24 stundir - 05.01.2008, Blaðsíða 15
24stundir LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 2008 15
trúboði í skólum. Samtökin telja viðbrögð stjórn-
málamanna við honum mikilvægust. Kirkjan geti svo
sagt það sem henni sýnist, en augljóslega geti hún ekki
verið ríkiskirkja þóknist henni ekki að lúta lögum.
Kirkjan fagnar umræðu
Á Biskupsstofu eru menn sannfærðir um að þjóðin
fylki sér um kirkjuna. Umræðan færi þjóðkirkjunni
aukinn stuðning og veki fólk. Í Kirkjuhúsinu við
Laugaveg er nú rætt hvernig kirkjan hyggst taka frum-
kvæði í því á næstu mánuðum. Steinunn Arnþrúður
Björnsdóttir upplýsingafulltrúi telur almenning ekki
gera sér fulla grein fyrir því hvað aðskilnaður ríkis og
kirkju feli í sér og ekki heldur hve mikil aðgreining sé
orðin. Hún telur ekki hægt að fullyrða um ástæður
breyttrar afstöðu til kirkjunnar. Hún telur þó að um-
ræðan í desember hafi haft áhrif. Ekki sé hægt að úti-
loka áhrif árstímans „en það eru líka 2 ár síðan síðast
var spurt og við vitum ekki hvort breytt samfélag kall-
ar fram nýjar niðurstöður. Það þarf að skoða betur. Ég
heyri á prestum að þeir fundu fyrir meðbyr vegna
umræðunnar um kirkju og trú í desember.“
Kirkjan og Siðmennt telja að mikið verði rætt um
trúna á árinu og að umræðan verði til góðs. Bæði
Arnþrúður og Bjarni telja að raunveruleg afstaða sé
varla komin í ljós ennþá. beva@24stundir.is
sé allt í einu gerð á öðrum tíma en áður hefur verið.
Eins og ef kirkjusókn í júní væri borin saman við
kirkjusókn á jólum árið eftir. Bjarni segir línur vera að
skýrast og það sé gott fyrir Siðmennt ekki síður en
kirkjuna. „Kirkjan kom umræðunni þangað sem hún
ætlaði sér, með markaðssetningu sinni. Prestarnir
hræddu fólk með því að vegið væri að hefðum þjóð-
arinnar með aðskilnaði ríkis og kirkju. Ég held að
kirkjan verði að huga að grunni síns málflutnings,“
segir Bjarni. Siðmennt undirbýr frekari kynningu á
úrskurði Mannréttindadómstóls Evrópu sem hafnaði
aBjörg Eva ErlendsdóttirUmræðan um litlu jólin og
aðrar ómissandi jólahefðir
varð því til þess að færa
kirkjunni stóru jólin þetta
árið. Fleiri en áður eru nú
andvígir aðskilnaði ríkis
og kirkju.
Báknið kjurt
Í fyrirspurn minni til fjármála-
ráðherra leitaði ég svara við því
hversu mikið störfum hefur fjölg-
að hjá ríkinu á árunum 1997-
2006 og var m.a. um það fjallað
hér á síðum 24 stunda undir
sömu yfirskrift. Ástæða þess að ég
ákvað að leggja fyrirspurnina fyrir
fjármálaráðherra var sú að miðað
við sífellda upphrópun ákveðinna
aðila á Alþingi mætti ætla að
mikil einkavæðing hefði átt sér
stað á vegum hins opinbera og
opinberum störfum jafnhliða
fækkað mikið. Ég þóttist hins
vegar vita í skjóli reynslu minnar
innan stjórnsýslunnar að svo væri
ekki. Því miður hafa þessar upp-
hrópanir leitt til þess að umræða
um fækkun stofnana, sameiningu
og hagræðingu hjá ríkinu hefur
verið á undanhaldi og hún frekar
snúist um fjölgun og eflingu
þeirra.
Fjölgun starfsmanna
Ísland hefur sem betur fer
dregið sig að mestu út úr sam-
keppnisrekstri á hinum frjálsa
markaði en lítið umfram það. Á
fyrrgreindu 10 ára tímabili fjölg-
aði íbúum hér á landi um 13%.
Fjölgun starfsmanna almennt var
um 19,5% á meðan störfum hjá
ríkinu fjölgaði um 31%. Ef fjölg-
un starfa hjá ríkinu sem féll til
vegna yfirtöku á starfsemi Borg-
arspítalans er dregin frá er hún
engu að síður rúm 20%. Það er
því alveg ljóst að á einu mesta
framfaraskeiði íslensks atvinnulífs,
þar sem störfum hefur sennilega
aldrei fjölgað jafn mikið á jafn
skömmum tíma, hefur störfum á
vegum ríkisins fjölgað enn meira.
Þetta þarf í sjálfu sér ekki að
koma á óvart þar sem það virðist
vera innbyggt í ríkisútgjöldin að
vaxa í hlutfalli við auknar tekjur
ríkisins og í því fjölgar störfum
sem áður segir. Þessu þyrfti að
vera öfugt farið. Einmitt þegar
mikill uppgangur er í atvinnulíf-
inu er nauðsynlegt, ekki síst út frá
efnahagslegum forsendum, að
draga úr umsvifum hins opin-
bera.
Minni sveigjanleiki
Sú þróun sem verið hefur læsir
ríkið í ákveðnum hjólförum,
minnkar sveiganleika í rekstri
þess, viðheldur útgjaldaþörfinni
og kemur í veg fyrir að hægt sé að
nýta hagkvæmni samkeppninnar
sem að öllu jöfnu skilar aukinni
framleiðni. Í þessu samhengi er
ekki verið að tala um það að fólk
fari að borga fyrir þjónustu sem
nú er veitt án endurgjalds eða
gegn mjög vægu gjaldi. Heldur
aðeins að nýta fleiri leiðir til þess
að veita þjónustu sem við erum
sammála um að almenningur eigi
að njóta. Fjölbreyttari rekstrar-
form veita ríkinu líka aðhald þar
sem mikilvægar upplýsingar um
það hvernig það sjálft er að
standa sig fást með samanburði á
ólíkum rekstrarformum.
Eftirlitsþörfin gríðarleg
Tækifærin liggja víða og vilji er
allt sem þarf. Mörg þeirra liggja
til dæmis í mennta- og heilbrigð-
iskerfinu. Þá verður að gera átak í
að einfalda eftirlitsiðnaðinn í
heild sinni. Eftirlit með öllum
sköpuðum hlutum hefur vaxið
gríðarlega síðastliðin ár með til-
heyrandi kostnaði og oft á tíðum
óhagræði. Í mörgum tilfellum má
kenna Brussel-bákninu um þar
sem við þurfum að undirgangast
ýmsar EES-gerðir sem þar eru
fjöldaframleiddar. Um leið og eft-
irlitshlutverk ríkisins er endur-
skoðað með það að markmiði að
gera það einfaldara og skilvirkara,
væri áhugavert að leggja mat á
það hversu mikið eftirlitskostn-
aður fyrirtækja hefur aukist und-
anfarin ár. Þá er nauðsynlegt að
fara yfir það með hvaða hætti er
hægt að hvetja stofnanir enn frek-
ar til að útvista verkefnum í stað
þess að ráða sífellt fleira starfs-
fólk. Afnám virðisaukaskatts við
kaup á þjónustu stofnana í fleiri
tilfellum en nú tíðkast, er vel til
þess fallið að ýta undir slíka þró-
un.
Oft er þörf en nú er nauðsyn
að sporna við. Stjórnvöld verða
nú að leggjast á árarnar og gera
alvöru úr því verkefni að hér
verði einfaldara Ísland og bákn-
inu ekki liðið að standa kjurt.
Höfundur er alþingismaður
VIÐHORF aÁrmann Kr. Ólafsson
Eftirlit með
öllum sköp-
uðum hlutum
hefur vaxið
gríðarlega
síðastliðin ár
með tilheyr-
andi kostnaði og oft á
tíðum óhagræði.
Fréttin í 24 stundum um þreytta skólastjóra
vegna unglingadrykkju kemur mér ekki á
óvart. Ég bý skammt frá einum helsta
skemmtistað borgarinnar og það er ömurlegt
að vakna upp á næturnar við það þegar ofur-
ölvi unglingar undir lögaldri veltast um ná-
grenni staðarins og um hverfið í nágrenninu.
Ég veit til þess að þeir hafi komist inn í stiga-
ganga fjölbýlishúsa og ælt þar allt út. Nú síðast
á nýársnótt töfðumst við hjónin, Helga og ég,
fyrir utan blokkina sem við búum í, því að hópur unglinga fór hamför-
um í anddyrinu, kúgaðist og ældi fyrir utan blokkina og reyndi allt hvað
hægt var að komast inn í stigaganginn.
Ómar Ragnarsson áomarragnarsson.blog.is
Ég hef hreint aldrei skilið það hvers vegna 16 ára böll voru slegin af um
allt land, þ.e. úr samkomuhúsunum eins og Miðgarði, en leyfð í Reykja-
vík, undir yfirskininu "Framhaldsskólaböll". Dauðatjöldin flutt inní
kompur skemmtistaða. Nemendur sem í maí kveðja grunnskólann sinn
algerlega vímulaust á lokaballinu sínu, þar sem ekkert umburðarlyndi er
fyrir drykkju, heilsa framhaldsskólanum sínum í ágúst á „busa“böllum
þar sem meirihluti ballgesta er undir áhrifum vímuefna!
Magnús Þór Jónsson ámaggimark.blog.is
BLOGGAÐ UM FRÉTTIR
Þreytandi unglingadrykkja
24stundir 4. janúar
Örtröð á útsölunum
24 n
Eftir Ingibjörgu B. Sveinsdótturingibjorg@24stundir.is
Nokkrir skólameistarar framhaldsskólanna eru
orðnir þreyttir á ástandinu á skemmtunum á
vegum skólanna sem haldnar eru úti í bæ og
hafa þeir rætt um að fjölga viðburðum í skól-
unum sjálfum, að sögn Þorsteins Þorsteinsson-
ar, skólameistara Fjölbrautaskólans í Garðabæ.Áfengisneysla er bönnuð á skólaböllum þótt
þau séu haldin utan skólanna en ástæða hefur
ótt til að fá sjálfboðaliða frá Rauða krossinuml að gæta ofurölvi nemenda. Eru þeir fluttir í
érstakt sjúkraherbergi, svokallað „dauðaher-
ergi“ þangað sem foreldrar sækja þá.„Þetta ástand fer í taugarnar á okkur. Það erikil vitleysa í kringum þetta og tvískinnungur í
samfélaginu öllu,“ segir Þorsteinn sem þegar
hefur snúið vörn í sókn. „Við ákváðum að bíða
ekki eftir neinu og fluttum svokallað busaball í
haust inn í skólann sjálfan. Þar skemmtu um
200 nemendur sér afar vel en fyrir utan voru ein-
hverjir sem ekki komust inn vegna þess að þeir
voru undir áhrifum áfengis. Við ætlum að halda
áfram að fjölga viðburðum í skólanum sjálfum.“Þorsteinn segir það tvískinnung þegar for-
eldrar og aðrir „hundskammi“ skólana vegna
ölvunar nemenda á skólaskemmtunum.
„Krakkarnir fá hins vegar að halda partí heima
hjá sér fyrir böllin og þar drekka þeir áfengi. Þar
að auki er unglingum selt áfengi hvað eftir ann-
að á sömu veitingastöðunum. Svo virðist sem
allir loki augunum fyrir þessu en svona er
ástandið. Á meðan það er svona er erfitt að vera í
krossferð og berjast fyrir breyttu ástandi en
maður verður að gera það sem hægt er.“Þorsteinn kveðst hafa heyrt að foreldrar hafi
orðið reiðir þegar börnum þeirra, sem voru bú-
in að kaupa miða á busaballið, hafi ekki verið
hleypt inn vegna ölvunar. „Ég hef ekki kannað
það nánar,“ segir hann.
Þreyttir á drykkjunemenda sinna Skólameistarar snúa vörn í sókn gegn unglingadrykkju Vilja böllin inn í skólana sjálfa Rauði krossinn hefur ásamt fleirum séð umsjúkragæslu á skólaböllum utan skólannafrá 1995.
Nemendur fara oft í heimahús að loknuborðhaldi á skemmtistað þar sem árshátíðer haldin. Eftir drykkju í heimahúsi haldaþeir aftur á skemmtistaðinn.
DRYKKJA Á SKÓLABÖLLUM
glan rannsakar nú stærstatuld sem framinn hefur veriðndi. Hjörleifur Kvaran, sonurafnarans sem stolið var frá,ýfið hafa lent í
m fornbókasala.
kar bóksalam að selja þýfi
»6
GENGI
GENGISVÍSIT
ÚRVALSVÍSIT
US
GB
DK
JPY
EUR
VEÐRIÐ Í
Þrið
á ýs
NEYT
Vö
og
þjó
inn
yfi
Þet
fan
á þj
það
„Að
og n
net f
Í ma
brott
bætti
safnið
B
í
Allir sem vita eitthvað um fágætar bækur
þekktu verk og söfnun Böðvars Kvarans og
mátti vera ljóst að safn hans væri mikils virði.
En hvernig komust menn í tvígang að þessu fá-
gæta safni, sem nú er mælt í hundruðum millj-
óna (af ættingjunum)? Höfðu erfingjarnir ekki
ráð á þjófavarnarkerfi? Eða hafði þjófurinn að-
gang að safninu?
Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson á postdoc.blog.is
Ég er ansi hræddur um, miðað við listann sem
ég renndi í gegnum í gær og sá hvaða gersemar voru á ferðinni, að ein-
hverjar af þessum fágætu bókum séu þegar seldar og það úr landi.
Enda auðvelt að fylgjast með fornbókasölum hérlendis og uppboðs-
málum. Hitt er alveg víst að svartur markaður með list og fornmuni
hverskonar þrífst og dafnar og lítt spurt um uppruna hlutarins. Ég kalla
þá sem standa í að ná ritunum til baka heppna nái þeir öllu til baka aft-
ur.
Þrymur Sveinsson á thrymursveinsson.blog.is
Flestar verðmætar fornbækur
24stundir 4. janúar
2008
24stundir
Eftir Frey Rögnvaldssonreyr@24stundir.is
ögreglan hefur nú í rannsókntærsta stuld á bókum og ritumem framinn hefur verið á Íslandi.ugum bóka var stolið úr dánarbúiöðvars Kvarans á seinni hluta árs-s 2006 og fyrri hluta ársins 2007.estar bókanna eru afar verðmæt-fornbækur, frumútgáfur og illfá-egar annars staðar. Talið er ljóstverðmæti bókanna hlaupi á tug-milljóna og jafnvel allt upp índrað milljónir. Lögreglan birti ílista yfir þær bækur sem enn ernað úr safninu.
ðmætið tugir milljóna
örleifur Kvaran, sonur Böðv-egir að synir Böðvars hafi kærtð til lögreglu síðasta haust. Þaðí rannsókn og að því er hannviti sé rannsóknin á lokastigi.nsemdir um þennan þjófnaðupp snemma síðasta árs ogngum þær síðan staðfestar. Þáveðið að kæra málið til lög-il að reyna að endurheimtanar en verðmæti þeirrar á tugum milljóna.“
smenn eru þekktir
eifur segir að hann viti aðr safninu hafi lent í hönd-nda Fornbókabúðar Bragasonar en ásamt Braga ersonur hans eigandi búð-„Það er ljóst að eigendurinnar voru vitorðsmenn í
málinu. Þetta veit ég vegna þess að17. mars á síðasta ári fór ég ogræddi við Braga Kristjónsson oghann sagði mér að þeir feðgarhefðu fengið bækur úr safninu íhendurnar. Eftir það samtal fékk égí hendurnar bækur sem þeir sögð-ust hafa fengið úr safninu en þaðvoru sárafá eintök, ekki nemabrotabrot af því sem saknað er.Stór hluti af því sem mér var skilaðvar hins vegar ekki úr safni föðurmíns heldur eitthvað allt annað. Égveit líka fyrir víst að þeir höfðuundir höndum allar þær bækursem stolið var. Um það liggur fyrirjátning frá þeim sem stal bókun-um. Þetta hef ég eftir lögreglunni.“Ekki ánægja af þýfi
Hjörleifur leggur áherslu á aðlistarnir yfir bækurnar sem vantarséu birtir með leyfi kærenda. „Þaðgerum við til að reyna að höfða tilsamvisku þeirra sem hafa þessarbækur undir höndum. Ég geri ekkiráð fyrir því að þeir valinkunnusæmdarmenn sem keypt hafa þess-ar bækur hafi mikla ánægju af aðhorfa á þýfi uppi í skáp hjá sér.“
Bókunum að sögn skilað
Ari Gísli Bragason, annar eig-andi Fornbókabúðarinnar, segir aðþeir feðgar hafi fengið bækur íhendur úr safni Böðvars. „Viðfengum nokkrar bækur, ég man núekki hvað þær voru margar, en viðskiluðum þeim öllum þegar haftvar samband við okkur. Við feng-
um ekkert meira af þessum bókumen þetta.“ Ari Gísli segir að hannhafi gefið skýrslu um málið hjá lög-reglunni. Aðspurður hvort þeirfeðgar hafi verið ákærðir eða sætirannsókn se i t A
til þess. „Ég veit ekki til þess að viðliggjum undir grun. Ég veit ekkineitt um afganginn af þessum bók-um en við höfum ekki fengið þær.Við ætluðum að taka þessar bækurí sölu en þegar haft var sambandvið okkur og við fréttum hvernig ímálinu lá þá skiluðum við þeim.“Þegar ásakanir Hjörleifs um aðþeir feðgar hafi fengið allar bæk-urnar í hendur eru bornar undirAra Gísla svarar hann því að svo séekki. „Það er ekki þannig.“
ÞEKKIR ÞÚ MÁLIÐ?
Hringdu í síma 510 3700 eðasend ó
Bóksalar tóku við þýfi Sonur bókasafnara sakar fornbókasala um vitorð í stærsta bókastuldi á Íslandi Verð-mæti bókanna hleypur á tugum milljóna Bóksalarnir segjast hafa skilað bókunum
Neitar Ari Gísli segir aðbókum úr safni Böðvarshafi verið skilað.
Meðal bókanna sem saknaðer úr safni Böðvars Kvaranseru Konungasögur SnorraSturlusonar frá árinu 1633 ogVöluspá frá sautjándu öld.
Lögreglan segir málið í rann-sókn en vildi ekki staðfestaað neinn lægi undir grun.
STÓRÞJÓFNAÐUR
Leður sófasett
Hornsófasett
Sófasett með skemli
Tungusófar
Tungu hornsófar
Stakir sófar
Borðstofuborð og
stólar
Skenkar
Sófaborð
Eldhúsborð
Rúmgaflar
Leðursófasett áður 239,000
Nú 119,900
Hornsófar tau áður 198,000
Nú 103,000
Hornsófar leður áður 249,000
Nú 149,000
Erum í Dugguvogi 2. Sími 557-9510
HÚ
SG
AG
NA
-
L
AG
ER
SA
LA HÚSGAGNALAGERSALA
VERÐDÆMI
Opnunartími
mán-fös 9.00-18.00 lau 11.00-16.00
ALLTAF FRÁBÆR VERÐ!ATVINNUBLAÐIÐ
atvinna@24stundir.is
alltaf á laugardö
gum
Pantið gott pláss t
ímanlega