Morgunblaðið - 22.09.1974, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. SEPTEMBER 1974
39
— Kvikmyndir
Framhald af bls.7
þvi reist, að hann er ekki aðeins úr
verkamannastétt heldur einnig rit-
höfundur að norðan. f Ameríku er
hann rithöfundur, sem skrifar um
fjölskylduátök og áhorfendur eru
strax með á nótunum."
Margir fyrrum skoðanabræður
Anderson úr Free Cinema eru nú
farnir úr landi og gengnir á mála
hjá Hollywoodveldinu. Þannig er
t.d. um Reisz og Schlesinger.
Anderson stendur stuggur af
þessari þróun: brezkt þjóðllf biður
upp á ótæmandi möguleika,
vandamál og hugmyndir en illu
heilli virðist brezka kvikmynda-
gerðarmenn skorta alla getu til að
finna þær, segir Anderson. Hann
hafnar þvi, að sökin liggi einungis
hjá peningavaldinu, er ekki hafi
lengur áhuga á brezkum viðfangs-
efnum, eins og Schlesinger og
raunar fieiri landflótta kvikmynda-
leikstjórar halda fram. „Nei, ég
held, að það sé hjá listamönnun-
um, sem áhugann skortir. Ég sé
engin merki þess, að starfsbræður
minir séu að springa af hugmynd-
um, sem sóttar séu i brezkt þjóðlif
en fái þær ekki fjármagnaðar. Ég
held, að þetta sé fyrirbára af
þeirra hálfu, sem stafi af sektar-
kennd — sjálfsréttlæting fyrir að
reyna ekki. Ég tel, að þá væri
miklu betra, að þeir væru hrein-
skilnir og segðu einfaldlega: Mér
leiðist Bretland og það er óþægi-
legt að vinna hér og ég vil fremur
vinna annars staðar. Er þetta ekki
sjúkdómseinkenni hnignunarinn-
ar, spyr Anderson svo: „Þessi
höfnun, þetta getuleysi til að horf-
ast I augu við sannleikann."
— Dvalarheimilið
Framhald af bls. 2
Vígsla hússins hefst á morgun
kl. 15.15 með því, að Björn
Tryggvason formaður RKI flytur
ávarp og lýsir aðdraganda að gjöf
heimilisins. Síðan mun Gunnar
Rockstad, fulltrúi erlendra gef-
enda, afhenda heimilið. Þá mun
fulltrúi Vestmannaeyja taka á
móti heimilinu. Því næst gefur
biskup tslands, séra Sigurbjörn
Einarsson, heimilinu nafn og
blessar það. Að lokum mun
Gunnar Torfason lýsa húsinu.
— Landsfundur
Framhald af bls. 2
horfinu núverandi ástandi.
Um almenningsbókasöfn segir
fundurinn m.a.: „Allir landsmenn
eiga jafnan rétt til góðrar bóka-
safnsþjónustu án tillits til búsetu
eða þjóðfélagsaðstöðu. Þess vegna
ber að reka almenningsbókasafn í
sérhverjum þéttbýliskjarna til
sjávar og sveita.
Sérstaklega er brýn þörf á að
efla bæjar- og héraðsbókasöfnin,
svo að þau geti rækt forystuhlut-
verk hvert í sínu umdæmi, aðstoð-
að minni bókasöfn og veitt dreif-
býlinu nauðsynlega þjónustu."
— Guðmundur
Framhald af bls. 40
frá 20. nóvember til 16. desember.
Alls taka 18 stórmeistarar þátt í
mótinu, og er það því geysisterkt.
„Sfðan ég byrjaði sem atvinnu-
maður, hef ég vart haft tíma til að
líta í skákbækurnar af margvís-
legum ástæðum, en þessa dagana
reyni ég það. Að vera atvinnu-
maður í skák er engin dans á
rósum, en það er eitthvað, sem
heldur manni í þessu,“ sagði
Friðrik að lokum.
— Nixon
Framhald af bls. 1
Leon Jaworsky, sérlegur
saksóknari f Watergatemál-
inu, hefur beðið John Sírica
dómara að láta fara fram rann-
sókn á heilsu Nixons til að
skera úr um, hvort hann gcti
mætt sem vitni við réttarhöld-
in yfir John Erlichman
fyrrum ráðgjafa Nixons.
Nixon hefur sem kunnugt er
verið kvaddur til að bera vitni
við réttarhöldin, sem hef jast 1.
október. Akvörðun Nixons um
að fara f sjúkrahús bendir til,
að hann sé mjög þjáður
maður.
— Fyrirmyndar-
nemendur
Framhald af bls. 40
blandað geði við islenzka ungl-
inga og kynnzt því, sem fram
fer í skólunum. Þeir sækja tíma
í þremur fögum, íslenzku bæði i
3, og 4. bekk, Islandssögu i 4.
bekk og nú eru þeir byrjaðir að
sækja tíma i félagsfræði í 4.
bekk.
Rey k j av íkurbréf
Framhald af bls. 21
ert í samkomulagsátt í þessu ef ni“
(o.s.frv.)... Hér er ekki rétt með
farið. Á fyrsta fundi undirnefnd-
ar þeirrar sem fjallar um þessi
mál sagði Benedikt Gröndal, að
menn yrðu að horfast i augu við
þá staðreynd, hvort sem þeim lík-
aði hún betur eða ver, að ekki
væri meirihluti á þingi fyrir
þeirri stefnu, sem mörkuð var í
samkomulaginu frá þvi i marz í
vor. Ég kvað það rétt vera, en hitt
væri jafn augljóst staðreynd, að
ekki væri meirihluti á þingi til
þess að hvika frá þeirri stefnu,
því að 30 þingmenn hefðu verið
til þess kjörnir að framkvæma
hana. Við yrðum þvi að finna sam-
komulag innan þessara þröngu
marka. Og sá grundvöllur fannst.
Alþýðuflokkurinn lýsti yfir því,
að hann gæti fallizt á þá stefnu-
mörkun, að ekki yrði erlendur
her né herstöðvar á Islandi á
friðartímum. I annan stað lýsti
hann yfir því, að hann gæti sam-
þykkt að endurskoðunarviðræður
við Bandaríkin héldu áfram í
samræmi við þá stefnumörkun.
Og loks samþykkti Alþýðuflokk-
urinn þá tillögu Ólafs Jóhannes-
sonar að nú þegar yrði ákveðið að
„fækka verulega" í bandaríska
hernum á árinu 1975. Ég kvaðst
telja þetta viðunandi undirstöðu,
nú yrði aðeins að skilgreina, hvað
fælist f orðinu „verulega" og sam
mælast um að frekari ákvarðanir
yrðu teknar í ársbyrjun 1976, þeg-
ar hinn verulegi hluti hersins
væri farinn. Þá gerðust þau tíð-
indi, að Benedikt Gröndal fékkst ,
með engu móti til þess að skil-
greina, hvað hann ætti við með
orðinu „verulega" — það átti
aðeins að vera „almenn viljayfir-
Iýsing“. Það var ekki fyrr en á
lokafundinum, sem Ólafur Jó-
hannesson kvaðst telja verulega
fækkun 20—30% og Einar
Agústsson talaði um fjórðung til
þriðjung. Við Alþýðubandalags-
menn töluðum hins vegar um
a.m.k. helming.
Við Alþýðubandalagsmenn vék-
um þannig mjög stórlega frá
stefnumiðum okkar vegna
breyttra aðstæðna á þingi — og
verðskulduðum fremur ámæli
fyrir undanslátt en „kreddu-
festu“ sem Ólafur Jóhannesson
talar um. Ég er sannfærður um að
leiðtogar Alþýðuflokksins hefðu
ekki hjá því komizt að skilgreina
hvað þeir ættu við með orðinu
„verulega", en á það reyndi ekki
frekar. Næsta dag var Ólafur
Jóhannesson búinn að fallast á
stefnu „Varins lands“.“
Ólafur Jóhannesson: „Þá var
líka ágreiningur nokkur um
skammtimaaðgerðir í efnahags-
málum, þó að þar megi segja, að
nokkuð hafi þokazt í samkomu-
lagsátt eftir því sem á leið. En það
sem að minum dómi einkenndi
viðræðurnar var það, að Alþýðu-
bandalagsmenn voru tregir til að
horfast í augu við vandann allan
og mér fannst þeir hafa til-
hneigingu til þess að miða tillögur
sinar við það að fleyta hlutunum
áfram alveg á tæpasta vaði og í
von um bata á viðskiptakjörum.
Það skal játað, að við vorum
reiðubúnir að ganga til móts við
þá í ýmsu, þó að okkur væri ljóst,
að þar væri teflt á tæpt vað. En
jafnframt þessu héldu þeir svo
frá öndverðu og til hins sfðasta
fram tillögum um ýmsar fram-
tíðar aðgerðir, sem þeir áttu að
vita og vissu að við framsóknar-
menn gátum ekki fallizt á eins og
þjóðnýtingu olíufélaga, þjóð-
nýtingu tryggingarfélaga og þjóð-
nýtingu ýmissa greina inn-
flutningsverzlunar almennt."
Magnús Kjartansson: „Um það
var enginn ágreiningur milli
Framsóknarflokks og Alþýðu-
bandalags að gera þyrfti veruleg-
ar ráðstafanir f efnahgasmálum. I
fyrsta lagi þurfti að tryggja út-
flutningsatvinnuvegunum rekstr-
argrundvöll sem hafði raskazt til
muna vegna verðbólgu og versn-
andi viðskiptakjara. I annan stað
þurfti að draga úr umfram kaup-
getu ýmissá hópa í þjóðfélaginu,
sem um skeið hafa sóað gjaldeyri
langt umfram eðlilega gjaldeyris-
öflun. Ólafur Jóhannesson bar
fram tillögur um, að þessi vanda-
mál yrðu leyst einhliða á kostnað
launafólks, án þess að nokkrar
aðrar efnahagsbreytingar kæmu
til. Við Alþýðubandalagsmenn
settum hins vegar tvö skilyrði. I
fyrsta Iagi kröfðumst við þess, að
tryggt yrði að kaupmáttur lág-
launafólks, sem hefur 36—40 þús.
kr. i mánaðarlaun fyrir dagvinnu
héldist óskertur. Við bárum fram
ákveðnar tillögur um kaup-
hækkanir til þessara hópa og
hefur áður verið gerð grein fyrir
þeim í Þjóðviljanum. I annan stað
kröfðumst við þess, að gerðar
yrðu ráðstafanir til þess að draga
úr sóun og gróða ýmissa for-
réttindaaðila í þjóðfélaginu og
bentum þar á sumar greinar inn-
flutningsverzlunar, olíufélögin og
vátryggingarfélögin. Það var
einkar fróðlegt að síðari krafan
fékk miklu verri undirtektir hjá
forystu Framsóknarflokksins en
sú fyrri.“
Hér fellur tjaldið.
En til viðbótar þessum leik-
þætti má geta þess, að þær launa-
uppbætur, sem láglaunafólk fær
nú eru a.m.k. hærri en gert var
ráð fyrir í tillögum Alþýðubanda-
lagsins þegar fulltrúar þess áttu
viðræður við Alþýðuflokkinn og
fyrrverandi stjórnarflokka um
nýja vinstri stjórn, en Þjóðviljinn
hefur upplýst að þær hafi átt að
nema 5%. Launauppbætur á
lægstu launum nú verða um 10%.
1
H
Danskennsla Þ.R.
hefst mánudaginn 30.september. Innritað verð-
ur í barnaflokka og flokka fullorðna mánudaginn
23 september kl. 5—7 / Alþýðuhúsinu við
Hverfisgötu, sími 12826.
Þjóðdansafélag Reykjavíkur.
Tilboð óskast
í eftirtaldar bifreiðir, sem skemmst hafa i umferðaróhöppum:
Mazda RX-2, árgerð 1973
Morris Marina, árgerð 1 973
Fiat 1 28, árgerð 1974
Opel Kadett, árgerð 1966
Singer Vouge, árgerð 1 964
Volkswagen 1300, árgerð 1973
Bifreiðarnar verða til sýnis að Smiðshöfða 1 7, Reykjavik, á morgun
(mánudag) frá kl. 1 2 til 18.
Tilboðum sé skilað til Samvinnutrygginga, Tjónadeild fyrir kl. 1 7 á
þriðjudag 24. september 1 974.
Aðalfundur
Veiðilundar
verður haldinn þriðjudaginn 24. sept. n.k. að
Hótel Loftleiðum og hefst kl. 20.30. Venjuleg
aðalfundarstörf, landakaup og fleira.
Stjórn Veiðilundar
Utboð
Tilboð óskast i tæki og búnað fyrii alls 8 stk. kæli- og frystiklefa og
ennfremur í 1 stk. plötufrystitæki.
Útboðsgagna skal vitja á skrifstofu vora.
INNKAUPASTOFNUN RÍKISINS
BORGARTÚNI 7 SÍMI 26844
Utboð
Tilboð óskast i að reisa og fullgera Læknismóttökur á Breiðdalsvík og
Stöðvarfirði.
Hvor bygging um sig er sjálfstætt útboð. Útboðsgögn eru afhent á
skrifstofu vorri og hjá oddvitunum á Breiðdalsvik og Stöðvarfirði.
Tilboð verða opnuð á skrifstofu vorri 8. október 1 974, kl. 1 1:00 f.h.
INNKAUPASTOFNUN RÍKISINS
BORGARTÚNI 7 SÍMI 26844
Einbýlishús — Sérhæð.
Okkur vantar fallega stóra sérhæð (helst í
Vesturbænum Reykjavík), fyrir fjársterkan
kaupanda sem gæti látið glæsilegt einbýlishús
á úrvalsstað í skiptum.
Einar Sigurðsson hrl.
/ngólfsstræti 4, sími 16767 og 16768.
Akranes
Aðalfundur Þórs, félags ungra sjálfstæðismanna
á Akranesi verður haldinn þriðjudaginn 24.
september kl. 8:30 i Sjálfstæðishúsinu.
Á dagskrá eru venjuleg aðalfundarstörf.
Friðrik Sophusson, formaður S.U.S. kemur á
fundinn.
Hafnarfjörður
Bæjarfuiltrúar Sjálf-
stæðisflokksins i
Hafnarfirði hafa
ákveðið að taka upp
viðtalstima og verður
fyrsti viðtalstiminn
mánudaginn 23. sept.
1974 kl. 18 — 19. Til
viðtals verða Árni
Grétar Finnsson og
Hulda Sigurjónsdóttir.
Stjórnmálaskóli
Sjálfstæðisflokksins
14.—20. október n.k.
Þeir sem hug hafa á að sækja stjórnmálaskólann, eru beðnir um að skrá
sig sem allra fyrst í síma 1 71 00.
Skólinn verður heilsdagsskóli meðan hann stendur yfir, frá kl.
9.00—1 8.00 með matar- og kaffihléum.
Þátttökugjald hefur verið ákveðið kr. 1000,00.