Morgunblaðið - 21.11.1998, Page 50
MORGUNBLAÐIÐ
¥50 LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1998
MINNINGAR
SVEINN
MATTHÍASSON
+ Sveinn Matthí-
asson fæddist í
Garðsauka í Vest-
mannaeyjum 14.
ágúst 1918. Hann
lést á Sjúkrahúsi
Vestmannaeyja 15.
nóvember síðastlið-
inn. Sveinn starfaði
mestan sinn starfs-
aldur til sjós sem
matsveinn, fyrst hjá
öðrum en síðar í
n- eigin útgerð. For-
eldrar hans voru
hjónin Matthías
Gísiason, f. 14.6.
1893 í Sjávargötu á Eyrar-
bakka, fórst með Ara VE 235
24.1. 1930, og Þórunn Júlía
Sveinsdóttir, f. 13.7. 1894 á Eyr-
arbakka, d. 20.5. 1962. Systkini
Sveins eru: Ingólfur Símon, f.
1916, skipstjóri og útgerðar-
maður; Gísli, f. 1925, d. 1933;
Óskar, f. 1921, d. 1992, skip-
stjóri og útgerðarmaður; og
Matthildur Þórunn, f. 1926, d.
1986, húsfreyja í Vestmannaeyj-
um. Hálfsystkini Sveins eru:
Gísli M. Sigmarsson, f. 1939,
skipstjóri og útgerðarmaður;
og Erla Sigmarsdóttir, f. 1942,
húsfreyja í Vestmannaeyjum.
Sveinn kvæntist ungur Emmu
Jóhannsdóttur frá Brekku. Þau
slitu samvistir. Sveinn kvæntist
Maríú Pétursdóttur, f. 8. nóv-
Ég vil í fábreyttum orðum fá að
minnast föður míns Sveins Matthí-
assonar, sem fallinn er nú frá. Við
bræðurnir fengum þá dýrmætustu
vöggugjöf sem hægt er að hugsa sér
- þar sem voru samheldnir og heiðar-
legir foreldrar. Auk okkar bræðr-
anna fimm tóku þau að sér systur-
dóttur pabba vegna veikinda systur
hans, ólu hana upp frá þriggja mán-
aða aldri og ættleiddu hana síðar.
Pabbi ólst upp við skilyrði sem
væru talin erfið í dag, sérstaklega
eftir að hann missti föður sinn, og
hefur maður heyrt að þeir bræður
hafi strax farið að vinna fyrir heim-
ilinu enda ekkert velferðarkerfi til
að aðstoða unga ekkju með fimm
börn.
Það varð hlutskipti pabba að vera
í sveit hjá Birni Eiríkssyni og Auð-
björgu á Krossi í Landeyjum þar
sem hann var í nokkur ár og var
fermdur frá Krossi. Ekki heyrði ég
: hann kvarta undan dvölinni í sveit-
inni, enda var það aldrei hans stfil
að kvarta eða telja eftir sér að
vinna. Ég heyrði hann aðeins tala
vel um dvöl sína þar en hann sagði
að það hefði komið sér vel að eiga
gúmmístígvél því hann hefði verið
blautur í fæturna nánast allt árið
enda mýrar allt í kring.
Pabbi kom síðan aftur til Vest-
mannaeyja þar sem hann fór að
stunda sjóinn. Hann kvæntist ungur
Emmu Jóhannsdóttur en þau slitu
samvistir. Það leið ekki á löngu áður
en hann féll fyrir vinnukonunni í
Varmadal sem komin var frá Nes-
kaupstað. Þar náði pabbi í góðan
lífsförunaut og gengu þau mamma í
hjónaband 1945 en áður höfðu þau
hafíð búskap á Hásteinsvegi 7.
Hann sigldi öll stríðsárin við mjög
erfið skilyrði en það gekk áfallalaust
að mestu. Það fylgdi honum reyndar
gæfa öll þau ár sem hann stundaði
sjóinn að því undanskildu þegar
Halldór Agústsson fórst 1957 á mb.
Maí, sem þeir gerðu út ásamt Sig-
urði Gunnarssyni, og tók það mikið
á hann.
Pabbi var matsveinn og í nokkur
ár sá hann um matstofu Vinnslu-
stöðvarinnar. Þar var víst oft glatt á
hjalla því í þá daga var margt fólk á
' vertíð í Eyjum. Þarna vann hann
með mönnum sem urðu félagar hans
allt til dauðadags.
Mér þykir eftirfarandi saga lýsa
pabba vel. Maður sem ekki hafði séð
pabba í nokkur ár spurði hann
frétta af honum. Hann sagði honum
frá sínum högum og var rogginn
þegar hann sagðist eiga fjóra
•4 stráka. Þá spurði maður þessi, sem
ember 1923. For-
eldrar hennar voru
Pétur Pétursson á
Gíslastöðum í Valla-
hreppi, f. 1875, og
kona hans Stefanfa
Una Stefánsdóttir,
f. 1882, sem bjuggu
í Garðshorni í Nes-
kaupstað. Börn
Sveins og Maríu
eru: Matthías, f.
1943, vélstjóri, eig-
inkona Kristjana
Björnsdóttir; óskírt
sveinbarn, f. 1946,
lést í frumbernsku;
Stefán Pétur, f. 1948, skipstjóri
og útgerðarinaður, eiginkona
Henný Dröfn Ólafsdóttir; Sæv-
ar, f. 1953, skipstjóri og útgerð-
armaður, eiginkona Hólmfríður
Björnsdóttir; Halldór, f. 1956,
lögregluþjónn, eiginkona Guð-
björg Hrönn Sigursteinsdóttir;
Ómar, f. 1959, verkamaður, eig-
inkona Margrét Ólöf Eyjólfs-
dóttir. Fósturdóttir Sveins og
Maríu er Þórunn Sveins Sveins-
dóttir, f. 1960, sambýlismaður
Peter Skov Andersen, búsett í
Danmörku. Barnabörn Sveins
og Maríu eru 16 og barnabarna-
börn 10.
Utför Sveins fer fram frá
Landakirkju í Vestmannaeyjum
í dag og hefst athöfnin klukkan
11.
vissi að hann var barnlaus eftii-
fyrra hjónaband, hvort hann væri
nú viss um hvort hann ætti þá. Þá
svaraði hann: „Það væri alla vega al-
veg sérstakt ef ég ætti engan
þeirra."
Um 1958 fór pabbi að gera út Ha-
förn VE 23 með Ingólfí bróður sín-
um. Samstarf þeirra gekk með
ágætum þó að mér þætti þeir frekar
ólíkir persónuleikar. Það var hart
sótt á Haferninum og hef ég heyrt
marga sem með þeim reru segja
hvað þeim líkaði vel að vinna með
þeim bræðrum, og allir hafa undrast
það hvernig pabbi fór að því að hafa
alltaf góðan mat þó að hann væri á
kafi í aðgerðinni og síðan í lestinni,
en þegar karlarnir komu í lúkarinn
beið maturinn nánast tilbúinn. Ég
reri með þeim bræðrum eina sumar-
vertíð og var það góð reynsla, þótt
ég legði sjómennskuna ekki fyrir
mig. Ingólfur var skipstjóri en pabbi
kokkur og stýrimaður. Það voru oft
andvökusólarhringar hjá þeim þeg-
ai’ vel fiskaðist, enda mikið að gera í
aðgerðinni þegar stór hluti aflans er
koli. Maður var stoltur af Hafernin-
um því þeir hugsuðu vel um hann og
hann var fallegur.
Það kom að því að þeir hættu út-
gerð upp úr 1982, enda báðir orðnir
fullorðnir og slitnir eftir mikla vinnu
frá blautu barnsbeini.
Ekki gat pabbi þó hætt að vinna,
enda hafði hann verið í vinnu ailt
sitt líf og sagði að það væri nú betra
að gera einhverja vitleysu en að
gera ekkert. Hann fór að vinna hjá
Lifrarsamlaginu þar til heilsan
sagði hingað og ekki lengra. Hann
sætti sig aldrei við það að geta ekki
unnið þótt fársjúkur væri.
Hjónaband mömmu og pabba var
einstakt þar sem gagnkvæm ást,
umburðarlyndi og virðing réðu ríkj-
um. Ég man ekki eftir að hafa heyrt
þau rífast en oft sá maður þau taka
dansspor heima í stofu á Brimhóla-
brautinni, enda var það þeirra yndi
að dansa. Eins voru þau mjög góð
hvort öðru og sagði Oskar bróðir
pabba, að mamma hefði strokið
pabba svo mikið um höfuðið að við
það hefði hann misst hárið.
Eitt er víst að söknuður mömmu
verður mikill, enda búin að standa
við hlið hans í 56 ár og hugsa vel um
hann. Pabbi var búinn að vera á
sjúkrahúsi Vestmannaeyja í tvö ár
en komst heim til kærustunnar
flestar helgar, auk þess sem hún var
hjá honum alla daga.
Ég vil fyrir hönd fjölskyldunnar
þakka góðum föður, tengdafóður,
afa og langafa fyrir samfylgdina og
bið almáttugan Guð að styrkja
mömmu í söknuði hennar og sorg.
Ég veit að þau eiga eftir að dansa
síðasta dansinn á æðri stöðum.
Halldór Sveinsson.
Látinn er tengdafaðir minn,
Sveinn Matthíasson. Elsku Svenni,
það var einstakt að fá að kynnast
þér, öðru eins ljúfmenni og þú varst,
alltaf svo jákvæður og brosandi, og
svo innilega ástfanginn af Maju
þinni. Þið voruð búin að vera gift í 53
ár en það var eins og þið hefðuð gift
ykkur í gær, svo mikil var ástin á
milli ykkar. Það var unun að horfa á
ykkur haldast í hendur, hvert sem
þið fóruð geisiaði af ykkur hiýjan og
kærleikurinn. Þú varst mikill vinnu-
þjarkur allt þitt líf. Þú veiktist alvar-
lega fyrir fjórum árum og varðst að
fara í erfíða aðgerð sem þú náðir þér
aldrei eftir. En hugurinn var oftast
við sjóinn, og þú spurðir alltaf hvað
þaðan væri að frétta. Ég veit, Svenni
minn, að það mun bíða þín gnægð
verkefna á æðri stöðum, þar sem þú
munt öðlast nýjan kraft.
Elsku Maja, þetta er mikil sorg og
mikill missir þegar svona einstök
hjón eins og þið voruð þurfið að
skilja, en það er um stundarsakir því
ég veit að kærastinn, eins og við oft
kölluðum hann, bíður þín með út-
breiddan faðminn og með bros á vör.
Margs er að minnast,
margt er hér a<5 þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Farþúífriði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Hólmfríður Björnsdóttir.
Með örfáum orðum langar mig að
minnast tengdaföður míns Sveins
Matthíassonar sem lést á Sjúkrahúsi
Vestmannaeyja aðfaranótt sunnu-
dagsins 15. nóvember.
Það eru þrjú ár síðan ég hitti þig
fyrst og þá varst þú og hún Maja þín
að flytja í nýju íbúðina þar sem
meiningin var að þið eydduð ævi-
kvöidi ykkar saman en vegna þess
hversu léleg heilsa þín var varðst þú
að vera á sjúkrahúsi síðustu tvö árin.
Þrjú ár eru ekki langur tími en ég
er af hjarta þakklát fyrir þann tíma,
því minninguna um umhyggju þína
og kærleika til mín, Svenni minn,
geymi ég um aldur og ævi. Þú varst
alltaf svo blíður og góður, og aldrei
kvartaðir þú. Þegar ég kom til þín á
sjúkrahúsið varðst þú alltaf svo
ánægður, ég tala ekki um þegar við
fórum bryggjurúnt. Hugur þinn var
við sjóinn sem hafði verið þinn vett-
vangur í mörg ár. Elsku Svenni
minn, það er sárt að kveðja þig í bili,
en sárast er það fyrir hana Maju
þína en ást ykkar og virðing hvort
fyrir öðru er alveg einstök, eins og
allt ykkar samband.
Elsku Svenni minn, ég veit að nú
líður þér vel og að vel hefur verið
tekið á móti þér. Ég kveð þig í bili,
Svenni minn, og þakka þér fyrir allt.
Minninguna um góðan tengdapabba
geymi ég í hjarta mér.
Elsku tengdamamma, guð gefi
þér styi’k.
Guð gefi mér æðruleysi til þess að
sætta mig við það sem ég fæ ekki
breytt, kjark til að breyta því sem ég
get breytt og vit til að greina þar á
milli. (Æðruleysisbænin.)
Margrét Eyjóifsdóttir.
Mig langar með nokkrum orðum
að minnast elskulegs tengdaföður
míns, Sveins Matthíassonar. Mín
fyrstu kynni af honum voru svolítið
sérstök í mínum huga. Ég var, er
það gerðist, nýbyrjuð að slá mér upp
með syni hans. Svenni var að koma
af dansleik með Maju sinni og við
buðumst til að keyra þau heim. Aður
var farinn einn hringur inn í Herj-
ólfsdal, en þá vildi ekki betur til en
svo, að við festum bflinn og máttum
við öll út tii að ýta bílnum í gang í
ballfótunum.
Við hlógum öll að þessu litla ævin-
týri og höfðum bara gaman af, en frá
þessari stundu hefur aldrei borið
skugga á okkar samband.
Tengdapabbi var einstakt ljúf-
menni og kom það best í ljós, þegar
hann var orðinn veikur. Þá heyi'ðist
hann aldrei kvarta. Hann naut líka
einstakrar hjálpar konu sinnar við
að komast í gegnum erfiðleikana.
Með þeim var einstaklega kært og
ljómaði hann alltaf eins og sólin þeg-
ar hún birtist á sjúkrastofunni.
Börn okkar og barnabörn eiga
bara góðar endurminningar um afa
sinn. Það kom best í ljós þegar þau
fréttu að hann afi væri dáinn, því þá
sagði annað barnabarnanna: „Þá
verður hann bara góði engillinn
minn.“
Elsku tengdamamma, við vitum
að stundir þínai' verða erfiðar nú
þegar Svenni er ekki lengur hjá þér,
en við vitum líka að þú sem alltaf ert
svo dugleg, munt komast í gegnum
þetta áfall með Guðs hjálp. Við sökn-
um þín öll, elsku Svenni.
Tengdadóttir.
Það var sárt að komast að því hinn
15. nóvember síðastliðinn að afi væri
búinn að kveðja þó að við vissum öll
að hann færi að kveðja okkur. Ég
heimsótti afa á föstudeginum og
þegar ég tók í gömlu hendurnar
hans og horfði á hann þá vissi ég að
þetta yrði eflaust í síðasta sinn sem
ég sæi afa á lífi. Amma sat þarna við
hliðina á honum og strauk honum
eins og hún var vön að gera. Þau
voru í einstöku hjónabandi og eins
mikla ást á milli hjóna hef ég aldrei
séð, þetta var alveg sérstakt. Afi var
yndislegur maður eins og allir vita
sem þekktu hann. Þegar ég var að
fara ofan af spítala þá tók ég í hönd-
ina á afa og kyssti hann á kinnina og
vissi að ég væri að kveðja hann í síð-
asta sinn.
Það eru minningarnar um afa sem
ég mun alltaf geyma í huga mínum.
Afi var alltaf brosandi og gleðin
skein úr augum hans. Hann var svo
ástfanginn af henni ömmu og það
gerði lífið hans yndislegt. Ég man
eftir honum á Brimhólabrautinni,
hann var alltaf að brasa eitthvað,
annaðhvort í garðinum, úti í bfiskúrn
í húsinu og á tímabili var hann alltaf
að laga húsþakið. Afi þurfti alltaf að
hafa eitthvað fyrir stafni. Svo sat
hann stundum inni í eldhúsi að
hnýta á línu og það kom fyrir að
maður fór að hjálpa honum í eldhús-
inu. Afi var lengi til sjós en eftir að
hann hætti á sjónum man ég að hann
fór að vinna í Lifró og ég man að
hann kom stundum heim með lýsi í
brennivínsflösku.
Afa þótti gaman að dansa og
skemmta sér. Eitt sinn var ég að
sýna dans á eldriborgaraskemmtun
og þá sátu afi og Bjössi Snæ með
brennivínspelana. Það var eins og
þeir hefðu verið að snafsa sig í laumi
því þeir geymdu pelana undir borði.
Þeh' voru yndislegir. Þeir eru örugg-
lega eitthvað að bralla saman núna.
Eitt skipti fékk ég að fara með
ömmu og afa á ættarmót hjá fjöl-
skyldu afa. Þar var haldin kvöld-
skemmtun og allir dönsuðu. Afi var
búinn að vera eitthvað slappur svo
amma hafði áhyggjur af honum en
amma dansaði við hann og ég dans-
aði við hann og hann hætti ekki að
dansa fyrr en öll tónlist var hætt. Þá
var hægt að plata afa heim. Afi var
aldrei mikiil spjallari en brosið hans
sagði allt sem segja þurfti.
Eitt sinn hitti ég afa í Utvegs-
bankanum og hann bauðst til að
keyra litlu stelpuna heim og ég þáði
það. Ég fór á undan afa út i bíl, beið
þangað til hann kom og settist upp í
bílinn. Hann bakkaði bara út en síð-
an komumst við ekki lengra. Afi
steig á bensínið og ég leit á hann og
sagði: „Afi mér finnst eins og bfllinn
lyftist bara.“ „Nú er það?“ sagði
hann þá og fór og athugaði málið. Þá
höfðum við keyrt á sendiferðabíl og
ökumaður sendiferðabílsins horfði á
afa og afi bara brosti. Maðurinn leit
á afa og sagði: „Þetta er allt í lagi.“
Það sá aðeins á báðum bílunum,
samt meira á sendiferðabílnum, en
þetta bjargaðist alveg.
Ég hringdi í ömmu sama dag en
þá hafði hann ekkert nefnt við hana
og amma fór bara að hlæja. Þau
voru einstök hjón. En hann afi sann-
aði eitt fyrir mér og það er að hann
lifði fyrir ástina.
Elskulega amma mín, megi Guð
styi'kja þig í þessum mikla og erfiða
missi.
Fríða Hrönn Haildórsdóttir.
Mig langar til að minnast ástkærs
afa míns með nokkrum orðum. Afi
var einstakt ljúfmenni sem öllum lík-
aði vel við. Ég minnist svo vel æsku-
ára minna, þegar ég var hjá afa og
ömmu niðri á Brimhólabraut 14. Þar
var alltaf eitthvað að gerast í ki'ing-
um þau og strákana þeirra og þótti
mér sem litlum polla svo gaman að
fá að vera nálægt þeim. Mestan
hluta starfsævi sinnar vann afi sem
matsveinn á bátum og togurum og í
mötuneyti í landi. Síðustu 20 starfs-
ár sín átti hann sinn eigin bát, sem
hét Hafórn, með bróður sínum
Ingólfi.
Afi leyfði mér stundum að koma
með sér á sjóinn, og nú á ég sjálfur
bát sem heitir Haforn.
Hjónaband þeirra afa og ömmu
var einstaklega gott, þau voru alltaf
eins og nýtrúlofuð og það tóku allh-
eftir því hvað þau voru einstök.
Afi var hraustmenni og mikill
vinnuþjarkur allt sitt líf, að undan-
skyldum síðustu árum hans þegar
hann veiktist af hjartasjúkdómi, og
það var honum ekki auðvelt að þurfa
að slaka á í vinnu. Eftir að hann varð
að leggjast inn á spítala vegna veik-
inda sinna kvartaði hann aldrei, það
var bara ekki hans stíll, eins og ein
hjúkrunarkonan á deildinni hans
sagði við mig eftir að hann dó: ,Af
hverju þurfti uppáhalds sjúklingur-
inn okkai' að deyja?“
Ég á eftir að sakna sárt heim-
sóknanna þegar amma kom með afa
niður á bryggju til mín til að leyfa
honum að fylgjast með og geta ekki
smellt á hann kossi eins og ég gerði
alltaf þegar þau komu í heimsókn.
Nú þegar ég kveð afa í bili vil ég
biðja Guð um að veita ömmu og öll-
um þeim sem sakna afa svo sárt
styrk í sorg sinni.
Sveinn Matthíasson.
Elsku afi og langafi, nú hefur þú
kvatt okkur í hinsta sinn, þín verður
sárt saknað, þú varst svo blíður og
góður. En við vitum líka að þú ert
ekki veikur lengur. Eitt okkar
dreymdi að þér var ekið á hvíta
Bensanum hennar Maju til guðs.
Megh' þú eiga góða ferð, elsku afi og
langafi okkar.
Við viljum biðja þann sem öllu
ræður að halda verndarhendi sinni
yfir ömmu og langömmu, styðja
hana og styi'kja í hennar þungbæra
missi.
Barnabörn og
barnabarnabörn.
Þá er hetjan fallin. Þú hefur kvatt,
frændi. Nú ætla ég að kveðja þig.
Það varst þú sem kenndir mér að
vinna til sjós þegar ég var 15 ára. Þá
tókstu við peyjanum og ólst hann
upp í réttum vinnuanda og vinnu-
brögðum til sjós. Þegar þínum þæt,ti
lauk tók karlinn í brúnni við. Ég
gleymi því aldrei hvað ég var úr-
vinda af þreytu eftir að ég hafði ver-
ið að reyna að hafa við þér í aðgerð
og niðri í lest. Það voru tvær stilling-
ar á þér. Nefnilega hamhleypu-still-
ingin eða stopp. Þú hafðir enga milii-
stillingu. Mikið skelfing leit ég upp
til þín. Svona hraustmenni vildi ég
vera. Síðan þegar þú varst búinn
uppi á dekki léstu þig ekki muna um
að ski'eppa niður í káetu og kokka í
mannskapinn. Svo varstu aðhalds-
samur þegar þú keyptir inn kostinn
að þar var enginn púðursykur. Það
fannst mér hart. Það tók mig heila
sumarvertíð að fá þig til að kaupa
púðursykur. Ég þurfti svo sem ekki
að ieita langt til að finna fyrirmyndir
í þvermóðsku!
Þú sýndir líka einstaka hæfileika
til að njóta andartaksins. A sumar-
vertíð, þegar sólar naut við, varst þú
kominn í sólbað um leið og það var
pása um borð. Þér var nákvæmlega
sama þótt stóri bróðir í brúnni væri
að stríða þér. Hann sagði að þú vær-
ir svo pjattaður. Afar sjaldan gerðist
það að þú varst að þrasa við stóra
bróður. Alltaf fannst mér það samt
jafn skemmtilegt. Svona erum við