Morgunblaðið - 19.07.1991, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. JULI 1991
21
Finnsk hagfræðistofnun:
Varað við fjárfesting-
um í Sovétríkjunum
Helsinki. Frá Lars Lundsten fréttaritara Morgunblaðsins.
Landfræðileg staða Finnlands við hlið hins volduga Rússlands
og sú staðreynd að t.d. Eistlendingar eru náskyldir Finnum telst
ekki nægileg ástæða fyrir fjárfestingum Finna í Sovétríkjunum. Er
í nýlegri skýrslu varað við frekari fjárfestingum í sovésku
efnahagslífi.
Hagfræðistofnun sem starfar á
vegum finnska ríkisins var nýlega
falið að kanna möguleika Finna á
að taka þátt í að endurskipuleggja
hagkerfi Sovétríkjanna. I skýrslu
frá stofnuninni er tekið skýrt fram
að Finnar eigi að bíða og sjá til
hvort að efnahags- og lýðræðisum-
bætur nái fram að ganga.
Höfundar skýrslunnar telja
Finna helst eiga að einbeita sér
að viðskiptum við þau héruð sem
liggja nálægt landamærum Finn-
lands. Þetta hefur einmitt verið
raunin fram að þessu en viðskiptin
oft gengið treglega vegna hinnar
miklu miðstýringar Sovétmegin.
Kirjála-hérað rétt handan við land-
amærin, er til dæmis útkjálkahérað
í rússneska lýðveldinu og hefur
enga lögsögu yfir utanríkisvið-
skiptum.
Þá vara höfundar skýrslunnar
við auknum fjárfestingum í so-
vésku efnahagslífi. All mörg fyrir-
tæki hafa verið stofnuð á undanf-
örnum árum með sameiginlegri
eignaraðild Sovétmanna og Finna
en þau hafa flest öll skilað litlum
sem engum arði til finnskra hlut-
hafa. Finnland er samkvæmt
skýrslunni ekki nógu sterkt fjár-
hagslega til að geta tekið þá
áhættu sem felst í viðskiptum við
Sovétríkin á þessum óvissutímum
sem nú ríkja.
Mikið hefur dregið úr viðskipt-
um Finna við Sovétríkin og er gert
ráð fyrir að einungis um 10% af
útflutningi Finna fari þangað í ár.
Sovétmönnum hefur líka gengið
treglega að greiða fyrir finnskan
varning og skulda þeir nú Finnum
um 7 milljarða finnskra marka.
Ef tekið er mið af höfðatölu skulda
þeir engri annarri þjóð meira en
Finnum.
Reuter
James Baker, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, við komuna til Dam-
askus í gær. Með honum á myndinni er Farouq al-Shara, utanríkis-
ráðherra Sýrlands.
Sýrlensk stjórnvöld ræða við Baker:
Israelssljóni verði
knúin til tilslakana
Damaskus. Reuter.
JAMES Baker, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, ræddi við
Hafez al-Assad Sýrlandsforseta
i gær er hann hóf fimmtu ferð
sína til Mið-Austurlanda til að
freista þess að sætta ísraela og
araba. Sýrlensk stjórnvöld
hvöttu til þess að ríki heims
legðu harðar að Israelum að
fallast á friðarráðstefnu.
Baker og föruneyti hans vildu
ekki ræða við fréttamenn í Dam-
Þorskveiðar við Svalbarða:
Norðmenn og Grænlend-
ingar deila um veiðirétt
Knupmannahöfn. Frá N.J. Bruun, fréttaritara Morgunblaðsins.
TVEIR grænlenskir togarar, Polar Princess og Antuut frá Paam-
iut, eru enn við þorskveiðar á alþjóðlega hafsvæðinu milli Svalbarða
og Novaja Zemlja í Barentshafi þrátt fyrir mótmæli Norðmanna.
Fulltrúi í norska sjávarútvegsráðuneytinu sagði í útvarpsviðtali í
Nuuk á miðvikudagskvöld, að Norðmenn hefðu gert samkomulag
við Grænlendinga í júní um að grænlenskir togarar ættu að halda
sig utan norskrar landhelgi við Svalbarða og að þeir mættu heldur
ekki veiða á alþjóðlega hafsvæðinu fyrir norðan 62. breiddargráðu
til að vernda þorskstofninn á svæðinu. Grænlenskir togarar hafa
fært sig út úr norskri landhelgi en halda áfram veiðum á alþjóðlega
hafsvæðinu fyrir norðan 62. breiddargráðu.
umræddu hafsvæði. Þess vegna eigi
eftirlit með fiskstofnum og fiskveið-
um að vera í höndum alþjóðlegrar
stofnunar. Meðan slíkt eftirlit nái
ekki til þorskstofnsins á heims-
skautssvæðinu þá muni Grænlend-
ingar sjálfir ákveða veiðikvóta sína
og taka fullt tillit til stærðar stofns-
ins við veiðarnar.
Króat-
ar stofna
stríðsráð
Zagreb. Reuter.
Stjórnvöld í Króatíu hafa sett á
laggirnar sérstakt „stríðsráð" sem
stjórnmálaskýrendur telja að
muni timabundið fara með helstu
völd í ríkinu. Var ráðið stofnað á
miðvikudagskvöld af ótta við að
sambandsherinn myndi láta til
skarar skríða gegn Króatíu.
Formaður stríðsráðsins er Josip
Manolic, sem gegndi áður embætti
forsætisráðherra Króatíu, en einnig
eiga m.a. varnarmálaráðherra og
innanríkisráðherra Króatíu sæti í
því. Eftir að Manolic tók við for-
mennsku í ráðinu var skipaður nýr
forsætisráðherra í hans stað, Franja
Greguric, sem verið hafði aðstoðar-
forsætisráðherra.
franeital
REGNFATNAÐUR
askus, enda eru friðarumleitanirn-
ar á viðkvæmu stigi. Ferðin var
ákveðin eftir að sýrlensk stjórn-
völd féllust óvænt á málamiðlun-
artillögu George Bush Bandaríkja-
forseta varðandi ráðstefnu um frið
í Mið-Austurlöndum. Baker fer
einnig til Egyptalands, Jórdaníu,
Saudi-Arabíu og ísraels og sagði
fyrr í vikunni að margt gæti stað-
ið í veginum fyrir samkomulagi
um friðarráðstefnu.
Örðugasti hjallinn verður þó í
ísrael, þvi Yitzhak Shamir, forsæt-
isráðherra landsins, hefur neitað
að fallast á tillögu Bush. Fjölmiðl-
ar í Sýrlandi voru ekki í vafa
hvernig tala ætti um fyrir honum.
„Það eina sem dugir er að knýja
Israela til að fallast á frið og láta
af síonískri yfirgangs- og útþensl-
ustefnu sinni, sem hefur leitt eyði-
leggingu og óstöðugleika yfir
þennan heimshluta,“ sagði dag-
blaðið Tishreen, málgagn sýr-
lensku stjórnarinnar. Blaðið bætti
við að tilslakanir Sýrlendinga
sýndu að ísraelsstjórn ein stæði í
veginum fyrir friði.
VATNSHELDUR OG ANDAR
JAKKI
FRÁ KR. 8.980
BUXUR
FRÁ KR. 6.990
VELJIÐ AÐEINS ÞAÐ BESTA.
ALLT ANNAÐ ER
MÁLAMIÐLUN
SKATABUÐIN
-SKMAR fWMK/R
SNORRABRAUT 60, SÍM112045
Kaj Egede, sem situr í græn-
lensku landstjórninni, segir að land-
stjórnin hafi ákveðið að taka sér
kvóta á alþjóðlega hafsvæðinu.
Hann nemur 4% af því magni sem
fiskifræðingar telja ráðlegt að
veiða. Það þýðir 8.600 tonn á al-
þjóðlega hafsvæðinu og þess vegna
eru grænlenskir togarar að veiðum
þar. Landstjórnarmenn eru þeirrar
skoðunar að meðan Grænlendingar
veiði aðeins þessi 4% þá sé fullt til-
lit tekið til ástands stofnsins en
Norðmenn telja að ekki eigi að veiða
neitt á svæðinu.
■ OTTAWA - Kanadísk
yfirvöld, sem láta nú rannsaka
orsakir þess að leiguflugvél fórst
í Saudi-Arabíu og með henni
261 maður, tilkynntu á miðviku-
dag að það gæti tekið marga
mánuði að komast að því hvað
olli slysinu, en þau fengu á
þriðjudag upptökur sem fundust
í braki vélarinnar í stjórnklefan-
um. Kanadamenn rannsaka sly-
sið að beiðni Saudi-Araba en
Nígeríumenn leigðu vélina, sem
var af gerðinni DC-8, til píla-
grímaflugs af kanadíska flugfé-
laginu Nationair.
Veiðar Grænlendinga á umræddu
svæði hafa haft það í för með sér
að norska ríkisstjórnin vill ekki við-
urkenna samkomulag sem norskir
og grænlenskir embættismenn
gerðu í Kaupmannahöfn 21. júní
sl. og taka átti gildi árið 1992.
Samkvæmt því samkomulagi áttu
Grænlendingar að fá að veiða 1.330
tonn af þorski á norsku hafsvæði í
Norðursjó — með því skilyrði að
þeir hættu veiðum við Svalbarða.
Kaj Egede segir að Grænlending-
ar veiði ekki lengur við Svalbarða
en Norðmenn eru þeirrar skoðunar
að það skipti ekki máli hvort þeir
veiði á norsku eða alþjóðlegu haf-
svæði, þeir séu að ganga á sama
þorskstofninn á báðum svæðum.
Karsten Klepsvik, fulltrúi í
norska sjávarútvegsráðuneytinu,
segir í viðtali við Fiskeríbladet í
Noregi að Grænlendingar viti jafn-
vel og Norðmenn að takmarkið með
samkomulaginu hafi verið að
vernda þorskstofninn fyrir norðan
62. breiddargráðu og það sé aðeins
hægt með því að hætta veiðum
þar. Kaj Egede segir hins vegar að
ekki sé til neitt alþjóðlegt samkom-
ulag, né samkomulag Grænlend-
inga við aðra þjóð, sem segi til um
magnið sem leyfilegt sé að veiða á
‘JB
HALLARGAROURINN
HUSI VERSLUNARINNAR
SlMI678555
Bjóðum upp á nýjan forvitnilegan
sumar-sérrétta matseðil, t.d.:
Trjónukrabbasúpa m/kryddrjóma
Laxatartar m/jógúrtsósu
Humar, hörpuskel og rækjur m/appelsínumintsósu
Sjávarréttadiskur m/hvítvínskryddjurtasósu
Grillaðir humarhalar í skel
Nautalund m/hvítlauk, shallottulauk í rauðvínssósu
Léttsoðinn lambavöðvi m/rauðrófúm og piparrótarrjóma
Terta hússins
Ferskir ávextir m/kampavínssorbet
HALLARGARDURINN
HÚSI VERSLUNARINNAR
SÍMI678555