Morgunblaðið - 21.11.1998, Qupperneq 12

12 LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1998
FRETTIR
MORGUNB LAÐIÐ
Morgunblaðið/Ásdís
RAFBILAR og blendingar eru til sýnis í Ráðhúsi Reykjavíkur í dag og á morgun milli klukkan 10 og 18 og
utan við húsið er BoMobil, verðlaunabíll nemenda í Myndlista- og handíðaskólanum, Þar gefur einnig að
Iíta ýmislegt efni frá ýmsum aðilum um umhverfisvæna kosti í orkunýtingu.
Veitustofnanir um vistvænar samgöngur
Keyptir verði 8
til 10 vistvænir
bilar á næsta ári
STJÓRN Veitustofnana Reykja-
víkur hefur samþykkt að stefnt
skuli að kaupum á átta til tíu bílum
knúnum vistvænu eldsneyti þegar
á næsta ári fyrir veitufyi'irtækin.
Jafnframt er því beint til borgar-
ráðs að borgaryfirvöld beiti sér
fyrir því að 20-30% fólksbíla í eigu
borgarinnar verði knúnar vist-
vænni orku innan þriggja ára.
Alfreð Þorsteinsson, formaður
stjórnar Veitustofnana, kynnti
þessa ákvörðun í gærmorgun þeg-
ar hann setti rástefnu um umhverf-
isvænni farkosti. Alfreð sagði
Veitustofnanirnar hafa fjallað um
þessi mál og var á liðnum vetri
skipaður starfshópur af hálfu Raf-
magnsveitu Reykjavíkur til að
móta stefnu. Hann skipa Heimir
Hannesson lögfræðingur og pró-
fessorarnir Þorsteinn I. Sigfússon
og Valdimar K. Jónsson. Starfs-
hópurinn skilaði nýverið tillögum
sínum og er þar m.a. lagt til að
borgin gangi á undan með góðu
fordæmi og taki í notkun á næstu
þremur árum 36 bíla sem knúnar
væru vistvænni orku.
í greinargerð staifshópsins kem-
ur fram að með slíkri ákvörðun taki
borgin myndariegt frumkvæði í vist-
vænni samgöngustefnu og leggm'
hann til að Vélamiðstöð Reykjavíkur
verði gert kleift að festa kaup á slík-
um bflum. Segir að verði keyptir 36
slíkir bflar eða 12 á ári verði viðbót-
arfjármagnsþörf Vélamiðstöðvai'-
innai' á næsta ári 10 tfl 11 milljónir
ki’óna. Hér er aðeins átt við fólksbíla
en ekki strætisvagna eða bfla fyrir
slökkvilið eða sjúkralið.
Umverfisvænir farkostir
í Ráðhúsi Reykjavíkur
Notkun metanóls á bfla og fískiskip landsmanna
Myndi minnka útstreymi
koltvíoxíðs í 30%
UM helgina stendur í Ráðhúsi
Reykjavíkur sýning á umhverfis-
vænum farartækjum og ýmsum
kostum í orkunýtingu. Þar sýna
ýmsir aðilar efni sitt og veita
upplýsingar og nokkur bflaum-
boð sýna bfla sem knúnir eru raf-
magni eingöngu eða bæði bensíni
og rafmagni.
Þá er sýndur bfllinn BoMobil,
sem nemendur í Myndlista- og
handíðaskóla fslands fengu verð-
laun fyrir í Stokkhólmi í haust, en
verðlaunin voru veitt hönnuðun-
NÆRRI 50% af olíunotkun heims-
ins er vegna samgangna og það er
nauðsynlegt að endurskoða hönn-
un borga og hvernig við ferðumst
á milli ef við eigum að taka upp
aðra orkugjafa en við höfum notað
hingað til, var meðal þess sem
Cyi-iacus Adrianus Bleijs, sérfræð-
ingur í vistvænum farartækjum
frá Frakklandi, benti á í fyrirlestri
sínum á ráðstefnunni um vist-
vænni farkosti.
Bleijs sagði að um 40% af akstri
manna í stórborg væri innan
borgarkjarnans en aðeins um 19%
milli miðborgar og úthverfa.
Hann sagði því ekki hentugt að
nota bíla sem ætlaðir væru til
um fyrir að vera raunhæfasta
farartækið. Hönnuðirnir eru Guð-
mundur Lúðvík Grétarsson, Guð-
rún Margrét Jóhannsdóttir, Kari
Kaarlo Siltala, Þorgerður Jör-
undsdóttir, Sigríður H. Pálsdótt-
ir, Þórdís Aðalsteinsdóttir og Jón
Orn Þorsteinsson. Leiðbeinendur
þeirra voru Sigríður Heimisdóttir
og Siguijón Pálsson.
Meðal aðila sem sýna í Ráðhús-
inu eru Landsvirkjun, ýmsar raf-
veitur, Sorpa, skólar og umhverf-
isráðuneytið.
langferða í snatt og snúninga í
stuttum ferðum innan borga og
sagði aðra kosti koma til greina,
t.d. almenningsvagna svo sem raf-
knúnar lestar. Hann sagði að-
stæður vitanlega misjafnar en t.d.
væru almenningssamgöngur víð-
ast hvar góðar í stórborgum Evr-
ópu, eldsneytisverð nokkuð hátt
og margir vildu helst nota smá-
bíla.
Hann sagði rafbílinn ekki hina
endanlegu lausn í leitinni að vist-
vænum farkostum, hann væri að;
eins viðbót við ýmislegt annað. I
Frakklandi eru nú yfir 3.500 raf-
bílar í notkun, um 2.500 þeirra eru
litlir fólksbflar en 863 litlir sendi-
VÆRI metanól framleitt úr þeim
kolefnisgjöfum sem finna má í stór-
iðju á Islandi og það notað til að
knýja bíla og fiskiskip gæti það
sparað notkun á 590 þúsund tonn-
um af olíu og bensíni. Þetta myndi
þýða að útstreymi koltvíoxíðs
myndi minnka niður í 30% af því
bílar. Þá eru um 800 rafhjól í notk-
un.
Smábflar vinsælir
Margir bflaframleiðendur hafa
komið fram með álitlega smábfla,
að sögn Bleijs, svo sem Smart, A-
línuna og fleiri og benti á að vildu
menn á annað borð kaupa litla bfla
ættu raíbflar að geta verið sam-
keppnisfærir því þeir væru yfirleitt
litÖr. Þeir yrðu hins vegar að draga
100 km á hleðslu og eigendur
þyrftu að geta nlaðið þá víðar en
heima hjá sér þótt bflskúrinn hlyti
alltaf að vera mest notaður. Taldi
hann að aðeins 5% orkunnar yi'ðu
frá almennum hleðslustöðvum.
sem nú er. Þetta kom fram í erindi
Braga Árnasonar, prófessors við
Háskóla íslands, á ráðstefnu um
vistvæna farkosti sem haldin var í
gær.
„Jafnframt væri stóriðja orðin þá
umhverfisvæn og þá gætum við
gleymt Kyoto-samkomulaginu,“
sagði Bragi ennfremur. Hann lagði
mikla áherslu á að í þessum efnum
myndu hlutirnir ekki gerast á fáum
árum og jafnvel ekki áratug, sagði
ekki raunhæft að ætla að vetni-
svæðingu Islands yrði lokið fyrr en
kringum árið 2040, en erindi sitt
kallaði hann „Frá olíu til innlendra
vistvænna orkugjafá1.
Forsendur Braga eru þær að
fræðilega er mögulegt að framleiða
með rafgreiningu metanól úr afgasi
frá álverunum og Járnblendiverk-
smiðjunni. Má framleiða 525 þús-
und tonn af metanóli árlega úr
þessu afgasi. Væri það notað til að
knýja efnarafala í bílum og fiski-
skipum gæti það komið í stað 590
þúsund tonna af olíu og bensíni. Það
myndi aftur leiða til minnkunar á
losun gi'óðurhúsalofttegunda.
Myndi losun þeiina minnka í um
30% en árleg heildarlosun íslend-
inga er yfir tvær milljónir tonna.
Bragi sagði að bílar og fiskiskip
landsmanna notuðu um 70% af öllu
bensíni og olíu sem flutt væri til
landsins. Prófessorinn sagði orku-
innihald metanóls talsvert minna en
bensíns en á móti kæmi að orku-
nýtni metanóls í efnarafal væri um
45% en orkunýtni bensíns í brana-
hreyfli væri 20%. Sagði hann þetta
þýða að efnarafalabíll kæmist held-
ur lengra á einu tonni metanóls en
bensínbíll á einu tonni af bensíni
þótt orkuinnihald metanóls væri
helmingi minna.
Rafbfll dýrari í inn-
kaupum og rekstri
en bensínbíll
Olía mest notuð í samgöngum
Löng helgi
í Marion
20% afsláttur
af öllum fatnaði laugardag
og sunnudag.
Opið laugardag frá kl. 10 til 16
sunnudag frá kl. 13 til 17
mniarion
Reykjavíkurvegi 64, sími 565 1147
REKSTUR rafbíls kostar um 40
þúsund krónum meira á ári en hlið-
stæðs bensínbfls þrátt íyrir að
þungaskattur hafi nú verið felldur
niður af rafbílum. Þá hafa innflutn-
ingsgjöld verið felld niður en þrátt
fyrir það kostar rafbíll um 275 þús-
und krónum meira en bensínbíllinn.
Þessar tölur komu fram í erindi
Þorsteins Sigurjónssonar, raf-
magnsverkfræðings og deildar-
stjóra hjá Rafmagnsveitu Reykja-
víkur, á ráðstefnu í gær um vist-
væna farkosti. Kaupverð rafbíls í
dæmi Þorsteins er 1.490 þúsund
krónur en bensínbíls 1.215 þúsund
en þá er miðað við að rafgeymar séu
leigðir. Miðað er við 15 þúsund km
árlegan akstur og er þá viðhalds-
kostnaður rafbílsins lægri eða rúm-
ar 30 þúsund krónur á móti rúmum
55 þúsund krónum hjá bensínbíln-
um. Þá er orkukostnaður rafbílsins
einnig lægri eða 23 þúsund krónur
en bensínbílsins 91.200 kr. og er
miðað við 8 1 meðaleyðslu bensín-
bflsins á hverja 100 km. Tryggingar
og afskriftir eru hinar sömu en það
sem étur upp lága kostnaðarliði raf-
bflsins í rekstrinum er leiga á raf-
geymum sem Þorsteinn reiknar á
134 þúsund krónur. Annar kostur
væri að kaupa þá sem myndi hækka
verðið um 500 þúsund krónur eða
jafnvel meira.
Rafbflar henta í
ákveðin verkefni
Þorsteinn sagði rafbíla í dag
henta í ákveðin verkefni, hann gæti
þjónað sem annar bfll fjölskyldunn-
ar fyrir takmarkaða notkun í borg
og drægi hans væri 60-100 km.
Hann sagði næstu kynslóð rafbíla
búna nýrri gerð geyma sem væru
nú í þróun og með riðstraumshreyfli
í stað jafnstraumshreyfils og myndi
trúlega draga 150 til 200 km. Fram-
tíðarbílinn sagði hann hins vegar
vera rafbfl með blandaðri tækni,
þ.e. efnarafali og rafgeymum.
Rafmagnsveita Reykjavíkur hef-
ur haft rafbíl frá Peugeot til notk-
unar í hálft ár og sagði Þorsteinn í
viðtali við Morgunblaðið reynsluna
góða.