24 stundir - 13.03.2008, Blaðsíða 16

16 FIMMTUDAGUR 13. MARS 2008 24stundir
24stundir
Útgáfufélag:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Árvakur hf.
Ólafur Þ. Stephensen
Björg Eva Erlendsdóttir
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Þröstur Emilsson
Elín Albertsdóttir
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2, 110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: 24stundir@24stundir.is, frettir@24stundir.is, auglysingar@24stundir.is
Prentun: Landsprent ehf.
Þróun mála á norðurslóðum beinir athygli umheimsins á nýjan leik að
löndunum við Norður-Íshafið. Brezka blaðið The Guardian sagði fyrr í vik-
unni frá skýrslu æðstu stjórnenda utanríkismála í Evrópusambandinu, sem
telja að bráðnun heimskautaíssins og opnun nýrra siglingaleiða muni gera
orkuauðlindir aðgengilegri. Kapphlaup um yfirráð í Íshafinu kunni að hafa
afleiðingar fyrir stöðugleika á heimsvísu og öryggishagsmuni Evrópu.
Á vegum Atlantshafsbandalagsins, NATO, eru norðurslóðir nú einnig til
umræðu í fyrsta sinn í mörg ár. Í plaggi, sem fyrrverandi hershöfðingjar hafa
sett saman fyrir væntanlegan leiðtogafund í Búkarest er varað við átökum
milli Noregs og Rússlands, verði olíu- og gaslindir á og við Svalbarða vinn-
anlegar vegna bráðnunar íssins. Inn í þær deilur gætu Danmörk, Kanada og
Bandaríkin dregizt, segja höfundarnir.
Í grein í nýjasta hefti tímaritsins Foreign Affairs er bent á að ný „siglinga-
hraðbraut“ gæti orðið til, beint yfir norðurskautið milli Alaska og Íslands,
sem tengdi siglingaleiðir á Kyrrahafi og Atlantshafi.
Eftir að kalda stríðinu lauk höfum við litið svo á að hernaðarlegt mik-
ilvægi Íslands heyrði nánast sögunni til. Nú lítur út fyrir að það breytist á ný.
Björn Bjarnason dómsmálaráðherra hitti áreiðanlega naglann á höfuðið í
viðtali hér í blaðinu sl. laugardag. „Ef mál þróast eins og menn spá í þá átt
að siglingar eigi eftir að aukast mikið í nágrenni við Ísland þá er staða okkar
allt önnur en áður,“ sagði Björn þar. „Þá erum við ekki lengur á hjara ver-
aldar. Við stöndum þá á krossgötum varðandi orku- og farmflutninga frá
Asíu til Evrópu og Norður-Ameríku. Heimsmynd okkar mun breytast.“
Í breyttri stöðu getur orðið flóknara að tryggja ör-
yggi Íslands. Á móti kemur að umheimurinn mun gefa
okkur meiri gaum og sjónarmið Íslands munu vænt-
anlega öðlast aukið vægi á alþjóðavettvangi.
Íslenzk stjórnvöld þurfa að huga vel að gæzlu hags-
muna Íslands í þeim breytingum, sem geta orðið. Í 24
stundum í gær var t.d. bent á að Ísland viðurkennir
ekki rétt Noregs til að stýra auðlindum á Svalbarða-
svæðinu. Hingað til hafa deilur við Norðmenn um
Svalbarða snúizt um fisk. Hvað gerist ef þar verður
hægt að vinna olíu og gas?
Kannski verða norðurslóðir heimshlutinn, sem kom
inn úr kuldanum.
Heitasti
heimshlutinn?
SÆKTU LEIÐARANN Á WWW.MBL.IS/PODCAST
Framsókn er satt að segja að
dauða komin. Hinn hægi dauði
hófst með Halldóri Ásgrímssyni
sem tók að sér
landsstjórnina án
þess að hafa
nokkurt erindi og
beygði sig og
sveigði eins og
taminn smábjörn
í sirkus í hvert
sinn sem Sjálf-
stæðisflokkurinn
lyfti ólinni. Meira að segja Davíð
Oddsson henti af fyrirlitningu í
hann frumvörpum eins og hvern
annan lassaróna á fundum rík-
isstjórnarinnar. Skýrara tákn fyr-
ir húsbónda og þræl er varla hægt
að finna enda lýsti Guðni Ágústs-
son því atviki af ljóðrænum
þrótti …
Össur Skarphéðinsson
eyjan.is/goto/ossur
BLOGGARINN
Í dauðateygjum
Mér brá í brún þegar ég var að
lesa frétt í 24 stundum þar sem
var fjallað um ungan mann sem
bjargaðist giftu-
samlega er vinnu-
pallar í Boða-
þingi hrundu.
Það var auðvitað
mjög gott að
hann skyldi
sleppa svo vel frá
þessu slysi en
hins vegar slas-
aðist vinnufélagi hans alvarlega.
Það sem vakti þó undrun mína
var viðhorf byggingastjórans þar
sem vitnað er í ummæli hans; það
verða alltaf slys. Ef bygg-
ingastjórar hafa almennt þetta
viðhorf er komin skýring á því
hvers vegna við erum sífellt að fá
fréttir af vinnuslysum.
Ármann Kr. Ólafsson
armannkr.blog.is
Engin vinnuslys
24 stundir birta yfirlit yfir skipan
nýrra sendiherra á tímabilinu
2004-2008. Samkvæmt því skip-
aði Halldór Ás-
grímsson 5 sendi-
herra, þar af 2
stjórnmálamenn.
Davíð Oddsson
skipaði 9 sendi-
herra, þar af 2
stjórnmálamenn
og eina eiginkonu
stjórnmála-
manns, Geir H. Haarde skipaði 3
sendiherra og Ingibjörg Sólrún
skipaði í vikunni 3 sendiherra,
þar af 1 stjórnmálamann.
Valgerður Sverrisdóttir skipaði
engan sendiherra í utanrík-
isráðherratíð sinni. Hún telur
sendiherrana orðna of marga, 6-7
of marga.
Björgvin Guðmundsson
gudmundsson.blog.is
Of margir
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@24stundir.is
Sérkennileg umræða fer nú enn á ný fram
um álver og ágæti þeirra. Öflug fyrirtæki
þreifa fyrir sér með miklar fjárfestingar sem myndu
skapa hér mikil verðmæti og mikinn fjölda góðra
starfa. Einhverra hluta vegna er sveitarstjórnarfólki og
fleirum sem taka jákvætt í slík erindi ítrekað stillt upp
við vegg í viðtölum og opinberri umræðu. Þetta fólk
er látið færa rök fyrir því að heimila eigi hér slíkar fjár-
festingar, með tölum um atvinnuleysi, lág meðallaun á
viðkomandi svæðum eða fólksfækkun. Öðrum at-
vinnugreinum er síðan iðulega stillt upp sem betri val-
kostum, þótt mismikið fari þar fyrir fjárfestum. Sann-
leikurinn er sá að ólíkar atvinnugreinar þrífast best
hver með annarri. Tökum stutta varnaræfingu. Reglu-
leg mánaðarlaun verkafólks og iðnaðarmanna í álver-
um eru mun hærri en meðaltalið á landsvísu, með-
alstarfsaldur með því lengsta sem gerist, veltuhraði
starfsfólks með því lægsta sem þekkist og álverin hafa
verið í fararbroddi í öryggis- og aðbúnaðarmálum. Er
þetta haft hér úr erindi framkvæmdastjóra ASÍ og
verður seint talið lýsing á slæmum vinnustöðum.
Starfsemi álvera byggir á mikilli sjálfvirkni og hugbún-
aðargerð. Hlutfall háskólamenntaðra er talsvert hærra
en að meðaltali í atvinnulífinu og fjöldi iðnaðarmanna
mjög mikill. Álverin hafa verið í fararbroddi í starfs-
menntamálum. Fjölmörg fyrirtæki eru í raun skilgetin
afkvæmi áliðnaðarins, meðal annars hugbúnaðarfyr-
irtæki og verkfræðistofur. Hljómar vel, en hér er samt
alls ekkert verið að mæla með álverum umfram aðra
atvinnustarfsemi. Öll atvinnustarfsemi á einfaldlega
að njóta sannmælis og lúta þeim lögum og reglum
sem í gildi eru hverju sinni. Mörg þúsund Íslendingar
hafa sitt lifibrauð með beinum og
óbeinum hætti af starfsemi álvera og
þúsundir binda vonir við hugmyndir
um þess háttar uppbyggingu og verð-
mætasköpun í sínu héraði. Þetta fólk
er nákvæmlega jafn merkilegt og það
fólk sem starfar í öðrum atvinnu-
greinum og á ekki sífellt að þurfa að
þola að lítið sé gert úr því í opinberri
umræðu.
Höfundur er aðstoðarframkvæmdastjóri
Samorku, samtaka orku- og veitufyrirtækja
Verðmætasköpun í varnarstöðu
ÁLIT
Gústaf Adolf
Skúlason
gas@samorka.is