Morgunblaðið - 01.12.1971, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 1. DESEMBER 1971
31
Fjá.röflnnamefnd Styr ktarfélags vangeflnna.
Styrktarfélag
vangefinna á Sögu
- EBE
Framh. af Ws. 1
Geoflfirey Rippon, hafi beðið
póliittískian ósigur. Því er haldið
fram að Bretar hafi reynt að
gera l'íitið úr fiskiréttinda'málun-
um, en í Ijós hafi komið að þau
séu miklliu erfiðari úrlausnar en
talið hafi verið til þessa.
Annar fundur verður haldinn
1 ráðherranefnd EBE 11. des-
eimber. Þremur dögum áður
Iheldur samninganefind Norð-
manna undir fiorsæti Sören Chr.
Sommerfelts fiund með sendi-
herranefind ráðherranefndarinn-
ar. Sennilegt er, að landhelgis-
málið og norsk landibúnaðarmál,
sem enn eru óleyst, verði tekin
til nýrrar meðferðar. Fleiri
samningafundir eru efcki fyrir-
hugaðir fyrir jól.
NORBMENN ANÆGÐIR
Samningaimenn Norðmanna
eru ánaegðir með það sem gerzt
hefur að sögn fréttaritara NTB.
Fer Kleppe ráðherra lagði á það
mikla áherzlu í nótt, að það eina
sem Norðmenn hefðu áhuga á
væri viðunandi lausn, en ekiki að
samkomulag tækist um skjóta
lausn samkvæmt ákveðinni tima-
áæfclun.
Aðalatriði titboðs EBE eins og
það liggur nú fyrir eru: Löndin
sem sækja um aðUd mega hafa
sex mílna landihelgi í tíu ár.
12 mílna fiskve i ði 1 andhelg i skal
gilda á sérstökum svæðum á
sama tíma, það er svæðum þar
sem íbúamir eru háðir fisikveið-
um, svo sem Norður-Noregi,
Færeyjum, Orkneyjum, Suður-
éyjum, Grænlandi auk þess siem
sérreglur gildi fyrir Comwall,
Devon, mikinn hluta Irland's og
hluta Skotlands. Eftir sex ár
skulu bætast við reglur umsófcn-
arlandamna um rekstur fisikveið-
anna sérstafcar reglur EBE er
miði að varðveizlu fiskstofna.
endurskoðunarAkvæði
Mikilvægasita ákvæðið er svo-
kallað endurskoðunarákvæði. í
tfyrsta lið tiilögunnar sem var
lögð fram í gær sagði að fyTir
áramót 1983 legði framkvæmda-
nefndin fram skýrslu um efna-
hagslega og félagslega þróun á
strandsvæðum aðildarlandanna
og ástand fiskstofna. 1 amnarri
grein segir að ef í ljós komi að
þróunin sé fyrirsjáanlega óhag-
stæð í öllum sjávarútvegsmálum
svæða þar sem libúar eru háðir
fisfeveiðuTn samþyfeki ráðherra-
nefndin einróma ákvæði sem
kveði á um bætur vegna sliks
lástands.
Bretar hafa viljað „stöðuga
endurskoðun“ á reglum EBE og
Norðmenn vi'lja skýlaus ákvæði
um stefnuna í sjávarútvegsmál-
um. Norðmenn segja að tillagan
sé óaðgengilegri en fyrri tillögur
og 'hæfi betur Bretum en Norð-
mönnium. Sagt er að EBE hafi
litið sivo á að Bretar reyndu að
éinangra Norðmemn, en ekki
tekizt það þar sem EBE hafi
skiuldbundið sig til að lita á fiski-
mál Norðmanna sem sénmál.
Ekkert anmað land hefur fengið
slíka undaniþágu. Bretar réðust
gegn henni og Rippon beið póli-
tískan ósigur, segir fréttaritari
NTB.
5« MÍLUR?
Hugsanleg útfærsla norsku
landihelginnar úr 12 milum í 50
er eitt helzta trompspil Norð-
manna, þar sem silikt vilja EBE
og Bretar forðast ef Norðmenm
ganga ekki í EBE. Bf Norðmenn
gerast aðilar fá skip frá EBE-
iöndium aðgang að þessum mið-
um en Norðmenn fá að ráða um
gerðir fiskiskipa, veiðarfæra,
itegumd fiskveiða og aflamagn.
EBE hefur þvl áihuga á að binda
Norðmenn á þessum miðum svo
að menm standi ekki andspænis
„íslenzku ástandi," segir frétta-
ritari NTB.
ARLEG skemmtim Styrktarfé-
Iags vangefinna verður haldin
á Hótel Sögu, Súlnasal, simnu-
daginn 5. desember, og verður
hún í tvennu lagi.
Barnasikemmtun verður kluk'k-
an 3 eftir hádegi, og er aðgangs-
eyrir 50 kr. fyrir böm, en 100 kr.
fyrir fuMorðna.
Um kvöldið kostar aðgangur
200 kr. fyrir manninn. Þetta er
glæsileg skemmtun með góðum,
þekktum skemmtikröftum og
skyndihappdrætti bæði á fyrri og
síðari sfeemmtun. Verður þar
diregið um 250 vinninga, þar á
meðal málverk eftir Kjarval,
Eggert Guðmundsson og Baltas-
ar, sem gefin hafa verið til fé-
lagsins í tilefni af sfeemmt'uninni.
Allur ágóði af þessari skemmt-
un rennur til Bjarkaráss, sem er
nýtt heimili fyrir vangefna, en
þar á að vera starfsþjálfun. Hús-
ið er að visu fúMgert, að sögn
Framh. af bls. 1
Það er ógnun við frelsi okkar og
öryggi. Það er ógnun við gund-
völlinn sem við höfum byggt á
og tilvera okkar hvílir á,“ sagði
frú Gandhi.
BARDAGAR
í Dacca hefur pakistanska her-
stjórnin sagt frá nýjum árásum
Indverja í SyMiet-héraði í norðri,
Mymensing-svæðinu í norðri og
á Jessore-svæðinu í suðvestri. —
Talsmaðurinn sagði að „harðir
bardagar“ geisuðu hjá Kalampur
á Mymensingh svæðinu, en hélt
því fram að hrundið hefði verið
árásum Indverja í Sylhet og hjá
Jessore og að manntjón Indverja
hefði verið 2000 manns.
Seinna var sagt frá því í Dacca
að Indverjar hefðu gert stór-
skotaárás á Jessore, fellt einn
mann og sært 15. Harðir bardag
ar geisuðu hjá landamærastöð á
þessu svæði, og samkvæmt öðr
um fréttum hafa Indverjar gert
„örvæntingarfuMa en misheppn-
aða tilraun“ til þess að sækja til
Jessore. „Blóðug orrusta" geisaði
en Indverjar hefðu orðið fyrir
miklu manntjónL
Þrjár pakistanskar flugvélar
flugu í gær yfir indverskt land í
Kasmír, en Indverjar hröktu þær
á brott með flugvélum og loft-
varnarbyssum, að því er ind-
verska fréttastofan UNI skýrði
frá í dag. í Nýju Delhi var ekki
sagt frá bardögum á landamær-
um Austur-Pakistans í dag.
Yahya Khan, forseti Austur-
Pakistans, hefur lagt til að Sam
einuðu þjóðirnar sendi eftirlits-
menn að landamærum Indlands,
en Indverjar hafa áður vísað
slíkri tillögu á bug.
í þingræðu sinni í dag ítrekaði
frú Gandhi að hún væri mótfall
in afskiptúm Öryggisráðsins af
ástandinu. Hún fuMvissaði Mukti
Bahini, frelsisher Bangla Desih,
um stuðning Indverja og sagði að
næsti mánuður yrði þjóð Bangla
Desh erfiður og hefði úslitaþýð-
ingu. Hún sagði, að baráttu aust
ur-pakistamskra skæruliða miðaði
kvenna í fjáröflumameínd., en
innbú og kennslutæki öll vantar
ennþá. Þama eiga að rúmast
52 nemendur, en eru þegar
orðnir 18.
Fjáröflunamefndin heíur að-
stoðað önniur heimiM á sama
hátt. Segja konumar, að þakkar-
vert sé, hve margir séu fúsir til
að leggja hönd á plóginn, og
ekkert sé hægt, án aðsitoðar
fófltksins. Tappagjald svokallað
er aðalfjáröflunarleið félagsins,
en það fari aðeins í húsbygg-
ingar.
1 Styrk'tarfélagi vangefinna
eru nú 1100 manns í Reykjavík
einni, en þá eru ótaldir aMir þeir
mörgu, sem styðja félagið utan
höfuðborgarsvæðisins. 1 fyrra
var safnað meðlimum, og bæfct-
ust þá mjög margir í hópinn, og
er von félagsmanna, að sem
flestir styðji þetta málefni með
þátttöku í skemmtuninni á
sunnudaginn.
mun. Hún kaMaði brottvisun
flóttamanna frá Austur-Pakistan
innrás af hendi Pakistana og
sagði að árás á Kasmír yrði
hrundið.
— Þrjár eyjar
Framh. af bls. 1
á leið til og frá Persaflóa fara
um.
í tilkynningu stjórna írans og
Sharjah segir að með hertöku
Abu-Musa sé ekki verið að leggja
eyna undir íran. Eyjan er áfram
eign furstadæmisins, en íran fer
þár með stjórn í framtíðinni og
greiðir Sharjah helming allra
þeirra tekna, sem fást frá olíulind
úm eyjúnnar.
Varðandi Tunb-eyjamar tvær
horfir Öðruvisi við. Hafa stjórnir
furstadæmisins Ras al Khaimah,
Kuwaits og íraks mótmælt her
tökunni harðlega.
— Alþingi
Framh. af bls. 11
tækja hafi verið mikil á undan-
förnum árum og bændur mjög
almennt tekið þessa tækni i sína
þjónustu, þá fer því fjarri, að
tækin séu í jnörgum tilvikum
jafn fullkomin og vera þyrfti,
auk þess sem hin eldri ganga úr
sér.
Tækin eru dýr, og má búast
við, að verð á þeim hamM út-
breiðslu verulega, ef framlag til
þeirra væri fellt niður. Það er því
að dómi flm. mjög nauðsynlegt,
að áfram verði haldið fjárfram-
lögum i þessu skyni, svo sem lagt
er til með frumvarpi þessu.
— Ríkisafskipti
Framh. af bls. 16
hann væri blendinn og hefði síð
ustu árin veitzt að því, sem
hann kallaði sfeort á skipulags-
hyggju og hömlulausa fjárfest-
ingu. Þanniig hefði hann for-
dæmt það ástand, sem riikt
hefði 12'síðustu árin og talið að
það leiddi til lélegri nýtingar á
fjármaigni og minni framfara en
ef sfeipuJaigshyggjan hefði ráðið.
1 stjórnarsamvinnu Sjálfstæð
isflofcksins og Alþýðu.flokksins
vair innleitt hér á land raunhæf
asta frjáísræðisskipulag, sem
ríkt hefur hér á landi um ára-
tugi og var í jiánasta samræmi
við stefnu Sjálfstæðisfloikksins
frá stofnun hans. Nú hafa hins
vegar risið uþp í Al'þýðu-
flokknum öfl, sem vMja halda
sig nærri stjórnarherbúðunum
og hafa þannig sett upp sósíal-
ískt andUt.
Sjálfstæðisflokkurinn er þvl
einn flokka í dag merkisberi
þess frjálsræðis i efnahags-
og fjármálum, sem ríkt hefiur í
landinu undanfarin 12 ár, og
fylgir því í meginefnum áfram.
Enda er það i samræmi við þá
grundvallarstefnu, sem vestræn
ar þjóðir svo sem Norðurlanda-
þjóðirnar fýligja varðandi at-
vinnu- og framfevæmdamál, efna
hags- og f jármál.
HAGRANNSÓKNUM
KOMIÐ A
Alþinigismaðurinn sagði, að all
ar þjóðir viðurkenndu nauðsyn
áætilanagerðar aiveg eins og ein
staklingar nú. Einstaklinigarnir
beittu henni til þess að byggja
upp framtíð slna og fjölskylid/u
sinnar, fyrirtæki notuðu hana og
þróuð þjöðfélög, — við íslend-
ingar hefðum beitt áætlanagerð
undanfarin ár og væri sú
stefna mörkuð af fráifarandi
ríkisstjöm. Á valdaskeiði henn
ar var Efnahagsstofnunin sett
á laggirnar, tekin upp skipuleg
áætlanagerð um framkvæmdir
rikisins, starfsemi og einstaka
þætti svo sem i skóla-, vega- og
hafnamálum, áætlun var gerð
um öflun fjár tiil stofniánasjóð-
anna og síðast en ekfei sízt voru
gerðar byggðaþróunaráætlanir,
fyrst samgönguáætituin Vest-
fjarða, síðan atvinnumáiaáætl-
un Norðurlands, þá samigöngu-
áætíun Austfjarða ag á önd-
verðu þessu ári var Efnahags-
stofnuninni falið að semja sam-
gönguáætlun Norðurlands og at
vinnumálaáætlun Vesturlands
og Vestfjarða. Þessu starfi var
komið á að frumkvæði fráfar-
andi rikisstjórnar og hagrann-
sóknir hafnar í fyrsta skipti af
Efnahagsstofnuninni, sem mikið
var þó deiit á og kallað mikið
S'kriffinnskubákn. Hagrannsókn
irnar voru síðan auknar og hef-
ur Efnahagsstofnunin veitt mik
ilsverðar uppiýsingar m.a. við
ákvörðun á verðlagi sjávaraf-
urða og ákvörðun búvöruverðs
og gegnt m.ikilvægu hlutverki,
sem hlutlaus upplýsingastofnun
fyrir aðila vinnumarkaðarins.
HEILBRIGÐARI ÞRÖUN
Magnús Jónsson sagði, að áætl
anagerðirnár hefðu verið
tvenns konar í tið fráfarandi
ríkisstjórnar. Annars vegar var
unnið eftir vinnuáætlun ríkis-
framkvæmda, en hins vegar
var leiðbeinandi áætlanagerð
fyrir atvinnuvegina, ekki til
þess að segja mönnum fyrir
verkum, heldur til þess að gefa
margvíslegar visbendingar um,
hverni'g bezt sé að standa að efl
inigu og uppbyggingu atvinnu-
Mfsins. Einstaklingurinn, fram-
taksmaðurinn viM gera það,
sem er skynsamlegast fyrir
hann og fyrir þjóðfélagið. Það
sem er bezt fyrfr hann, er bezt
fyrir þjóðíélagsþróunina. Þetta
fer saman. Með þessari stefnu
gátum við stuðlað að heilbrigðri
þróun efnahagsmála, við gátum
ný;t betur starfskrafta einstakl
inganna með þvi að samræma
stofnfjársjóði atvinnuveganna
og með þvi að afmarka svið
þeirra og afla þess fjár sem
nauðsynlegt var talið til at-
vinn uu ppbyggingar.
Um þetta var ekki deilt.
Ekki heldur um að halda uppi
byggðaþróun. Atvinnujöfnunar-
sjóður hefur veitt stórfeMda fyr
irgreiðslu við uppbyggingu at-
vinnulífs víðs vegar um land,
þar sem atvinnuleysis gæ ti fyr-
ir og til þess að styrkja byggð-
ina.
FAUUEGAR UMBÚHIR
Magnús Jónsson sagði, að
frumvarpið um Framkvæmda-
.stofnun rikisins væri aðeins fiaJiN
legar umbúðir utan um Ijótan j
kjarna. Og galilinn er sá, sagði j
hann, að stjórnarliðar vita ekki
sjálfir, hvað felst í þessum
kjarna. Það er talað um heildar
stjórn f járfestirugarmáia, saitb
ræminigu á útlánum stofmlána-t!
sjóða, röðun framkvæmda, og ati l
hugun á arðsemi og þjóðhags-'
legu gildi nýrra a'.vinnugreina
og fyrirtækja og að ríkið skuli
hafa frumkvæði að stofnun
nýrra fyrirtækja.
Það er gott að samræraa út-
lán, sagði hann, en það hlut-
verk er nú í höndum Fram-
kvæmdasjóðs og Seðlabankans.
En það er ekki það sama og að
ráða framkvæmdum. Hér er því
gripið inn í athafnalífið með því
að heimila að settar séu almenn-
ar regiur um það, hvað leyft sé
hverju sinni svo sem með því að
tiltekin mannvirki eða tilteknar
verksmiðjur skuM ekki settar
upp á einum stað fremur en
öðrum. Þannig getur slik heim-
ild merkt það sama og höft og
bönn, Ld. með þvi að eitt árið
megi ekki reisa neinar tMtekn-
ar byggingar í Reykjavik, en
hins vegar einhvers staðar ann-
ars staðar.
I frumvarpinu er ákveðið, að
liánadeild skuli hafa frum-
kvæði að stofnun fyrirtækja og
kanna möguleika á nýjum fyrir
tækjum, sem þá skuli si'tja fyrir
lánveitingum. Heimffldir þessar
um ný fyrirtaski og röðun fram
kvæmda eru óljósar og enginn
svör hafa komið þeim til skýr-
ingar við umræður á Alþingi
eða við skoðun í nefnd. En
möguleikinn tM stórfelldra rik
isafskipta er þar fyrir hendi.
HINIR PÓLITÍSKU
KOMMÍSARAR
Magnús Jónsson sagði, að altt
væri þetta hrófatild.ur, Fram-
kvasmdastofnun ríkisins, sett
upp 'tdl þess að skapa grundvöll
opinberra afskipta. Það sem
sannar það eru ákvæðin um það,
sem ég hef kallað kommísarana,
sagði hann. Það eru pólitískir
trúnaðar- og eftirlitsmenn ríkis
stjórnarinnar, sem eiga að sjá
til þess að ekkert gerist, nema
þeir hafi þar sinn pólitíska fing
ur í. Þeir eru kallaðir fram-
kvæmdaráð og eiga að annast
hinn daglega rekstur. Það eru
því þeir sem raunverulega ráða.
Og af hverju eru þeir þrir?
Það liggur i augum upi. For-
sætisráðherra minntist ekki á
þessa grein, þegar hann gerði
grein fyrir frumvarpinu á Al-
þingi.
Fram.kvæmdaráðið er þarf-
laus mil'liliður, ef ekki væru
pólitísk viðhorf að baki. Annars
væri eðlilegt, að forstöðumenn
deii'danna mynduðu sameigin-
legt framkvæmdaráð. En það
nægir ekki. Það þarf kommis-
ara á austræna vísu til að segja
fyrir verkum.
Stofnun eins og þessi leiðir
hvorki til betra skipulags né
raunhæfra framfara. Það er
Ijóst, að með frumvarpinu er
stefnt að samruna valds, sem
dregið er undir fámennan hóp
vaidamanna í höfuðborginni.
Þeir eiga að ráða meira og
minna yfir a höfnum og fram-
kvæmdum borgaranna. SM'kur
samruni valdsins er öndverður
skoðun okkar sjálfstæðis-
manna. Við viljum skipulag, en
við viljum ekki hafa allt á einni
hendi. Það er engin ein hönd
svo holl, að hún viti betur en
alQar aðrar.
Min skoðun er sú, sagðl
Magnús Jónson, að hér verði
tekin upp þrúgandi rikisafskipti
ef ríkisstjórninni verður langra
Mfdaga auðið. Þess vegna er
nauðsynlegt, að ríkisstjórninni
sé veitt aðhaid og henni haldið
hræddri með því að láta hana
finna, hversu andsnúin þjóðin
er höftum og bönnum. Ella drög
umst við af ur úr í stað þess að
við getum stigið mörg skref
fram á við vegna þess, hvemig
ástatt er i efnahagsmálunum, ef
við beizlum þá orku, sem í þjóð
inni býr, það framtak, sem fram
hefur komið á undanförnum ár j
um.
— Gandhi
vel áfram þrátt fyrir mikinn liðs