RM: Ritlist og myndlist - 01.06.1947, Page 99

bankaviðskipti mín
RM
STEPHEN LEACOCK
(1869—1944), Kanadamaður. Leacock var
um margra ára skeið prófessor í þjóðmeg-
unarfrœði við McGill háskólann í Montreal.
Hann hóf rithöjundarferil sinn með vís-
indalegu riti um þjóðmegunarfrœði, sem,
°ð sjálfs hans sögn, hafði þau áhrif, að
tostusamt var í ýmsum löndum lengi á eftir.
l' ertugur að aldri gaf hann út fyrstu kímni-
sögur sínar, Literary Lapes, sem sögukorn
þetta er tekið út. Getur hann þess, að erfitt
haji reynzt að prenta það kver og annað,
sem á eftir kom. Stafaði það af því, að
hlátur mikinn setti að setjurunum, og lá
þeim við köfnun. Þóttu handritin því tví-
eggjuð vopn, of hœttuleg í meðförum, og
voru lögð fyrir róða. En svo hefst nýtt tíma-
„Þá var það hugmyndin að taka
út á ávísun.“
Eg ætlaði að taka út sex dali, sem
eg þurfti að nota í svipinn. Einhver
fékk mér ávísanahefti, og annar fór
að skýra fyrir mér, hvernig ég ætti
að fylla eyðublaðið út. Starfsliðinu
skildist nú, að ég væri sjúkur millj-
ónamæringur. Ég skrifaði eitthvað
a ávísunina og réti síðan manninum.
Hann leit á hana.
j,Hvað er þetta! Ætlið þér að
taka allt út núna?“ spurði hann
steinhissa. Þá varð mér fyrst ljóst,
að ég hafði skrifað fimmtíu og sex
í staðinn fyrir sex. Nú var allt vitið
gengið úr vistinni hjá mér; ég fann,
að mér var ókleift að skýra þetta.
Starfsfólkið hafði lagt niður vinnú
og góndi á mig.
Hrelldur og örvæntingarfullur lét
bil í sögu prentlistarinnar með uppfinn-
ingu linotypevélarinnar, og var þá aftur haf-
izt handa um að reyna að koma bókinni út,
og tókst það, — þökk sé vélinni og mann-
tegund þeirri, er kunni með hana að fara.
— Þykir rétt að geta þess, að höfundur
telur hyggilegast, að bœkur hans séu hand-
leiknar með gœtni og ekki fengnar öðrum
í hendur en þeim, sem hafa hestaheilsu.
Leacock er Gröndal Kanadamanna,
fyndni hans er oft grœskulaust gaman, en
í sumum sögum hans er ívafið hin naprasta
ádeila, kastar hann þá hnútunum á báða
bóga, stingur aðlinum og yfirvöldunum
sneiðar með gamansemina að yfirskini.
Hann hejur ritað um þrjátíu bœkur, mest-
megnis skopsögur, og getið sér mikinn orð-
stír. — Hann andaðist árið 1944, sjötíu og
fimm ára að aldri. K. B.
ég auðnu ráða, hversu til tækist.
„Allt, — eins og það leggur sig.“
„Þér takið alla inneignina.“
„Hvern pening.“
„Ætlið þér að hætta viðskiptun-
um?“ spurði maðurinn, forviða.
„Já, í eitt skipti fyrir öll.“
Ég ól þá fráleitu von í brjósti, að
þeir kynnu að halda, að ég hefði
móðgazt af einhverju, meðan ég var
að skrifa ávísunina og hefði snúizt
hugur. Ég gerði aumkunarverða til-
raun til að reyna að lita út eins og
ofsabráður maður.
Gjaldkerinn gerði sig líklegan til
að greiða féð.
„Hvernig viljið þér fá þetta?“
spurði hann.
„Ha?“
„Hvernig viljið þér fá þetta?“
„Ó,“ — ég skildi, hvað hann var
93