Morgunblaðið - 21.12.1985, Qupperneq 42

42
MORGDNBLAÐIÐ; LAUGARDAGUR 21. DESEMBER1985
M
HOgjgSoSS
CAgSpUNNAP
Ofbeldi gegn blaða-
mönnum ágerist
New York, 20. desember. AP.
OFBELDI í garð blaðamanna vegna starfs þeirra tvöfaldaöist á árinu 1985.
30 blaöamenn voru myrtir, þrettán hurfu eða voru teknir í gíslingu og 76
voru barðir eða slasaðir á annan hátt, að því er kemur fram í nýrri skýrslu.
Gerð D:
Breidd 40 cm
Hæö 40 cm
Dýpt 25 cm
Cartomobili skúffurnar
eru framleiddar úr sér-
staklega styrktum harð-
pappa með áferðarfal-
legri glanshúð.
Styrkt með járnumgjörð.
Gott skúffupláss. Hent-
ugt við rúmið, skrifborð-
ið og alls staðar þar sem
geymslupláss vantar.
Litir: Hvítt, rautt, gult,
grænblátt og bleikt.
1stk.775kr.
3stk 2.245 kr.
6stk.(5B+1D) 2.245kr.
Dreifing á Islandi:
rdiopiAfi
Hafnargötu 90 - 230 Keflavik
Símar: 92-2652 og 92-2960
Útsölustaöir í Reykjavík:
Vörumarkaöurinn Ármúla.
allt íeinum dropa
j
Einnig er vitað til þess að ferðir
109 blaðamanna hafi verið heftar
á árinu. 1984 þurftu 72 blaðamenn
að láta sér slí'ct lynda.
Þó náðist nokkur árangur í
baráttu blaðamanna í ýmsum ríkj-
um gegn því að þurfa leyfi frá
yfirvöldum til að stunda iðju sína
og nýjar leiðir opnaðar til að
bjarga fréttamönnum í bráðri
hættu.
Niðurstöður þessar voru í dag
birtar af Freedom House, óháðum
samtökum, sem helga sig því að
efla frjáls þjóðfélög.
Samkvæmt skýrslunni voru 30
blaðamenn vegnir í 11 löndum á
árinu, helmingur þeirra á Filipps-
eyjum. Á síðasta ári var 21 blaða-
maður myrtur.
Ritskoðun jókst til muna í Líber-
íu, Nicaragua, Panama, Paraguay,
Filippseyjum, Suður-Afríku, Tai-
wan og Zimbabwe, en í Nígeríu og
Suður-Kóreu dró úr ritskoðun,
segir í skýrslunni.
Blaðamönnum, sem handteknir
voru af fyrrverandi herforingja-
stjórn í Nígeríu, var sleppt úr haldi
í ágúst. í Suður-Kóreu fengu 28
ritstjórar og blaðamenn að hefja
aftur fyrri störf eftir að þeir lentu
í hreinsunum fyrir fimm árum.
Aftur á móti er rétt að taka fram
að a.m.k. þrír kóreskir blaðamenn
voru pyntaðir á árinu.
Ritskoðun hefur ekki verið
strangari í Suður-Afríku undan-
farin 37 ár. Stjórnin í Pretoríu
bannaði fréttamönnum að fara
með myndavélar inn í borgir
svartra og bönnuðu blaðamönnum
að fylgjast með mótmælaaðgerð-
um, nema með leyfi lögreglu.
Þyngsta refsing, sem hægt er að
dæma blaðamenn til fyrir að fara
ekki eftir reglum stjórnarinnar um
fréttaflutning, er tíu ára fangelsis-
vist, bæði fyrir innlenda og erlenda
blaðamenn.
Sandinistastjórnin í Nicaragua
setti fjölmiðlum þröngar skorður
á árinu þegar tjáningarfrelsi var
afnumið og 80 prósent dagblaðsins
La Prensa urðu fyrir barðinu á
skærum ritskoðarans.
Þó var til bóta 1985 að amerískur
mannréttindadómstóll ákvað 14.
nóvember að verið væri að meina
blaðamönnum að tjá sig í viðeig-
andi miðlum, með því að krefjast
þess að þeir fái leyfi hjá ríkisvald-
inu til að stunda iðju sína. Dómur-
inn var samhljóða, en hann er
ekki bindandi.
Alþjóðanefnd Rauða krossins
samþykkti í apríl að koma á sér-
stökum neyðarsíma til að geta
aðstoðað þegar blaðamaður er
tekinn til fanga, myrtur eða hann
hverfur. Rauði krossinn hefur þá
rétt til að skerast í leikinn og leita
samninga við þá stjórn eða þau
samtök, sem í hlut eiga.
AP/Símamynd
Sameinuð stjórnarandstaða
Corazon Aquino, ekkja Benigno Aquino, sem var myrtur á flugvellinum
í Manilla á Filippseyjum, ætlar að bjóða sig fram til forseta Filippseyja.
Ásamt Salvador Laurel ætlar hún að fella Ferdinand E. Marcos, forseta,
úr sessi í forsetakosningunum 7. febrúar. Þessi mynd var tekin þegar
Corazon Aquino og Salvador Laurel tilkynntu að þau ætluðu aö bjóða
sameiginlega fram til forsetakosninganna, Laurel til varaforseta.
Sígarettureykingar:
Ekki allt fengið með því
að snúa sér að pípunni
— segir í nýútkominni rannsóknarskýrslu
('hk-agn, 20. desember. AP.
REYKINGAMENN, sem hætta að reykja sígarettur og hefja vindla- og
pípureykingar í því skyni að draga úr hættu á að fá lungnakrabbamein,
bregða oft fæti fyrir, að það markmið náist, af því að þeir reykja meira og
draga að sér reykinn í ríkara mæli en þeir, sem reykt hafa vindla eða pípu
frá upphafi reykingaferils síns.
Þetta kemur fram í rannsóknar-
skýrslu, sem birt var í dag í tíma-
riti bandarísku læknasamtakanna:
„Sígarettureykingamönnum er
ráðlegra að hætta alveg að reykja
fremur en að skipta yfir í vindla
eða pípu,“ sagði m.a. í niðurstöðum
rannsóknarinnar.
Vísindamennirnir, sem að rann-
sókn þessari stóðu, höfðu fjóra
viðmiðunarhópa: 192 pípu- og
vindlareykingamenn, sem reykt
höfðu sígarettur áður; 114 pípu-
og vindlareykingamenn, sem aldr-
ei höfðu reykt sígarettur; 1.197
manns, sem aldrei höfðu reykt; og
1.196 sígarettureykingamenn.
Mælt var magn þeirra efna, sem
reykur skilur eftir sig í blóðinu.
1 ljós kom, að í blóði þeirra pípu-
og vindlareykingamanna, sem áð-
ur höfðu reykt sígarettur, fannst
áberandi miklu meira af blóð-
vatns-þíósýanati (serum Thiocy-
anate) en hjá hinum, sem haldið
höfðu sig við pípu og vindla frá
upphafi.
í skýrslunni er áréttað, að upp-
lýsingar frá bandaríska land-
læknisembættinu hafi þegar leitt
í ljós árið 1979, að samband væri
milli pípu- og vindlareykinga og
krabbameins og hættan mest á
þeim stöðum, þar sem áhrifa
reyksins gætti í ríkustum mæli: í
munni, barkakýli, koki og vélinda.
Fram kom einnig, að þeim síga-
rettureykingamönnum, sem skipta
yfir í pípu- eða vindlareykingar,
er minni hætta búin en hinum, sem
halda áfram að reykja sígarettur.
Rannsóknin leiddi í Ijós, að á
seinustu árum hefur þeim
reykingamönnum, sem skipt hafa
úr sígarettum yfir í vindla eða
pípu, fjölgað því meira, sem þekk-
ing á skaðsemi sígarettureykinga
hefur orðið útbreiddari.
„En öruggasta og besta aðferðin
er að hætta alveg," sagði í skýrsl-
unni.
HITTU SERFRÆÐIN G AN A
Sérfræðingar frá Radíóbúðinni kynna hina ódýru og handhægu
hárblásara og nuddtæki frá Clairol á bensínstöðvum ESSO við
Ægisíðu og í Stóragerði laugardag, sunnudag og mánudag frá kl.
2—5.
Fyrir kropplnn þtnn. ..
Clairol HM-1 líkamsnuddtaeki. Ars ábyrgð
(Radíóbúðin).
Hárrétt gjöf. . .
Clairol WS hárblásari. Ars ábyrgð (Radíóbúðir
Otíufélagið hf
Athugaðu að þaðer opíð bæði
á kvöldin og um helgar.
Yelena Bonner:
Bandaríkja-
menn með
megrun á
heilanum
Newton, Mamachuseites, 20. desember. AP.
YELENA Bonner, kona sovéska
andófsmannsins Andrei Sakharov,
sagði í samtali við fréttamann AP-
fréttastofunnar, að hún væri reið og
hefði orðið fyrir vonbrigðum með
fréttaflutning vestrænna fjölmiðla
af veikindum sínum. Þar með hefur
hún rofið heit sitt við sovésk yfir-
völd um að tala ekki við fjölmiðla
meðan á ferð hennar til Vestur-
landa stæði.
Sagði hún sögur af veikindum
hennar hefðu verið ýktar. Aldrei
hefði staðið til að hún þyrfti á
hjartaskurðaðgerð að halda, eins
og haldið hefði verið fram. Það var
hins vegar fjölskylda hennar á
Vesturlöndum sem sagði í nóvem-
ber að Bonner þyrfti ef til vill á
aðgerð að halda.
Bonner sem er læknir sagði að
hún hefði sjálf fylgst með ástandi
sjúkdóms síns, þar sem manni
hennar hefði verið bannað að
fylgja henni til læknis í Moskvu
sem hún treysti. Sagði hún að
myndir sem teknar hefðu verið af
manni hennar með falinni mynda-
vél, hjá lækni í borginni Gorki þar
sem hann er í útlegð sýndu svo
ekki væri um villst að þarlendir
læknar væru ekki trausts verðir.
Bonner sagði að fjölmiðlar hefðu
ýkt reykingarvandamál hennar og
þátt þess i veikindum hennar. Þá
væri það tóm vitleysa að hún
þyrfti að grennast, ef eitthvað
væri þyrfti hún að fitna, en hún
væri nú 58 kíló. Hún sagði að
Bandaríkjamenn væru með megr-
un og reykingarbindindi á heilan-