Morgunblaðið - 02.03.1997, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 2. MARZ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
VIKAN 23/2- 1/3
► ALVARLEGT jarðvegs-
rof er talið vera á meira
en helmingi alls flatarmáls
landsins, þegar jöklar, vötn
og fjalllendi eru undanskil-
in. Þar af er mikið eða
mjög mikið rof á meira en
fimmtungi landsins. Þetta
eru niðurstöður umfangs-
mikilla rannsókna RALA
og Landgræðslunnar.
► ÚTGERÐARFÉLAG Ak-
ureyringa ætlar um næstu
mánaðamót að segja upp
vinnu- og greiðslufyrir-
komulagi starfsfólks í
landvinnslu félagsins. Að-
gerðirnar eru hluti af
gagngerri endurskipu-
lagningu á landvinnslunni.
Akveðið hefur verið að
fækka starfsfólki í þjón-
ustudeildum og skrifstofu
um 19.
►LANDS-
LIÐ ís-
lands í
hand-
knattleik
sigraði
Egypta,
27:22 í
seinni leik
liðanna. ís-
land tap-
aði hins vegar fyrri Ieikn-
um, 24:25.
KVIÐDÓMUR í héraðs-
dómstóli í New York hefur
dæmt Flugleiðir til að
greiða um 1.050 milljónir
króna í skaðabætur. Kvið-
dómurinn taldi að starfs-
menn Flugleiða hefðu virt
að vettugi farbannsúr-
skurð dómstóls í Flórída
og tekið þátt í að flylja
Ernu Eyjólfsdóttur og
dætur hennar ólöglega til
íslands.
Stöð 3 hættir
ÚTSENDINGUM Stöðvar 3 var hætt
í kjölfarið á kaupum íslenska útvarps-
félagsins hf. á öllum hlutabréfum í
íslenskri margmiðlun hf. Öllum
starfsmönnum Stöðvar 3 hefur verið
sagt upp störfum, en hluti j)eirra verð-
ur ráðinn til starfa hjá Islenska út-
varpsfélaginu. Magnúsi Kristjánssyni
sjónvarpsstjóra var boðin staða hjá
Stöð 2, en hann hafnaði boðinu og
gerður hefur verið starfslokasamn-
ingur við hann. Mikil fjárþörf Stöðvar
3 við uppbyggingu sjónvarpsstöðvar-
innar réð mestu um að eigendur fyrir-
tækisins kusu að selja það.
Verkföll undirbúin
AÐILDARFÉLÖG ASÍ hafa í undir-
búningi að boða til allsheijarverkfalls
23. mars takist ekki að ljúka nýjum
kjarasamningum fyrir þann tíma.
Félagsmenn í Dagsbrún, sem vinna
hjá Mjólkursamsölunni í Reykjavík,
hafa boðað til verkfalls 9. mars. Raf-
iðnaðarmenn hjá Reykjavíkurborg
hafa boðað til verkfalls 10. mars.
Verulegt bil virðist vera milli samn-
ingsaðila þó að viss árangur hafi
náðst í viðræðunum á afmörkuðum
sviðum.
Járnblendiverksmiðj-
an ekki stækkuð
ÁFORM um stækkun Jámblendiverk-
smiðjunnar á Grundartanga hafa ver-
ið lögð til hliðar eftir árangurslausan
fund fulltrúa íslenska ríkisins og El-
kem, sem eiga 85% hlut í fyrirtæk-
inu. Þessi niðurstaða leiðir til þess
að Landsvirkjun þarf að endurskoða
virkjanáform sín. Takist ekki að
tryggja kaup annarra aðila að ork-
unni bendir flest til þess að fresta
þurfi byggingu Sultartangavirkjunar.
Israelar byggja
í A-Jerúsalem
ÍSRAELSSTJÓRN tók á miðvikudag
ákvörðun um að heimila byggingu nýs
íbúðarhverfis gyðinga á hæðum við
Austur-Jerúsalem, þrátt fyrir harða
andstöðu Palestínu-
manna og viðvaranir
um að framkvæmdim-
ar gætu leitt til
mannskæðra óeirða.
Ákvörðunin var harð-
lega gagnrýnd af ríkis-
stjómum víða um heim.
Bandaríkjastjóm lét
einnig óánægju í ljósi.
Benjamin Netanyahu lét gagnrýnina
lftið á sig fá og sagði ákvörðunina lið
í „baráttunni um Jerúsalem“. Yasser
Arafat fordæmdi þetta skref ísraela,
en blés ekki til átaka. Hamas, samtök
róttækra Palestínumanna, hótuðu nýj-
um hryðjuverkaárásum á Israel. Araba-
bandaiagið kemur saman til sérstaks
fundar vegna málsins í dag, sunnudag.
Ærin Dolly vekur
deilur um líftækni
SKÝRT var frá því í vikunni, að
brezkum vísindamönnum hefði tekizt
að einrækta kind. Ærin Dolly var
boriri fyrir sjö mánuðum í Roslin-
stofnuninni við Edinborg í Skotlandi.
Vísindamenn sögðu að um væri að
ræða merk þáttaskil sem gera ætti
vísindunum kleift að framleiða flokka
nákvæmlega eins dýra til hvers kyns
nota fyrir mannkynið. Með því að nú
hefur tekizt að einrækta svo stórt
spendýr virðist möguleikinn á að ein-
rækta fólk úr einni blóð- eða vöðva-
frumu hafa færzt nær sanni. Þessi
frétt hefur hrundið af stað miklum
vangaveltum um allan heim um það
til hvers líftæknin getur leitt í fram-
tíðinni. Margir vilja að einræktun
manna verði bönnuð, en slíkt bann
hefur hingað til aðeins verið fært í
lög í Bretlandi.
►PER Stig Moller, 54 ára
bókmenntafræðingur, tók
í upphafi vikunnar viðaf
Hans Engell sem leiðtogi
danska íhaldsflokksins.
Engell sagði af sér for-
mennsku í liðinni viku eftir
að hafa verið staðinn að
ölvunarakstri. Moller var
umhverfisráðherra í ríkis-
stjórn borgaraflokkanna
1990-1993, en hann þykir
heldur til vinstri í íhalds-
flokknum.
►ÍRSK hjón gátu í vikunni
sótt um lögskilnað í fyrsta
sinn. Lög, sem heimiluðu
hjónaskilnaði, voru sam-
þykkt með naumum meiri-
hluta 1995. Gert er ráð
fyrir, að um fjórðungur
þeirra 45.000 þjóna, sem
skilin eru að borði og sæng
í hinu kaþólska írlandi,
muni sækja um að fá hjóna-
bandi sínu lögformlega
slitið.
►NORÐUR-kóresk kona á
þrítugsaldri flúði berfætt
yfír jarðsprengjubelti og
gaddavirsgirðingar til Suð-
ur-Kóreu á fimmtudag.
Konan fór yfir fjögurra km
breitt hlutlaust belti milli
kóresku ríkjanna, en ekki
fékkst upplýst hvernig
henni tókst að komast fram
hjá fjölmennum sveitum
norður-kóreskra landa-
meirihluta sinn á fimmtu-
dag, er frambjóðandi
verkamannaflokksins sigr-
aði í aukakosningum í kjör-
dæminu Wirral South á
NV-Englandi. Þetta var í
fyrsta sinn sem íhalds-
flokkurinn tapar i þessu
kjördæmi, og þykja úrslitin
vísbending um að fátt geti
komið í veg fyrir sigur
Verkamannaflokksins í
þingkosningunum í vor.
FRÉTTIR
Viðhorfskönnun um álver á Grundartanga
Fylgið er mest á
Hvalfjarðarsvæðinu
Úr könnun Félagsvísindastofnunar í febrúar 1997
fyrir Markadsskrifstofu Iðnaðarraduneytisins og Landsvirkjunar
Þeir sem tóku afstöðu til álvers á Grundartanga:
LANDIÐ ALLT
59% fylyjandi
41 % á móti
Hvalfjarðarsvæðið allt
Þar af Akranes
Dreifbýli í Hvalfírði
88°/'o tyígjandi
93% fyigjandi
% fy'.gjanoi
49% á móti
Greining á fylgjendum álvers á Grundartanga:
í HEILD: Fylgjendur
EFTIR
KYNI:
Karlar [
Konur[
EFTIR Reykjavík
BÚSETU: Reykjanes
Landsbyggð
EFTIR Landbúnaður
ATVINNU- Fiskveiðar
GREIN: Fiskvinnsla
Byggingariðnaður
Annar iðnaður
Opinber þjónusta
Verslun/samgöngur/þjónusta
EFTIR
STJÓRN-
MÁLA-
SKOÐUN:
Alþýðuflokkur
Framsóknarfl.
Sjálfstæðisfl.
Aiþýðubandalag
Kvennalisti
Annað en Sjðlfst.fl.
1.500 manna slembiúrtak úr þjóöskrá. 73,4% svarhlutlall.
MEIRIHLUTI landsmanna er
fylgjandi því að orkufrekur iðnað-
ur verði mikilvægur þáttur í at-
vinnuuppbyggingu hérlendis eða
74% á móti 24% sem eru því and-
vígir, 71% eru fylgjandi stækkun
Járnblendiverksmiðjunnar á
Grundartanga og 59% eru hlynnt
nýju álveri við Grundartanga og
er hér átt við úrtak allra lands-
manna. Mun meiri stuðningur við
nýtt álver er meðal íbúa Hvalfjarð-
arsvæðisins eða 88% en á landinu
öllu.
Þessar tölur koma fram í nýrri
viðhorfskönnun sem Félagsvís-
indastofnun Háskólans vann í
febrúar fyrir Markaðsskrifstofu
iðnaðarráðuneytisins og Lands-
virkjunar, MIL. Geir A. Gunn-
laugsson, formaður MIL, sagði
þegar niðurstöðurnar voru kynnt-
ar að sér kæmi á óvart hversu
víðtækur þessi stuðningur væri
miðað við þá umræðu sem fram
hefði farið í þjóðfélaginu síðustu
vikurnar.
Tekið var 1.500 manna slembi-
úrtak úr þjóðskrá og svöruðu
73,4% eða 1.101. Könnuð voru
viðhorf til stóriðju almennt, til
mengunar af völdum hennar, til
Álsversins í Straumsvík, Járn-
blendiverksmiðjunnar á Grundart-
anga og annarra skyldra málefna.
Einnig voru nokkrar spurningar
lagðar sérstaklega fyrir fólk sem
bjó í Hafnarfírði annars vegar og
á Hvalfjarðarsvæðinu hins vegar.
Tekin voru viðbótarúrtök frá
svæðunum næst Straumsvík og
Grundartanga, 100 manns frá
hvoru, og þeim bætt við svarendur
úr upphaflega úrtakinu. Með Hval-
fjarðarsvæðinu er átt við íbúa á
Ákranesi og nálægum hreppum,
þ.e. Innri Akraneshreppi, Skil-
mannahreppi, Leirár- og Mela-
hreppi, Hvalfjarðarstrandarhreppi
og Kjósarhreppi. Til að tryggja
sem best að sjónarmið íbúa dreif-
býlishreppanna í Hvalfírði kæmu
sem best fram var tekið 50 manna
aukaúrtak úr sveitunum.
Rúm82% fylgjandi stækkun
Álvers í Straumsvík
Þeir sem voru fylgjandi því að
orkufrekur iðnaður væri mikil-
vægur þáttur atvinnuuppbygging-
ar voru 7 4% en 26% voru því and-
vígir. Sé hópur þeirra sem eru
fylgjandi skoðaður nánar kemur í
ljós að 80% karla eru fylgjandi
orkufrekum iðnaði en 67% kvenna
og mest fylgi er að finna hjá þeim
sem starfa við byggingariðnað,
94%, en minnst hjá þeim sem
starfa við landbúnað, 64%. Mest
fylgi er meðal kjósenda Sjálfstæð-
isflokksins, 81%, en minnst hjá
Alþýðubandalagi og Kvennalista,
47% og 50%.
Fylgjandi stækkun Álversins í
Straumsvík voru 82,2% lands-
manna og 82,9% séu aðeins skoðuð
svör þeirra sem búa í Hafnarfirði.
Þá voru á landsvísu 71% fylgjandi
því að stækka Járnblendiverk-
smiðjuna við Grundartanga, 94%
fylgi var meðal íbúa á Akranesi,
91% meðal íbúa á Hvalfjarðar-
svæðinu öllu og 62% meðal íbúa
dreifbýlis í Hvalfirði. Nýtt álver
við Grundartanga studdu 59% íbúa
á öllu landinu, fylgið var 93%
meðal íbúa á Akranesi, 88% á öllu
Hvalíjarðarsvæðinu og 51% meðal
íbúa í dreifbýli Hvalfjarðar. Sagði
Geir A. Gunnlaugsson athyglisvert
hversu yfírgnæfandi meirihluti
landsmanna væri fylgjandi nýju
álveri. Kvaðst hann hafa talið að
stuðningur við stóriðju almennt
hefði farið minnkandi í þeirri um-
ræðu sem verið hefði í þjóðfélaginu
að undanfömu en þessi könnun
sýndi að svo væri ekki.
í könnuninni var einnig spurt
nokkuð um mengunarmál og telja
73% landsmanna að mengun af
völdum orkufreks iðnaðar sé innan
eðlilegra marka. Töldu 27,5%
landsmanna sig hafa orðið vör við
skaða af völdum mengunar frá
hefðbundnum atvinnuvegum, svo j
sem landbúnaði og fiskvinnslu, !
14% svarenda á Hvalfjarðarsvæð- |
innu töldu sig hafa orðið vör við ,
skaða af völdum Jámblendiverk- '
smiðjunnar að Grundartanga og
25% af svarendum í Hafnarfirði
sögðust hafa orðið vör við skaða
af völdum Álversins í Straumsvík.
Geir A. Gunnlaugsson sagði nið-
urstöður könnunarinnar sýna
glöggt tiltrú manna á stóriðju
þvert ofan í það sem áberandi ;
hefði verið í fjölmiðlaumræðu síð- i
ustu vikna. Einnig sagði hann 1
tímasetninguna valda með tilliti |
til þessara kröftugu umræðna í
þjóðfélaginu þegar málefnið væri
ofarlega á baugi.
UNGLINGAR taka virkan þátt í
guðsþjónustum á æskulýðsdegi
Þjóðkirkjunnar.
Unglmgar virkir í
messum á æskulýðsdegi i
ÁRLEGUR æskulýðsdagur
Þjóðkirkjunnar er í dag,
sunnudag 2. mars, og er
unglingum þá sérstaklega
boðið að taka þátt í guðsþjón-
ustum.
Yfirskrift dagsins er „Sjá-
ið manninn" og vísar annars
vegar til Jesú og þjáningar
hans og hins vegar til þess
að menn finni til ábyrgðar
gagnvart þjáningu samferð-
armanna sinna. Hópar
fermingarbarna og æsku-
lýðsfélög hafa í mörgum
söfnuðum unnið að und-
irbúningi fyrir guðsþjón-
ustur dagsins, segir í frétt
frá Biskupsstofu. Verða
sums staðar haldnar sér-
stakar djass- eða popp-
messur í tilefni dagsins auk
þess sem unglingar flytja
bænir, lestra og leikþætti.