lánaðar og hafa í
búðinni til að hrekja burt drauginn.
Klukkurnar voru sóttar. Um kvöldið
gengu menn til náða og draugurinn
tók að herja á tvo menn. Einn
mannanna hringdi þá kirkjuklukk-
unum. Menn sváfu ekki það sem eft-
ir lifði nætur.
Ónæðið hélt áfram og þegar svo
hafði gengið nótt eftir nótt fluttu há-
setar úr verbúðinni. Eftir það voru
þeir ekki ónáðaðir af draugagangi.
Lýsingar á draugsa
Lýsingar á draugnum voru ekki á
einn veg. Sumir sögðu að hann
líktist helst bláleitum gufuhnoðra
sem hraktist til og frá og sindraði
af. Aðrir sögðust finna þyt koma
nálægt sér og væri þungur, snöggur
og kaldur. Enn aðrir sögðust sjá
þéttan, bláleitan og uppmjóan
mökk. Og svo voru aðrar lýsingar á
flikki sem væri á stærð við hund.
Getgátur voru uppi um það
hvað reimleikunum hefði valdið.
Sagt var að þetta hefði verið
draugur sem kona nokkur hefði
magnað upp og komið fyrir í hóli
sem stóð við verbúðina. Eftir að
steinn hefði verið tekinn úr hóln-
um hefði draugurinn losnað og
farið á kreik.
Verbúðarmenn í vanda
Draugagangur á Stokkseyri
Ýmislegt furðulegt gerð-
ist í verbúð á Stokkseyri
árið 1892. Brugðu menn
á ýmis ráð til að losna við
óvætt sem lagðist á
menn. Meðal annars var
reynt að berja draugsa
með hríslum og kirkju-
klukkur voru notaðar til
að fæla hann burt. Ekkert
virtist duga
Kirkjan á Stokkseyri. Þegar bera tók á
reimleikum í verbúð á staðnum voru
kirkjuklukkur sóttar.
24stundir/Ómar
Fjalla-Eyvindi er svo
lýst á Öxarárþingi:
Hann er grannvaxinn,
með stærri mönnum,
útlimastór, nær gljó-
bjartur á hár sem er
með liðum að neðan,
bólugrafinn, tog-
inleitur, nokkuð
þykkari efri en neðri
vör, mjúkmáll og geð-
þýður, hirtinn og
hreinlátur, reykir
mikið tóbak, hæglátur
í umgengni, blíðmælt-
ur og góður vinnu-
maður, hagur á tré og
járn, lítt lesandi,
óskrifandi, raular oft
fyrir munni sér rímu-
erindi, oftast afbakað.
Úr Alþingisbókum
Lýsing á sakamanni
Ég kynntist
honum mest
rúmu ári áður
en hann dó.
Hann var orð-
inn hrumur
og sjóndapur en skilningurinn
var næmur, lundin glöð, hjart-
að heitt. Enginn maður hefur
verið mér svo lifandi sönnun
þess að andinn er meira en
efnið, lífið meira en dauðinn,
að sálin á ekki að sofna þegar
hún er „rétt vöknuð“. Þessi sál
var ekki blaktandi logi á nærri
útbrunnu kertisskari. Hún
minnti mig fremur - ég bið
yður að fyrirgefa ef líkingin er
of fjarstæð - á ungan hauk, í
gömlu og hrörlegu hreiðri,
albúinn til flugs.
Sigurður Nordal um
Matthías Jochumsson.
Sál Matthíasar
EFTIRMÆLISKEMMTILEGT
Ennþá eru lausir nokkrir vikulegir tímar!
TENNIS Í VETUR
Skráning og upplýsingar í síma
564 4030 og á www.tennishöllin.is
Byrjendanámskeið fyrir fullorðna eru
að hefjast. 10 tíma námskeið kostar
17.900 kr. Aðeins fjórir á hverju
námskeiði. Spaðar og boltar á staðnum.
Tennis er skemmtileg hreyfing.
Morgun- og hádegistímar í boði og
nokkrir aðrir tímar enn lausir.
Tennis_2x10.ai 9/25/07 3:00:16 PM
FRÉTTNÆMT ÚR FORTÍÐINNI
frettir@24stundir.is a
Ég trúi á lífið
fyrir dauðann.
Þorgeir Þorgeirson