Morgunblaðið - 21.12.1969, Blaðsíða 25

MOROUNBLAÐŒÐ, SUNNUDAOU'R 21. DESEMBJER 196®
25
R U. S. U. S
eftir Garðar HaUdórsson, arkitekt
HVAÐ ER R.U.S.U S.?
Rannsókna- og upplýsinga-
stofnun ungra Sjálfstæðismanna
(skammstafað: RU.S.U.S.) starf-
ar á vegum Sambands ungra
Sjálfstæðismanna og Heimdallar,
FUS og er ætlað að vinna að
grundvallaatrannsóknum á ýms-
um þáttum þjóðmála sem og að
varia stefnumótandi
Vorið 1964 ritaði formaður
Sjálfstæðisflokksins, dr. Bjarni
Bemediktsson, Sambandi ungra
Sjálfstæðismanna og Heimdalli,
F.U.S. bréf með ósk u/m, „að
þessir aðilar skipi mefndir til
rannsóknair á tilteknum, afmörk
uðum viðfangsefnum með það
fyirir augum, að álit þeirra megi
verða til að móta stefnu flokks-
ins í þeim“. — R.U.S.US var
stofnað haustið 1964 og hefur
starfað óslitið síðan að ýmsum
verkefniuim einis og t.d. „Mennt-
S.U.S.
SÍDAN
RITSTJÓRAR:
PÁLL
STEFÁNSSON
OG
STEINAR J.
LÚÐVÍKSSON
un íslenzkrar æsku“, „Athugan-
ir á landbúniaðarmálum“ og
„Kjördæmamálið“, svo einhver
séu nefnd.
Á 20. þingi S.U.S. nú í haust
var ályktað, að endurskipu-
(legigja bæri sta<nf R.U.S.U.S.,
þannig að aukinn fjöldi manna
varði kallaður til ráðgefandi
starfa um ákveðna málaflokka
— Mun nú greina frá þeirri
endurskipulagningu.
STARFSEMI R.U.S.U.S.
Á stjórnarfundi S.U.S. 12.
september, var Garðari Hall-
dórssyni, Ragnari Tómassyni og
í>ór Hagalín falið að vinna að
tillögum um framtíðarstarfsemi
R. U.S.U.S., með tilditi til sam-
þykkta og umræðna á 20. þimgi
S. U.S. — Við skiliuðum sáðain tE
stjómair S.U.S. greiraargerð um
starfsemi RUSUS., oig var efni
hennar samþykkt á stjórnar-
fumdi S.U.S. 8. október o<g ný-
Skipaðri stjórn RUSUS. falið
að starfa í anda þeirrar grein-
argeirðar
í þessari greinargerð komu
m.a. fram eftirfarandi atriði:
Allur andi 20. SUS-þingsins
speglaðist í 1., 4., og 6. tölulið
stjámmálaályktunarinnair, sem
kveður á um, að Sjálfstæðis-
flokkurirm taki upp opnari
starfsháttu, sem leiði til aukinn
ar þátttöku almannra flokks-
manna við stefnumótun og und-
irbúning ákvarðana innan
flokksins, að ákvörðunarvald
dreifist til fleiri aðila en nú er;
og að tækniþróun og skipulag
atvinnulífsins- og þá trúlega
önnur þjóðmál einnig, — verði
gripin föstum tökum með stór-
eflingu menntunar og rann-
sókna í lok stjórnmálaályktun-
airinnar er því lýst yfir, að Sjálf
stæðisflokkurinin sé eini stjórn-
málaflokkurinn, sem getur
hrundið þessari stefnu í fnam-
kvæmd, og vafalítið felur
R.U.S.U.S í séir helzta mögu-
leika Sjálfstæðismanna til að
gefa afhliða fordæmi í þessu
efni Samkvæmt framansögðu
þarf þá að hafa þessi atriði í
huga við endjurskipul agni ngu
R.U.S.U.S
a Að aukinn fjöldi manna
verði kvaddur til starfa
b. Að starf þeirra beinist
einkum að gagna- og hug-
myndaisöfnun.
c. Að það hvetji til aukinnair
þátttöku almennra flokks-
manna við stefnumótun og
undirbúning ákvarðana
innan flokksins.
d. Að það miði að stóreflingu
menntunar og rannsókna —
og þá eteki sízt mieð því að
gefa fordæmi til eftir-
breytni.
Til þess að stóraukkm fjöldi
manna verði kvadduir til starfa
liggur í augum uppi, að fjölga
verður að sama skapi sibarfsihóp-
um og málefnunum, sem þeir
fjalla um. Þá er orðið stutt í að
ímynda sér, að R.U.S.US hafi
áður en langt um líðuT innan
sinna vébanda starfshópa um
flest hugsanleg þjóðmál Sú hug-
mynd er reyndar all-viðamikil,
svo mjög, að auðvelt er að láta
sér standa sbuggur af hennii, en
við nánari utmlhiuigsun hefur hún
margar ákaflega freistandi hlið-
ar.
Við fraimlkvæmd þeisisaraæ hug-
myndar getur meðal annars
þetta unnizt.
a. S.U.S og Sjálfstæðisflokk-
urinn hafa ávallt innan
sinna raða fjölmarga sér-
þekkingarhópa, sem samtök
in og einstaklingar innan
þeirra geta leitað til um
upplýsingar og leiðbeining-
ar
b. Einstaklingar í þessum hóp
um ráða yfir meiri og víð-
tækari upplýsingum, en al-
mennt gerist meðal þessara
sömu einstaklinga í dag.
c. S.U.S.-stjónn og R.U.S.U.S.
stjórn fylgi hugmyndum
hópanna eftir með samningi
lagafrumvarpa í samvinnu
við þingmenn flokksins og
eftiir öðrum leiðum
d. Starf þessara hópa ættu að
hafa þau áhrif á samtök
okkar, að pólitískar ákvarð
anir og pólitíslk stefnumóit-
un þeirra byggist á meiri
þekkingu og traustari
grunni, en tíðkazt hefur, og
miundi væntanlega að ein-
hverju leyti hafa hliðstæð
áhrif á ákvarðanir og
stefnumótun á víðairi vet-
vangi.
e. Starf þessara hópa mundi
þjáilfa fjölm.arga einistakl-
inga í skipulögðum vinnu-
brögðum, sem óhjákvæmi-
lega smita út frá sér á aðra
starfsemi samtaka okkar.
Núverandi stjóm R.U.S.U.S.
er svo skipuð: Formaður, Garð-
ar Halldórsson, arkitekt; Eggert
Hauksson, viðskiptafræðingur;
Júlíus S. Ólafsson, framkv.stj,
Konráð Adolphsson, framikv.stj.,
Raignar Tómasson, héraðsdóms-
lögmaður, dr. Vilhjálmur Lúð-
víksson, efnaverkfræðingur og
Þorvaldur Búason, eðlisfræðing-
uir.
Fyrsti stjórnarfundur núver-
amdi stjómar R.U.S.U.S. var
haldinin 11. október, og höfum
við haldið vikulega fundi síðan.
— Við ákváðum að hrinda hið
fyirsta í fnamkvæmd stofnun
starfs- eða umræðuhópa, hvem
skipaðan 5 til 10 fnamfarasinn-
uðum mönnum, er sérfróðir væru
um einstök þjóðmál Stjóm
R.U.S.U.S. velur hópstjóra hvars
starfshóps, og er haran trúnaðar-
maðuir stjómarinnar og leiðir
starfshópa til starfa. — Hefur
því starf okkar fyrstu vilkiurnar
að mestu verið í því fótgið, aiuik
þess að afmarka verksvið okk-
ar sjálfra, að einbeiita okkur að
stofnun fyrstu starfshópanna og
setja þeim ramma fyrir starf-
setniina.
Við höfum hugsað okkur að
starfshópar skipti starfstíma sín
um í annir, skv. ákveðinni funda
skrá. í hvenri önn (venjulega
einn til tveir mánuðir) viranur
hvar starfshópur að fyrirfram
ákveðnu viðfangsefni (afmark-
að vandamál innan heildarramm
ans), sem stjóm R.U.S.U.S.
ákvairðar, að fengnum tillögum
hópstjóra. — Til þess að gena
fundi starfshóps líflegri og ár-
angursiríkari, er t.d. miðað við
að fá ,,gest“ eða „gesti“, er séu
sérfróðiir, t.d. ^ í framkvæmda-
tengslum við hið afmarkaða við-
fangsefni annarinnarr, til þess að
flytja erindi um viðfangsefnið,
eða jafnvel vinna með starfs-
hópnum að verkefni þeirrar ann
ar.
R.U.S.U.S. leggur sérstaka
áherzlu á vönduð vinnubrögð.
Nauiðsynlliegt er a® starf hóp-
anna sé vel skipulagt tii þess að
árangur náist. Góðuir undirbún-
ingur allra þátttakenda starfs-
hópanna, svo sem skrifle-gar til-
lögugerðir og söfnun gagna,
stuðlar að hagnýtum og stytt-
um fundartíim.a. — Stutt verður
að hagkvæmum nútíma vinnu-
brögðum hópanna, t.d. síðar
mieð því, að hóparnir fái sér-
stafca tilsögn i fund arstörfium og
umræðutækni. Verður strax í
upphafi lögð á það áherzla, að
þátttakendur skilji og skynji. að
þeir geta haft úrslitaþýðingu
um það, hvort starf hópsins
tekst eða ekki.
Fyrstu tveir starfshópairnir
hafa nú hafið störf sín.
Málaflokkair (heildarrammi)
þeirra eru annarsvegar:
„Sjávarútvegs- og fiskiðnaðar
mál“ og hinsvegar: „Húsnæðis-
mál“. Hópstjóri sjávarútvegs-
mála er Benedikt Sveinsson,
hæstaréttarlögmaður en hóp-
Fyrst rannsóknir
FYRR á tfanum var aigenigt
að vísindamenn sveipuðu
atörf sín einhverri dulair-
blæju lærdóms og vizku, og
töldu sig vart eiga samleið
með öðrum þegnum þjóðfé-
lagsins. Störf þeinra voru því
oft lítils mietin og til lítils
gagns fyrir samtíðina. En
hinir, sem lögðu niðurstöður
sinar ófeimnir fyrir dóm sam-
tíðarininiar, voru iðulega sak
aðir um villutrú og að spilla
með henni fyrir rikjandi hugs
unarhætti og þjóðfélagsvenj-
um. Hugmyndum þeirra og
ráðleggiingum var þvi flest
til fonáttu fundið.
Þetta heyrir að vísu for-
tíðinni til að mestu. í>ó eru
ætíð til menn, sem dagað
hafa uppi og fylgjast ekki með
tímanna táknum. Við lifum á
tímum síharðnandi sam-
keppni á sviði firamleiðslu og
útflutnings. Hver atvinnu-
grein verður að eiga greið-
an aðigang að vísindalegri
þjónustu og tækninýjungum
og að kunna að nota þær til
hlítair. En þetta verður að-
eins gert með nániu samstarfi
forystumanna atvinnuveg-
anna og vísindamannanna.
Atvinnuvegimir og for-
ystumenn þeirra verða í
miklu ríkairia mæli en áður að
hafa frumkvæðið að hvers
kyns rannsóknum og rann-
sóknaverkefnum. Rannsókna
stofnanir atvinnuveganna
mega ekki einangrast firá
þjóðlífinu. Þær verða að geta
fylgzt með hjartaslögum at-
vinnulífsins hverju sinni og
vera í fararbroddi með, hvert
stefnir.
Rannsóknastarfsemin verð-
uir að vera á undan til að
geta forðað einstökum at-
vinnugreiinum eða jafnvel
einstökum fyrirtækjum frá
óþarfa fjárútLátum og kostn-
aði. Annairs gegnir hún ekki
hlutverki sínu á fullnægj -
andi hátt. Rannsóknir, sem
gerðar eru eftir á eða byrjað
er á of seint, eru oftast helm-
ingi kostnaðanmeiri en rann-
sóknir, sem gerðar eru á
réttu augnablikL
1 þessu sambandi þýðir lít-
ið að stofnsetja ráð og nefnd-
ir og einblína til þeinra sem
lausnara alls. Slíkt er oftast
oftast tákn um ytri
sýndarmennsku og til þess
ætlað að dreifa ábyrgðinni af
hugsanlegum mistökum, ef
svo illa vill tiL
f rannsóknamálum at-
vinnuveganna höfum við því
miðuir ekki farið varhluta af
nefndamenmskunni frekar en
svo mairgir aðrir þættir þjóð-
lífsins. í stuttu máli sagt:
Fullyrða má, að hin mann-
marga yfirbygging nefnda,
ráða og stjórna, sem núver-
andi löggjöf um rannsóknir í
þágu abvinnuveganna einkum
fjalliar um, hafi ekki aðeins
misheppnast í flestum aðal-
atriðum, heldur í flestum smá
atríðum líka.
I>ó eru aðeins rúmlega fjög
ur ár, síðan þessi löggjöf var
á svið sett eftir langt og
striangt érfiði við að reyna
að aðhæfa etrlendar fyrir-
myndir að íslenzkum kring-
umstæðum. Vætri það sannar-
lega verðugt rannsóknarefni
að kanna hvaða orsakir
raunverulega lágu að baki
núvemandi löggjöf annairs
vegair og hins vegar, hvers
vegna hún hefur svo gjörsam
lega brugðizt í veigamiklum
atriðum. Kannski þetta væri
heppilegt viðfangsefni handa
Ranmsóknaráði ríkisins?

stjóri húsniæðismála er Ólaf-
ur Jensson, framkvæmdastjóri.
Einnig hefur verið unnið að þvi
að koma hóp um heilbrigðismál
af stað, en Eggert Ásgeirsson
framikvjstj. hefur tekið sér
þá hópstjórn. — Við miðum svo
að því, að þrír nýir hópar bæt-
ist við í janúar, en það verða
málaflokkarnir, neytendamál,
menntamál og fjár- og baraka-
mál. Þannig gerir sbarfsskrá
okkar ráð fyrir, að við fikrum
okkur áflram og náum smám sam
an til sem flestra hugsanlegra
þjóðmála, og í sumum hinum
viðameiri málaflokkum þurfa
gjaman að vena fleiiri. en einn
starfshópuir.
MARKMIÐ R.US.U.S.
1. Að vinna að endurbótum á
Stjóm R.U.S.U.S. (talið frá vin stri): Júlíus S. Óiafsson, frkvstj., dr. Vilhjálmur Lúðvíksson
efnaverkfr., Konráð Adolphson, frkvstj., Garðai Halldórsson, arkitekt, Ragnar Tómasson, héraðs-
dómslögmaður og Þorvaldur Búason, eðlisfræðingur. Á myndina vantar Eggert Hauksson, við-
skiptafræðing.
þjóðfélaginu, en slíkt starf
krefst áhuga og árvekni
færustu manna R.U.S.U.S.
á að veita slíkum sérfróð-
um mönrauim vettvang fyrir
starf að stefnumótun hinna
ýmsu þjóðmála. — Ýmsum
starfsstéttum gefst þannig
tækifæri til að vinna sam-
an í starfshópum að siam-
eiginlegum sérsviðum.
2. Að frjór og ungur andi móti
starf R.U.S.U.S. og að sér-
fræðingar þess séu stöðugt
að störfum og á varðbergi,
til þess að vera ávallt und-
ir það búnir að fjalla um
hve<r þau þjóðmálaverkefni
er krefjast úrbóta — R.U.
S.U.S. stefnir að því, að
starfshópamir séu við því
búnir, að vinna hugmynd
til framkvæmdar með
hraða nútíma þjóðfélags.
3. Að halda uppi góðri sam-
vinnu við forystumenn Sjálf
stæðisflokksins um fram-
vindu þjóðfélagslegra um-
bóta. Upplýsingasöfnun og
staðneyndaúrvinnslu R.U.
S.U.S. er t.d. ætlað að skapa
gmndvöll að samstarfi við
þingmenn flokksins um
samningu lagafmrhvarpa til
Alþingis Með starfi sínu,
viðræðum við ráðamenn,
eða fræðsluflutningi í fjöl-
miðlum, hyggst R.U.S.U.S.
einnig hafa bein áhrif á
þjóðfélagið.
4. Að starf sérfræðihópanna
beri ávöxt, en það verðux
fyrst og fremst með því, að
þjóðfélagið hafi hag af
starfi R.U.S.U.S. Jafnframt
Framhald á bls. 31