Morgunblaðið - 23.09.1989, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLÁÐIÐ LÁUGARDAGUR>23. SEPTEMBBR 1989;
Margaret Thatcher:
Hvetur til meiri stuðnings við
umbótaáform Gorbatsjovs
Tókíó. Reuter og DPA.
MARGARET Thatcher, forsætisráðherra Bretlands, hélt í gær til
Moskvu frá Tókió eftir Qögurra daga opinbcra heimsókn til Japans. Á
alþjóðaráðstefnu leiðtoga hægriflokka, sem nú er haldinn í Tókíó, sagði
ráðherrann að breytingar í kommúnistaríkjum Austur-Evrópu hefðu
orðið mun hraðari og umfangsmeiri en búast hefði mátt við. Þær hefðu
á hinn bóginn leitt í ljós að vandamálin væru miklu erfiðari en nokk-
urn hefði órað fyrir.
Reuter
Myndin er tekin af fellibylnum Húgó úr gervihnetti aðfaranótt fostu-
dags þegar hann er í þann mund að skella á borginni Charieston í
Suður-Karólínu.
„Við ættum að styðja viðleitni allra
þeirra landa sem vilja koma á íjöl-
flokkalýðræði, fijálsum markaðs-
búskap og halda í heiðri mannrétt-
indi,“ sagði Thatcher á blaðamanna-
fundi og bætti við að Míkhaíl Gorb-
atsjov Sovétforseti þyrfti stuðning
lýðræðisríkja vegna „gífurlegra
vandamála" sem hann berðist við. Á
ráðstefnu hægriflokka varaði hún þó
við of mikilli bjartsýni. „Atburðirnir
í Kína sýndu okkur hvílíkum fanta-
SUSTAMID (PA) nælon og PÓLY-
ETHYLEN (PF.) í stöngum til smíða
á hvcrs konar vélahlutum o.fl.
TEFLON (PTFE) cinnig
fyrirliggjandi.
G.J. Fossberg
véíaverslun hf.
Skúlagötu 63 - Reykjavík
Símar 18560-13027
ÞORGRÍMSSON&CO
««*ARMA
W :PLAST
RMÚLA 1 6 OG 29, S. 38640
Fellibylurinn Húgó fór yfír Suður-Karólínu:
„Eins og að hafa lifað
af kj amorkusprengingn ‘ ‘
Charleston. Reuter.
MESTA óveður í 35 ár gekk yfir
borgina Charleston í Suður-
Karólínu í Bandaríkjunum þegar
fellibylurinn Húgó fór yfir borgina
í gær. Enn er ekki uppvíst hvort
mannskaði hafi orðið í borginni
en annars staðar i fylkinu fórust
þrír menn. Vindhraðinn mældist
um 222 km á klukkustund. Þriggja
til fimm metra háar flóðbylgjur
skullu á borginni aðfaranótt fóstu-
dags. Mjög hefur dregið úr krafti
fellibylsins og stefnir Húgó nú
norð-austur á bóginn og telst ekki
lengur vera fellibylur heldur hita-
beltisstormur.
Miðja fellibylsins fór yfir Charles-
ton skömmu eftir miðnætti og flóð-
bylgjur skullu á miðbæ þessarar
sögufrægu borgar, en þar var fyrsta
skotinu í bandarísku borgarastytjöld-
inni hleypt af. Árið 1954 fór fellibyl-
urinn Hazel yfír borgina og olli gífur-
legum skemmdum og dauða 22
manna.
Að þessu sinni feykti bylurinn
þaki af ráðhúsi borgarinnar og að
sögn borgarstarfsmanna eyðilögðust
að minnsta kosti 22 byggingar í
miðborginni. Tvö byrgi, þar sem fólk
hafðist við meðan fellibylurinn fór
yfir, skemmdust einnig. Rafmagns-
og símasambandslaust er í borginni.
Talið er að tjónið nemi mörgum milj-
ónum Bandaríkjadala.
„Það er eins og að stíga á aðra
plánetu að fara út fyrir dyr. Það er
eins og við höfum lifað af kjarnorku-
sprengingu," sagði talsmaður lög-
' reglunnar í Charleston.
Björgunarmaður skýrði frá því að
sjúkrahús í einu úthverfa Charleston
hefði að hluta til hrunið en þangað
höfðu sjúklingar af öðrum sjúkrahús-
um borgarinnar verið fluttir. Björg-
unarmenn voru með hunda við leit
að fólki í rústum hruninna íbúðar-
húsa í Charleston. Yfir 100.000
manns voru fluttir á brott úr borg-
inni sl. fimmtudag.
tökum kommúnistastjórnir beita þeg-
ar þeim þykir völdum sínum stefnt
í hættu.“
Thatcher var einn af þrem helstu
ræðumönnum á ráðstefnunni. Kaifu
forsætisráðherra sagði flótta íbú-
anna frá kommúnistaríkjum sanna
yfirburði vestræns fijálslyndis og
lýðræðis gagnvart kommúnisma og
sósíalisma. Dan Quayle, varaforseti
Bandaríkjanna, hrósaði umbótum
Gorbatsjovs og hvatti hægrimenn til
að styðja lýðræðishreyfingar í Aust-
ur-Evrópu og Rómönsku Ameríku,
þ. á m. stjórnarandstæðinga í Nic-
aragua.
Thatcher sagði Japansferðina hafa
verið afar gagnlega en ráðherrann
gagnrýndi gestgjafana fyrir að
hindra innflutning; með háttalagi
sínu ógnuðu þeir vexti og viðgangi
ftjálsrar heimsverslunar. „Innflutn-
ingshömlur eru hömlur hvort sem
þær eru sagðar af völdum ólíkrar
menningar, hefða eða einhvers ann-
ars,“ sagði Thatcher. Vestræn ríki
saka Japana um að beita ýmsum
klókindalegum aðferðum til að tak-
marka erlendan innflutning. Við-
skipti Japans og Bretlands eru Jap-
önum mjög í hag enda þótt breskir
útflytjendur hafi sótt í sig veðrið á
japönskum mörkuðum á þessu ári.
Dagblaðið Nihon Kcizai Shimbun
sagði japönsk stjórnvöld ekki hafa
miklar áhyggjur af gagntýni Thatc-
her þar sem enginn hættulegur
ágreiningur væri milli ríkjanna.
Jegor Lígatsjov:
Snmii’ umbótamenn vilja kapítalisma
Moskvu. Reuter og Daily Telcgraph.
JEGOR Lígatsjov, helsti talsmað-
ur harðlínumanna í sovéska
Dómsmálaráðherra
Kólumbíu segir af sér
Rmrni ri Routor
Rogota. Itcuter.
Dómsmálaráðherra Kólumbíu,
Monica de Greiff, hefur sagt af
sér, að sögn talsmanns ráðuneytis-
ins í gær. Mun hún taka við stöðu
sendiherra í Portúgal. Fíkniefna-
salar hafa margsinnis hótað að
myrða ráðherrann og þriggja ára
gamlan son hennar.
De Greiff, sem er 32 ár að aldri,
hefur orðið tákn um baráttu stjórn-
valda gegn fíkniefnabarónunt sem
raka saman fé á því að smygla kók-
aíni, aðallega til Bandaríkjanna.
Síðastliðin þtjú ár hafa átta manns
gegnt stöðu dómsmálaráðherra í
landinu en þeir hafa allir sagt af sér.
kommúnistaflokknum, var hvas-
syrtur á fundi miðstjórnar flokks-
ins á miðvikudag. Fréttastofan
TASS sagði ekki frá ræðu hans
fyrr en sólarhring síðar. Lígatsjov
sakaði suma forvígismenn um-
bótastefiiunnar um að vilja koma
á kapítalisma í Sovétríkjunum.
Lígatsjov sagði að heiftarleg
valdabarátta ætti sér nú stað víða
um Sovétríkin. „Flestir vilja fikra sig
áfram eftir vegi perestrojku," sagði
hann, „en aðrir vilja snúa aftur til
kapítalisma og borgaralegs lýðræð-
is.“
Sagt er að Lígatjsov, sem áður
var næstvaldamesti maður Sovétríkj-
anna, sé nú eingangraður í flokks-
forystunni. Tveir helstu bandamenn
hans voru reknir úr stjórnmálaráðinu
sl. miðvikudag. Að því er leitt getum
að Míkhaíl Gorbatsjov sjái sér hag í
því að hlífa Lígatsjov sjálfum til að
halda harðlínumönnum 5 kommúni-
staflokknum góðum.
ERLENT
Sljörnuspekingur Reagan-hjónanna leysir frá skjóðunni:
Yar ráðgjafi Bandaríkja-
forseta um sjö ára skeið
SEGI Joan Quigley satt er hún að öllum líkindum áhrifamesti
stjörnuspekingurinn í sögu Bandaríkjanna. Hún hefúr nú staðfest
sögusagnir þess efnis að Ronald Reagan, fyrrum forseti Banda-
ríkjanna, og eiginkona hans, Nancy, hafi verið viðskiptavinir hennar
í sjö af þeim átta árum sem þau réðu ríkjum í Hvíta húsinu í Was-
hington. Joan Quigley fullyrðir að stjörnukort forsetans hafi ráðið
því hvenær hann flutti mikilvægar ræður auk þess sem ferðaiög
forsetans, brottfarardagar og heimkoma, hafi verið skipulögð á
. þennan hátt. Þá kveðst hún hafa breytt hugmyndum Bandaríkjafor-
seta og eiginkonu hans um Míkhaíl S. Gorbatsjov, leiðtoga sovéska
kommúnistaflokksins, og að sjálfsögðu hafa verið með í ráðum er
ákveðið var að leiðtogar risaveldanna kæmu saman til fúndar í
Reykjavík árið 1986.
Joan Quigley segir í viðtali við
Charles Trueheart, blaðamann við
bandaríska dagblaðið The Wash-
ington Post, að hún hafi fengið
greitt fyrir þjónustu sína í mánuði
hvetjum. Hún vill ekki láta uppi
hversu há þókunin var en segir
vinkonu Nancy Reagan hafa komið
greiðslunum til skila.
„Ég þagði árum saman," segir
Joan Quigley í viðtalinu við The
Washington Post en hún býr í San
Franciseo. Hún kveður Nancy Re-
agan hafa fyrirskipað sér að segja
ekki orð um stjörnuspekiáhuga for-
setahjónanna við fjölmiðla. Að sögn
Quigley leitaði hún á náðir Naney
Reagan í maímánuði árið 1987 en
þá hugðist hún gefa út bók um
stjörnuspeki. „Ég sagði frú Reagan
að það myndi koma sér mjög vel
fyrir mig ef hún léti uppi þegar
kjörtímabili forsetans lyki að ég
hefði verið stjörnuspekingur henn-
ar.“ Frú Reagan kvað þetta auð-
sótt mál. í febrúar 1988 hafði
Nancy Reagan þó greinilega snúist
hugur. „Við getum sagt frá
stjörnuspekinni en við nefnum þig
ekki á nafn,“ sagði hún.
Joan Quigley vinnur rtú að gerð
bókar um samskipti sín við Reag-
an-hjónin og kveðst ekki vilja láta
of mikið uppi. Þó segir hún mikil-
vægasta verk sitt hafa verið að
koma á fyrsta fundi þeirra Reagans
og Míkhaíls Gorbatsjovs í Genf. „Á
þessum tíma sögðu Reagan-hjónin
að Sovétríkin væru „keisaradæmi
hins illa“ en ég sagði að Gorbatsjov
væri ólíkur öllum öðrum leiðtogum
Sovétríkjanna. Hann væri gáfu-
menni, opinn fyrir nýjum hug-
myndum og að unnt væri að ná
árangri í viðræðum við hann.“
Kveðst stjömuspekingurinn hafa
deilt við Nancy Reagan um þetta
í nokkrar klukkstundir áður en for-
setafrúin gafst upp. ,
Frú Reagan leitaði á ný eftir
hjálp stjörnuspekingsins er draga
tók að því að þeir Reagan og Gorb-
atsjov hittust á ný. Vildi hún fá
upplýsingar um horfur á árang-
ursríkum fundi yrði hann haldinn
í Reykjavík. Quigley kveðst hafa
tjáð Nancy Reagan að fremur eða
mjög litlar líkur væri á því að hag-
Joan Quigley.
kvæmt reyndist að halda fundinn
í Washington. Hins vegar sýndi
stjörnukortið „stórkostlega" mögu-
leika kæmu leiðtogamir saman til
fundar í Reykjavík.
Joan Quigley kveðst hafa rætt
við Nancy Reagan nokkrum sinn-
um á fyrirfram ákveðnum tíma í
viku hverri en segist jafnframt
hafa getað komist í samband við
hana „í neyðartilvikum". Viðskipt-
um þeirra lauk í júní á síðasta ári
er stjörnuspekingurinn neitaði að
verða lengur við þeirri kröfu forset-
afrúarinnar að hún skýrði ekki
fréttamönnum frá samskiptum
þeirra. Frá því þetta gerðist hefur
Nancy Reagan ekki haft samband
við hana. „Ég sagði frú Reagan
að ég vildi alls ekki skaða hana.
Ég hef alltaf verið eindreginn
stuðningsmaður Repúblíkana-
flokksins."