Morgunblaðið - 14.09.1980, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. SEPTEMBER 1980
63
Flytjcndur:
Egill Ólafsson: Soniíur,
píanú/ bórður Árnason: Gitar
og söngur/ Tómas Tómasson:
Bassagítar, söngur og ásláttur/
Ásgeir Óskarsson: Trommur/
Karl Sighvatsson: Orgei píanó.
harmonikka og söngur/ Rúnar
Vilbergsson: Fagott og tromm-
ur.
Upptökumenn: Jónas R.
Jónsson, Gunnar Smári Helga-
son. Baldur Már Arngrímsson
og Björgvin Gíslason.
Hljómieikar Þursaflokksins í
Þjóðleikhúsinu var án efa einn af
merkari rokkviðburðum ársins.
Hljómleikarnir sem haldnir voru
19. maí síðastliðinn voru ekki
einungis merkir fyrir það eitt að
„alþýðu“tónlistarmenn fengu sal-
inn til umráða heldur fyrir það
hversu vel þeir heppnuðust.
Hljóðfæraleikararnir Egill, Þórð-
ur, Ásgeir, Karl, Tómas og Rúnar
eru reyndar sannreyndir fyrsta
flokks tónlistarmenn, en á þessum
hljómleikum sýndu þeir enn betur
en áður að þeir eru í sífelldri
þróun og hæfni þeirra hefur síður
en svo minnkað.
Þessir tónlistarmenn hafa að
baki sér brautryðjandi hljóm-
sveitir eins og Rifsberja, Spilverk
Þjóðanna og Stuðmenn, alR
hljómsveitir sem settu svip sinn á
tónlistarlíf okkar.
Þessi þriðja plata Þursanna
kann ef til vill að vera lokaplata
þeirra í þeirri tónlistarstefnu sem
þeir sköpuðu í upphafi. Platan er
þar af leiðandi merk margra
hluta vegna.
Hún er skrásetning hljómleik-
anna, hún er endurminning þeirra
sem komu og nutu hljómleikanna
og hún er staðfesting á þróun
hljómsveitarinnar tónlistarlega.
Það sem aftur á móti má telja
henni til frádráttar er hversu
fáguð hún er og mörg laganna
langdregin, en slíkt fer oft ekki
jafnvel á hljómplötunni eins og á
hljómleikum.
Platan hefst á Lúðrasveit
Reykjavíkur leika Bjarnarborg-
armarsinn en Lúðrasveitin lék í
suddanum fyrir utan Þjóðleikhús-
ið á meðan fólkið var að þyrpast
að.
Síðan demba Þursarnir sér
beint út í „Búnaðarbálkinn" hans
Egils, sem hefði sæmt sér vel á
plötu með King Crimson. Taktur-
inn og sérstaklega trommuleikur
Ásgeirs eru gersemar þessa lags,
sem er hér í betri útfærslu heldur
en upphaflega útsetningin á
fyrstu plötunni.
„Orðsending" lag Þursanna við
texta Ara Jósefssonar, reyndar
með innskotstextum Þursanna
sjálfra. Lagið sjálft er hálfgert
„boogie" með þungum málm-
hljómandi bassaleik, og fagottið
leikur nokkurs konar bassa hlut-
verk í laginu, en gítarinn, og
orgelið sjá um lagið. Lagið var
fyrst flutt á ferð þeirra um landið
Hinn
íslenski
Þursaflokkur
(Fálkinn FA 016) 1980
en þeir munu hafa verið með fleiri
lög við texta Ara.
Eftir stuðlabergsbrandara
heyrum við næst eitt besta lag
Þursanna „Brúðkaupsvísur".
Þetta lag Egils hefur náð gífur-
legum krafti i auknum flutningi
þeirra og það eitt væri nóg til að
eiga þessa plötu. Gítarleikur
Þórðar er sérlega öruggur hér
hvað þá trommuleikurinn og
orgelleikurinn. Ef einhver hefur
þróast vonum framar í tíð Þursa
þá er það Ásgeir Óskarsson sem
er örugglega orðinn okkar allra
besti trommuleikari.
„Bannfæringin“ fylgir á eftir og
þrátt fyrir sérlega skemmtilega
gítarrunu og flutning Egils, föln-
ar það þegar það er flutt á eftir
„Brúðkaupsvísunum". Annars er
það jafn vel flutt og allt annað
hér.
Brot úr laginu „Sjö sinnum ...“
líkur fyrri hliðinni og hefði í
sjálfu sér ekkert þurft að vera
með hér. Seinni hliðin hefst á
laginu „Norður við íshaP lag
•••,................ ......
Egils Ólafssonar við texta Sigurð-
ar Pálssonar.
í þessu lagi þenur Karl Sig-
hvatsson nikkuna í einföldu jazz-
lagi sem minnir einna helst á
léttleika Stuðmanna, þó Þursa-
þunginn fái að heyrast líka að
sjáifsögðu. (Þess má geta að þeir
Þórður, Ásgeir og Tómas hafa
undanfarið leikið í jazzhljómsveit
Reynis Sigurðssonar.) „íshafið" er
lagið sem Tómas dansaði eftir
fyrir áhorfendur enda heyrist
kliðurinn í áhorfendum. Textinn í
þessu er ekki mildari en textar
Bubba Morthens þó flutningurinn
sé ekki á sama hátt. Þetta lag sem
ef til vill er þekktara undir
nafninu „Rangeyg af fýsn upp á
bekk“ var eitt aðalnúmerið Þurs-
anna á ferðalaginu um landið
„norður við íshaf“.
Næsta lag hefst á píanóieik
Egils sem má líkja hér við
spiladós með ljúfu lagi, við undir-
leik hertrommutakts, sérstaklega
myndræn framsetning á lagi sem
fjailar um sjónvarpið og hvernig
það hefur fólk að starandi sljóum
vanhugsandi aumingjum(I) Lagið
og textinn er Egils og nokkuð
heilsteypt, sérstaklega er útsetn-
ing hljóðfæra góð. Þórður tekur
fyrir stef úr einni af myndum
Clint Eastwood (Good Bad & The
Ugiy!) og útsetur það á svipaðan
hátt og Jimi Hendrix gerði með
þjóðsöng Bandaríkjamanna á
Woodstock.
Rúsinan í pylsuendanum, pönk-
kvartettinn hans Tomma. Lagið
er „Jón var kræfur karl og
hraustur" sem hann syngur sjálf-
ur. Kynning Tómasar er líklega
líflegust á plötunni og minnir
jafnvel á léttleikann á hljómleika-
plötu Ríótríósins. Krafturinn í
rokkhljómsveit Þursanna minnir
einna helst á John Lennon og
Plastic Ono Band, eitthvað „pott-
þétt“ við það en samt fullkomlega
hrátt. Þessir náungar eru greini-
lega færir í flestan sjó.
Það efni sem á plötunni er, er
ekki nema brot af þeim lögum
sem flutt voru á hljómleikunum
og valið nokkuð gott að því er
virðist, þekktustu lögunum bland-
að saman við lög sem bæði hafa
ekki komið út áður og voru stór
hluti af hljómH' " \\\a.
þeirra.
„The Swing
of Delighf
„Swing of Delight“ er ekki
plata frá rokk/latin hljómsveit-
inni Santana, heldur leiðtoga
þeirra David Carlos Santana. og
tónlistin ekki sú sem hljómsveit-
in er írægust fyrir.
Santana flytur hér jazz fusion
tónlist eins og hún gerist einna
best með hjálp allra helstu
frumkvöðla þeirrar stefnu, Herbie
Hancock, Wayne Shorer, Ron
Carter, Tony Williams, Harvey
Mason, og Russel Tubbs. Auk þess
eru Santana liðsmenn hér í minni
hlutverkum, David Margen, Gra-
ham Lear, Armando Peraza, Raul
Rekow, Alex Ligertwood, Frans-
isco Aquabella og Orestes Vilato.
Tónlistin er tekin upp á svokölluð
„digital" tæki, þar sem upptöku-
tækin fá inn forskrift af hreinni
og fullkominni upptöku. Og til
þess að kaupandi fengi nú enn
betri hljómgæði en áður var lög-
unum níu dreift á fjórar síður og
er meðallengd hverrar síðu varla
meira en tíu mínútur. Einstaka
sinnum bregður fyrir latneskum
stíl eins og t.d. í besta laginu „La
Llave" sem er þrælgott sambalag.
Þar syngur Ligertwood á meðan
Ron Carter leikur á kontrabass-
ann sinn.
„Golden Hours" er aftur á móti
ekta jazz fusion lag þar sem
gítarleikur Santana og flautuleik-
ur Tubbs er áberandi, en Hancock
fer líka á kostum, en platan var að
mestu leyti samvinna þeirra Sant-
ana og Hancocks.
Santana hefur nokkrum sinnum
áður gefið út sólóplötur í svipuð-
um stíl þó þessi sé kannski þeirra
fremst, engin hinna hefur náð
verulegum vinsældum.
Fjögur laganna eru eftir Carlos
sjálfan, „Song For My Brother",
„Gardenia“, „La Llave" og „Golden
Hours“. Auk þess eru þrjú lög
eftir Sri Chinmoy, trúarlegan leið-
toga þeirra Santana og Hancock,
og leikur grunur á að þau lög hafi
verið samin á æfingum með allri
hljómsveitinni og Sri eignaður
flutningsrétturinn. Þessi lög eru
meira í „jam“ stíl þ.e. ieikin af
fingrum fram eins og það er kallað
af gárungum.
Wayne Shorter, hinn víðfrægi
saxófónisti, á mikið efni liggjandi
eftir sig af löngum ferli (hann er
annar aðalmaður í Wather Report
og lék t.d. með Miles Davis á árum
áður). Eitt af frægari lögum hans
er tekið hér „Shere Khan, The
Tiger" og flytja það ásamt Sant-
ana, Hancock og Shorter, Ron
Carter (bs) og Harvey Mason
(trm).
Þó lög Santana sjálfs séu falleg,
er lagið „Love Theme From Spart-
acus“ fallegasta lagið á plötunni.
Það hefst með ljúfum gítar og
píanóleik, en breytist síðan í
latneskt lag í stil „Sampa Pa Ti“
og „Europa" sem Santana gerði
vinsæl á árum áður.
Lög Santana er góð eins og fyrr
segir og hafa tvö þeirra verið
nefnd. „Song For My Brother" er
kannski ekki eins merkilegt og „La
Llave" og „Golden Hours", en þar
sýnir hann hæfileika sína sem
gítarleikari í ríkum mæli.
„Gardenia" er fallegt lag í
latneskum jazzstíl þar sem hver
maður fær að láta í sér heyra, en
þeir sem leika í laginu eru auk
Santana og Hancock, Wayne
Shorter, Ron Carter og Tony
Williams.
Platan er við hæfi þeirra sem
hlustuðu á Herb Alpert plöturnar
en vilja ganga lengra í fágun og
snilli. Þess má líka geta að þessi
plata virðist ætla að ná verulegum
vinsældum ef dæma má af þeim
hraða sem hún fer upp jazzlistann
í Ameríku.
Ný 4ra laga plata frá
Utangarðsmönnum
Eftir helgina kemur út fjög-
urra laga plata Utangarðsmanna
sem er þeirra fyrsta plata saman.
Á plötunni eru lögin „Ha Ha
Ha (Rækjureggae)“, „13 til 16“,
og lcikin útgáfa af „Rækju-
reggae“.
Eru öll lögin eftir þá sjálfa og
stjórnuðu þeir sjálfir upptökun-
um i Hljóðrita en Gunnar Smári
Helgason sat við upptökuhorðið.
í lok mánaðarins er svo vænt-
anleg plata frá frænda Bubba
Morthens, Hauki Morthens, sem
var enn vinsælli hér á árum áður.
Plata hans mun heita „Lítið
brölt“, en hljómsveitin Mezzoforte
sér um allan undirleik á þeirri
plötu. Lögin á plötunni verða 11,
öll samin af Jóhanni Helgasyni.
Upptökustjórn var i höndum
Mezzoforte og Baldurs Más
Arngrímssonar, sem einnig sat við
upptökuborðið. Báðar þessar plöt-
ur koma út á merki Steinars hf.
Einnig er væntanleg plata frá
Rut Reginalds fyrir mánaðamótin
en Geimsteinn hf. er útgefandi af
henni.
Haukur Morthens, ásamt Gunnari Hrafnssyni og Viðari Alfreðssyni.