Morgunblaðið - 29.09.1974, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. SEPTEMBER 1974
19
Sem flestir hlutir verði háðir náð
þeirra. Þess vegna er bankakerfið
reyrt f flokksfjötra, lán gerð að
gjöfum með óraunhæfum vöxt-
um, reynt að láta árnar streyma
upp í móti á grundvelli atvinnu-
legrar óskhyggju, fjármagnsflutn-
ingar til og frá landinu hindraðir,
gengi haldið röngu þar til gjald-
þrot landsins blasir við, sprellað
með niðurgreiðslur, olfustyrki
o.s.frv.
0 Afleiðingar skorts
á stjórnmálagæðum
(qualitet)
(Jrvalsleysi og áður áminnztur
heiladofi feittétandi kjósenda
gerir það að verkum, að lögleg
rfkisstjórn framkvæmir ýmsa
hluti, sem erfitt er að eygja rök
fyrir. T.d. að hækka kaup manna
með lagaboði um meira en 10%
segir vinnukaupendum að stinga
sér til sunds og semja um óraun-
hæfar kauphækkanir, en bannar
þeim síðan að reikna þessar kaup-
hækkanir inn f framleiðsluna og
fyrirskipar taprekstur undir-
stöðuatvinnuveganna. Allt er
keyrt áfram á yfirdrætti og gjald-
eyrissjóðurinn settur á útsölu.
Þessir menn hefðu gott af því að
hugleiða dæmisöguna um naglana
tvo — út og inn. Er ekki fyrirsjá-
anlegt, að við verðum að fara að
lfta á stjórnmál öðruvísi en við
höfum gert? Gera þau eftirsókn-
arverðari með hærri launum?
Kannski væri með þvf hægt að fá
fram meira gæðaúrval frambjóð-
enda í stað stöðugs framgoðs fast-
mótaðra persónuleika (stereo-
typa), sem mismunandi andlit?
Hreint tölulega ættu nú að vera
lifandi minnst 3 menn meið hæfi-
leika Jóns Sigurðssonar forseta
meðal okkar. Það þarf bara að
finna hverjir og hvar þeir eru, ef
slfkir hæfíieikar duga þá f dag.
• Tiltrú
stjórnmálamanna
Þegar vinstri flokkarnir höfðu
gefizt upp við myndun nýrrar
vinstri stjórnar hér á dögunum,
komu forsvarsmenn þeirra fram f
sjónvarpinu. Athyglisvert var, að
skýringar þeirr- á vinslitunum
voru jafnmargar og mennirnir.
Hverjir þeirra sögðu ósatt?
Hvernig á að búast við því, að
þessir menn hafi þá tiltrú (creda-
Framhald á bls. 40
Halldór Jónsson verkfræðingur:
Um magn og gæði
stjórnmála
Við íslendingar förum nú brátt
að verða það sjóvanir í eigin
stjórnmálum, að fátt er þess um-
komið að koma okkur á óvart.
Enginn getur haldið þvf fram, að
okkur hafi skort tækifærin til
efnahagsuppbyggingar frá þvf að
blessað strfðið var hérna á árun-
um. Hitt mun okkur greina á um,
hvernig unnið hafi verið úr tæki-
færunum.
Það er háttur atvinnustjórn-
málamanna að þakka sér og sfn-
um stuðningsmönnum það já-
kvæða, sem áunnizt hefur, en
kenna andstæðingunum um hitt.
Enginn verður hissa á þessu —
hver kaupmaður verður að aug-
lýsa sína vöru.
Þó er það yfirleitt álit þeirra
sagnfræðinga, sem hafa rannsak-
að forystumenn yfirleitt, að þeir
séu fremur afleiðingar gefinna
aðstæðna f þjóðarlffi en frum-
kvöðlar stefnu. Upplausn Frakk-
lands — Napoleon og DeGaulle,
hrun Weimarlýðveldisins — Hitl-
er, alvarleg styrjaldaraðstaða
Breta — Churchill og góðæri ís-
lendinga — Ólafur Jóhannesson,
Lúðvfk og staðan í dag.
0 Hóphegðun og
einstaklingshegðun
Það er í rauninni athyglisvert,
að meðan hinn almenni borgari
veit það nokkurn veginn, að hann
getur ekkí eytt meiru ef hann
aflar þá skilur sami borgarinn
ekki, eða vill ekki skilja samband
eyðslu og tekna, þegar dæmið er
útvíkkað f fyrirtæki eða þjóðfé-
lag, þó að nákvæmlega sömu lög-
mál gildi. Einn vinur minn sagði
mér, þegar dugnaður og vel-
gengni Silla & Valda barst f tal, að
á litlu skrifstofunni þeirra niðri í
Aðalstræti væru bara tveir naglar
— inn og út. Þeir pössuðu bara,
að það væri meira á innnaglan-
um. Auðvitað var þetta sagt f
gamni, en þetta er samt alvara.
Það eru þessir tveir naglar, sem
eru undirstaða efnalegrar vel-
gengni, sem er mál málanna hjá
einstaklingum og þjóð, hvað sem
sagt er í þjóðhátíðarræðum. Það
er fyrst hugsað um bókvitið, þeg-
ar askarnir eru fullir.
Það er nokkuð vfst, að einstakl-
ingur, sem verður fyrir þvf að
yfirkeyra sig fjárhagslega ein-
hvem tíma, verður varfærnari dá-
lftinn tfma á eftir. Þessu virðist
öfugt farið með þjóð. Sé henni
rétt ódýrt ket og smér mánuði
fyrir kosningar þá virðist hún
gleyma þvf, sem einstaklingarnir
þykjast þó vita fullvel, að þetta sé
hlé fyrir storm. Það kostaði lítið f
kosningamatinn, við kjósum þá,
aftur. Að þeir skyldu ekki lækka
brennivfnið lfka í kosningavik-
unni!
63% aðspurðra Bandarfkja-
manna kváðu nýlega nei við
þeirri spurningu, hvort þeir
héldu að stjórnmálamenn þeirra
bæru hag þeirra raunverulega
fyrir brjósti. Tiltrú (credability)
stjórnmálamannsins virðist vera
á undanhaldi og f rauninni virðast
menn um allan heim tala um
skort á forystumönnum.
Bandarfkjamenn kvarta yfir
þvf, að lögfræðingar og embættis-
menn séu f yfirþyrmandi meiri-
hluta f þeirra stjórnmálum. Okk-
ar aðstæður eru þvf ekkert sérfs-
lenzkt fyrirbrigði. Hver er skýr-
ingin á þessu? Getur hún verið
önnur en sú, að menn almennt
vilji heldur sinna öðrum verkefn-
um en stjórnmálum, finnist
stjórnmál vera hálfgerður „dirty
business", sem í rauninni sé lítið
út úr að hafa.
Mér hefur sýnzt, að það séy
ekki fleiri en á að gizka 300
manns, sem stunda stjórnmál f
atvinnuskyni hér á landi. Sjó-
mennsku stunda um 5000 manns.
Þingmenn og varaþingmenn eru
120. Skip yfir 100 lestir eru um
300 talsins. Það eru þvf um 1:3
líkur fyrir hvern þann, sem fer að
stunda pólitík, að verða alvöru-
eða varaþingmaður, en 1:16 fyrir
þann, sem byrjar sjómennsku að
verða skipstjóri á 100 lesta skipi.
Svo þarf sérstakt próf á skip, en
ekki einu sinni bflpróf á þjóðar-
skútuna. Það gefur auga leið, að f
rauninni er hlálega Iftil sam-
keppni í stjórnmálabisnessnum.
Það virðist vera erfitt fyrir sæmi-
lega ötulan mann með hæfilega
leikarahæfileika að komast hjá
þvf að verða þingmaður eða þess-
háttar sé hann einbeittur f þvf að
stunda þessa atvinnu.
Ef til vill er það vegna þessa
takmarkaða úrvals, sem afskipti
þessara manna af atvinnu- og
efnahagsmálum verða svo handa-
hófskennd sem manni finnst raun
bera vitni. Þessari stétt virðist
það sameiginlegt, þótt undantekn-
ingar séu vissulega til að vera f
megindráttum andsnúin frelsi
einstaklinganna, ef ekki til orðs
þá æðis, nema hvort tveggja sé.
Ford Escort
Litlir bílar eru vinsælir vegna þess að þeir eru ódýrir
og spara kaupendum sínum peninga. Að þessu leyti er
Ford Escort í flokki með smábílum.
En þegar kemur út á vegina, kemur munurinn í Ijós.
Þótt Ford Escort kosti ekki meira en aðrir ódýrir bílar,
eru þetta samt allt önnur kaup.
Ford Escort er afburða bíll, ekki sizt á misjöfnum veg-
um. Auðveldur og öruggur í akstri, stöðugur á beygj-
um og lætur vel að stjórn.
Ford Escort hefur því hina vinsælu eiginleika sport-
bílsins, en hann hefur líka þægindi fjölskyldubílsins.
Hægt er að fá 2ja eða 4ra dyra bíl, og fjölda viðbótar-
hluta.
Það er engin tilviljun að Ford Escort er mesti sigur-
vegari í kappakstri á vegum og hefur unnið meira en
200 sigra í slikri keppni á síðustu árum.
Ford Escort sameinar þægindi og hagkvæmni fjöl-
skyldubílsins með rúmgóðum sætum og gólfrými — og
hins vegar hraða og öryggi sportbílsins.
Kynnið ykkur Ford Escort, og hann sannar, yfirburði
sína í reynd.
Fordumboðin á íslandi eru seljendur að Ford Escort
Escort ánægja
Ford visar veginn
Fimleikadeild
I
Armanns
Fimleikar fyrir drengi 7 — 1 2 ára í íþróttahúsi
Jóns Þorsteinssonar miðvikud. og föstud. kl.
6.15 — 7.00.
Innritun og upplýsingar í tímunum.