Morgunblaðið - 02.03.1997, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 2. MARZ 1997 25
ÁTVR gæti gert vöruþróun auð-
veldari með því að miða reynslu-
flokka við landsvæði
í Kanada er einnig ríkiseinokun
á smásölunni en þar er það eins
konar smökkunarráð sem metur
hvort ný vara eigi erindi í hillur
vínbúðanna. Ég get nefnt sem dæmi
að Eldurís-vodkinn, Eldurís sítrus
og brennivínið okkar hlutu sam-
þykki. Við sendum þeim umsókn
ásamt sýnishornum í september sl.,
fengum svar í október og það var
jákvætt og nú er þetta komið í hill-
urnar þar. Annars hika þeir ekki
við að leggja aðaláhersluna á inn-
lenda framleiðslu, það sé ég á verð-
listunum frá þeim.“
Nú getum við ekki hagað okkur
þanrtig vegna Evrópska efnahags-
svæðisins eða hvað?
„Það er vissulega rétt, við þurf-
um að hafa ákveðnar reglur og
tryggja jafnræðið, það er engin
spuming. En hvernig gerum við
það? Ég sagði þér frá hugmyndum
okkar um að flokka áfengið með
öðram hætti í vínbúðum ÁTVR og
sú tilhögun myndi einnig hafa þann
kost að úrvalið yrði meira, það yrðu
meiri líkur á að fleiri tegundir frá
fjarlægum stöðum væra á boðstól-
um, þar á meðal fleiri vodkategund-
ir. Fyrir okkur yrði þetta líka gott,
við fengjum meira aðhald. Síst af
öllu viljum við komast hjá sam-
keppni.
Island er ennþá langstærsti
markaðurinn okkar, við seljum 80%
af framleiðslunni hér. Þessar að-
stæður sem ég hef verið að lýsa
gera okkur mjög erfítt fyrir í allri
FYRIR miðju er óupptekin
brennivínsflaska frá 1943.
Litlu, 20 sentilítra Pölstar-
vodkaflöskurnar eru nýjung
sem kynnt verður í Bretlandi
á næstunni.
vöraþróun, erfitt að gera tilraunir
á heimamarkaðnum. Það er ýmis-
legt við að etja þótt slíkar reglur
bætist ekki við.
Framleiðslan hér er of lítil til að
hægt sé að framleiða spirann og
flöskurnar innanlands. Það er dýrt
að flytja helsta hráefnið, þríeimað-
an og vandlega síaðan spíra, hingað
til lands um langan veg frá Banda-
ríkjunum en við leggjum áherslu á
að kaupa mjög gott hráefni sem
unnið er úr komi og óvenju hreint.
Við skilgreinum þetta þannig að
hann eigi að vera lyktar- og bragð-'
laus sem merkir að hann á ekki að
hafa áhrif á það hvernig við stjórn-
um bragðinu af víninu en spírinn
ákveður auðvitað áfengisstyrkleik-
ann.
Við notum sama spírann í Eldur-
ís og Tindavodka en hann hefur svo
lítil áhrif á bragðið að við getum
ákveðið hvernig endanlega fram-
leiðslan verður með því að bæta í
hann salti, sykri og ýmsum bragð-
efnum. í Hvannarótarbrennivínið
notum við fjórar mismunandi
kryddolíur sem við kaupum að ut-
an. Við vildum geta keypt þetta hér
innanlands en notkunin er svo lítil
að það er ekki grundvöllur fyrir
framleiðslunni þótt nóg sé af hvönn-
inni. Reyndar hafði garðyrkjubóndi
á Suðurlandi samband við okkur
og hann hefur velt því fyrir sér að
rækta hvönn til að pressa úr henni
olíuna. Við munum að sjálfsögðu
kaupa innlenda framleiðslu ef hún
stenst þær kröfur sem við geram,
þá gætum við státað af íslenskri
hvannarót í íslensku brennivini!
90% af áfengisverðinu til
ríkisins
Stærsti einstaki kostnaðarliður-
inn í framleiðslunni er flaskan, sér-
staklega þegar um sérhannaðar
umbúðir er að ræða eins og Eldurís-
flöskuna. Ódýr flaska getur kostað
25-30 krónur en sérhönnuð flaska
töluvert á annað hundrað krónur.
Eldurís-merkinu er sprautað beint
á glerið en ekki notaður miði, þetta
er mjög dýrt. Flöskurnar flytjum
við inn frá Bretlandi, Belgíu og
Hollandi, rúmmál þeirra er jafnmik-
ið þótt þær séu tómar, flutnings-
gjöldin því mjög há. Það er álíka
dýrt að fá gám frá Kaupmannahöfn
til Tókýó og frá Kaupmannahöfn
til Reykjavíkur og auðvitað er með
ólíkindum að þetta skuli vera svona.
Aðföng era dýr hér, vegna legu
landsins og af fleiri orsökum. Flutn-
ingskostnaðurinn vegur mjög þungt
í framleiðslukostnaðinum vegna
þess að verðmæti áfengisflösku sem
við seljum er aðeins um 250 krón-
ur, hráefnið er aðallega vatn og
spíri. Álögur ríkisins valda því síðan
að neytandinn greiðir nokkur þús-
und krónur fyrir flöskuna en við
fáum ekki nema tíunda hlutann af
því fé.“
Hver er virðisaukinn í þessari
framleiðslu?
„Hann er mikill. Flaska sem við
seljum á 200 krónur getur kostað
60-70 krónur í framleiðslu, tilbúin
til afgreiðslu en þær dýrustu kosta
allt að 150 krónur í framleiðslu.
Að meðaltali er framleiðslukostnað-
ur hjá okkur um 50% af söluverðinu
en eins og ég sagði er flutnings-
kostnaður hár og dreifingin kostar
sitt.
Við seljum nú vín til margra
landa en lægsta verðið sem við fáum
er hér á landi, háa útsöluverðið hér
stafar af álögum ríkisins. Skatt-
lagningin er mun minni í Bretlandi
og þar fáum við jafnframt miklu
hærra verð fyrir framleiðsluna,
þannig eru lögmálin i þessum iðn-
aði. Háir skattar valda því að menn
verða að sætta sig við lægra verð.
Annars yrði varan svo dýr að enn
fleiri neytendur myndu hætta að
kaupa hana og bjarga sér með öðr-
um hætti, kaupa smyglað vín eða
brugga.
I þessu sambandi vil ég nefna
að hörðustu keppinautar okkar era
ekki þeir sem stunda löglegan vín-
innflutning heldur þeir sem smygla
eða selja bragg. Þetta var nefnt í
tengslum við smyglið á vodkanum
frá Bandaríkjunum fyrir skömmu.
Mér skilst að þeir hafi selt flöskuna
á 1.500 krónur og sé það rétt að
þeir hafi flutt inn um 50.000 flösk-
ur er um 75 milljónir króna að
ræða. Ríkissjóður fær ekki krónu í
gjöld af þessum viðskiptum en ef
við hefðum verið að selja þessar
50.000 flöskur hefði okkar hlutur
verið innan við 10 milljónir, ríkið
hefði hreppt yfir 65 milljónir.
Hagnaðarvonin í þessu er gríðar-
leg og að mínu mati er ekki til
nema ein lausn, að lækka áfengis-
skattana þar til dregið hefur úr
ólöglegu sölunni. Söluaukningin hjá
ÁTVR myndi vega upp lækkunina
á tekjum vegna verðlækkunarinnar
en vínneysla yrði svipuð, munurinn
er sá að hún yrði lögleg.“
SVIPMYNDIR
Hverfisgötu 18, s. 552 2690

ABS hemlalæsivörn
Ný fjölliða fjöðrun
Forstrekkjarar
Rafdrifnar rúðuvindurt Ryðvöm með dnkhúðui
Fjórir líknarbelgir
að aftan og framan
í framhurðum
á öllum 3ja festu beltum
VOLKSWAGEN PASSAT. Bifreiðin sem slær alls
staðar í gegn, er kynnt á bílasýningunni í
Hekluhúsinu og hjá Höldi,Akureyri í dag kl. 13-17,
Volkswagen
Öruggur á allo vegu!
HEKLA
u verði! Staðalbunaður er
Stór og ríkulega búinn fjölskyldubíH á ótri