Morgunblaðið - 19.11.1986, Blaðsíða 24

Hinzta kveðjan
Vinir og vandamenn Vyacheslav M. Molotovs, fyrrum forsætis- og utanríkisráðherra Sovétríkjanna, standa
við líkbörur hans við útför Molotovs í Novodevichy-kirkjugarðinum í Moskvu. Molotov var hægri hönd
Jósefs Stalín.
Ársfundur þingmannasamtaka NATO:
Rey kj avíkur fundur inn
eitt helzta umræðuefnið
- að sögn Birgis ísleifs Gunnarssonar sem flutti ræðu á fundinum
„ÞAÐ VAR áberandi hvað mikið
var rætt um Reykjavíkurfund-
inn, árangurinn af honum og það
sem gerst hefur í kjölfarið, “
sagði Birgir ísleifur Gunnarsson
alþingismaður í samtali við
Morgunblaðið frá Istanbul, þar
sem hann hefur setið ársfund
þingmannasamtaka Atlantshafs-
bandalagsins. Fundinum lauk í
gær. í lokaályktun fundarins var
bent á að umfangsmikil fækkun
kjarnavopna myndi að óbreyttu
hafa i för með sér gífurlega yfir-
burði Varsjárbandalagsríkja á
sviði hefðbundinna vopna.
Að sögn Birgis Isleifs var sam-
þykkt tillaga Bandaríkjamanna um
að samhliða því sem gerðir væru
samningar um fækkun meðal-
drægra kjamaflauga yrði jafnframt
samið um jafnvægi á sviði skamm-
drægra flauga og venjulegra vopna
París, AP.
TALSMAÐUR franska utaníkis-
ráðuneytisins skýði frá því í gær
að Frakkar og íranir hefðu und-
irritað samning sem skuldbindur
Frakka til að endurgreiða 330
milljónir Bandaíkjadala af eins
milljarða dala láni.
Lán þetta fengu Frakkar frá
írönum árið 1975 í valdatíð Reza
Pahlavi íranskeisara. Þegar öfga-
fullir múhameðstúarmenn komust
til valda í íran riftu þeir samningn-
um og kröfðust fullrar endur-
greiðslu lánsins.
Ráðamenn í Teheran, höfuðborg
íran, höfðu lýst því yfir að sam-
skipti ríkjanna myndu aðeins
komast í eðilegt horf ef lánið yrði
endurgreitt. Ennfremur hafa þeir
krafist þess að franska ríkisstjómin
láti af stuðningi sínum við íraka í
Persaflóastíðinu.
Talsmaður utanríkisráðuneytis-
ins, sem lögum samkvæmt mátti
ekki láta nafns síns getið, sagði að
samningurinn hefði verið undirrit-
aður fyrir fáeinum dögum. „Samn-
ingur þessi er fysta skrefið í átt til
í Evrópu. Miklar umræður urðu um
tillöguna og hópur þingfulltrúa var-
að við samþykkt hennar því hún
kynni að stofna samningum, sem
væru nánast í höfn, í hættu. Héldu
þeir fram að með því að spyrða
saman samninga um meðaldrægar
flaugar (INF) og önnur vopn í Ev
rópu væri hugsanlega verið að fóma
samkomulagi um flaugamar á alt-
ari venjulegra vopna.
Birgir ísleifur flutti ræðu á fund-
inum, sem bar yflrskriftina: Nýr
sjóndeildarhringur bandalagsins -
ógn Sovétmanna við stöðugleika og
samstöðu. „Ég fjallaði sérstaklega
um vaxandi áhyggjur, sem íbúar á
Norður-Atlantshafssvæðunum hafa
af auknum vígbúnaði Sovétmanna
á hafinu. Lagði ég á það áherzlu
að bandalagið þyrfti að haga vöm-
um sínum á þann veg að mæta
auknum styrk Sovétmanna á haf-
eðlilega samskipta ríkjanna
tveggja," sagði í tilkynningu frá
ráðuneytinu.
Umhverfismálaráðherra vest-
ur-þýsku ríkisstjórnarinnar
kvaðst í gær hafa farið fram á
skrá yfir alla geymslustaði eitur-
efna í landinu. Akvörðun ráð-
herrans kemur í kjölfar slyss í
efnaverksmiðju I Basel í Sviss.
30 tonn af eiturefnum komust
út í Rínar-fljót þegar eldur kom upp
í Sandoz-efnaverksmiðjunni í Basel
í byijun þessa mánaðar. Undan-
fama daga hefur her manns unnið
að því að hreinsa eiturleðju af botni
mu.
Ennfremur lagði ég áherzlu á að
haldið yrði áfram afvopnunarvið-
ræðum austurs og vesturs og að
bandalagsríkin mótuðu sameigin-
lega stefnu í þeim efnum. Jafnframt
varaði ég við ágreiningi, sem vart
hefur orðið við í ýmsum ríkjum, um
stefnuna í utanríkis- og vamarmál-
um,“ sagði Birgir ísleifur.
Margar ályktanir vom sam-
þykktar um stefnumál NATO, að
sögn Birgis ísleifs. Þar var hvatt
til aukinnar samstöðu bandalags-
þjóðanna og ítrekuð nauðsyn þess
að stórveldin héldu áfram tilraunum
til að stöðva vígbúnaðarkapphlaup-
ið og fækka kjamorkuvopnum.
„Það var einnig rætt mikið um
mannréttindamál og hvemig Sovét-
menn hafi staðið við þau fyrirheit,
sem gefin vom með undirritun Hels-
inki-sáttmálans. Og vegna þess að
fundurinn var haidinn í Tyrklandi
var gengið á gestgjafana með það
hvort mannréttindi væm í heiðri
höfð þar í landi. Ég held að menn
hafi sannfærst um að þessi mál
hafi færst mjög til betri vegar á
síðustu misserum hjá Tyrkjum, en
fram komu þó efasemdir um að þau
væm komin í viðundandi horf,“
sagði Birgir ísleifur. Auk hans sátu
fundinn af íslands hálfu alþingis-
mennimir Bjöm Dagbjartsson, Karl
Steinar Guðnason og Jón Kristjáns-
son.
Rínar og er það verk nú langt á
veg komið. Talsmenn verksmiðj-
unnar sögðu í gær að framleiðsla
á skordýraeitri yrði minnkuð um
60% til að koma í veg fyri að birgð-
ir eldfima eiturefna söfnuðust fyrir.
Ennfremur var tilkynnt að nefnd
sérfræðinga hefði veið skipuð til
að rannsaka bmnann.
Á fréttamannafundi sem Gre-
enpeace-samtökin boðuðu til í Basel
í gær sagði læknir einn sem starfar
í borginni að tveir þriðju hlutar íbú-
Bretland:
Stríðshetj’a
týnir trún-
aðarskjölum
London, AP.
HERDÓMSTÓLL áminnti í gær
yfirmann í breska flotanum fyrir
vítavert gáleysi. Alan West, sem
var á sínum tíma heiðraður fyrir
frammistöðu sína í Falklandseyj-
astríðinu, týndi trúnaðarskjölum
þegar hann fór með hundinn sinn
í heilsubótargöngu þann 11. sept-
ember síðastliðinn.
Blaðamaður einn fann skjölin
ekki fjarri ánni Thames og vom þau
birt í nokkmm dagblöðum. Skjölin
vom merkt sem trúnaðarmál og
ijölluðu þau um fyrirhugaðan sam-
drátt bresku ríkisstjómarinnar í
útgjöldum til breska flotans.
Fimm manna herdómstóll ákvað
að beita vægustu refsingu og verð-
ur atburðar þessa getið í starfs-
ferilsskýrslu Alans West næstu
fimm árin. Hann lýsti sig sekan af
öllum ákæmatriðum.
Andstæðingar stjómar íhalds-
flokksins hafa oftlega vitnað tii
trúnaðarskjala þessara í umræðum
á þingi. Segja þeir fyrirhugaðan
niðurskurð á fjárframlögum til flot-
ans sýna og sanna að ríkisstjómin
ætli að treysta kjamorkuherafla
Breta á kostnað hins hefðbundna
vopnabúnaðar.
Grænland:
Gott verð
á rækju
Kaupmannahöfn, frá Nils Jörgen Bruun,
fréttaritara Morgunblaðsins.
SAMDRÁTTUR í rækjuveiðum
Norðmanna hefur komið Græn-
lendingum til góða. Verksmiðjur
greiða nú um eitt hundrað krón-
ur danskar, eða um 530 ísl. kr.,
fyrir hvert kíló af pillaðri Græn-
Iandsrækju, að sögn Mogens
Weirauch, sölustjóra hjá Royal
Greenland, sölusamtökum lands-
stjórnarinnar.
Það sem af er þessu ári hafa
Grænlendingar veitt um 60.000
tonn af rækju, sem er aflamet.
Búizt er við að 87% útflutningstekn-
anna í ár verði af rækjusölu. Fyrri
helming ársins vom fluttar út rækj-
ur fyrir 670 milljónir danskra
króna, eða jafnvirði 3,5 milljarða
ísl. kr.
Nýlega var grænlenzkum rækju-
togurum bannað að selja ópillaða
rækju til norskra verksmiðja, sem
glímt hafa við hráefnisskort. Lands-
stjómin tók þessa ákvörðun til þess
að rækjuverksmiðjur í Grænlandi
gætu haldið uppi eðlilegri starfsemi
og atvinna legðist ekki niður.
anna kynnu að fínna til óþæginda,
sem rekja mætti beint til slyssins.
Læknirinn kvað mikinn meirihluta
þeirra sjúklinga sem til hans leituðu
kvarta undan öndunarerfiðleikum
og höfuðverk.
Walter Wallmann, umhverfis-
málaráðherra stjómar Vestur-
Þýskalands, sagði í gær reglur um
geymslu eiturefna í landinu yrðu
hertar. Kvaðst hann ennfremur
hafa fengið hóp sérfræðinga til lið-
sinnis við sig í þessu máli.
Frakkar endur-
greiðalrönum
Efnaslysið í Basel:
V estur-Þj óðverjar boða
fyrirbyggjandi aðgerðir
Frankfurt, Reuter, AP.
24
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. NÓVEMBER 1986

ALVEG
EINSTÖK
B R /E Ð U R_N„I R
ORMSSONHF
Lagmúli 9 0 8760 128 Reykjavik, Island