Morgunblaðið - 26.02.2006, Blaðsíða 36
36 SUNNUDAGUR 26. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Íslenskir hönnuðir láta til síntaka víða um heim um þessarmundir og var til dæmisfjallað um Stockholm Fair ísíðasta sunnudagsblaði þar
sem íslenskir hönnuðir tóku þátt.
Fleiri hafa gert víðreist í vetur og
fór hópur ungra hönnuða til Tókýó
og til Seoul með áhugaverða sýningu
þar sem unnið var út frá hval. Þau
sóttu um að fá að sýna með breska
hönnunarvettvangnum Designers
Block sem setur upp sýningar víða
um heim og fá alltaf talsverða at-
hygli fyrir að vera með það fersk-
asta sem er að gerast hverju sinni.
Hönnunarhópurinn GroupG saman-
stendur af 11 vöruhönnuðum sem
munu útskrifast frá Listaháskólan-
um nú í vor. Þau hafa haldið sýn-
ingar saman allt frá því þau innrit-
uðust í skólann og má þar nefna til
dæmis sýningu á ljósum sem þau
sýndu í sölum Klink og Bank sem
var og hét og einnig tóku þau þátt í
íslensku hönnunardögunum sem
haldnir voru í nóvember síðastliðn-
um. Ég hitti tvö úr hópnum þau
Magneu Guðrúnu Gunnarsdóttur og
Stefán Pétur Sólveigarson til að for-
vitnast um þennan hóp og ferðalagið
til Tókýó og Seoul
Að nýta auðllindina
Hópurinn vann verkefnið í skól-
anum og fékk fullkomlega frjálsar
hendur við val á viðfangsefni sem
átti að enda á Stockholm Fair sýn-
ingunni. „Þetta er held ég í fyrsta
skipti sem skólinn leyfir hóp að
ákveða allt sjálf. Við bjuggum til
áfangann og ákváðum svo sjálf hvað
við myndum gera í áfanganum og
eftir eina helgi uppí sveit var ákveð-
ið að vinna með hval sem upphafs-
punkt,“ segir Stefán. „Sú hugmynd
spratt útfrá því hversu vel forfeður
okkar nýttu sér auðlindir landsins,
til dæmis var sauðkindin nýtt til
fullnustu, bæði til matar og nytja-
hluta. Hvalurinn varð fyrir valinu
þar sem hann mundi vekja sterk við-
brögð áhorfandans, því hann er nú
þegar umdeildur en ef hvalurinn er
veiddur á annað borð ættum við þá
ekki að nýta hann betur? Þetta átti
ekki endilega að vera hápólitískt eða
vekja einhver sterk viðbrögð,“ segir
Stefán, heldur frekar að snúast um
það hvernig hvert land ætti að finna
sína auðlind og sýna skepnunni virð-
ingu.
Hópurinn skipti á milli sín rann-
sóknarvinnunni og tók til dæmis fyr-
ir hvernig hvalirnir voru betur nýtt-
ir í gamla daga þegar hvalbeinin
voru í rauninni eins og plastefni nú-
tímans og til dæmis voru skíðin not-
uð í svokallaðar krínólínur undir pils
kvenna. „Fólk var að skera hluti út
úr tönnunum og skíðin voru til dæm-
is líka notuð í net á tennisspaða,“
segir Magnea. „Svo þegar menn
uppgötva lýsið og hvað það er gott
efni til lýsingar voru hvalirnir
drepnir og bræddir nánast í heilu
lagi.“
Hvalurinn var skoðaður útfrá líf-
fræðilegum, pólitískum og söguleg-
um, sjónarhornum og fékk skólinn
til sín fyrirlesara sem fræddu hóp-
inn á öllum sviðum.
„Við fórum í gegnum mikla rann-
sóknarvinnu á hvalnum og því hvort
ætti að veiða þá eða ekki og töluðum
við aðila úr báðum áttum,“ segir
Magnea.
Útkoman varð síðan í raun inn-
setning af hlutum sem gerðir voru
úr beinum, kjöti og hljóðum hvals-
ins. Öll skynfæri mannsins fengu
eitthvað við sitt hæfi. Þau unnu með
beinin til dæmis á þann hátt að
skera niður þunnar flögur og setja
lýsingu á bakvið þannig að munstrið
í beininu kom fram. „Hvalir nota
einskonar staðsetningarhljóð eða
hljóðbylgjur til að skynja umhverfi
sitt og það má segja að þeir heyri
þrívítt og þau hljóð voru einnig not-
uð í verkinu. Þessi hljóð látum við
koma úr hátölurum sem við gerðum
úr innri eyra hvalsins. Einnig gerð-
um við tilraunir með nýjar fram-
leiðsluaðferðir á hvalkjöti sem end-
aði ekki á sýnigunni úti en við
settum til dæmis hrátt hvalkjöt inní
radísur og gerðum fleiri óhefð-
bundnar samsetningar sem voru
mjög góðar,“ segja þau.
Sýndu í Tókýó og Seoul
Þau sóttu um að fá að sýna með
Designers Block í Tókýó og eftir að
þeir höfðu séð myndirnar frá þeim
af verkefninu buðu þeir hópnum að
sýna líka með sér í Seoul. Þá hafði
hópurinn þegar fengið inni á Stock-
holm Fair sýningunni en gat ekki
tekið þátt allsstaðar og varð því að
velja og hafna. Valið var víst ekki
erfitt enda mikið ævintýri að ferðast
til Tókýó og Seoul og mikil lífs-
reynsla.
„Þetta er eitt af því besta sem
komið hefur fyrir mig að fá mögu-
leika á að halda þessa sýningu, fara
út í þrjár vikur og halda tvær sýn-
ingar sem var mjög erfitt en mjög
lærdómsríkt því þó að við ynnum
þetta sem hópur er svo gríðarleg
skipulagning í kringum þetta,“ segir
Stefán.
„Skólinn var mjög jákvæður og sá
hversu mikilvægt tækifæri þetta var
fyrir okkur sem hönnuði, fjárhags-
lega gat hann samt ekki hjálpað
okkur og urðum við því að stóla á ut-
anaðkomandi styrki. Það gekk mjög
vel og við náðum að safna fyrir
stórum hluta verkefnisins og viljum
við koma á framfæri miklu þakklæti
til styrktaraðilanna,“ segir Magnea.
Sálir 30 hvala í kössum
Aðspurð hvort þau hafi rekist á
einhverja veggi í sambandi við þá
staðreynd að hvalveiðar eru ekki
vinsælar víða um heim, nefna þau að
aðalhöfuðverkurinn hafi einmitt ver-
ið sá að ólöglegt er að að flytja
hvalaafurðir á milli landa nema með
tilskildum leyfum útaf alþjóðlegu
hvalveiðibanni. Á síðustu stundu var
tvísýnt um hvort flutningsleyfin
fengjust þar sem það ferli tekur
vanalega mánuði ekki daga eins og
þau höfðu til stefnu. „Sendiráðið í
Tókýó hjálpaði okkur mikið og eins
Hafrannsóknarstofan, Fiskistofa og
sjávarútvegsráðuneytið hér heima
til að ná þessu á mettíma,“ segja
þau.
En fengu þau einhver viðbrögð
hvalfriðunarsinna? „Við vorum nú
hálfpartinn að vonast eftir einhverj-
um þannig viðbrögðum og bjugg-
Hvalreki hönnunarnema
Í hlutarins eðli | Íslenskir
hönnuðir koma víða við.
Hópur ungra íslenskra
hönnuða fór í vetur til Asíu
með sýningu þar sem hval-
ur var uppspretta hug-
mynda og efniviður. Ragn-
heiður Tryggvadóttir skrifar
um sýningar hönnunar-
hópsins GroupG.
Frá sýningarsvæðinu í Tókýó en hönnuðirnir sem tóku þátt í sýningunni hjá Designers Block fengu hver sinn gám til að sýna í.
Björg Ólafsdóttir, Ingunn Jónsdóttir, Magnea Guðrún Gunnarsdóttir, Oddný Magnea Arnbjörnsdóttir, Ólafía Guðný Erlendsdóttir, Ólafur Freyr Halldórsson, Róshildur Jónsdóttir, Snæbjörn Þór Stef-
ánsson, Stefán Pétur Sólveigarson, Sverrir Ásgeirsson og Árni Grétarsson.