24 stundir - 13.03.2008, Blaðsíða 8

8 FIMMTUDAGUR 13. MARS 2008 24stundir
Eftir Þórð Snæ Júlíusson
thordur@24stundir.is
„Ég er menntaður í því sem kallast
á dönsku social pedagog,“ segir Ív-
ar Örn Gíslason, sem starfar um
þessar mundir sem fangavörður á
Litla-Hrauni, en hann hafði áður
starfað í tvö ár í Sönderbro-gæslu-
varðhaldinu í Kaupmannahöfn.
Hann hóf störf á Litla-Hrauni í
upphafi árs og segir töluverðan
mun á þessum tveimur stöðum.
„Sönderbro er ekki fangelsi, heldur
gæsluvarðhald fyrir unga afbrota-
menn á aldrinum fimmtán til átján
ára. En drengirnir sitja þarna inni
allan sólarhringinn á meðan verið
er að fara í gegnum þeirra mál og
rannsaka þau. Þessi staður var sett-
ur á laggirnar í kringum 1970. Þar
eru þrjár lokaðar deildir og fimm
drengir vistaðir á hverri deild. Það
er sérstakur yfirmaður yfir hverri
deild, félagsráðgjafi á hverri þeirra
og einn grunnskólakennari auk
„social pedagoganna“. Allir þessir
starfsmenn eru að vinna í málum
þessara drengja á meðan þeir dvelja
í gæsluvarðhaldinu, sem er vana-
lega í þrjá til fjóra mánuði.“
Eru að ala þá upp
Hann segir enga fangaverði hafa
verið á deildunum þremur heldur
hafi social pedagogarnir verið
uppistaðan í því starfi sem þar fór
fram. „Þeir eru alltaf með strákun-
um þarna inni. Kenna þeim að búa
til mat, mannasiði, þrif, uppvask
og svo framvegis. Þeir eru í raun að
ala þá upp og kenna þeim lífsleikn-
ina. Þegar þeir koma inn á deild-
irnar eru gerðar áætlanir fyrir
hvern og einn þeirra. Hlutverk
social pedagoganna er að halda
þeim innan þess ramma. Það er
síðan gefin umsögn þegar þeir fara
loks fyrir dóm og hún hefur áhrif á
dómsuppkvaðninguna. Ef um-
sögnin er jákvæð fá þeir styttri
dóma og auðvitað öfugt.“
Ívar segir mikla áherslu lagða á
að drengirnir í Sönderbro hafi nóg
að gera. „Þetta eru iðjulausir strák-
ar sem koma þarna inn og lang-
flestir þeirra í fíkniefnaneyslu. Það
er því lögð áhersla á að þeir hafi
mikið að gera þarna. Þarna eru
allskonar verkstæði, tónlistarher-
bergi og skólastofa og við gátum
skipt þessu þannig að hver starfs-
maður var alltaf með einn strák í
einu. Mitt sérsvið var að sjá um
tónlistarþáttinn. Síðan skiptum við
þeim eftir ákveðinn tíma enda ein-
beitingarspanið ekki mjög langt hjá
þeim.“
Nýir tímar í uppsiglingu
Hann segir hlutverk fangavarðar
á Íslandi að mörgu leyti öðruvísi en
það hlutverk sem hann gegndi í
danska gæsluvarðhaldinu. „Litla-
Hraun er fangelsi fyrir fullorðna.
Fjöldi ungra brotamanna er sem
betur fer ekki mikill hérlendis
þannig að það er alveg spurning
hvort svona deild eins og ég vann á
úti myndi yfirhöfuð borga sig
hérna. En ég verð að segja að
fangaverðirnir sem ég hef unnið
með hérna eru mjög duglegir og
allir af vilja gerðir. Það vakti í raun
aðdáun mína hversu duglegir
fangaverðirnir eru á Íslandi við að
sinna allskyns viðbótarstörfum í
tengslum sínum við fangana.“
Hann segir þó klárlega skort á
tómstundarmöguleikum og iðju
fyrir fanga í íslenskum fangelsum.
Sérstaklega þegar það er borið
saman við aðstæður í Danmörku.
„Það er skortur, en það er vilji til að
breyta því. Maður finnur það hjá
nýja fangelsismálastjóranum [Páli
Winkel] og nýja forstöðumannin-
um á Litla-Hrauni [Margréti Frí-
mannsdóttur]. Fólk er að átta sig á
því að það þarf meiri iðju, tóm-
stundir og skólastarf handa föng-
unum og það er það sem koma
skal. Það er til dæmis meira eftirlit
með fíkniefnaneyslu á Litla-Hrauni
núna en áður til að reyna að draga
úr henni. En besta leiðin til að
halda henni í skefjum er þó að hafa
eitthvað annað fyrir fangana að
gera en að neyta fíkniefna og gera
eitthvað uppbyggilegt. Það er að
breytast núna.“
Fanga skortir iðju
 Ívar Örn Gíslason er fangavörður á Litla-Hrauni  Hann starfaði áður með ungum
brotamönnum í Danmörku  Ívar segir mikilvægt fyrir fanga að hafa nóg fyrir stafni
Ívar Örn segir bestu fíkni-
efnaforvörnina fyrir fanga að
láta þá hafa nóg fyrir stafni.
➤ Social pedagogar eru mennt-aðir í að hjálpa þeim sem eru
á jaðri samfélagsins og eiga í
félagslegum vandræðum.
➤ Þeir starfa með vandræða-unglingum, heimilislausum,
innflytjendum og öðrum að
fóta sig í samfélaginu.
SOCIAL PEDAGOG
Mynd/Guðmundur Karl
Frumvarp, sem gerir ráð fyrir
að alþingismönnum verði
heimilt að ráða sér aðstoð-
armenn, var samþykkt á Al-
þingi í gær með atkvæðum
þingmanna allra flokka nema
VG, sem sátu hjá, og Jóns
Magnússonar, þingmanns
Frjálslynda flokksins, sem
greiddi atkvæði á móti.
mbl.is
Aðstoðarþingmenn
Frumvarp um
aðstoð lögfest
Félagsmenn í aðildarfélögum
Rafiðnaðarsambandsins sam-
þykktu í gær nýgerða kjara-
samninga á almenna vinnu-
markaðnum með 70,8%
atkvæða. Alls greiddu 16,25%
atkvæði. 129 sögðu nei, eða
27,1%, 337 sögðu já, eða
70,8%. Auðir og ógildir seðlar
voru 10, eða 2,1%. mbl.is
Kjarasamningar RSÍ
Dræm þátttaka
Griffin Road Trip 6.990 kr.
Þráðlaus mús 6.990 kr.
Þráðlaust lyklaborð 7.990 kr.
USB sjónvarpsmóttakari
12.990 kr.
Griffin iTrip 4.990 kr.
Apple iPod USB 3.490 kr.
Fí
to
n
/
S
ÍA
Apple IMC
Apple IMC | Humac ehf.
Sími 534 3400
www.apple.is
Laugavegi 182
105 Reykjavík
Kringlunni
103 Reykjavík
Fermingartilboðið gildir til 31. mars 2008
Tomma fyrir hvert ár!
MacBook hvít
2,1 GHz / Z0FJ
Intel Core 2 Duo
120 GB HD / 1 GB vinnsluminni
13,3” hágljáa skjár
1280 x 800 díla upplausn
Combo Drive geisladrif
iSight myndavél
Bluetooth
Fjarstýring
Íslenskt hnappaborð
2 ára neytendaábyrgð
13” MacBook á fermingartilboði
Þunn, þægileg og örugg. MacBook er ein af
þeim öflugustu. Með 2,1 GHz Intel Core 2 Duo
örgjörva og 1 GB vinnsluminni vinnur hún jafn
ljúflega með Mac OS X og Windows.
Með skínandi björtum 13,3” hágljáa breið-
tjaldsskjá er hún fullkomin fyrir þá sem vilja
almennilegan kraft í fallegri, einnar tommu
þykkri fullorðinni tölvu.
Áður 119.990 kr.99.990 kr.
TILBOÐ
99.990 kr.