Morgunblaðið - 01.12.1971, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 1. DESEMBER 19T1
19
Minning:
Edvard Lövdal
Faeddur 8. apríl 1883.
Dálnn 33. nóvember 1971.
Þótt ekki hail fallið hingað
skriða af flóttafólki — i nútíð-
armerkingu, má þó segja, að
þannig hafi okkar góða lamd, Is
iarnd byigigzt í upphafi. Duigmiikl-
ir drengskaparmenn þó víking-
ar væru sumir hverjir vildu
ekki ofriki una, lögðu heldur
með allt sitt út í óvissu hafsins
með bjartsýnina og áræðistil-
finninguna að áttaivita.
Enn I dag eru Norðmenn mikl
ir sægarpar og hafa margan
góðan drenginn sent okkur.
Ég minnist þess, er við hófum
hivalveiðar á ný, með stöð inni í
Hvalfirði, að Norðmenn er slíku
voru þaulvamir, voru þar í byrj
un. Sama mun verið hafa, um
aldamót er skipastóll okkar var
að vaxa úr árabátum upp i skút
ur og vélbáta. Eðliiega höfðum
við þá fáa menn átt vana vélum
og Norðmenn að sjálfsögðu þar
langt á undan okkur.
Um 1905 munu fjórir tugir
Norðmanna hafa komið upp til
Austfjarða til sliikra starfa. Þá
hefur verið meira um að vera á
Mjóafirði en nú er.
Einn þessara Norðmanna var
Edvard Lövdal, rúmlega tvítug-
ur að aldri. Eftir því sem hann
var, þá er ég kynntist honum
fyrst, þá komnum yiör miðjan
aldur, mun hann á þessum árum
ekki hafa dregið dáð úr neinum,
djarfur í framgöngu, -herðabreið
ur og mikill á velli, sjáanlegt
hraustmenni til líkama og sálar.
Síðar er leið hans lá hér til
Reykjaivíkur, reyndist hann
einnig liðtækur til fleiri starfa
og kunna í mörgum greinum öðr
um betur til verka. Um mörg ár
var hann við lýsisbræðslú og
þar sem sliku tilheyrði alls
konar röralögn eins og mótor-
vélurn, kom það af sjálfu sér, að
hann laigði sina gjöiviu hönd að
fyrstu miðstöðvarlögnum hér i
bæ og hefði þvi getað verið einn
af þeim fyrstu er stofnuðu félag
þeirrar starfsgreinar, ef hann
hefði kært sig um.
Fljótlega eftir að hann kom til
Reykjaví'kur hefur hann verið
ákveðinn i að staðfestast hér og
stofnaði heimili með Jóhönnu
Sigurðardóttur, Grimssonar er
mörgum var kunnur ekki sizt
fyrir tálipurð sina í Góðtempl-
arahúsinu allt fram í gráa elli.
Jóhönnu og Lövdal fæddist
fyrst sonur 1910, Ragnar
Komelíus, trésm. og byggingam.,
næst Marten P.K. er þau misstu
á 3ja ári og Magdalena, er lézt
á 1. ári. Jóhanna lézt síðan sjálf
að fjórða barni 7. mai 1917.
Árið 1921 giftist Lövdal eftir-
lifandi konu sinni, Guðleifu
Jónsdóttur frá Hólmi í Landeyj-
um. Þau eignuðust einnig fjög-
ur börn og misstu á sama hátt
strax þrjú þau ynigstu, en þess
elzta fengu þau að njóta, sonar
er Ingi heitir og er loftskeyta-
maður, kvæntur Bimu Bjömsdóitt
ur. Auik þess önnuðust þau frá
fæðingu og ættleiddu stúlku, er
ber nöfln þeirra beggja, Guðleif
Edda, gift Konráði Guðmunds-
syni hótelstjóra. Þau eiga þrjú
börn.
Elzti sonmrinn Ragnar, er kvænt
ur Huldu Ingibjörgu Benedikts-
dóttur og eiga þau fimm börn
og elzt þeirra Edvard. Þau eru
því átta Lövdaiis barnabörnin og
út frá þeim komin tíu barna-
bamabörn á liíifi.
Lövdal var fæddur í Lofoten
8. april 1883 og því á átttugasta
og níunda aldursári er hann lézt
að Hrafnistu aðfararnótt 23ja þ.
m. eftir langvarandi vanheilsu.
Lövdal var nokkuð sérstæður
persónuleiki, einn af þeim mönn
um er kalla mætti geislandi gleði
vita, hvar sem hann hittist, á-
vallt tilibúinn með gamanyrði á
vörum á sínu sikemmtilega bland
aða máli, sem ég er ekki alveg
frá, að gamansemi hans hafi á
blettum valdið hvernig hann lét
orðin oft flakka; ágætrí „skandi-
inavísku“.
Ekki var það af því, að hann
vildi ekki Islendingur vera, því
að það var hann í bezta lagi í
hvivetna, utan málfarsins.
Ekki væri neitt tæpitungumál
í samræmi við minningu hans.
En þótt hann væri kjarkmaður
og léti sér ekki allt fyrir brjósti
brenna, var hann maður trúað-
ur, sem oft leyndi sér eikki er
hann, þótt í létitu málii væri, greip
til tilvitnana úr biblíunni og
hefur slíkt lífstraust létt honum
marga byrði á ævigöngunni og
gjört honurn kleift, að létta und
ir með öðrum. Langt fram eftir
ævd, gerði hann oft heldur litið
úr því, sem við köllum oft „yfir-
náttúrleg fyrirbrigði", en fékk
svo eitt sinn sjálfur að reyna
einn rauniveruleika þess, eina
nótt norður á Siglufirði og hefði
veikbyggðari maður tæpast
gengið jafn heill eftir, þótt það
breytti aðeins sfcoðun hans á lífs
lögimálunum. Merkitega drauma
dreymdi hann og, og tók nokk-
urt mark á, þótt varlega færi,
en hvorld vildi hann þó með
öllu neita tilvistarmöguleika dul
rænna fyrirbrigða né huldu-
flólks.
Hann verður kvaddur frá kap
ellunni í Fossvogi þriðjudaginn
30. nóvember kl. 1.30.
Á sjónairhóli staldrar maður
við og lítur til baka. Þá get ég
ekki oftar litið inn til hans til
að njóta hans lífgandi áhrifa og
hefi ocf oft vanrœikt það, ef það
hefði getað verið honum til gam
ans, það hefði hann þó átt vel
skilið af mér og öðrum.
Engan veit ég þann, er ekki
vildi þakka honum samfylgdina
og er það ekki bezti arfurinn til
ef tirlifendanna ?
Trúaður maður óttast ekki
dauðann. Lövdal hafði við eina
síðustu heimsókn spurt á hvaða
vikudegi væri síðasti dagur mán
aðarins. Var það óljóst hugboð
um, að það væri hans síðasti dag
ur ofan moldar? Trúaður maður
fylgist glaður með gróðri jarðar
eftir langan og góðan sumardag,
hann, eftir langan og starfsríik
an ævidag, lýtur sinni móður
jörð.
1 Guðs friði.
Ingþór Sigurbjs.
1 dag er lagður til hinztu
hvilu Ekivard Lövdal, Bölistaðar-
h'lið 37, en hann lézt 23. þ.m. á
sjúkradeild Dvalarheimilis aldr-
aðra sjómanna.
Edvard Lövdail var fæddur
í Lövdal við Lófólíen í Noregi
4. april 1883, og var því kominn
há'tt á 89. aldursár, er dauðinn
bar að, eftir langvarandi veik-
indi.
Lítið eru mér kunn æskuár
þessa vinar míns, en þau munu
hafa liðið svipað og hjá öðrum
fátækum æskumönnum fyrir og
um aldamótin, við ýmis störf
bæði á sjó og landi strax og
kraftar Leyfðu.
Til Islands kom Lövdal 1905,
fyrst til starfa við hvalstöð sem
Norðmenn starfræktu á Mjóa-
firði en næstu árin stumdaði
hann sjó og ýmis störf, aðallega
við verkun sjávarafla, meðal
annars á Siglufirði, og minntist
hann ofit síldaráranna þar með
mikilli ánægju. Hér í borg stund
aði hann ýmis almenn störf með
al annars pípulagnir um ára
skeið.
Edvard Lövdai var tvikvænt-
ur. Fyrri konu sina Jóhönnu Sig
urðardóttur missti hann 1917,
hafði hún alið honum 4 börn, en
þau misstu þrjú þeirra, aðeins
það elzta, somur, er Ragnar heitir
lifði, er hann kvæntur Huldu
Benediktsdóttur, og er búsettur
í Kópavogi.
Árið 1921 giftist hann svo
eftirlifandi konu sinni, Guðleifu
Jónisdó'ttur. Fædduist þeim f jögur
börn, en aðeins það elzta, sonur,
lifði. Hefur barnamissirinn án
efa verið þeim hjónum mjög
þungt áfiall, því að bæði voru
þau sérstakir barnavinir, og það
svo að öll börn sóttu til þeirra.
Börn þeirra, Ingibergur, son-
urinn, og fósturdóttirin Edda
Guðleif, sem alla tið hefur verið
litið á sem dóttur og sysitur á
heimilinu, nutu líka frábærrar
umhyggju í uppvextinum, enda
verið ríkjandi gagnkvæm um-
hyggja og ástríki í fjölskýld
unni.
Tengdabörn þeirra hjóna eru
Bima Björnsdóttir gift Ingibergi
og Konráð Guðmundsson,
kvæntur Eddu, hafa þau verið
tengdaforeldrum sinum til mikill
ar ánægju, enda verið þar ráð-
andi gagnkvæm umhyggja og
hjálpsemi.
Edvard Lövdal var fríð-
ur maður sýnum og myndarleg-
ur á velli, hafði létta lund og
yndi af öllu grini og gaman-
semi, enda oft kátt i kringum
hann í kunningja hópi. Hann sá
alltaf broslegu hliðarnair á líf-
inu þótt erfiðleikar steðjuðu að.
Jafnvel i hans erfiðu veikind-
um, eftir að hann var hættur að
geta stigið í fæturna lét hann
gamanyrðin fljúga.
Heimili Lövdalshjónanna var
bæði fallegt og vinalegt, og þau
mjög samhent um að gera það að
laðandi. Gestrisni sat þar í fyr-
irrúmi enda áttu þau marga góða
kunningja og heimilisvini.
Ég á margar góðar minning-
ar frá heimili þeirra, bæði frá
þeim tíma er ég kom fyrst til
þessa bæjar, unglingur og
þekkti fáa, en þá var oft farið
heim til Edvards og Guðleifar
frænku, að fá kaffi og spjalla,
og alltaf mætti manni sama góða
viðmótið, hvernig sem á stóð.
Ég minnist lika margra glaðra
stunda þegar venzlafólk og vin
ir söfnuðust saman á heim-
ili þeirra á hátiðum og við önn-
ur tækifæri. Borð voru þakin
góðum veitingum og húsbóndinn
sat við borðendann höfðingleg-
ur, glaður og skemmtilegur og
naut þess að vera veitandi.
Nú þegar þú hverfur héðan,
leita á hugann margar góðar
minningar sem hér verða ekki
raktar. Ég vil áðeins færa þér
mínar beztu þakkir fiyrir ára-
tuga góða vináttu.
Á þessari kveðjustund votta
ég svo eftirlifandi eiginkonu
þinni og öðrum ástvinum inni-
lega samúð og vona að minning-
in um góðan mann verði þeim
léttir í sorg.
G.S.
MIKIL náðargjöf er það þegar
menn eru þeim eiginleikum
gæddir að sjá oftast bjartari hlið
mála og hafa létta lund og kímni
að förunaut, en þannig var Ed-
vard.
Ef eitthvað bjátaði á var því
tekið með stillingu og eina at-
hugasemdin kannski: „Det má
man tage som anden modgang i
dienne verden.“ Ekki svo að skilja
að léttúð hafi ráðið gerðum,
heldur ætíð reynt að finna lausn
mála.
Edvard las mikið Biblíuna, sér-
staklega er hann var á miðjum
aldri, enda vitnaði hann oft í
hana máli sínu til stuðnings, er
hann var að sannfæra fólk um að
þar mætti finna forsögn margra
atburða, sem gerzt hefðu allt
fram á okkar daga.
Mikið yndi hafði Edvard af
blómum og öllum gróðri og er ég
viss um að meðal beztu stunda
hans eru árin, sem hann hafði
sinn kofa og gat ræktað sína gairð
ávexti í ró og næði. Enda fannst
honum sumarið eftir að kofinn
var horfinn og hús risu af
grunni, þar sem áður voru garð-
ar, lengi að líða.
Oft er talað um hvað börn
missa mikið ef þau eiga ekki kost
á að alast upp að einhverju leyti
með afa og ömmu. Eitt er víst
að samneyti okkar barna við afa
verður seint þakkað. Strax í
vöggu urðu þau honum mjög
tengd og þegar þau gátu komizt
óstudd til hans þá gekk aldrei
nógu fljótt að koma þeim í fötin,
því hvorki máttu börnin né hann
bíða.
ÞETTA ER
NAFNIÐ OKKAR
SKErnnTTiranyBöÐiíÐ
Bifneiðasala
Notaöir bílar til sölu
Sunbean 1500, '70
Vogue '70
Vogue ’6Q
Vogu-e '65
Hunter '70
Hillman Super Minx, station '66
Commer Comb. '63
Jeepster 6 cyl '67
Cortina '70, 2ja dyra
Cortina '68, 2ja dyra
V.W. 1302 '71
V.W. '63
Taunus 12 M '67
Taunus 12 M '63, ódýr
Fiat 124, '68
Opel Record, station '67
Bronco '66
Rambler Classic '66 ^
Rambler Rebel '67
Taunus 20 M '66, 4ra dyra
Allt á sama stað -
EGILL,
VILHJALMSSON
HE
Ótaldar eru þær nætur er beð-
ið var um að mega sofa hjá afa,
heyra sögurnar um dýrin í skóg-
inum og margar aðrar eða þá
söguna aftur ofurlítið breytta,
allltaf jafn gaman, bara breiða
upp fyrir höfuð, því að sjálf-
sögðu mátti enginn heyra hvað
þeim fór í milli, og ekki mátti
sjá hvort gamli maðurinn eða
barnið skemmti sér betur.
Oftast voru þessar sögur
tengdar æskustöðvum hans i
Noregi og gerði það sitt til að
setja enn meiri ævintýrablæ á
frásögnina. Já, það er margs að
minnast, en öðlingsmanninum
Edvard verða ekki gerð full skil
með nokkrum línum, enda til-
gangurinn aðeins sá að flytja
honum þakklæti 3 barna hverra
líf hann hefur auðgað kærleika
og birtu og skilið eftir endur-
minningar um ógleymanlegan
afa.
K.
Laugavegi 118 — Síml 2-22-40
IflOTcyml'Iaíiiþ
margfaldar
marhoð yðor
Bótagreiðslur
almannatrygginganna í Reykjavík.
Bótagreiðslur hefjast í desember sem hér segir:
Ellilífeyrir mánudaginn 6. desember.
Aðrar bætur, þó ekki fjölskyldubætur miðvikudaginn 8. desember.
Fjölskyldubætur greiðast þannig:
Mánudaginn 13. desember hefjast greiðslur með 3 börnum og fleiri í
fjölskyldu.
Fimmtudaginn 16. desember hefjast greiður með 1 og 2 börnum í
fjölskyldu.
Sérstök athygli skal vakin á því, að á mánudögum er afgreiðslan op-
in ti lkl. 4 síðdegis, auk þess verða greiddar allar tegundir bóta til kl.
5 síðdegis fimmtudaginn 16. desember og laugardaginn 18. desember.
TRYGGINGASTOFNUN RÍKISINS.
—